غدير در آئينه كتاب(كتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی غدیر
(صفحه‌ای تازه حاوی «== كتابشناسىِ مستقل غدير<ref>چهارده قرن با غدير: ص ۱۴۴.</ref> == از جمله كتاب‏ هايى...» ایجاد کرد)
 
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== كتابشناسىِ مستقل غدير<ref>چهارده قرن با غدير: ص ۱۴۴.</ref> ==
== كتابشناسىِ مستقل غدير<ref>چهارده قرن با غدير: ص ۱۴۴.</ref> ==
از جمله كتاب‏ هايى كه به طور مستقل به معرفى كتاب‏ هاى غدير پرداخته «غدير در آئينه كتاب» ، فاضل دانشمند محمد انصارى است، كه در زمينه كتاب شناسى غدير آخرين و كامل‏ ترين كتاب است و بالاترين رقم از كتب مستقل غدير را ارائه داده است.   
از جمله كتاب‏ هايى كه به طور مستقل به معرفى كتاب‏ هاى غدير پرداخته «غدير در آئينه كتاب» ، فاضل دانشمند محمد انصارى است، كه در زمينه كتاب شناسى غدير آخرين و كامل‏ ترين كتاب است و بالاترين رقم از كتب مستقل غدير را ارائه داده است. 


اين كتاب ابتدا در سال ۱۴۱۶ ق با معرفى ۲۶۷ عنوان مستقل درباره غدير در [[قم]] به چاپ رسيد. مقدمه مفصلى در آغاز آن تنظيم شده كه با ترسيم تاريخچه كاملى از «كتاب و غدير» آمارهاى علمى مفيدى در آن ارائه شده ‏است.  ترجمه ملخصى از مقدمه كتاب به زبان‏هاى عربى و اردو و انگليسى در آغاز و انجام آن آمده است.   
اين كتاب ابتدا در سال ۱۴۱۶ ق با معرفى ۲۶۷ عنوان مستقل درباره غدير در [[قم]] به چاپ رسيد. مقدمه مفصلى در آغاز آن تنظيم شده كه با ترسيم تاريخچه كاملى از «كتاب و غدير» آمارهاى علمى مفيدى در آن ارائه شده ‏است.  ترجمه ملخصى از مقدمه كتاب به زبان‏هاى عربى و اردو و انگليسى در آغاز و انجام آن آمده است.   
خط ۸: خط ۸:
۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف، تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.   
۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف، تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.   


۲. تعريف كيفيت محتواى كتاب: شامل بودن كتاب بر همه مطالب مربوط به غدير يا جنبه خاصى از آن، جهت تاريخى يا حديثى يا ادبى در كتاب، نقل مطالب يا تحقيقى و تحليلى بودن كتاب، تقسيم بندى كتاب، كيفيت قلم مؤلف، نكات خاص در هر كتاب از قبيل توضيح مدارک آن.   
۲. تعريف كيفيت محتواى كتاب: شامل بودن كتاب بر همه مطالب مربوط به غدير يا جنبه خاصى از آن، جهت تاريخى يا حديثى يا ادبى در كتاب، نقل مطالب يا تحقيقى و تحليلى بودن كتاب، تقسيم بندى كتاب، كيفيت قلم مؤلف، نكات خاص در هر كتاب از قبيل توضيح مدارک آن. 


۳. خصوصيات فنى كتاب: نام كتاب، زبان، چاپى يا خطى، مؤلف و تاريخ وفات او، مترجم يا محقق، ناشر، محل چاپ، نوبت چاپ، سال چاپ، قطع كتاب، تعداد صفحات، مدرک معرفى كتاب.   
۳. خصوصيات فنى كتاب: نام كتاب، زبان، چاپى يا خطى، مؤلف و تاريخ وفات او، مترجم يا محقق، ناشر، محل چاپ، نوبت چاپ، سال چاپ، قطع كتاب، تعدادصفحات، مدرک معرفى كتاب. 


۴. نمونه عكسى از جلد كتاب‏ هاى موجود، به عنوان شاهدى زنده از آن.   
۴. نمونه عكسى از جلد كتاب‏ هاى موجود، به عنوان شاهدى زنده از آن.   


