فیض الغدیر (کتاب)
«فیْضُ الْقَدیر فیما یَتَعَلّقُ بِحَدیثِ الْغَدیر» تألیف شیخ عباس قمی است این اثر خلاصه‌ای از کتاب عبقات الانوار خلاصه‌ای از دو جلد آن است که به واقعه غدیر خم و جریان انتصاب حضرت علی علیه السلام به امامت می‌پردازد.
 خلاصه عبقات الانوار درباره حدیث غدیر | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | شیخ عباس قمی |
| مذهب | شیعه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ ج |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دفتر تبلیغات |
| محل نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۷۶ ش |
نویسنده
عباس بن محمدرضا القمی (۱۲۹۴-۱۳۵۹ق)، معروف به شیخ عباس قمی یا محدث قمی، از علمای برجسته شیعه در قرن چهاردهم قمری بود. او به‌عنوان محدث، مورخ و خطیب شناخته می‌شود و آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته است.
محدث قمی در سال ۱۳۵۹ق در شهر نجف درگذشت و در حرم امیرالمؤمنین علیه السلام به خاک سپرده شد.
تألیفات
شیخ عباس قمی (محدث قمی) آثار متعددی در زمینه حدیث، تاریخ، اخلاق، و عبادات به یادگار گذاشته است که بسیاری از آن‌ها همچنان در میان شیعیان مرجعیت دارند. مهم‌ترین آثار او عبارتند از:
1. مفاتیح‌الجنان
مجموعه‌ای از دعاها، زیارات، اعمال عبادی، و آداب اسلامی که یکی از مشهورترین و پرکاربردترین کتب عبادی در میان شیعیان است.
2. سفینة‌البحار و مدینة‌الحکم و الآثار
دایرة‌المعارفی حدیثی و موضوعی که با استفاده از کتاب بحارالانوار علامه مجلسی تألیف شده و احادیث را بر اساس موضوعات مرتب کرده است.
3. منتهی‌الآمال فی تواریخ النبی والآل
کتابی تاریخی که به شرح زندگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و اهل‌بیت می‌پردازد و از آثار برجسته در سیره‌نگاری شیعه به شمار می‌رود.
4. نفس‌المهموم
شرحی از وقایع کربلا و قیام امام حسین که به‌عنوان یکی از منابع معتبر درباره عاشورا شناخته می‌شود.
5. الکنی و الألقاب
اثری جامع درباره شرح حال علما، بزرگان و شخصیت‌های اسلامی با ذکر کنیه‌ها و القاب آن‌ها.
6. فوائد الرضویه
شرحی بر زندگینامه علمای شیعه و شخصیت‌های برجسته اسلامی.
7. تحفة‌الأحباب و بغیة‌الطلاب
کتابی درباره علم رجال و بررسی احوال راویان حدیث.
8. فیض‌القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر
خلاصه‌ای از دو جلد کتاب عبقات‌الانوار میرحامد حسین، که به حدیث غدیر و امامت حضرت علی پرداخته است.
9. بیت‌الأحزان فی مصائب سیده النساء
شرحی بر مصائب و مظلومیت حضرت فاطمه زهرا با تکیه بر منابع معتبر تاریخی و حدیثی.
10. تاریخ الوقایع و الحوادث
اثری تاریخی که به شرح رویدادهای مهم اسلامی و جهان شیعه پرداخته است.
11. رساله الباقیات الصالحات
مجموعه‌ای از دعاها و اذکار کوتاه که به‌عنوان ضمیمه مفاتیح‌الجنان منتشر شده است.
12. تتمة المنتهی
تکمیل و شرح اضافی بر کتاب منتهی‌الآمال.
این آثار گویای عمق علمی، تقوای اخلاقی، و اهتمام شیخ عباس قمی به حفظ و انتقال میراث اسلامی است.
محتوای کتاب
این کتاب در سال ۱۳۲۱ق در نجف اشرف تألیف شده و به بررسی حدیث غدیر و دلالت آن بر امامت حضرت علی علیه السلام می‌پردازد. ساختار کتاب شامل دو مقصد است:
مقصد اول: اثبات تواتر حدیث غدیر
این مقصد در سه باب تنظیم شده است:
- باب اول:
- اثبات تواتر حدیث غدیر.
- معرفی علمای اهل سنت که درباره این حدیث کتاب نوشته‌اند.
- شامل ۸ فصل.
- باب دوم:
- بررسی و نقد سخنان فخر رازی در رد حدیث غدیر.
- پاسخ به شبهات او.
- شامل ۹ فصل و یک خاتمه.
- باب سوم:
- معرفی کسانی که به تقلید از فخر رازی، حدیث غدیر را مورد قدح قرار داده‌اند.
- بیان سخنان آن‌ها و پاسخ به ادعاهایشان.
- شامل ۲ فصل و ۲ مقام.
مقصد دوم: دلالت حدیث غدیر بر امامت حضرت علی علیه السلام
- بررسی استدلال‌های موجود در حدیث غدیر و اثبات دلالت آن بر امامت امیرالمؤمنین علیه السلام
- رد سخنان عبدالعزیز دهلوی در کتاب تحفة‌الاثنی‌عشریه.
- این مقصد شامل ۱۲ فصل است.