آيه ۱۰۳ انعام و غدیر
آیه ۱۰۳ سوره انعام آیهای توحیدی در اثبات علم فراگیر الهی به ضمائر انسانها و نفی دسترسی به کنه ذات الهی که از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله در خطبه غدیر مورد استدلال قرار گرفته است.
آیه ۱۰۳ سوره انعام از جمله آیاتی است که در متن خطبه غدیر آمده است. موقعیت استفاده از آیه ۱۰۳ سوره انعام در ضمن خطبه غدیر چنین ترسیم شده است: یکی از مسائل توحیدی که پیامبر صلی الله علیه و آله در قسمتی از بخش اول خطبه غدیر بیان کرد قداست خداوند بود که با ذکر آیه ۱۰۳ سوره انعام انجام پذیرفت:
لَا تُدْرِکُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصَارَ ۖ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ؛ چشمها او را درنمییابند و اوست که دیدگان را درمییابد، و او لطیف آگاه است.
.
در قسمتی از خطبه غدیر پیامبر صلی الله علیه و آله، با تکیه بر آیه ۱۰۳ سوره انعام گفت: قَدْ فَهِمَ السَّرائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمائِرَ، که اشاراتی به علم خداوند است؛ علمی که خداوند با آن از باطن و خفایای امور اطلاع دارد و غلبه مطلق از آنِ اوست و خلق او بدون هیچ سابقه و نمونهای از خلقت بوده است.
آنگاه پیامبر صلی الله علیه و آله با ذکر آیه ۱۰۳ سوره انعام عدم دسترسی به کُنه ذات الهی را مطرح کرد، که جز آنچه خداوند در وصف خویش گفته هیچکس راهی به معرفت او ندارد: جَلَّ عَنْ اَنْ تُدْرِكَهُ الاَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الاَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطيفُ الْخَبيرُ. لا يَلْحَقُ اَحَدٌ وَصْفَهُ مِنْ مُعايَنَةٍ، وَ لا يَجِدُ اَحَدٌ كَيْفَ هُوَ مِنْ سِرٍّ وَ عَلانِيَةٍ، اِلاّ بِما دَلَّ عَزَّ وَ جَلَّ عَلى نَفْسِهِ؛ بالاتر از آن است كه چشمها او را درک كنند، ولى او چشمها را درک مىكند و او لطفكننده و آگاه است. هيچكس نمىتواند با ديدن به صفت او راه يابد و كسى به چگونگى او از سرّ و آشكار دست نمىيابد، مگر به آنچه خود خداوند عز و جل راهنمايى كرده است.[۱]
پانویس
- ↑ سخنرانی استثنائی غدیر، ص۱۳۷–۱۴۶؛ واقعه قرآنی غدیر، ص۸۰.
منابع
- سخنرانی استثنائی غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
- واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یکماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