== كتابشناسىِ كامل غدير<ref>غدير در آئينه كتاب: ص۴۳ -۴۸.</ref> ==
== كتابشناسىِ كامل غدير<ref>غدير در آئينه كتاب: ص۴۳ -۴۸.</ref> ==
كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، اثر دانشمند محترم محمد انصارى زنجانى، به عنوان گامى ديگر و در شكلى جديد و با معرفى تعداد كامل ‏ترى از كتاب‏هاى مستقل درباره غدير به فرهنگ شيعه تقديم شده است. از آنجا كه اين اثر كامل ‏ترين كتابنامه و كتابشناسى غدير است.  كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، شامل مقدمه ‏اى در پنج بخش، و نيز خلاصه آن به عربى و اردو و ترجمه آن به انگليسى در پايان كتاب است. پس از مقدمه شمارش كتا ب‏ها به صورت الفبايى شروع شده؛ كه شرح آن چنين است:   
كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، اثر دانشمند محترم محمد انصارى زنجانى، به عنوان گامى ديگر و در شكلى جديد و با معرفى تعداد كامل ‏ترى از كتاب‏هاى مستقل درباره غدير به فرهنگ شيعه تقديم شده است. از آنجا كه اين اثر كامل ‏ترين كتابنامه و كتابشناسى غدير است.  كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، شامل مقدمه ‏اى در پنج بخش،و نيز خلاصه آن به عربى و اردو و ترجمه آن به انگليسى در پايان كتاب است. پس از مقدمه شمارش كتا ب‏ها به صورت الفبايى شروع شده؛ كه شرح آن چنين است: 


در چاپ اول ۲۶۷ كتاب به ۴ زبان فارسى، عربى، اردو و انگليسى، و در چاپ دوم ۴۱۴ كتاب به ۸ زبان كه زبان‏هاى تركى استانبولى، تركى آذرى، بنگالى و نروژى اضافه شده، و در چاپ سوم ۵۱۱ كتاب به ۹ زبان كه زبان سواحلى اضافه شده، و در چاپ چهارم است ۶۷۳ كتاب به ۱۸ زبان معرفى شده كه زبان‏هاى آلمانى، روسى، اسپانيايى، ايتاليايى، فرانسوى، تايلندى، مالايو، كردى و تاجيكى نيز اضافه شده است، و در چاپ پنجم ۱۰۸۰ كتاب به ۲۰ زبان معرفى شده، كه زبان‏هاى تاميلى و گرجستانى اضافه شده است.   
در چاپ اول ۲۶۷ كتاب به ۴ زبان فارسى، عربى، اردو و انگليسى، و در چاپ دوم ۴۱۴ كتاب به ۸ زبان كه زبان‏هاى تركى استانبولى، تركى آذرى، بنگالى و نروژى اضافه شده، و در چاپ سوم ۵۱۱ كتاب به ۹ زبان كه زبان سواحلى اضافه شده، و در چاپ چهارم است ۶۷۳ كتاب به ۱۸ زبان معرفى شده كه زبان‏هاى آلمانى، روسى، اسپانيايى،ايتاليايى، فرانسوى، تايلندى، مالايو، كردى و تاجيكى نيز اضافه شده است، و در چاپ پنجم ۱۰۸۰ كتاب به ۲۰ زبان معرفى شده، كه زبان‏هاى تاميلى و گرجستانى اضافه شده است. 


۱-  برنامه تدوين «غدير در آئينه كتاب» اين كتابنامه در دو مرحله به انجام رسيده است:   
۱-  برنامه تدوين «غدير در آئينه كتاب» اين كتابنامه در دو مرحله به انجام رسيده است:   


