امور عبادی در عید غدیر

الف. صلوات و لعن و برائت

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: در اين روز بر محمد و آل محمدعليهم السلام بسيار صلوات بفرست، و از ظالمان بر آنان برائت بجوى.

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: در اين روز بسيار بگو:

اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجاحِدِيْنَ وَ النّاكِثينَ وَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبْدِلينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ مِنَ الْأَوَّلينَ وَ الْآخِرينَ:

خداوندا، منكران و عهدشكنان و تغييردهندگان و تبديل‏ كنندگان (بدعت‏گذاران) و تكذيب كنندگانِ روز قيامت، از اولين و آخرين را لعنت فرما.

امام رضاعليه السلام فرمود: اين روز، روزِ بسيار صلوات فرستادن بر محمد و آل محمدعليهم السلام است.

ب. شكر و حمد الهى

اميرالمؤمنين ‏عليه السلام فرمود: در اين روز خداوند را بر اين نعمت (ولايت) كه بر شما ارزانى داشته شكر كنيد.

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: اين روز، روزِ شكر خداوند و حمد اوست بر آنچه خداوند از امر ولايت بر شما ارزانى داشته است.

ادعيه مفصلى درباره چگونگى شكرگزارى در اين روز وارد شده است كه مضمون يكى از آنها چنين است: شكر خدا را كه فضيلتِ اين روز را به ما شناسانيد و حرمت آن را به ما فهمانيد، و با معرفت آن به ما شرافت داد.

ج. زيارت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام

يكى از مراسم خاص روز غدير، زيارت بارگاه مطهر و حريم ملائك پاسبانِ صاحب اين روز يعنى اميرالمؤمنين ‏عليه السلام است. چه بسا بتوان اين معنى را در زيارتش در نظر گرفت كه چون ما موفق نشده ‏ايم در صحراى غدير حضور يابيم تا به حضرتش تبريك و تهنيت بگوئيم، اينك در چنين روزى -  پس از قرن‏ها -  به زيارت قبر او مى ‏رويم.

پس با اين اعتقاد كه امام معصوم ‏عليه السلام هميشه زنده است و صداى ما را مى‏شنود، به ساحت اقدس او تبريك و تهنيت مى‏ گوئيم و با او تجديد بيعت مى ‏نمائيم.

امام صادق ‏عليه السلام مى ‏فرمايد: اگر در روز عيد غدير در مشهد اميرالمؤمنين ‏عليه السلام (يعنى نجف) بودى كنار قبر آن حضرت برو و نماز و دعا بخوان، و اگر در شهرهاى دور دست بودى به سوى او اشاره كن و اين دعا را بخوان... .

امام رضاعليه السلام فرمود: هر جا كه باشى در روز غدير خود را كنار قبر اميرالمؤمنين‏ عليه السلام برسان، كه خداوند در اين روز گناهان شصت ساله را از مؤمنان مى ‏آمرزد، و دو برابر ماه رمضان و شب قدر و شب فطر از آتش جهنم آزاد مى‏ كند.

امام على النقى‏ عليه السلام زيارت مفصلى مخصوص روز غدير دستور فرموده ‏اند كه از نظر مضامين و محتوا، دوره كامل عقايد مربوط به ولايت و فضائل و سوابق و محنت‏ هاى اميرالمؤمنين ‏عليه السلام را بيان مى‏ كند.

د. نماز و عبادت و احياء

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: اين روز، روز عبادت و نماز است.

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: نيم ساعت قبل از ظهر -  به عنوان شكر خداوند -  دو ركعت نماز بخوان. در هر ركعت سوره حمد ده مرتبه، سوره توحيد ده مرتبه، سوره قدر ده مرتبه، آيةالكرسى ده مرتبه.

هر كس اين نماز را بخواند نزد خداوند معادل صد هزار حج و صد هزار عمره است و هر حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خدا بخواهد به آسانى و عافيت بر مى ‏آورد.

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: مستحب است نماز در مسجد غدير، چرا كه پيامبرصلى الله عليه وآله در آن مكان اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را منصوب فرموده و خداوند حق را در اين روز ظاهر نموده است.

