حماسه غدیر در شعر پولس سلامه (کتاب)
«پولس سلامه و حماسه غدیر» اثر علی منتظمی و علی زرقانی، به بررسی حماسه غدیر در اشعار پولس سلامه، شاعر مسیحی لبنانی میپردازد. این اثر نشان میدهد که سلامه با ادبیات و بلاغت امام علی علیه السلام آشنا بوده و به شخصیت والای ایشان عشق میورزیده است. همچنین دیدگاههای این شاعر درباره امام علی علیه السلام و واقعه غدیر در کتاب به تفصیل بیان شده است.
نویسنده
علی منتظمی و علی زرقانی، علی منتظمی مترجم و پژوهشگر ایرانی متولد ۱۳۲۲ است که عمدتاً در حوزه تاریخ اسلام، ادبیات عرب و ترجمه آثار اسلامی فعالیت دارد. او مقالات و کتابهای متعددی درباره تاریخ اسلام، نهضت ترجمه در عصر عباسی، و ادبیات عرب نگاشته و ترجمه کرده است.
تألیفات
برخی از آثار و فعالیتهای او عبارتاند از:
- ترجمه و تألیف کتاب «بلال سخنگوی نهضت پیامبر»
- «شکوفایی نهضت ترجمه در عصر عباسی»
- «اسلام - تاریخ - از آغاز تا ۱۳۲ق.»
شاعر
پولس سلامه (۱۹۰۲–۱۹۷۹ میلادی) شاعر، نویسنده، ادیب و قاضی مسیحی لبنانی بود که در روستای بتدین اللقش در جنوب لبنان متولد شد. او تحصیلات خود را در رشته حقوق به پایان رساند و مدتی قاضی بود. سلامه به دلیل علاقه و ارادت ویژهاش به اهل بیت پیامبر علیهم السلام، بهویژه امام علی علیه السلام و امام حسین علیه السلام، در میان شاعران معاصر عرب جایگاه ویژهای دارد و اشعارش سرشار از مضامین انسانی، عدالتخواهانه و دینی است.
تألیفات
مهمترین آثار شعری و نثری پولس سلامه عبارتاند از:
- «عید الغدیر» اشعاری درباره غدیر و مصائب کربلا.
- «علی و الحسین» قصیدهای در مدح امام علی علیه السلام و مصائب امام حسین علیه السلام و اهل بیت علیهم السلام که در سال ۱۹۴۶منتشر شد.
محتوای کتاب
فصل اول:
این فصل به زندگینامه پولس سلامه اختصاص دارد و ضمن شرح حال او، تحلیلی کوتاه از شخصیت و عوامل مؤثر در شکلگیری شخصیت شاعر ارائه شده است. در این بخش به زمینههای خانوادگی، مذهبی و اجتماعی تأثیرگذار بر اندیشه و شعر سلامه نیز پرداخته میشود.
فصل دوم:
در این فصل به موضوع حماسه و حماسهسرایی پرداخته میشود. ابتدا تعریفی از حماسه و ویژگیهای آثار حماسی ارائه شده و سپس جایگاه حماسهسرایی در ادبیات عرب، از آغاز تا دوره معاصر، بررسی شده است. همچنین نمونههایی از حماسههای معروف معاصر عرب معرفی و توضیح مختصری درباره هر یک آورده شده است.
فصل سوم:
این فصل به مقایسه حماسه «عید الغدیر» پولس سلامه با حماسههای مشهور جهان اختصاص یافته است. در بخش اول، انگیزههای شاعر برای سرودن حماسه و انتخاب تاریخ اسلام و امام علی علیه السلام بهعنوان قهرمان حماسه، از زبان خود شاعر، بیان شده و منابع مورد استفاده او معرفی شده است. بخش دوم به تحلیل ویژگیهای حماسی «عید الغدیر» میپردازد و جنبههای هنری و ساختاری این اثر بررسی میشود.
فصل چهارم:
در این فصل، داستان حماسه روایت شده و همزمان با بیان وقایع تاریخ اسلام، گزیدهای از ابیات مرتبط با این رخدادها آورده شده است. همچنین تلاش شده تا مستندات تاریخی مورد قبول شیعه و اهل سنت در کنار روایت تاریخی ذکر شود.