الف. به دست آوردن نام كتاب‏ها براى اين منظور از زحمات استاد فقيد در كتاب «الغدير فى التراث الإسلامى» استفاده كامل شده است. همچنين كتاب «[[الذريعة]]» و كتاب نامه ‏هاى ديگر غدير مورد استفاده قرار گرفته است. همچنين جستجوى گسترده ‏اى در فهرست‏هاى عمومى و نيز نمايه‏ هاى ناشران مختلف براى يافتن كتاب‏هاى مربوط به غدير انجام شده است. آنچه در اين كتاب جمع ‏آورى شده نتيجه پيگيرى درباره كتاب‏هاى مربوط به غدير از سال ۱۳۷۴ ش تا كنون است.   
الف. به دست آوردن نام كتاب‏ها براى اين منظور از زحمات استاد فقيد در كتاب «الغدير فى التراث الإسلامى» استفاده كامل شده است. همچنين كتاب «[[الذريعة]]» و كتاب نامه ‏هاى ديگر غدير مورد استفاده قرار گرفته است. همچنين جستجوى گسترده ‏اى در فهرست‏هاى عمومى و نيز نمايه‏ هاى ناشران مختلف براى يافتن كتاب‏هاى مربوط به غدير انجام شده است. آنچه در اين كتاب جمع ‏آورى شده نتيجه پيگيرى درباره كتاب‏هاى مربوط به غدير از سال ۱۳۷۴ ش تا كنون است. 


ب. به دست آوردن كتاب‏ها براى كتابشناسى و تصوير جلد براى به دست آوردن اصل كتاب‏ها، كتابخانه آستان قدس در مشهد و كتابخانه آيةاللَّه مرعشى در قم و بعضى كتابخانه ‏هاى ديگر مورد مراجعه قرار گرفت. همچنين به برخى كتابخانه ‏هاى خطى و نمايشگاه‏هاى كتاب و كتابفروشى‏ ها مراجعه شد.   
ب. به دست آوردن كتاب‏ها براى كتابشناسى و تصوير جلد براى به دست آوردن اصل كتاب‏ها، كتابخانه آستان قدس در مشهد و كتابخانه آيةاللَّه مرعشى در قم و بعضى كتابخانه ‏هاى ديگر مورد مراجعه قرار گرفت. همچنين به برخى كتابخانه ‏هاى خطى و نمايشگاه‏هاى كتاب و كتابفروشى‏ ها مراجعه شد. 


۲-  خصوصيات «غدير در آئينه كتاب» در قالب‏ ريزى كتاب «غدير در آئينه كتاب» شكل خاصى از تأليف در نظر گرفته شده تا براى همگان قابل استفاده باشد، كه شرح آن چنين است:   
۲-  خصوصيات «غدير در آئينه كتاب» در قالب‏ ريزى كتاب «غدير در آئينه كتاب» شكل خاصى از تأليف در نظر گرفته شده تا براى همگان قابل استفاده باشد، كه شرح آن چنين است: 


الف. هر كتابى در دو مرحله شناسايى شده است: ۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف. ۲. تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.  
الف. هر كتابى در دو مرحله شناسايى شده است: ۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف. ۲. تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.  
خط ۴۵: خط ۴۵:
د. مراعات ترتيب الفبايى در نام كتاب‏ها.  
د. مراعات ترتيب الفبايى در نام كتاب‏ها.  


ه  . فهرست‏هاى آخر كتاب از جهت زبان كتاب‏ ها و چاپى و خطى بودن و نظاير اينها.  و. حذف نام بعضى كتاب ‏ها كه در نگاه اول از نامشان به نظر مى‏ رسد درباره غدير باشند ولى هنگام مراجعه خلاف آن ثابت شده است، و يا مستقل بودن آنها در غدير ثابت نمى‏ شود و يا كتاب‏ هايى كه موضوع غدير بخشى از آن كتاب‏ هاست و كتاب مستقلى در موضوع غدير به شمار نمى‏ آيند. فهرستى از اين‏گونه كتاب‏ ها همراه با نام مؤلف و مشخصات مختصر آنها تدوين شده كه پس از معرفى كتاب‏هاى غدير و پيش از فهرست‏ها در ص ۷۷۷ -۸۰۱ آورده شده است.   
ه  . فهرست‏هاى آخر كتاب از جهت زبان كتاب‏ ها و چاپى و خطى بودن و نظاير اينها.  و. حذف نام بعضى كتاب ‏ها كه در نگاه اول از نامشان به نظر مى‏ رسد درباره غدير باشند ولى هنگام مراجعه خلاف آن ثابت شده است، و يا مستقل بودن آنها در غدير ثابت نمى‏ شود و يا كتاب‏ هايى كه موضوع غدير بخشى از آن كتاب‏ هاست و كتاب مستقلى در موضوع غدير به شمار نمى‏ آيند. فهرستى از اين‏گونه كتاب‏ ها همراه با نام مؤلف و مشخصات مختصر آنها تدوين شده كه پس از معرفى كتاب‏هاى غدير و پيش از فهرست‏ها در ص ۷۷۷ -۸۰۱ آورده شده است. 


