بازپژوهشی امامت و تجلی ولایت در آینه غدیر

چکیده:

اهمیت خطبه و حدیث غدیر در اثبات ولایت علی(ع) موجب شده تا از صدر اسلام و قرون اولیه تا عصر حاضر از اصول مسلم اسلام شمرده شود و در کتاب های حدیثی و تاریخی، نویسندگان و مولفان شیعی و اهل سنت درباره آن به بحث و گفتگو بپردازند. به همین جهت است که نزدیکان به آن ایمان دارند و مخالفان بدون انکار صدور و سند آن، آن را روایت می کنند. علی(ع)همواره ضمن احتجاج به حدیث غدیر در برابر مخالفان و غاصبان خلافت،شرایط و ویژگی های لازم را برای جانشین پیامبر(ص)بیان می کردند و واقعه غدیر خم را سند حتمی و قطعی ولایت خود برمی شمردند. بررسی اجمالی کتب حدیثی و تاریخی نشان می دهد علی(ع) بیش از 22 بار بر حدیث غدیر احتجاج نموده و مردم را بر ولایت و جانشینی خود گواه گرفته است. استدلال شیعه به این حدیث بر مقدماتی استوار است. مخالفان امامت علی(ع) برای تضعیف استدلال شیعه بر این حدیث شبهاتی را متوجه آن کرده اند؛ از جمله این که اگر این آیه درباره حضرت علی(ع) نازل شده بود و مقصود امامت آن حضرت بود، بر ایشان واجب بود که این مسئله را آشکارا اعلام و در منازعات سیاسی به آن احتجاج کند. بنابراین مساله اصلی در این پژوهش این است که اولین بار چه کسی در اثبات ولایت و امامت علی(ع) بر این حدیث احتجاج نموده و چگونه حدیث غدیر از دلایل روشن ولایت و خلافت بلافصل امیرمومنان علی(ع) محسوب می شود؟ در این مقاله سعی شده تا به روش کتابخانه ای و توصیفی و تحلیلی احتجاج های حضرت بر خطبه غدیر،اهمیت این خطبه در ولایت و امامت علی(ع) مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.

منبع

مجله پژوهش های اعتقادی کلامی، پیاپی 15 (پاییز 1393).