آیه ۷۴ فرقان و غدیر
آیه ۷۴ فرقان و غدیر
مشخصات آیه
نام سورهفرقان
شماره آیه۷۴
جزء۱۹
محتوای آیه
مکان نزولمکه
ترتیل آیه
ترجمه صوتی


آیه‌ای در متن یک دعای غدیری

به‌گفته برخی محققان، آیه ۷۴ سوره فرقان آیه‌ای است که در متن یکی از ادعیه مربوط به غدیر آمده است. يكى از جلوه‏‌هاى قرآنى غدير دعاها و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه غدیر پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -به‌خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفته‌‏هايى از مسئله غدير به‌چشم مى‏‌خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏‌شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏‌هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است.[۱]

از جمله اين موارد آیه ۷۴ سوره فرقان است:[۲]   وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَاماً؛ و كسانى‌اند كه مى‌گويند: پروردگارا، به ما از همسران و فرزندانمان آن ده كه مايه روشنى چشمان [ما] باشد، و ما را پيشواى پرهيزگاران گردان   که در دعایی مربوط به غدیر آمده است.

آیه در متن دعا

به‌گزارش برخی منابع، آیه ۷۴ سوره فرقان در قسمتی از دعای بعد از نماز روز عيد غدير چنین آمده است: «فَاسْأَلُكَ يا رَبِّ تَمامَ ما انْعَمْتَ عَلَيْنا ، وَ اجْعَلْ لَنا مِنَ الْمُتَّقينَ اماماً الى يَوْمِ الّدينِ، يَوْمَ يُدْعى كُلَّ اناسٍ بِامامِهِمْ؛ پروردگارا، از تو مى‌‏خواهم نعمتت را بر ما كامل كنى... و براى ما از پرهیزکاران امامى تا روز قيامت قرار دهى، همان روزى كه هر گروه از مردم با امامشان صدا زده مى‏‌شوند».[۳]

تحلیل اعتقادى آیه در دعا

آیه ۷۴ سوره فرقان در دعای بعد از نماز روز عيد غدير به‌صورت تضمين در كلام گنجانده شده است: این آیه به‌صورت نتيجه‌‏گيرى با افزودن «مِن» آمده است و فرموده:«مِنَ الْمُتَّقينَ»؛ يعنى آنچه در قرآن است كلام امامان به خداست كه ما را براى پرهیزکاران امام قرار ده و در اين دعا با اشاره به همان آيه گفته می‌شود: خدايا، براى ما از پرهیزکاران امامى قرار ده. در این باره، رواياتى نيز در منابع وارد شده است.[۴]

پانویس

  1. غدير در قرآن، ج۳، ص۳۵۵.
  2. غدير در قرآن، ج۳، ص۳۸۳.
  3. الاقبال، ج۲، ص۲۸۷؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۱۸.
  4. تأويل الآيات: ج ۱ ص ۳۸۵. تفسير القمى: ج ۱ ص ۱۰ و ج ۲ ص ۱۱۷. نور الثقلين: ج ۴ ص ۴۳. بحار الانوار: ج ۲۴ ص ۱۳۲ - ۱۳۵ و ج ۶۷ ص ۲۷۶ و ج ۸۹ ص ۶۲ و ج ۹۵ ص ۳۰۶.

منابع

  • الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة؛ سید علی بن موسی بن طاووس، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتب الإعلام الإسلامی، ۱۴۱۸ق.
  • بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال؛ عبدالله بن نورالله‏ بحرانى اصفهانى‏، تحقیق: محمدباقر موحد ابطحى اصفهانى‏، قم: مؤسسة الإمام المهدى علیه السلام، ۱۳۸۲ش.
  • غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
  • مناقب آل ابی‌طالب؛ محمد بن علی بن شهرآشوب مازندرانی، تحقیق: محمدحسین آشتیانی و سید هاشم رسولی محلاتی، قم: مؤسسه انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق.