لباس

آداب عيد غدير

از موارد بسيار مهم در مورد روز و عید غدیر، اعمال و آداب عيد غدير است. به علت اهمیت اين روز، اعمال و آدابى ذكر شده كه با هيچ روزى برابرى نمى‏ كند و مختص به قشر خاص و سن معينى نيست، و داراى ابعاد اعتقادى و عبادى مختلفى است. از جمله آداب عيد غدير در آوردن لباس سياه از تن است:

آراستگى و خوشبويى موجب و زينت كردن مشروع رضاى خدا و از آداب ويژه مؤمنان است، كه از جانب پيشوايان معصوم ‏عليهم السلام مورد تأکید قرار گرفته است. نظافت و پاكى از سنت‏ هاى الهى است كه در هر حال توصيه به آن شده است. در رواياتى امر شده كه انسان با تميزترين لباس نماز بخواند، و يا هنگام خروج از منزل به آينه نگاه كند. احاديثى درباره شانه زدن، حمام كردن و بوى خوش استعمال كردن در كتب مختلف شيعه آمده، كه سفارش به تميز بودن و زينت ظاهرى شده است.

همچنين پوشيدن لباس ‏هاى روشن كه در ايام شادى و عيد و سرور و وجد و فرح به چشم مى‏ خورد. نسبت به مردان در روايات اسلامى سفارش شده كه ظاهر بدن را طورى آرايش دهند كه موافق اخلاق همسر باشد، و به بانوان سفارش شده كه براى همسر خود در منزل زينت نمايند.

در متون روايى و تاريخى مى ‏بينيم در روزهاى عيد رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله و ائمه ‏عليهم السلام از لباس ‏هايى استفاده مى‏ كردند كه داراى رنگ باز و روشن مانند لباس سفيد بود.

عن ابى ‏الحسن الليثى، عن ابى‏ عبداللَّه جعفر بن محمد عليه السلام، انه قال لمن حضره من مواليه و شيعته: فاذا كان صبيحة ذلك اليوم، وجب ان يلبس المؤمن انظف ثيابه و افخرها، و يتطيّب امكانه:

حضرت صادق ‏علیه السلام در حضور جمعى از دوستان و شيعيان خويش فرمود: هنگامى كه صبح روز غدير شد، مؤمن بايد تميزترين و فاخرترين لباس‏ هايش را پوشيده و خود را در حد تواناييش معطر سازد.

حضرت امام رضا علیه السلام در اين باره فرموده است:

... و هو يوم الزينة. فمن تزيّن ليوم الغدير غفر اللَّه له كل خطيئة عملها؛ صغيرة و كبيرة، و بعث اللَّه اليه ملائكة يكتبون له الحسنات و يرفعون له الدرجات، الى قابل مثل ذلك. فان مات مات شهيداً، و ان عاش عاش سعيداً: و آن روز آراستن است. هر كس براى روز غدير زينت كند، خداوند خطاهاى او را مى‏ بخشد؛ كوچک باشد يا بزرگ، و فرشتگانى را به سويش مى ‏فرستد تا برايش ثواب بنويسند و درجات او را بالا ببرند، تا روز غدير سال بعد. اگر بميرد شهيد مرده است، و اگر زنده بماند به نيكبختى روزگار را سپرى خواهد كرد.

همچنين در بعضى روايات آمده است كه روز غدير روز بيرون آمدن از لباس مشكى يعنى لباس عزاست، كه ذيلاً به آن اشاره مى‏شود. حضرت امام رضا عليه السلام در خصوص اين روز مى ‏فرمايد: يوم لبس الثياب و نزع السواد: روز پوشيدن لباس جشن و شادى و در آوردن لباس سياه است.

پوشيدن لباس سياه از آن جهت كه در فرهنگ ما علامت مصيبت است، براى اين روز كه بنا به فرموده امام صادق‏ علیه السلام: يوم عيد و فرح و سرور: روز عيد و شادى و شادمانى است، مناسب نيست.

تبليغ غدير با لباس نو

يكى از شاخص ‏هاى زندگى معصومين‏ عليهم السلام تبلیغ غدیر به شكل‏ هاى مختلف است. از جمله تبليغ غدير با امر به پوشيدن لباس نو در غدير است كه ذيلاً به بيان آن مى‏ پردازيم:

در احاديث اهل ‏بيت‏ عليهم السلام مراسم و برنامه‏ هاى عامى براى همه اعياد وارد شده كه در كتب ادعيه مذكور است. گذشته از آنها براى عيد و جشن غدير دستورات خاصى از ائمه‏ عليهم السلام وارد شده كه از جمله آنها لباس نو پوشيدن در روز غدير است.

لباس نو و آراستن ظاهر از شيوه ‏هايى است كه همه مردم جهان در اعياد خود براى نشان دادن شادى به كار مى‏برند. ما هم اين روش بين‏ المللى را پذيرفته ‏ايم و در عيد غدير دستور پوشيدن البسه نو و زينت كردن مرد و زن با حفظ حدود شرعى را از ائمه معصومين‏ عليهم السلام دريافت كرده ‏ايم، چرا كه اين كار تبليغ عملى غدير به صورت صامت است.

امام رضا علیه السلام در اين باره فرمود: اين روز، روزِ زينت كردن است. هر كس خود را براى روز عيد غدير زينت كند خداوند گناهان او را مى ‏آمرزد، و ملائكه ‏اى به سوى او مى ‏فرستد كه براى او حسنات بنويسند و تا سال آينده درجات او را بالا ببرند.

همچنين آن حضرت در روز عيد غديرى به منازل عده ‏اى از خواص اصحابشان البسه نو حتى انگشتر و كفش فرستادند، و احوال ظاهرى آنان و اطرافيان خود را تغيير دادند، و به جاى لباس ‏هاى عادى روزانه لباس‏ هاى مناسب عيد پوشيدند.