آيات ۲۵ و ۲۶ فجر و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه ۲۵ و ۲۶ سوره
مشخصات آیه
سوره	سوره (۸۹)
آیه	۲۵ و ۲۶
جزء	۳۰
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
موضوع	شدت عذاب الهی در قیامت

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۰

فَيَوْمَئِذٍ لَا يُعَذِّبُ عَذَابَهُ أَحَدٌ وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُ أَحَدٌ

پس در آن روز هیچ‌کس چون عذاب‌کردن او عذاب نکند، و هیچ‌کس چون به بندکشیدن او به بند نکشد.

آيات ۲۵ و ۲۶ سوره فجر آیاتی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را تصویری از چگونگی عذاب خلیفه دوم دانسته است. این روایت از سلمان فارسی نقل شده است.^[۱]

از نظر برخی محققان، از جمله مسائلى كه در روايات به آن اشاره شده شدت عذاب عمر بن خطاب در قيامت است و اينكه عذاب او از ابليس شديدتر است. توضيح اين مطلب چنين آمده است: شيطان در برابر غدير با تمام توان ايستاد، زیرا آن را خنثى‌كننده تلاش‏‌هاى خود براى گمراهى مردم مى‏‌دانست؛ اما فريادهايى كه در آن روز مى‏‌كشيد به‌خاطر احساس عجزى بود كه در برابر غدير داشت. پس آنان كه در برابر غدير سقيفه را پى‌‏ريزى كردند، نه‌تنها ياران ابليس بودند، بلكه شيطان به آنان آفرين گفت كه راهى را كه از گشودن آن عاجز بود توسط آنان گشوده شد.

در منابع، در این مورد سه جمله از ابليس نقل شده كه در غدير به شياطين گفت:

«انَّ اصْحابَهُ لا يَفُونَ بِما عَقَدَ عَلَيْهِمْ؛ اصحاب او به آنچه بر آنان پيمان بسته وفا نمى‏‌كنند».
«انَّ اصْحابَهُ قَدْ وَعَدُونى انْ لا يَقِرُّوا لَهُ بِشَىْ‏ءٍ مِمّا قالَ؛ اصحاب او به من وعده داده‌‏اند كه به چيزى از آنچه گفت اقرار نكنند».
«انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها؛ آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعده‌اى داده‏‌اند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمى‏‌كنند».^[۲]

در منابع آمده که وقتى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، سلمان خطاب به عمر گفت: شهادت مى‏‌دهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم: فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ . او به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.^[۳] نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آیه نقل شده است: «ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً؛ منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمى‏‌كند».^[۴]

پانویس

↑ بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.
↑ البرهان، ج۴، ص۵۱۹.
↑ بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.
↑ البرهان، ج۵، ص۶۵۶.

منابع

بحارالانوار؛ محمدباقر مجلسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
البرهان فی تفسير القرآن؛ هاشم بن سلیمان بحرانی، تحقیق: واحد تحقیقات بنیاد بعثت، قم: مؤسسة البعثة، ۱۴۱۵ق.

[1] بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.

[2] البرهان، ج۴، ص۵۱۹.

[3] بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.

