آداب برپایی جشن و عید غدیر
به مصداق «يَفرَحُونَ لِفَرَحِنا»[۱]، جشن و سرور در ايام سرور و فرح اهل بيت عليهم السلام مثل اعياد و مواليد آن ها بسيار پسنديده است، اما با آداب و مسائلى كه خود آن بزرگواران فرموده اند.
از جمله در عيد غدير، كه مراعات مسائل زير را می توان ذكر كرد:
الف) مرتكب نشدن ملاهى و كارهايى كه مناسب مجالس ائمه عليهم السلام نيست.
ب) از حيث ظاهرى به حد وسع و بالاتر از آن احترام و ابهت لازم براى مجالس در نظر گرفته شود.
ج) از بهترين اسباب براى پذيرايى در حد وسع استفاده كنند و«يَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ...» را فراموش ننمايند.
د) متوجه باشند كه مجلس جشن ائمه عليهم السلام با جشنهاى خصوصى و شخصى و مسائل فردى قابل قياس نمى باشد.
هـ) اظهار فرح و سرور ظاهرى و قلبى به مناسبت فرح و سرور ائمه عليهم السلام نمايند.
و) اين نكته را فراموش ننمايند كه جشن و سرور به پوشيدن لباس نو و خوردن شيرينى و چراغانى خلاصه نمی شود، بلكه بيان فضائل و مناقب و حقانيت ائمه عليهم السلام و خباثت دشمنان آن ها به مدح و شعر و نثر و خطابه و ذكر احوال آن بزرگواران از مسائل اوليه جشن هاست.
البته ميزان معرفت و محبت نسبت به اين چهارده نور پاک عليهم السلام در بذل و فداكارى از مال و جان براى آن بزرگواران دخيل است، و روايات متعددى از ائمه معصومين عليهم السلام در اين باره وارد شده است:
۱- هر پيامبرى روزى كه وصى خود را معين می كرد عيد قرار مى داد.
۲- در روايتى امام صادق علیه السلام مى فرمايند: خداوند هر پيامبرى را كه به پيامبرى مبعوث نموده، امر فرموده آن روز را عيد قرار دهد.
حتى در بعضى از روايات آمده كه پيامبران عليهم السلام، اوصياء خود را امر به جشن گرفتن و روزه گرفتن روز غدير نموده اند.[۲]
از آنجا كه هر قومى با چگونگى عيد گرفتن، ماهيتِ فرهنگى و عقيدتى خود را نشان مى دهند، لذا در مذهب اهل بيت عليهم السلام هم براى عيد گرفتنِ «غدير» امور و جوانب مختلفى در نظر گرفته شده است كه با مراعات آن ها گوشه اى از ماهيتِ فكرى تشيع به جهانيان معرفى مى شود.
اين موارد كه از روايات استخراج شده در اين قسمت ذكر خواهد شد.
مراسم جشن و سرورى كه به مناسبت غدير گرفته مى شود منحصر به آنچه ذكر مى كنيم نيست، ولى بايد ضمن اظهار سرور و شادى سه جهت اساسى در نظر گرفته شود:
اولاً: برنامه هاى جشن تناسب با موضوع عيد داشته باشد، و متناسب با مقام صاحب عيد يعنى اميرالمؤمنين عليه السلام باشد، و رنگ مذهبى در سراسر مراسم مدّ نظر باشد و با جشن هاى عادى از قبيل عروسى و وليمه و غيره كاملاً متمايز باشد.
ثانياً: كارهايى كه با شرع منافات دارد - چه حرام و چه مكروه - به هيچ عنوان در مراسم جشن مخلوط نشود.
آنچه قلب ائمه عليهم السلام را رنج مى دهد و هر كس مى تواند به حكم وجدان بفهمد كه ايشان از نبودن آن خشنودترند، در همه جشن ها بخصوص چنين جشن هايى بايد ترک شود.
ثالثاً: آنچه ذيلاً از روايات استخراج شده مورد توجه باشد و تا حد امكان سعى در پياده كردن آن ها در مراسم غدير باشد.
گسترش جشن غدیر
باید توجه داشت با وجود اینکه هر ساله در سراسر دنیا جشن‌های با شکوهی برای بزرگداشت غدیر برگزار می‌شود، لکن به این میزان نباید اکتفا نمود و باید تلاش نمود که این جشن‌ها هر ساله گسترش بیشتری پیدا کند، چرا که هر چه این جشن‌ها گسترش بیشتری پیدا کند، و هر چه بر شکوه این جشن‌ها افزوده شود، پیام غدیر بیش از پیش به گوش دیگران خواهد رسید و فرهنگ غدیر فراگیرتر خواهد شد، و البته برای پرشورتر شدن عید غدیر کارهای مختلفی می‌توان انجام داد از جمله:
ـ برپایی مجالس جشن و دعوت از دیگران.
ـ حضور در مجالسی که برای جشن غدیر برپا می‌شود، چرا که حضور چشم‌گیر مردم بر شکوه این جلسات می‌افزاید .
ـ اطعام مؤمنان.
ـ چراغانی نمودن اماکنی همچون مسجد، اداره، منزل، کوچه، خیابان، محل کار، محل تحصیل و غیره.
ـ نصب پرچم با پیام‌های مختلف در اماکن یاد شده و غیر آن.
ـ آذین بندی اماکن.
ـ برپایی ایستگاه‌های صلوتی در مکان‌های عمومی.
ـ پخش تواشیح و سرودهای نشاط بخش.
ـ پذیرایی به میوه و شیرینی و غیر آن.
ـ ارسال پیام تبریک برای دوستان و آشنایان.
ـ تولید محتوای مناسب برای غدیر و نشر آن در فضای مجازی.
ـ عیدی دادن به دیگران.
ـ پوشیدن لباس نو.
ـ تبریک گفتن به دیگران.
ـ ملاقات مؤمنان و به عبارتی دید و بازدید.
ـ برگزاری مسابقه جذّاب.
ـ برگزاری مسابقه کتابخوانی.
ـ تلاش برای شاد کردن دل دیگران.
ـ نوشتن شعار غدیر بر روی خودروها.
و بسیاری از کارهای خلاقانه دیگر...
پانویس
فهرست منابع
- اسرار غدير، محمد باقر انصاری، نشر مولود کعبه، چاپ قم.
- بحارالانوار، محمد باقر مجلسی، م ۱۱۱۰ ق، دار إحياء التراث العربي، بيروت، ۱۴۰۳ ق.
- وسائل الشيعة، شيخ حر عاملى، م ۱۱۰۴ ق انتشارات مؤسسة آل البيت عليهم السلام، قم، ۱۴۰۹ ق، اول.