هـ. روزه گرفتن

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: اين روز، روزى است كه اميرالمؤمنين عليه السلام به عنوان شكر خداوند روزه گرفت.

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: روزه اين روز معادل روزه شصت ماه است، و در حديثى فرمود: كفاره شصت سال است و در حديثى فرمود: افضل از روزه شصت سال است.

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: روزه اين روز معادل صد حج و صد عمره مقبول است.

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: روزه گرفتن در روز غدير خم معادل روزه گرفتن به قدر عمر دنياست.(يعنى: اگر انسانى به قدر عمر دنيا زنده بماند و همه را روزه بگيرد، چنين ثوابى به روزه گيرنده روز غدير داده مى ‏شود) .

و. دعا (تجديد عهد و پيمان و بيعت)

دعاهاى مختصر و مفصلى براى روز غدير وارد شده است كه خواندن آنها نوعى تجديد عهد و پيمان با خدا و رسول و ائمه ‏عليهم السلام به شمار مى‏آيد و مى‏توان به عنوان «تجديد بيعت» از آن ياد كرد.

مضامين والاى اين دعاها، در قالب شكرگزارى و اظهار عقايد يك شيعه در ولايت و برائت و دعا براى آينده عقايد اوست كه مى‏توان آنها را تحت سه عنوان «ولايت»، «برائت» و «مباركى روز غدير»خلاصه كرد.

ذيلاً به مضامين بعضى از دعاهاى روز غدير اشاره مى‏ شود:

-  خدايا، همانگونه كه در ابتداى خلقت من (در عالم ذرّ) مرا از اجابت كنندگان «بلى» گويان قرار دادى، و پس از آن كرم ديگرى نمودى كه همان عهد را در غدير تجديد نمودى و مرا به امامان هدايت فرمودى، خدايا اين نعمت را كامل فرما و تا هنگام مرگ آن را از من مگير، و مرا طورى بميران كه از من راضى باشى.

-  خداوندا، ما نداى منادى ايمان را اجابت كرديم، كه آن منادى پيامبرصلى الله عليه وآله بود و نداى او ولايت بود.

-  خدايا، تو را شكر كه بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله ما را به امامان‏ عليهم السلام هدايت كردى كه آنان كمال دين و تمام نعمت بودند، و با اين هدايت بود كه اسلام را به عنوان دين ما پسنديدى.

-  خدايا، ما تابع پيامبر و اميرالمؤمنين صلوات اللَّه عليهما و آلهما هستيم، و به جبت و طاغوت و بت‏هاى چهارگانه و تابعين آنها كفر مى‏ورزيم، و از هر كس كه آنان را دوست بدارد از اول تا آخر روزگار بيزاريم. خدايا، ما را با امامانمان محشور فرما.

-  خدايا، ما بريئ و بيزار هستيم از هر كس كه با امامان روى جنگ داشته باشد، از جن و انس از اولين و آخرين.

-  خدايا، تو را شكر مى‏كنيم بر ولايت اميرالمؤمنين‏عليه السلام و بر اتمام نعمت و تجديد عهد و پيمان بر ولايت او، و اينكه ما را از اتباع تغيير دهندگان دين و تحريف كنندگان قرار ندادى.

-  خدايا، در اين روز )غدير( چشم ما را روشن گردان، و پراكندگى ما را جمع‏گردان، و بعد از هدايت گمراهمان مگردان، و ما را از شكرگزاران نعمتت قرار ده.

-  شكر خدا را كه ما را به اين روز گرامى داشته و ما را از وفاداران به عهد و پيمانش درباره واليان امرمان قرار داده است.

-  خدايا، اين روزى كه ما را به آن گرامى داشته‏اى مبارك فرما، و ما را در ولايت ثابت قدم فرما، و ايمان ما را مستودع و عاريه قرار مده، و ما را از برائت جويندگان از دعوت كنندگان به دوزخ قرار بده.

-  خدايا، ما را توفيق همراهى با حضرت مهدى‏عليه السلام و حضور در تحت لوايش عنايت فرما.