ز. كتاب ‏هايى كه دو يا چند نام دارند تحت همه عنوان‏ هاى اصلى و فرعى نوشته شده و تعريف كتاب در عنوان اصلى آورده مى ‏شود و عنوان‏ هاى فرعى بدون شماره ثبت مى‏ گردد و به نام اصلى ارجاع مى‏ شود.   
ز. كتاب ‏هايى كه دو يا چند نام دارند تحت همه عنوان‏ هاى اصلى و فرعى نوشته شده و تعريف كتاب در عنوان اصلى آورده مى ‏شود و عنوان‏ هاى فرعى بدون شماره ثبت مى‏ گردد و به نام اصلى ارجاع مى‏ شود. 


ح. كتاب‏ هاى مذكور در اين فهرست فقط كتاب ‏هاى مستقل درباره غدير است. بنابراين كتاب‏هايى كه ارتباط با غدير داشته باشند و حتى اگر بخشى از آنها درباره غدير باشد در اينجا ذكر نمى ‏شود، اگر چه از كتاب هاى مستقل بزرگ‏تر باشند. از اين‏گونه كتاب ‏ها مى ‏توان «بحارالأنوار» علامه مجلسى را نام برد كه حدود ۱۵۰ صفحه از جلد ۲۷ آن درباره غدير است. البته در نظر است فهرستى جداگانه براى اين كتاب تدوين شود.   
ح. كتاب‏ هاى مذكور در اين فهرست فقط كتاب ‏هاى مستقل درباره غدير است. بنابراين كتاب‏هايى كه ارتباط با غدير داشته باشند و حتى اگر بخشى از آنها درباره غدير باشد در اينجا ذكر نمى ‏شود، اگر چه از كتاب هاى مستقل بزرگ‏تر باشند. از اين‏گونه كتاب ‏ها مى ‏توان «بحارالأنوار» علامه مجلسى را نام برد كه حدود ۱۵۰ صفحه از جلد ۲۷ آن درباره غدير است. البته در نظر است فهرستى جداگانه براى اين كتاب تدوين شود. 


ى. اصلاحات و رفع غلط هايى كه در بعضى فهارس رخ داده است.   
ى. اصلاحات و رفع غلط هايى كه در بعضى فهارس رخ داده است.   
خط ۵۵: خط ۵۵:
ک. خلاصه ‏اى از مقدمه حاضر به زبان‏هاى عربى، اردو و انگليسى ترجمه شده تا روش‏كار براى مراجعه كنندگان مختلف روشن باشد.   
ک. خلاصه ‏اى از مقدمه حاضر به زبان‏هاى عربى، اردو و انگليسى ترجمه شده تا روش‏كار براى مراجعه كنندگان مختلف روشن باشد.   


۳-  روش فهرست‏ نگارى در «غدير در آئينه كتاب» در معرفى هر كتاب مطالب زير به ترتيب آمده است: -  شماره مسلسل. -  نام دقيق و كامل كتاب. -  زبان كتاب: فارسى، عربى، اردو و غيره. -  چاپى يا خطى بودن كتاب. -  نام مؤلف و تاريخ وفات او. -  نام مترجم يا محقق يا همكارى كننده. -  نام ناشر. -  محل چاپ. -  نوبت چاپ. -  سال چاپ: قمرى، شمسى، و يا ميلادى. -  قطع كتاب: رحلى، وزيرى، رقعى، جيبى، خشتى، پالتويى و نيم جيبى. -  تعداد صفحات. -  منبعى كه معرفى كتاب از آن استخراج شده كه اكثراً در كتاب‏هاى خطى است. -  كتابشناسى و معرفى كامل محتواى كتاب. -  مطالب جنبى در هر كتاب كه جداگانه پس از پايان كتابشناسى آورده شده است. هر اندازه از مطالب فوق موجود باشد نوشته شده و نبودن هر مطلب دليل بر نيافتن آن است. لذا از بكار بردن رمزهايى از قبيل «بى ‏تا، بى ‏نا، بى جا» خوددارى شده است. در بعضى كتاب ‏ها كه در دسترس نبوده كتاب شناسى نيز ذكر نشده است. 
۳-  روش فهرست‏ نگارى در «غدير در آئينه كتاب» در معرفى هر كتاب مطالب زير به ترتيب آمده است:


۴كتابخانه غدير براى آماده‏ سازى فهرستى كامل از كتاب‏ هاى مستقل تأليف شده درباره غدير، مؤلف كتاب «غدير در آئينه كتاب» جستجوى گسترده ‏اى انجام داد كه يكى از نتايج آن تشكيل كتابخانه تخصصى غدير است. 
شماره مسلسل.  


از سال ۱۳۷۴ شمسى كتاب‏ه اى مربوط به غدير از چاپ‏ هاى قديم گرفته تا كتاب‏ هاى چاپ جديد را خريدارى كرده است. همچنين نمونه عكسى از برخى كتاب‏هاى خطى در دسترس و نيز دست‏نويس مؤلفان كه به چاپ نرسيده تهيه نموده است. 
-  نام دقيق و كامل كتاب.  


بدين ترتيب اولين مجموعه كتاب‏ هاى مستقل غدير با بيش از ۷۰۰ عنوان كتاب مستقل جمع ‏آورى و به عنوان «كتابخانه غدير» نگهدارى مى ‏شود.  اين كتابخانه در چندين نمايشگاه مورد بازديد عموم قرار گرفته و دائماً در حال تكميل است، و به مناسبت‏هاى مختلفى مورد بازديد قرار خواهد گرفت.   
-  زبان كتاب:  فارسى، عربى، اردو و غيره. 
 
-  چاپى يا خطى بودن كتاب. -  
 
نام مؤلف و تاريخ وفات او. 
 
-  نام مترجم يا محقق يا همكارى كننده. 
 
-  نام ناشر. -  محل چاپ. -  نوبت چاپ. 
 
-  سال چاپ: قمرى، شمسى، و يا ميلادى. 
 
-  قطع كتاب: رحلى، وزيرى، رقعى، جيبى، خشتى، پالتويى و نيم جيبى. 
 
-  تعداد صفحات. 
 
-  منبعى كه معرفى كتاب از آن استخراج شده كه اكثراً در كتاب‏هاى خطى است. 
 
-  كتابشناسى و معرفى كامل محتواى كتاب. 
 
-  مطالب جنبى در هر كتاب كه جداگانه پس از پايان كتابشناسى آورده شده است. 
 
هر اندازه از مطالب فوق موجود باشد نوشته شده و نبودن هر مطلب دليل بر نيافتن آن است. لذا از بكار بردن رمزهايى از قبيل «بى ‏تا، بى ‏نا، بى جا» خوددارى شده است. در بعضى كتاب ‏ها كه در دسترس نبوده كتاب شناسى نيز ذكر نشده است.  
 
۴-  كتابخانه غدير براى آماده‏ سازى فهرستى كامل از كتاب‏ هاى مستقل تأليف شده درباره غدير، مؤلف كتاب «غدير در آئينه كتاب» جستجوى گسترده ‏اى انجام داد كه يكى از نتايج آن تشكيل كتابخانه تخصصى غدير است.  
 
از سال ۱۳۷۴ شمسى كتاب‏ه اى مربوط به غدير از چاپ‏ هاى قديم گرفته تا كتاب‏ هاى چاپ جديد را خريدارى كرده است. همچنين نمونه عكسى از برخى كتاب‏هاى خطى در دسترس و نيز دست‏نويس مؤلفان كه به چاپ نرسيده تهيه نموده است.  
 
بدين ترتيب اولين مجموعه كتاب‏ هاى مستقل غدير با بيش از ۷۰۰ عنوان كتاب مستقل جمع ‏آورى و به عنوان «كتابخانه غدير» نگهدارى مى ‏شود. 
 
اين كتابخانه در چندين نمايشگاه مورد بازديد عموم قرار گرفته و دائماً در حال تكميل است، و به مناسبت‏هاى مختلفى مورد بازديد قرار خواهد گرفت. 


