احتجاج امام رضا علیه السلام با غدیر
غيبت نعماني: ص 218 ح 6.
در فاصله‌ي تبعيد امام رضا عليه‌السلام به خراسان زمينه‌هاي بسيار مناسبي براي تبيين معناي غدير پيش آمد كه از نمونه‌هاي بارز آن در روزهاي اول ورود حضرت بود.
[صفحه 76]
عبدالعزيز مي‌گويد: در روزهاي اول ورود حضرت به شهر مرو، در روز جمعه مردم در مسجد جامع شهر جمع شده بودند و درباره‌ي مسئله‌ي امامت و اختلافاتي كه درباره‌ي آن مطرح است سخن مي‌گفتند. من خدمت آقايم امام رضا عليه‌السلام رفتم و اين بحثهاي مسجد را به حضرت گزارش دادم. حضرت تبسمي كرد و فرمود:
اين مردم نمي‌دانند و در آرائي كه مي‌گويند مورد مكر و حيله قرار گرفته‌اند. خداوند تبارك و تعالي پيامبرش را از اين جهان نبُرد مگر بعد از آنكه دين را برايش كامل فرمود. از يك سو قرآن را بر او نازل كرد … و از سوي ديگر در حجة الوداع كه آخر عمر او بود اين آيه را فرستاد كه «اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الاسلام دينا». مسئله‌ي امامت كمال دين است؛ پيامبر صلي اللَّه عليه و آله از اين جهان نرفت مگر آنكه براي امتش معارف دينشان را روشن ساخت و راهشان را مشخص فرمود و آنان را به قول حق سپرد و علي عليه‌السلام را عَلَم و امام براي آنان منصوب فرمود، و هرچه امت بدان نياز دارند بيان فرمود. هر كس گمان كند كه خداوند دينش را كامل نكرده او كتاب خدا را رد نموده و به آن كافر است …
انتخاب امام بدست مردم و عقلهاي مردم كجا و مقام بلند امامت!؟ كجا مي‌توان صاحب چنين مقامي را پيدا كرد؟ … مي‌خواهند امامت را با عقلهاي حيران و بي‌ثمر و ناقص، و رأيهاي گمراه برپا كنند … انتخاب خدا و پيامبر و اهل‌بيتش را كنار گذارده و به انتخاب خود روي آورده‌اند، در حاليكه قرآن ندا داده است: «پروردگارت آنچه بخداهد خلق مي‌كند و انتخاب مي‌نمايد، براي مردم حق انتخاب و اختياري نيست … » و همچنين فرموده: «وقتي خدا و رسولش در مسئله‌اي حكم كنند براي هيچ زن و مرد مسلماني حق اختيار نمي‌ماند» …
اثبات الهداة: ج 2 ص 103 ح 425.
يكي از خصوصيات زمان امام رضا عليه‌السلام شرايط سخت تقيه بود، و لذا امام عليه‌السلام بسياري از روايات را با ذكر سند از پدرانشان نقل مي‌كردند. از جمله حديث غدير را حضرت از پدرشان حضرت موسي بن جعفر از امام صادق از امام باقر از امام سجاد از امام حسين از اميرالمؤمنين عليهم‌السلام از پيامبر صلي اللَّه عليه و آله نقل كردند كه فرمود: «من كنت
[صفحه 77]
مولاه فعلي مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله».
عوالم: ج 3: 15 ص 224-221.
در روز عيد غديري امام رضا عليه‌السلام عده‌اي از خواص اصحابشان را- كه آن روز را روزه گرفته بودند- براي افطار دعوت كردند و هدايايي بعنوان عيدي به خانه‌هايشان فرستادند و همچنين درباره‌ي اين روز فرمودند:
روز غدير در آسمان مشهورتر از زمين است … و آن روزي است كه خداوند دين را كامل كرد … در روز غدير خداوند ولايت را بر اهل آسمانهاي هفتگانه و زمينها عرضه كرد. مَثَل مؤمنين در قبول ولايت اميرالمؤمنين عليه‌السلام در روز غدير مَثَل ملائكه در سجودشان براي آدم است، و مثل آنانكه ولايت آنحضرت در روز غدير را نپذيرفتند مثل ابليس است.