[4] البرهان، ج۵، ص۶۵۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-از جمله مسائلى كه در روايات به آن اشاره شده شدت عذاب عمر در قيامت و اينكه عذاب او از ابليس شديدتر است مى ‏باشد.
+{{متن آیه
+		 | متن آیه = فَيَوْمَئِذٍ لَا يُعَذِّبُ عَذَابَهُ أَحَدٌ وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُ أَحَدٌ
+		 | ترجمه = پس در آن روز هیچ‌کس چون عذاب‌کردن او عذاب نکند، و هیچ‌کس چون به بندکشیدن او به بند نکشد.
+}}
+{{جعبه اطلاعات آیه
+	 | شماره آیه = ۲۵ و ۲۶
+	 | سوره =
+	 | تصویر =
+	 | اندازه تصویر =
+	 | توضیح_تصویر =
+	 | شماره سوره = ۸۹
+	 | جزء = 	۳۰
+	 | نزول =
+	 | شأن نزول =
+	 | مکان نزول = 	مکه
+	 | موضوع = شدت عذاب الهی در قیامت
+}}
-توضيح اين مطلب چنين است:
+'''آيات ۲۵ و ۲۶ سوره فجر''' آیاتی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را تصویری از چگونگی عذاب خلیفه دوم دانسته است. این روایت از [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان فارسی]] نقل شده است.<ref>بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref>
-شيطان در برابر غدير با تمام توان و قدرت ايستاد چرا كه آن برنامه را خنثى كننده تلاش‏ هاى خود براى گمراهى مردم مى‏ دانست.
+از نظر برخی محققان، از جمله مسائلى كه در روايات به آن اشاره شده شدت عذاب [[عمر بن خطاب]] در قيامت است و اينكه عذاب او از ابليس شديدتر است. توضيح اين مطلب چنين آمده است: شيطان در برابر غدير با تمام توان ايستاد، زیرا آن را خنثى‌كننده تلاش‏‌هاى خود براى گمراهى مردم مى‏‌دانست؛ اما فريادهايى كه در آن روز مى‏‌كشيد به‌خاطر احساس عجزى بود كه در برابر غدير داشت. پس آنان كه در برابر غدير سقيفه را پى‌‏ريزى كردند، نه‌تنها ياران ابليس بودند، بلكه شيطان به آنان آفرين گفت كه راهى را كه از گشودن آن عاجز بود توسط آنان گشوده شد.
-اما بدون شک فريادهايى كه در آن روز مى‏ كشيد به خاطر احساس عجزى بود كه در برابر غدير داشت.
+در منابع، در این مورد سه جمله از ابليس نقل شده كه در غدير به شياطين گفت:
-اينجاست كه بايد بدانيم آنان كه از غدير سقيفه را پى ‏ريزى كردند نه تنها ياران راهگشاى ابليس بودند، بلكه شيطان به آنان آفرين گفت كه راهى را كه از آن عاجز بود توسط آنان گشوده شد و توانست دريچه اميدى به روى شيطان باز كند.
+* {{متن عربی |انَّ اصْحابَهُ لا يَفُونَ بِما عَقَدَ عَلَيْهِمْ|ترجمه=اصحاب او به آنچه بر آنان پيمان بسته وفا نمى‏‌كنند}}.
+* {{متن عربی |انَّ اصْحابَهُ قَدْ وَعَدُونى انْ لا يَقِرُّوا لَهُ بِشَىْ‏ءٍ مِمّا قالَ|ترجمه=اصحاب او به من وعده داده‌‏اند كه به چيزى از آنچه گفت اقرار نكنند}}.
-در اين باره سه جمله از ابليس نقل شده كه در غدير به شياطين گفت:
+* {{متن عربی|انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها|ترجمه=آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعده‌اى داده‏‌اند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمى‏‌كنند}}.<ref>البرهان، ج۴، ص۵۱۹.</ref>
-{{متن عربی |انَّ اصْحابَهُ لا يَفُونَ بِما عَقَدَ عَلَيْهِمْ}}: اصحاب او به آنچه بر آنان پيمان بسته وفا نمى‏ كنند.
-{{متن عربی |انَّ اصْحابَهُ قَدْ وَعَدُونى انْ لا يَقِرُّوا لَهُ بِشَىْ‏ءٍ مِمّا قالَ}}: اصحاب او به من وعده داده ‏اند كه به چيزى از آنچه گفت اقرار نكنند.
-{{قرآن||نَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها}}: آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعده ‏اى داده‏ اند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمى‏ كنند.
-اينجاست كه وقتى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، سلمان خطاب به عمر گفت: شهادت مى‏ دهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم:
-{{قرآن|فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ}}<ref>فجر /  ۲۶،۲۵.</ref> «در آن روز هيچكس مانند او عذاب نمى‏ شود و هيچ كس مانند او به بند كشيده نمى ‏شود»؛ پيامبر صلى الله عليه و آله به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۷۸ و ج ۳۱ ص ۱۷۱ ح ۲۵.</ref>
-و نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آيه فرمود:
-{{متن عربی |ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً}}: منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمى‏ كند.<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۳۳۲،۳۳۱.</ref>
-بلكه به صريح روايات عذاب او از عذاب ابليس هم بالاتر است، چنانكه امام صادق‏ عليه السلام در اين باره مى ‏فرمايد:
-روز قيامت ابليس را در هفتاد غُل و زنجير و دومى را در صد و بيست غل و زنجير مى‏ آورند.
-ابليس نگاهى به او مى‏ كند و مى‏ گويد: اين كيست كه خداوند عذاب او را بيش از من قرار داده در حالى كه من تمام مردم را گمراه كرده ‏ام؟!
-به او گفته مى‏ شود: اين دومى است. ابليس مى ‏پرسد: براى چه مستحق چنين عذابى شده است؟ به او گفته مى‏ شود: به خاطر ظلم او به على.
-او به دومى مى ‏گويد:
-واى بر تو! آيا خبر نداشتى كه خداوند به من دستور سجده بر آدم داد ولى من سرپيچى كردم.
-آنگاه از او خواستم براى من سلطه بر محمد و اهل‏بيت او و شيعيانش قرار دهد، ولى خداوند اجازه نداد و گفت:
-{{قرآن|إِنَّ عِبادِى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ}}. با اين همه خواسته نفس خود را عملى كردى و اكنون در پيشگاه خلايق از تو پرسيده مى ‏شود: اين چه برنامه ‏اى بود كه از تو و پيروانت در مخالفت على‏ عليه السلام صورت گرفت؟
-دومى در پاسخ ابليس مى ‏گويد:
-تو به من چنين دستورى دادى. ابليس مى‏ گويد: چرا از پروردگارت سرپيچى كردى و از من اطاعت نمودى؟ عمر در پاسخ آيه قرآن را به ياد مى ‏آورد كه خداوند از قول ابليس آورده:
-{{قرآن|إِنَّ اللَّه وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَ ما كانَ لِى عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ}}: «خدا به شما وعده حق داد، ولى من به شما وعده دادم و خلاف وعده نمودم، و مرا بر شما قدرتى نيست»!
+در منابع آمده که وقتى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] خطاب به عمر گفت: شهادت مى‏‌دهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم: {{قرآن|فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ}}. او به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.<ref>بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آیه نقل شده است: {{متن عربی|ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً|ترجمه=منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمى‏‌كند}}.<ref>البرهان، ج۵، ص۶۵۶.</ref>
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
+==منابع==
+{{منابع}}
+* '''بحارالانوار'''؛  محمدباقر مجلسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
+* '''البرهان فی تفسير القرآن'''؛ هاشم بن سلیمان بحرانی، تحقیق: واحد تحقیقات بنیاد بعثت، قم:	مؤسسة البعثة، ۱۴۱۵ق.
+{{پایان منابع}}
 [[رده:قرآن و غدیر]]