آيات ۲۵ و ۲۶ فجر و غدیر: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
* {{متن عربی|انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها|ترجمه=آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعدهاى دادهاند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمىكنند}}.<ref>البرهان، ج۴، ص۵۱۹.</ref> | * {{متن عربی|انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها|ترجمه=آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعدهاى دادهاند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمىكنند}}.<ref>البرهان، ج۴، ص۵۱۹.</ref> | ||
در منابع آمده که وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] خطاب به عمر گفت: شهادت مىدهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم: {{قرآن|فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ}}. او به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.<ref>بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آیه نقل شده است: {{متن عربی|ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً|ترجمه=منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمىكند}}.<ref>البرهان، ج۵، ص۶۵۶.</ref> | در منابع آمده که وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] خطاب به عمر گفت: شهادت مىدهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم: {{قرآن|فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ}}. او به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.<ref>بحارالانوار، ج۲۸، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آیه نقل شده است: {{متن عربی|ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً|ترجمه=منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمىكند}}.<ref>البرهان، ج۵، ص۶۵۶.</ref> | ||
در روایاتی آمده که عذاب او از عذاب ابليس هم بالاتر است؛ برای نمونه در روایتی از امام صادق عليه السلام: روز قيامت ابليس را در هفتاد غُل و زنجير و دومى را در صد و بيست غل و زنجير مىآورند. ابليس نگاهى به او مىكند و مىگويد: اين كيست كه خداوند عذاب او را بيش از من قرار داده در حالى كه من تمام مردم را گمراه كردهام. به او گفته مى شود: اين دومى است. ابليس میپرسد: براى چه مستحق چنين عذابى شده است؟ به او گفته مىشود: بهخاطر ظلم او به على. او به دومى مىگويد: واى بر تو! آيا خبر نداشتى كه خداوند به من دستور سجده بر آدم داد، ولى من سرپيچى كردم. آنگاه از او خواستم براى من سلطه بر محمد و اهل بيت او و شيعيانش قرار دهد، ولى خداوند اجازه نداد و گفت: {{قرآن|إِنَّ عِبادِى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ|ترجمه=در حقيقت، تو را بر بندگان من تسلّطى نيست، مگر كسانى از گمراهان كه تو را پيروى كنند}}. با اين همه خواسته نفس خود را عملى كردى و اكنون در پيشگاه خلايق از تو پرسيده مى شود: اين چه برنامه اى بود كه از تو و پيروانت در مخالفت على عليه السلام صورت گرفت؟ | |||
روز قيامت ابليس را در هفتاد غُل و زنجير و دومى را در صد و بيست غل و زنجير | |||
ابليس نگاهى به او | |||
به او گفته مى شود: اين دومى است. ابليس | |||
او به دومى | |||
واى بر تو! آيا خبر نداشتى كه خداوند به من دستور سجده بر آدم | |||
آنگاه از او خواستم براى من سلطه بر محمد و | |||
{{قرآن|إِنَّ عِبادِى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ}}. با اين همه خواسته نفس خود را عملى كردى و اكنون در پيشگاه خلايق از تو پرسيده مى شود: اين چه برنامه اى بود كه از تو و پيروانت در مخالفت على عليه السلام صورت گرفت؟ | |||
دومى در پاسخ ابليس مى گويد: | دومى در پاسخ ابليس مى گويد: |
نسخهٔ ۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۹
مشخصات آیه | |
---|---|
سوره | سوره (۸۹) |
آیه | ۲۵ و ۲۶ |
جزء | ۳۰ |
محتوای آیه | |
مکان نزول | مکه |
موضوع | شدت عذاب الهی در قیامت |
از نظر برخی محققان، از جمله مسائلى كه در روايات به آن اشاره شده شدت عذاب عمر بن خطاب در قيامت است و اينكه عذاب او از ابليس شديدتر است. توضيح اين مطلب چنين آمده است: شيطان در برابر غدير با تمام توان ايستاد، زیرا آن را خنثىكننده تلاشهاى خود براى گمراهى مردم مىدانست؛ اما فريادهايى كه در آن روز مىكشيد بهخاطر احساس عجزى بود كه در برابر غدير داشت. پس آنان كه در برابر غدير سقيفه را پىريزى كردند، نهتنها ياران ابليس بودند، بلكه شيطان به آنان آفرين گفت كه راهى را كه از گشودن آن عاجز بود توسط آنان گشوده شد.
در منابع، در این مورد سه جمله از ابليس نقل شده كه در غدير به شياطين گفت:
- «انَّ اصْحابَهُ لا يَفُونَ بِما عَقَدَ عَلَيْهِمْ؛ اصحاب او به آنچه بر آنان پيمان بسته وفا نمىكنند».
