غدیر خم: دارسة تاریخیة و تحقیق میدانی (کتاب)

غدیر خم: دارسة تاریخیة و تحقیق میدانی
اطلاعات کتاب
نویسنده	عبدالهادی فضلی
مذهب	شیعه
زبان	عربی
موضوع	جغرافیای غدیر
تعداد جلد	۱ج
اطلاعات نشر
ناشر	موسسه ام القری للتحقیق و النشر
محل نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	۲۰۰۹ میلادی
تعداد صفحه	۱۱۶ص

«غدیر خم: دراسة تاریخیة و تحقیق میدانی» نوشته دکتر عبدالهادی فضلی، پژوهشی تاریخی و میدانی درباره محوطه‌های باستان‌شناسی حجاز و اطراف است. وی با تحلیل کتاب‌های تاریخی، سفرنامه‌ها، لغت‌نامه‌ها، شعرهای کهن و منابع حقوقی و فقهی، ویژگی‌های مکان غدیر خم را بررسی و نقاط اختلاف را تحلیل می‌کند. این اثر حاصل بیست سال تحقیق و اقامت نویسنده در عربستان و تدریس در دانشگاه ملک عبدالعزیز جده است.

محتوای کتاب

کتاب «غدیر خم: دراسة تاریخیة و تحقیق میدانی» تحقیقی جامع درباره مکان تاریخی غدیر خم در حجاز است. نویسنده با استفاده از منابع تاریخی، سفرنامه‌ها، لغت‌نامه‌ها و متون فقهی تاریخ و اهمیت این مکان را بررسی می‌کند. کتاب به دلایل نامگذاری غدیر خم، موقعیت جغرافیایی و تغییرات تاریخی آن می‌پردازد. بخش‌های متعددی درباره مسیرهای دسترسی، وضعیت کنونی، نقشه‌ها و تصاویر این مکان در آن گنجانده شده است. فضلی همچنین وظایف و مناسک شرعی مرتبط با این محل را تحلیل می‌کند. این اثر حاصل بیش از بیست سال پژوهش میدانی و علمی در منطقه است. کتاب علاوه بر تحلیل متون، بررسی میدانی و باستان‌شناسی نیز دارد.

سفرنامه غدیر

جا داشت در عصری که دوران شکوفایی غدیر است و ابعاد مختلف آن هر روزه بیش از پیش مورد دقت و تحقیق قرار می‌گیرد، برای تعیین دقیق موقعیت کنونی غدیر خم سفری به آن دیار صورت گیرد که پیگیر آن شخصی محقق و آشنا به سابقه‌های تاریخی جغرافیایی منطقه باشد. خوشبختانه دو اقدام بسیار دقیق و لایق شأن غدیر در این زمینه انجام گرفته، که تحقیقی کامل عیار برای نسل حاضر به یادگار گذاشته است.

اول: هنگامی که طرح احیای مسیر هجرت پیامبرصلی الله علیه وآله از مکه به مدینه در عربستان مطرح می‌شود، یک جغرافیدان از اهل سنت عربستان به نام عاتق بن غیث بلادی برای تحقیق تاریخی جغرافیایی این مهم انتخاب می‌شود. او با لوازم کافی برای اکتشافات جغرافیایی وجب به وجب مناطق بین مکه تا مدینه - از جمله غدیر خم - را از نزدیک مورد بازرسی قرار می‌دهد و تمام جزئیات هر یک را ثبت می‌نماید.

دوم: علامه دکتر شیخ عبدالهادی فضلی از علمای شیعه منطقه شرقی عربستان است. ایشان با اطلاعاتی قوی‌تر درباره گذشته غدیر، و با انگیزه اعتقادی برای جستجو و تحقیق درباره موقعیت کنونی غدیر اقدام به دو سفر به منطقه غدیر نموده و تحقیق کاملی در این باره ارائه داده است. ایشان هم لحظه به لحظه سفر خود را به صورت سفرنامه جغرافیایی منتشر کرده است.

نویسنده

عبدالهادی فضلی فرزند میرزا محسن در ۱۳ آذر ۱۳۱۴ش (۱۰ رمضان ۱۳۵۴ق) در روستای صبخه العرب نزدیک بصره در عراق متولد شد. خانواده او پیش از آن در منطقه احساء عربستان زندگی می‌کردند. فضلی تحصیلات حوزوی را در بصره آغاز کرد و سپس برای تکمیل دروس دینی به نجف مهاجرت کرد. او از استادان بزرگی چون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خوئی بهره برد و در ۲۰ سالگی اجازه روایت از آقا بزرگ تهرانی گرفت. فضلی تحصیلات دانشگاهی خود را در نجف و بغداد ادامه داد و در دانشگاه‌های عربستان و قاهره نیز به تدریس و تحصیل پرداخت. پس از بازنشستگی، در دانشگاه جهانی علوم اسلامی لندن روش تحقیق در علوم اسلامی را آموزش داد. او در ۱۸ فروردین ۱۳۹۲ش در عربستان درگذشت.

تألیفات

تعداد آثار علامه فضلی، شامل مقالات علمی و تألیفات، به ۸۰ عنوان می‌رسد که بخشی از آن‌ها منتشر شده و برخی هنوز به صورت نسخه خطی باقی مانده‌اند.

«القراءات القرآنیة، تاریخٌ و تعریف»
«قراءة ابن کثیر وأثرها فی الدراسات النحویة»
«أصول الحدیث»
«أصول علم الرجال»
«الإسلام مبدأً التربیة الدینیة»
«دراسة منهجیة لأصول العقیدة الإسلامیة»
«خلاصة علم الکلام»
«خلاصة المنطق»
«تذکرة المنطق»
«أهل البیت، دراسة معجمیة دینیة فی المصطلح»
«المبدأ الأول فی الفکر الیونانی قبل سقراط»
«مذهب الإمامیة، بحث فی النشأة وأصول العقیدة والتشریع»
«تاریخ التشریع الإسلامی»
«دروس فی فقه الإمامیة»
«مبادئ علم الفقه»
«مبادئ أصول الفقه»
«الوسیط فی قواعد فهم النصوص الشرعیة»
«دروس فی أصول فقه الإمامیة»
«التقلید والاجتهاد، دراسة فقهیة لظاهرتی التقلید والاجتهاد الشرعیین»

فهرست مطالب

تقدیم
الغدیر معلم من معالم التاریخ الإسلامی
اسم الموقع
سبب التسمیة
تحدید الموقع جغرافیا
وصف الموضع تاریخیًا
وصف مشهد النص بالولایة
الغدیر… المؤلف والمؤلف
الأعمال المندوب إلیها شرعاً فی هذا الموقع
وصف الواقع الراهن
الطریق المؤدی إلی الموقع
صور الموقع
خرائط الموقع
المحتویات