== ۳.  كتاب هاى شعر غدير<ref>اسرار غدير: ص ۱۲۹. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۷.</ref> ==
== ۳.  كتاب هاى شعر غدير<ref>اسرار غدير: ص ۱۲۹. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۷.</ref> ==
خط ۶۷: خط ۹۷:


براى اطلاع بيشتر در مورد اين كتاب‏ ها و نيز غديريه ‏ها به دو كتاب «الغدير فى التراث الاسلامى» و «غدير در آئينه كتاب» رجوع شود.
براى اطلاع بيشتر در مورد اين كتاب‏ ها و نيز غديريه ‏ها به دو كتاب «الغدير فى التراث الاسلامى» و «غدير در آئينه كتاب» رجوع شود.
== پانویس ==
[[رده:میراث مکتوب غدیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۵

كتابشناسىِ مستقل غدير[۱]

از جمله كتاب‏ هايى كه به طور مستقل به معرفى كتاب‏ هاى غدير پرداخته «غدير در آئينه كتاب» ، فاضل دانشمند محمد انصارى است، كه در زمينه كتاب شناسى غدير آخرين و كامل‏ ترين كتاب است و بالاترين رقم از كتب مستقل غدير را ارائه داده است. 

اين كتاب ابتدا در سال ۱۴۱۶ ق با معرفى ۲۶۷ عنوان مستقل درباره غدير در قم به چاپ رسيد. مقدمه مفصلى در آغاز آن تنظيم شده كه با ترسيم تاريخچه كاملى از «كتاب و غدير» آمارهاى علمى مفيدى در آن ارائه شده ‏است.  ترجمه ملخصى از مقدمه كتاب به زبان‏هاى عربى و اردو و انگليسى در آغاز و انجام آن آمده است. 

بار دوم پس از تكميل آن با معرفى ۴۱۴ عنوان مستقل در سال ۱۴۲۰ ق در قم در دست انتشار است كه آمارهاى جديدى به آن افزوده شده است.  كتاب‏ هاى معرفى شده در اين كتابنامه در چهار مرحله شناسايى شده‏ اند:

۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف، تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب. 

۲. تعريف كيفيت محتواى كتاب: شامل بودن كتاب بر همه مطالب مربوط به غدير يا جنبه خاصى از آن، جهت تاريخى يا حديثى يا ادبى در كتاب، نقل مطالب يا تحقيقى و تحليلى بودن كتاب، تقسيم بندى كتاب، كيفيت قلم مؤلف، نكات خاص در هر كتاب از قبيل توضيح مدارک آن. 

۳. خصوصيات فنى كتاب: نام كتاب، زبان، چاپى يا خطى، مؤلف و تاريخ وفات او، مترجم يا محقق، ناشر، محل چاپ، نوبت چاپ، سال چاپ، قطع كتاب، تعدادصفحات، مدرک معرفى كتاب. 

۴. نمونه عكسى از جلد كتاب‏ هاى موجود، به عنوان شاهدى زنده از آن. 

كتابشناسىِ كامل غدير[۲]

كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، اثر دانشمند محترم محمد انصارى زنجانى، به عنوان گامى ديگر و در شكلى جديد و با معرفى تعداد كامل ‏ترى از كتاب‏هاى مستقل درباره غدير به فرهنگ شيعه تقديم شده است. از آنجا كه اين اثر كامل ‏ترين كتابنامه و كتابشناسى غدير است.  كتاب «غدير در آئينه كتاب» ، شامل مقدمه ‏اى در پنج بخش،و نيز خلاصه آن به عربى و اردو و ترجمه آن به انگليسى در پايان كتاب است. پس از مقدمه شمارش كتا ب‏ها به صورت الفبايى شروع شده؛ كه شرح آن چنين است: 

در چاپ اول ۲۶۷ كتاب به ۴ زبان فارسى، عربى، اردو و انگليسى، و در چاپ دوم ۴۱۴ كتاب به ۸ زبان كه زبان‏هاى تركى استانبولى، تركى آذرى، بنگالى و نروژى اضافه شده، و در چاپ سوم ۵۱۱ كتاب به ۹ زبان كه زبان سواحلى اضافه شده، و در چاپ چهارم است ۶۷۳ كتاب به ۱۸ زبان معرفى شده كه زبان‏هاى آلمانى، روسى، اسپانيايى،ايتاليايى، فرانسوى، تايلندى، مالايو، كردى و تاجيكى نيز اضافه شده است، و در چاپ پنجم ۱۰۸۰ كتاب به ۲۰ زبان معرفى شده، كه زبان‏هاى تاميلى و گرجستانى اضافه شده است. 