- «انَّ اصْحابَهُ قَدْ وَعَدُونى انْ لا يَقِرُّوا لَهُ بِشَىْءٍ مِمّا قالَ؛ اصحاب او به من وعده دادهاند كه به چيزى از آنچه گفت اقرار نكنند».
- «انَّ الَّذينَ حَوْلَهُ قَدْ وَعَدُونى فيهِ عِدَةً وَ لَنْ يَخْلُفُونى فيها؛ آنان كه اطراف او هستند به من درباره او وعدهاى دادهاند كه هرگز در آن برخلاف وعده عمل نمىكنند».[۱]
در منابع آمده که وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام را براى بيعت اجبارى بردند، سلمان خطاب به عمر گفت: شهادت مىدهم كه از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره اين آيه پرسيدم: فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ، وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ . او به من خبر داد كه منظور از اين آيه تو هستى.[۲] نيز امام باقر عليه السلام در بيان اين آیه نقل شده است: «ذاكَ الثّانى، لا يُعَذِّبُ اللَّه يَوْمَ الْقِيامَةِ عَذابَهُ احَداً؛ منظور از اين كسى كه عذابش از همه بالاتر است عمر است، كه خداوند در روز قيامت احدى را مانند او عذاب نمىكند».[۳]
در روایاتی آمده که عذاب او از عذاب ابليس هم بالاتر است؛ برای نمونه در روایتی از امام صادق عليه السلام: روز قيامت ابليس را در هفتاد غُل و زنجير و دومى را در صد و بيست غل و زنجير مىآورند. ابليس نگاهى به او مىكند و مىگويد: اين كيست كه خداوند عذاب او را بيش از من قرار داده در حالى كه من تمام مردم را گمراه كردهام. به او گفته مى شود: اين دومى است. ابليس میپرسد: براى چه مستحق چنين عذابى شده است؟ به او گفته مىشود: بهخاطر ظلم او به على. او به دومى مىگويد: واى بر تو! آيا خبر نداشتى كه خداوند به من دستور سجده بر آدم داد، ولى من سرپيچى كردم. آنگاه از او خواستم براى من سلطه بر محمد و اهل بيت او و شيعيانش قرار دهد، ولى خداوند اجازه نداد و گفت: إِنَّ عِبادِى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ؛ در حقيقت، تو را بر بندگان من تسلّطى نيست، مگر كسانى از گمراهان كه تو را پيروى كنند . با اين همه خواسته نفس خود را عملى كردى و اكنون در پيشگاه خلايق از تو پرسيده مى شود: اين چه برنامه اى بود كه از تو و پيروانت در مخالفت على عليه السلام صورت گرفت؟
دومى در پاسخ ابليس مى گويد:
تو به من چنين دستورى دادى. ابليس مى گويد: چرا از پروردگارت سرپيچى كردى و از من اطاعت نمودى؟ عمر در پاسخ آيه قرآن را به ياد مى آورد كه خداوند از قول ابليس آورده:
وَقَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ ۖ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ إِلَّا أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي ۖ فَلَا تَلُومُونِي وَلُومُوا أَنْفُسَكُمْ ۖ مَا أَنَا بِمُصْرِخِكُمْ وَمَا أَنْتُمْ بِمُصْرِخِيَّ ۖ إِنِّي كَفَرْتُ بِمَا أَشْرَكْتُمُونِ مِنْ قَبْلُ ۗ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ :
«و شیطان [در قیامت] هنگامی که کار [محاسبه بندگان] پایان یافته [به پیروانش] می گوید: یقیناً خدا [نسبت به برپایی قیامت، حساب بندگان، پاداش و عذاب] به شما وعده حق داد، و من به شما وعده دادم [که آنچه خدا وعده داده، دروغ است، ولی می بینید که وعده خدا تحقّق یافت] و [من] در وعده ام نسبت به شما وفا نکردم، مرا بر شما هیچ غلبه و تسلّطی نبود، فقط شما را دعوت کردم [به دعوتی دروغ و بی پایه] و شما هم [بدون اندیشه و دقت دعوتم را] پذیرفتید، پس سرزنشم نکنید، بلکه خود را سرزنش کنید، نه من فریادرس شمایم، و نه شما فریادرس من، بی تردید من نسبت به شرکورزی شما که در دنیا درباره من داشتید [که اطاعت از من را هم چون اطاعت خدا قرار دادید] بیزار و منکرم؛ یقیناً برای ستمکاران عذابی دردناک است.»
پانویس
منابع
- البرهان فی تفسير القرآن؛ هاشم بن سلیمان بحرانی، تحقیق: واحد تحقیقات بنیاد بعثت، قم: مؤسسة البعثة، ۱۴۱۵ق.