عبدالرزّاق بن رزق الله رَسعَنی (ابومحمد، عزّالدین جَزَری)

روايت حديث غدير

  يكى از علما و بزرگان اهل ‏سنت كه حديث غدير را نقل كرده عبدالرزّاق بن رزق‏ اللَّه رسعنى است. رسعنى حديث غدير را روايت كرده، كه در كتاب «مفتاح النجا فى مناقب آل ‏عبا عليهم السلام» اثر بدخشانى آن را نقل كرده و اشاره به آن در ادامه خواهد آمد.

نزول آيه تبليغ در غدير

يكى از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه تبليغ (يا ايها الرسول بلّغ...) در غدير است، كه از جمله مشهورترين آيات غدير مى‏ باشد. اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل‏ سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده ‏اند.

در كنار شيعه، عده ‏اى از بزرگان اهل‏ سنت نيز نزول اين آيه در غدير را نقل كرده‏ اند. از جمله عبدالرزّاق بن رزق ‏اللَّه بن ابى ‏بكر بن خلف جَزَرى رَسعَنى، ابومحمد، عزّالدين (ت ۵۸۹ - ۶۶۰ يا ۶۶۱ ق) است:

محمد بن معتمدخان بدخشانى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا عليهم السلام» نوشته كه رسعنى نزول آيه تبليغ در غدير را به سند خود از ابن ‏عباس نقل كرده است. ذهبى و ابن ‏جَزَرى و سيوطى و كاتب چَلَبى: او را توثيق كرده و بسيار ستوده‏ اند، به خصوص در تفسير و حديث و ادبيات.

در دمشق از كِندى و در بغداد از ابن ‏منينا و عده ‏اى ديگر حديث شنيد، و پسر عادلش شمس ‏الدين و دِمْياطى در معجمش و ابوالمعالى ابركوهى و افراد متعدد ديگرى از او روايت كرده ‏اند. تفسير وى به نام «مطالع أنوار التنزيل و مفاتيح اسرار التأويل» يا «رموز الكنوز فى تفسير الكتاب العزيز» است، و كتاب «مقتل حسين شهيد عليه السلام» از آثار او است. محمد مالكى داوودى در «طبقات المفسّرين» او و تفسيرش را ستوده است.