عظمت غدير[۱]

امام صادق‏ عليه السلام روز غدير را با عظمت خاصى ياد كردند و چنين فرمودند: روز غدير روز عظيمى است كه خداوند حرمت آن را بر مؤمنين بزرگ قرار داده و دين را در آن كامل فرموده و نعمت را بر آنان تمام كرده، و آن عهد و پيمانى را كه از ايشان گرفته بود بر ايشان تجديد نموده است.[۲]

گاهى اين پرسش پيش مى‏آيد كه احياى غدير در ملكوت الهى و نزد افلاكيان به چه صورتى انجام مى ‏گيرد؟

در پاسخ مى‏ گوييم: واقعيت اين است كه خرد از درک ژرفاى اين مباحث ناتوان است و فهم همگان -  جز معصومين‏ عليهم السلام -  در شناخت عظمت غدير در آسمان و نزد افلاكيان قاصر است، حتى درک و شناخت آنچه از پيشوايان معصوم‏ عليهم السلام درباره عظمت غدير به ما رسيده است.

اما شناخت اينكه بزرگداشت غدير در حقيقت بزرگداشت عدالت، مديريت صحيح در امور معيشت و تأمين امنيت مردم و وانهادن ستمگرى، اجحاف و تبعیض است، خود مرتبه ‏اى از شناخت غدير است و همين ما را بسنده است.

زمانى كه به مقتضاى فرمان خدا در غدير و نيز قبل آن بارها اعلام شد اميرالمؤمنين ‏عليه السلام حاكم باشد، به اين معنى است كه همگان (بدون تبعيض طبقاتى و موقعيت ‏هاى اجتماعى) در امنيت و آرامش به سر خواهند برد، و گرسنه، نيازمند، گمراهى و انحراف وجود نخواهد داشت و فرو دست‏ ترين مردم در محضر عدالت، با فرا دست‏ ترين افراد، حتى حاكمان يكسان خواهد بود. اگر در حال حاضر در جايى آسايش و نعمت‏ هاى نسبى ديده شود، بى‏ترديد در برابر اقيانوس موهبت‏ هاى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بسان قطره ‏اى بيش نيست.

آنچه مسلّم است اينكه خط روشن و صحيح و صراط مستقيم الهى در ولايت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام امتداد يافته است، تا از اين طريق فضائل و والايى ‏ها بر جامعه حاكميت يابد. لذا روز غدير در حقيقت، روح و جوهر تمام روزهاى مقدس و الهى است. از اين رو بزرگ داشتن و زنده نگاه داشتن غدير، احياى عيد فطر، عيد قربان، روز جمعه و تمام عيدهاست. كما اينكه پايندگى عدالت، انصاف و تمام ارزش‏هايى كه سبب آفرينش و ارسال پيامبران‏ عليهم السلام از سوى خدا بوده در غدير خلاصه مى ‏شود.

و لذا در مورد غدير، تعابير مختلف ادبى و اجتماعى و علمى در كلام معصومين ‏عليهم السلام به چشم مى‏خورد، كه براى اثبات روشن بودن چيزى است كه در غدير به عنوان ولایت مطرح شده است. به پنج مورد از اين كلمات قصار غديرى اشاره مى ‏كنيم:

  • مورد اول: در اين باره گاهى مى‏ فرمايند: «غدير يعنى على ‏عليه السلام»[۳]؛ و اشاره به اين نكته است كه غدير براى اعلان هيچ موضوع ديگرى جز نشان دادن مقام خاص على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام در مسئله امامت نبود.
  • مورد دوم: گاهى مى‏ فرمايند: «غدير يعنى امامتِ على‏ عليه السلام»[۴]؛ و اشاره به اين نكته كه غدير براى اعلان هيچ موضوع ديگرى جز امامت نبود.
  • مورد سوم: گاهى مى‏ فرمايند: «غدير يعنى صاحب اختيارىِ مطلقِ امام»[۵]؛ و اشاره به اين نكته است كه اگر امام را خانه‏ نشين كنند غدير را كنار گذاشته ‏اند.
  • مورد چهارم: گاهى مى‏ فرمايند: «به حكم غدير يارى على ‏عليه السلام واجب است»[۶]؛ و اشاره به اين نكته است كه خدا امام را براى مردم منصوب فرموده، و اگر مردم بى ‏اعتنا باشند در واقع به وظيفه خود عمل نكرده‏ اند.
  • مورد پنجم: گاهى فرموده ‏اند: «على‏ عليه السلام مثل پيامبر صلى الله عليه و آله است»[۷]؛ و اشاره به اين است كه اگر كسى پيامبر صلى الله عليه و آله را قبول دارد نمى ‏تواند بعد از او بدون امام بماند، و دقيقاً به همين دليل امام جايگزين تمام عيار پيامبر صلى الله عليه و آله است.

پانویس

  1. اسرار غدير: ص ۲۷۷. چهارده قرن با غدير: ص ۷۲. تبليغ غدير در سيره معصومين‏ عليهم السلام: ص ۲۱۹، ۲۲۰. غدير چشمه زلال ولايت (شيرازى): ص ۲۶.
  2. اثبات الهداة: ج ۲ ص ۹۱.
  3. روضه كافى: ص ۲۷. اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۸ ح ۷۲.
  4. بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۳۶۱.
  5. بحار الانوار: ج ۲۹ ص ۳-۱۸ و ج ۴۱ ص ۲۲۸.
  6. كتاب سليم: حديث ۱۱. بحار الانوار: ج ۳۲ ص ۳۸۸.
  7. اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۲۶ ص ۵۳۵ .