آيات ۲۵ و ۲۶ فجر و غدیر

آیات ۲۵ و ۲۶ فجر و غدیر

مشخصات آیه
نام سوره	فجر
شماره آیه	۲۵ و ۲۶
جزء	۳۰
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
موضوع	شرح چگونگی عذاب خلیفه دوم در قیامت

آیات ۲۵ و ۲۶ سوره فجر که به گفته پیامبر صلی الله علیه و آله شرح چگونگی عذاب خلیفه دوم در قیامت است؛ عذابی که هیچ‌کس مانند آن عذاب نمی‌شود.

درباره منظور از آیه ۲۵ و ۲۶ سوره فجر و اینکه این آیه درباره کیست چنین گفته شده است: از جمله مسائلى كه در روايات به آن اشاره شده شدت عذاب عمر بن خطاب در قيامت است و اينكه عذاب او از عذاب ابليس شديدتر است. دلیل این شدت بیشتر این است که شيطان در برابر غدير با تمام توان و قدرت ايستاد چرا كه آن را خنثى‌كننده تلاش‏‌هاى خود براى گمراهى مردم مى‏‌دانست. به نقل از روایات، فريادهايى كه در روز غدیر مى‏‌كشيد به‌خاطر احساس عجزى بود كه در برابر غدير داشت.

به همین دلیل است كه پایه‌گذاران سقیفه در برابر غدیر نه‌تنها ياران راهگشاى ابليس بودند، بلكه شيطان به آنان آفرين گفت كه راهى را كه از آن عاجز بود توسط آنان گشوده شد و به او امید دادند. در اين باره سه جمله از ابليس نقل شده كه در غدير به شياطين گفته است:

• «انَّ اصْحابَهُ لا يَفُونَ بِما عَقَدَ عَلَيْهِمْ؛ اصحاب او به آنچه بر آنان پيمان بسته وفا نمى‏‌كنند».
• «انَّ اصْحابَهُ قَدْ وَعَدُونى انْ لا يَقِرُّوا لَهُ بِشَىْ‏ءٍ مِمّا قالَ؛ اصحاب او به من وعده داده‌اند كه به چيزى از آنچه گفت اقرار نكنند».
• «انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها؛ آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعده‌‏اى داده‏‌اند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمى‏‌كنند».

از اينجاست كه وقتى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، سلمان خطاب به عمر گفت: شهادت مى‏‌دهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيات پرسيدم: فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ؛ در آن روز هيچ‌كس مانند او عذاب نمى‏‌شود و هيچ‌كس مانند او به بند كشيده نمى‌شود ؛ پيامبر به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى. نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آيه فرمود: «ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً؛ منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمی‌كند».

منابع

• بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
• غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.