۱-  برنامه تدوين «غدير در آئينه كتاب» اين كتابنامه در دو مرحله به انجام رسيده است: 

الف. به دست آوردن نام كتاب‏ها براى اين منظور از زحمات استاد فقيد در كتاب «الغدير فى التراث الإسلامى» استفاده كامل شده است. همچنين كتاب «الذريعة» و كتاب نامه ‏هاى ديگر غدير مورد استفاده قرار گرفته است. همچنين جستجوى گسترده ‏اى در فهرست‏هاى عمومى و نيز نمايه‏ هاى ناشران مختلف براى يافتن كتاب‏هاى مربوط به غدير انجام شده است. آنچه در اين كتاب جمع ‏آورى شده نتيجه پيگيرى درباره كتاب‏هاى مربوط به غدير از سال ۱۳۷۴ ش تا كنون است. 

ب. به دست آوردن كتاب‏ها براى كتابشناسى و تصوير جلد براى به دست آوردن اصل كتاب‏ها، كتابخانه آستان قدس در مشهد و كتابخانه آيةاللَّه مرعشى در قم و بعضى كتابخانه ‏هاى ديگر مورد مراجعه قرار گرفت. همچنين به برخى كتابخانه ‏هاى خطى و نمايشگاه‏هاى كتاب و كتابفروشى‏ ها مراجعه شد. 

۲-  خصوصيات «غدير در آئينه كتاب» در قالب‏ ريزى كتاب «غدير در آئينه كتاب» شكل خاصى از تأليف در نظر گرفته شده تا براى همگان قابل استفاده باشد، كه شرح آن چنين است: 

الف. هر كتابى در دو مرحله شناسايى شده است: ۱. تعريف كلى كتاب و بيان روش كار مؤلف. ۲. تفصيل مطالب و موضوعات و نكات خاص مربوط به كتاب.

ب. تعريف محتواى كتاب كه شامل مطالب زير است: ۱. شامل بودن كتاب بر همه مطالب مربوط به غدير و جوانب مختلف آن يا جنبه خاصى از آن.

۲. جهت تاريخى يا حديثى يا ادبى در كتاب.

۳. كتاب فقط نقل مطالب است يا تحقيق و تحليل نيز هست.

۴. تقسيم‏ بندى كتاب.

۵ . كيفيت قلم مؤلف.

۶ . نكات خاص در هر كتاب از قبيل توضيح مدارک آن. 

ج. نمونه عكسى از جلد كتاب‏ هاى موجود، به عنوان شاهدى زنده از آن. 

د. مراعات ترتيب الفبايى در نام كتاب‏ها.

ه  . فهرست‏هاى آخر كتاب از جهت زبان كتاب‏ ها و چاپى و خطى بودن و نظاير اينها.  و. حذف نام بعضى كتاب ‏ها كه در نگاه اول از نامشان به نظر مى‏ رسد درباره غدير باشند ولى هنگام مراجعه خلاف آن ثابت شده است، و يا مستقل بودن آنها در غدير ثابت نمى‏ شود و يا كتاب‏ هايى كه موضوع غدير بخشى از آن كتاب‏ هاست و كتاب مستقلى در موضوع غدير به شمار نمى‏ آيند. فهرستى از اين‏گونه كتاب‏ ها همراه با نام مؤلف و مشخصات مختصر آنها تدوين شده كه پس از معرفى كتاب‏هاى غدير و پيش از فهرست‏ها در ص ۷۷۷ -۸۰۱ آورده شده است. 

ز. كتاب ‏هايى كه دو يا چند نام دارند تحت همه عنوان‏ هاى اصلى و فرعى نوشته شده و تعريف كتاب در عنوان اصلى آورده مى ‏شود و عنوان‏ هاى فرعى بدون شماره ثبت مى‏ گردد و به نام اصلى ارجاع مى‏ شود. 

