سلام به حضرت علی علیه السلام به عنوان امیرالمومنین

.  سلام به حضرت على‏عليه السلام به عنوان »اميرالمؤمنين«××× 1 واقعه قرآنى غدير: ص 45. اولين ميراث مكتوب درباره غدير: ص 26. غدير در قرآن: ج 1 ص 66 . ×××

  پس از اتمام مراسم حجةالوداع، پيامبرصلى الله عليه وآله در روز سيزدهم ماه ذى‏الحجة در مكه توقف يك روزه داشت. حضرت با نزول آيه »فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِيثِ أَسَفاً«××× 2 كهف /  6 . ×××: »گويى تو مى‏خواهى در اثر اعمال آنان خود را از تأسف و غم و اندوه هلاك كنى، اگر به اين گفتار ايمان نياورند« ، دستور داد تا سر شناسان اصحاب نزد على‏عليه السلام بروند و به عنوان »اميرالمؤمنين« بر او سلام كنند و »السَّلامُ عَلَيْكَ يا اميرَالْمُؤْمِنينَ« بگويند××× 3 بحار الانوار: ج 37 ص 155. عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 114 ح 146. مناقب ابن‏شهرآشوب: ج 2 ص 224. ×××، تا بدين گونه در زمان حيات خود از آنان بر امير بودن على‏عليه السلام اقرار بگيرد.

به بيانى ديگر: در روز چهاردهم ذى‏الحجة، جبرئيل نازل شد و لقب »اميرالمؤمنين« را به عنوان اختصاص به على بن ابى‏طالب آورد و خود نيز به آن حضرت با همين لقب سلام كرد و عرض كرد: »السلام عليك يا اميرالمؤمنين« . على‏عليه السلام كه متوجه سلام جبرئيل با اين لقب بود درباره آن پرسيد. حضرت پاسخ داد: اين جبرئيل است كه از سوى خداوند تحقق آنچه به من وعده داده را آورده است.

اكنون دستور الهى آمد كه بايد بزرگان اصحاب نزد على‏عليه السلام حضور يابند و به عنوان »اميرالمؤمنين« بر آن حضرت سلام كنند و »السلام عليك يا اميرالمؤمنين« بگويند.

پيامبرصلى الله عليه وآله كه از منصوب كردن اميرالمؤمنين‏عليه السلام در غدير ترس آن داشت كه او را تكذيب كنند و سخن او را نپذيرند، درباره سلام كردن آنان به عنوان »اميرالمؤمنين« ترس بيشترى داشت، و اين اطمينان الهى بود كه اجراى اين دستور را با نزول آيه 6 سوره كهف در چنين موقعيتى مؤكد نمود:

»فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ اِنْ لَمْ‏يُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَديثِ اَسَفاً« : »گويى تو مى‏خواهى در اثر اعمال آنان خود را از تأسف و غم و اندوه هلاك كنى، اگر به اين گفتار ايمان نياورند« . اين بدان معنى بود كه پيامبرصلى الله عليه وآله وظيفه الهى خود را به انجام مى‏رساند اگر چه مردم سرپيچى كنند.

پيرو آن پيامبرصلى الله عليه وآله به بزرگان اصحاب دستور داد تا نزد على‏عليه السلام بروند و خطاب به آن حضرت »السلام عليك يا اميرالمؤمنين« بگويند، تا بدين وسيله در زمان حيات خود از آنان اقرار بر امير بودن على‏عليه السلام بگيرد.

سرشناسان اصحاب از مؤمنين و منافقين نزد على‏عليه السلام آمدند و در حضور پيامبرصلى الله عليه وآله به عنوان »اميرالمؤمنين« بر آن حضرت سلام كردند و »السَّلامُ عَلَيْكَ يا اميرَالْمُؤْمِنينَ« گفتند.

در بين آنها فقط ابوبكر و عمر به عنوان اعتراض به پيامبرصلى الله عليه وآله گفتند: آيا اين حقى از طرف خدا و رسولش است؟ حضرت غضبناك شده فرمود: آرى، حقى از طرف خدا و رسولش است. خداوند اين دستور را به من داده است.××× 1 بحار الانوار: ج 37 ص 155 120  - 111. عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 114 39. مناقب ابن شهرآشوب: ج 2 ص 224. كتاب سليم: ص 730. ×××

  ابان مى‏گويد: سليم گفت: در مسجد پيامبرصلى الله عليه وآله به عده‏اى كه گِرد هم نشسته بودند برخوردم كه در ميان آنان -  جز سلمان و ابوذر و مقداد و محمد بن ابى‏بكر و عمر بن ابى‏سلمه و قيس بن سعد بن عباده -  كسى غير از بنى‏هاشم نبود.

اميرالمؤمنين‏عليه السلام پس از بيان اهانت ابوبكر و عمر در غدير فرمود: ... از همه اينها مهم‏تر اينكه پيامبرصلى الله عليه وآله هشتاد نفر -  كه چهل نفر از عرب و چهل نفر از عجم بودندجمع كرد و اين دو نفر هم در بين آنان بودند، و آن عده به عنوان »اميرالمؤمنين« بر من سلام كردند.

سپس فرمود: من شما را شاهد مى‏گيرم كه على برادر من و وزيرم و وارث من و خليفه‏ام در امتم و وصىِّ من در خاندانم و صاحب اختيار هر مؤمنى بعد از من است. به او گوش فرا دهيد و او را اطاعت كنيد. در ميان آن عده، ابوبكر و عمر و عثمان و طلحه و زبير و سعد بن ابى‏وقاص و عبدالرحمان بن عوف و ابوعبيده و سالم و معاذ بن جبل و عده‏اى از انصار بودند. سپس فرمود: من خدا را بر شما شاهد مى‏گيرم.

سپس على‏عليه السلام رو به مردم كرد و فرمود: سبحان اللَّه از ابتلا به اين دو نفر و فتنه ايشان يعنى گوساله و سامريشان، كه در قلوب اين امت جا گرفته است!××× 1 كتاب سليم: حديث 14. ×××