مظلومیت امیرالمومنین علیه السلام
مظلوميت اميرالمؤمنين عليه السلام[۱]
از جمله آياتى كه در سفر حجةالوداع و پس از اتمام مراسم حج بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيه است:
«قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا للَّه مَثْنى وَ فُرادى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذابٍ شَدِيدٍ»[۲]:
«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى كنم، كه به خاطر خدا دو نفرى و به تنهايى قيام كنيد سپس تفكر كنيد كه جنونى در رفيق شما (يعنى پيامبر صلى الله عليه و آله) نيست. او نيست مگر ترساننده اى برايتان پيشاپيش عذابى شديد».
در اين آيه كلمه «للَّه» يعنى «براى خدا»، و مفهوم آن كار خالصانه براى رضاى پروردگار است. به دنبال آن عبارت «مَثْنى وَ فُرادى» است كه بيش از اين مطرح نشده و نفرموده «بِاجْمَعِكُمْ» يا «اكْثَرِكُم» يا «عَشَرَةً عَشَرَةً»، و فقط به يک و دو اكتفا كرده است.
مجموع اين عبارت حاكى از غربت ولايت و مظلوميت صاحب ولايت است كه گويا چون حمايت از آن بايد خالصانه باشد ياران آن هم انگشت شمار خواهند بود، و معناى اين قسمت از آيه چنين مى شود: «براى كمک به على عليه السلام براى رضاى خدا و خالصانه - اگر چه تك نفرى يا دو نفرى باشد - قيام كنيد و اقدام نماييد».
از اين آيه روزهاى غصب خلافت تداعى مى شود كه اميرالمؤمنين عليه السلام شبانه فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسین علیهم السلام را همراه خود بر در خانه هاى مهاجرین و انصار مى برد و از آنان كمک مى طلبيد، و مى فرمود: «خدا را يارى كنيد و دختر پيامبرتان را.
شما روزى كه با پيامبر صلى الله عليه و آله بیعت كرديد بر سر اين بيعت نموديد كه از او و فرزندانش حمايت كنيد و از آنان منع كنيد آنچه از خود و فرزندانتان منع مى كنيد. بياييد و به بيعت خود نسبت به پيامبر صلى الله عليه و آله وفا كنيد».[۳]
اين همان مفهوم «للَّه» يا همان كعناى براى رضاى خداست كه در آيه شريفه ذكر شده بود. عده اى از آنان در پاسخ مى گفتند: «از ما يک نفر چه كارى ساخته است»!! در حالى كه اين آيه كريمه پيشتر به آنان گفته بود حتى اگر يک يا دو نفر باشند بايد قيام كنند.
امام صادق علیه السلام به ابوحفص عمر بن يزيد فرمود: اى اباحفص، تعجب است از آنچه على بن ابى طالب عليه السلام كشيده است! (در روز غدير) آن حضرت اين همه شاهد داشت ولى نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه مردم با دو شاهد حق خود را مى گيرند. اين همه از اهل مدينه با حضرت در حج بودند و در بازگشت پنج هزار نفر هم از اهل مكه همراه حضرت تا غدير آمدند و در آنجا ولايت على عليه السلام را اعلان فرمود.[۴]