ح. كتاب‏ هاى مذكور در اين فهرست فقط كتاب ‏هاى مستقل درباره غدير است. بنابراين كتاب‏هايى كه ارتباط با غدير داشته باشند و حتى اگر بخشى از آنها درباره غدير باشد در اينجا ذكر نمى ‏شود، اگر چه از كتاب هاى مستقل بزرگ‏تر باشند. از اين‏گونه كتاب ‏ها مى ‏توان «بحارالأنوار» علامه مجلسى را نام برد كه حدود ۱۵۰ صفحه از جلد ۲۷ آن درباره غدير است. البته در نظر است فهرستى جداگانه براى اين كتاب تدوين شود. 

ى. اصلاحات و رفع غلط هايى كه در بعضى فهارس رخ داده است. 

ک. خلاصه ‏اى از مقدمه حاضر به زبان‏هاى عربى، اردو و انگليسى ترجمه شده تا روش‏كار براى مراجعه كنندگان مختلف روشن باشد. 

۳-  روش فهرست‏ نگارى در «غدير در آئينه كتاب» در معرفى هر كتاب مطالب زير به ترتيب آمده است:

-  شماره مسلسل.

-  نام دقيق و كامل كتاب.

-  زبان كتاب: فارسى، عربى، اردو و غيره.

-  چاپى يا خطى بودن كتاب. - 

نام مؤلف و تاريخ وفات او.

-  نام مترجم يا محقق يا همكارى كننده.

-  نام ناشر. -  محل چاپ. -  نوبت چاپ.

-  سال چاپ: قمرى، شمسى، و يا ميلادى.

-  قطع كتاب: رحلى، وزيرى، رقعى، جيبى، خشتى، پالتويى و نيم جيبى.

-  تعداد صفحات.

-  منبعى كه معرفى كتاب از آن استخراج شده كه اكثراً در كتاب‏هاى خطى است.

-  كتابشناسى و معرفى كامل محتواى كتاب.

-  مطالب جنبى در هر كتاب كه جداگانه پس از پايان كتابشناسى آورده شده است.

هر اندازه از مطالب فوق موجود باشد نوشته شده و نبودن هر مطلب دليل بر نيافتن آن است. لذا از بكار بردن رمزهايى از قبيل «بى ‏تا، بى ‏نا، بى جا» خوددارى شده است. در بعضى كتاب ‏ها كه در دسترس نبوده كتاب شناسى نيز ذكر نشده است. 

۴-  كتابخانه غدير براى آماده‏ سازى فهرستى كامل از كتاب‏ هاى مستقل تأليف شده درباره غدير، مؤلف كتاب «غدير در آئينه كتاب» جستجوى گسترده ‏اى انجام داد كه يكى از نتايج آن تشكيل كتابخانه تخصصى غدير است. 

از سال ۱۳۷۴ شمسى كتاب‏ه اى مربوط به غدير از چاپ‏ هاى قديم گرفته تا كتاب‏ هاى چاپ جديد را خريدارى كرده است. همچنين نمونه عكسى از برخى كتاب‏هاى خطى در دسترس و نيز دست‏نويس مؤلفان كه به چاپ نرسيده تهيه نموده است. 

بدين ترتيب اولين مجموعه كتاب‏ هاى مستقل غدير با بيش از ۷۰۰ عنوان كتاب مستقل جمع ‏آورى و به عنوان «كتابخانه غدير» نگهدارى مى ‏شود. 

اين كتابخانه در چندين نمايشگاه مورد بازديد عموم قرار گرفته و دائماً در حال تكميل است، و به مناسبت‏هاى مختلفى مورد بازديد قرار خواهد گرفت. 

۳.  كتاب هاى شعر غدير[۳]

در طول تاريخ خادمان غدير مكرر خطبه غدير را به نظم در آورده ‏اند، و حتى كتاب‏ هايى براى معرفى و جمع آورى غديريه ‏ها تأليف شده است. 

براى اطلاع بيشتر در مورد اين كتاب‏ ها و نيز غديريه ‏ها به دو كتاب «الغدير فى التراث الاسلامى» و «غدير در آئينه كتاب» رجوع شود.

پانویس

  1. چهارده قرن با غدير: ص ۱۴۴.
  2. غدير در آئينه كتاب: ص۴۳ -۴۸.
  3. اسرار غدير: ص ۱۲۹. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۷.