مسعود بن ناصر سجستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== تأليف كتاب در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۳۹، ۲۶۱. چهارده قرن با غدير: ص ۱۲۱، ۱۵۲. اسرار غدير: ص ۱۰۷.</ref> ==
== تأليف كتاب در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۳۹، ۲۶۱. چهارده قرن با غدير: ص ۱۲۱، ۱۵۲. اسرار غدير: ص ۱۰۷.</ref> ==
كتب مفصلى در زمينه بحث ‏هاى رجالى و تاريخىِ مربوط به سند حدیث غدیر [[تألیف]] شده است. از جمله كتابى مستقل تأليف يكى از بزرگان عامه است و در مورد [[حدیث غدیر]] است.
كتب مفصلى در زمينه بحث ‏هاى رجالى و تاريخىِ مربوط به [[سند حدیث غدیر]] تألیف شده است. از جمله كتابى مستقل [[تألیف]] يكى از بزرگان عامه است و در مورد [[حدیث غدیر]] است.


[[سید بن طاووس]] مى‏ گويد كه سِجِستانى كتاب جداگانه ‏اى در هفده جزء درباره طرق حديث غدير؛ شامل صد و ده تن از صحابه -  كه شش تن از آنان [[بانوان]] هستند -  به نام «الدراية فى حديث الولاية» نوشته است.<ref>الاقبال: ص ۴۵۳. الطرائف فى معرفة المذاهب: ص ۳۸. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۴۷۷.</ref> کتابشناسی اين كتاب چنين است:
[[سید بن طاووس]] مى‏ گويد كه سِجِستانى كتاب جداگانه ‏اى در هفده جزء درباره طرق حديث غدير؛ شامل صد و ده تن از [[صحابه]] -  كه شش تن از آنان [[بانوان]] هستند -  به نام «الدراية فى حديث الولاية» نوشته است.<ref>الاقبال: ص ۴۵۳. الطرائف فى معرفة المذاهب: ص ۳۸. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۴۷۷.</ref>
 
[[کتابشناسی غدیر|کتابشناسی]] اين كتاب چنين است:


الدراية فى حديث الولاية، ۱۷ جزء، مسعود بن ناصر سجستانى (ابوسعيد، ركّاب، م ۴۷۷ ق). [[عربی]]، خطى. اين كتاب جمع ‏آورى سندهاى مؤلف در حدیث غدیر تا صد و بيست نفر از [[صحابه]] است.
الدراية فى حديث الولاية، ۱۷ جزء، مسعود بن ناصر سجستانى (ابوسعيد، ركّاب، م ۴۷۷ ق). [[عربی]]، خطى. اين كتاب جمع ‏آورى سندهاى مؤلف در حدیث غدیر تا صد و بيست نفر از [[صحابه]] است.


چنانچه سيد بن طاووس تصريح نموده اين كتاب جمع ‏آورى احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير و ديگر فضائل اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در هفده جزء است، كه در آن اسناد مؤلف تا صد و بيست نفر از صحابه را بيان نموده است. ولى خود سيد در صفحه ۴۵۷ «الاقبال» گفته كه اين كتاب در يک مجلد و بيست كرّاسه (جزوه) است!؟
چنانچه سيد بن طاووس تصريح نموده اين كتاب جمع ‏آورى احاديث [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] در غدير و ديگر فضائل [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] در هفده جزء است، كه در آن اسناد مؤلف تا صد و بيست نفر از [[صحابه]] را بيان نموده است.
 
ولى خود سيد در صفحه ۴۵۷ «الاقبال» گفته كه اين كتاب در يک مجلد و بيست كرّاسه (جزوه) است!؟


در «الغدير فى التراث الاسلامى» از «معجم الشيوخ» سمعانى، در حالات حسن بن يعقوب نيشابورى (ابوبكر) بيان نموده كه اين كتاب در جمع طرق حديث «من كنت مولاه فعلى مولاه» است، و نسخه ‏اى از آن را به خط زيباى نامبرده (ابوبكر نيشابورى) ديده است.
در «الغدير فى التراث الاسلامى» از «معجم الشيوخ» سمعانى، در حالات حسن بن يعقوب نيشابورى (ابوبكر) بيان نموده كه اين كتاب در جمع طرق حديث «من كنت مولاه فعلى مولاه» است، و نسخه ‏اى از آن را به خط زيباى نامبرده (ابوبكر نيشابورى) ديده است.
خط ۲۰: خط ۲۴:
در باقى موارد چنين تصريحى نيست، و يا اگر باشد كلام سيد در اين نوع موارد -  به علت دقت بيش از حد او -  بر ديگران مقدم است، و كلمه كتاب را كه سيد در ابتداى اين نام آورده ظاهراً به عنوان جزو آن منظور نكرده است.
در باقى موارد چنين تصريحى نيست، و يا اگر باشد كلام سيد در اين نوع موارد -  به علت دقت بيش از حد او -  بر ديگران مقدم است، و كلمه كتاب را كه سيد در ابتداى اين نام آورده ظاهراً به عنوان جزو آن منظور نكرده است.


۲. مؤلف كتاب در اكثر موارد با شهرت سجستانى و گاهى سجزّى و در بعضى شجرى و در يک مورد سجرى آمده، و نيز كنيه او در اكثر موارد ابوسعيد و در «الاقبال» ابوسعد است. لازم به تذكر است كه در «مناقب آل ‏ابى ‏طالب» و «بحار الانوار» و «اثبات الهداة» و «نهج الايمان» لقب شجرى آمده است، و در «الغدير» و نيز «الغدير فى التراث الاسلامى»<ref>الغدير فى التراث الاسلامى: ص ۹۹ ش ۲۶.</ref> با اينكه نام سجستانى و سجزّى بيان شده، ارجاع به «مناقب آل ‏ابى‏ طالب» داده ‏اند. اين بيانگر آن است كه اين دو محقق نام شجرى را تصحيف يا اشتباه مؤلف و يا ناسخ از كلمه سجزّى پنداشته ‏اند!؟ همچنين در بعضى موارد نام مؤلف سعيد بن ناصر سجستانى آمده است.
۲. مؤلف كتاب در اكثر موارد با شهرت سجستانى و گاهى سجزّى و در بعضى شجرى و در يک مورد سجرى آمده، و نيز كنيه او در اكثر موارد ابوسعيد و در «الاقبال» ابوسعد است.
 
لازم به تذكر است كه در «[[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب آل ‏ابی ‏طالب]]» و «[[بحار الانوار (كتاب)|بحار الانوار]]» و «اثبات الهداة» و «نهج الايمان» لقب شجرى آمده است، و در «الغدير» و نيز «الغدير فى التراث الاسلامى»<ref>الغدير فى التراث الاسلامى: ص ۹۹ ش ۲۶.</ref> با اينكه نام سجستانى و سجزّى بيان شده، ارجاع به «مناقب آل ‏ابى‏ طالب» داده ‏اند.


نتيجه اينكه اين دو نام ظاهراً از آنِ يک مؤلف هستند و كتاب نيز يك كتاب بيشتر نيست، و نام سجستانى كه در اكثر كتب سجزّى گفته شده براى مؤلف صحيح‏ تر به نظر مى‏ رسد. در اينجا چند مورد را بيان مى‏ نمائيم: «لسان الميزان»، «سير اعلام النبلاء»، «البداية و النهاية»، «طبقات الحفاظ»، «مرآة الجنان»، «شذرات الذهب».<ref>لسان الميزان: ج ۶ ص ۳۲ و ۳۳. سير اعلام النبلاء: ج ۱۸ ص ۵۳۳ . البداية و النهاية: ج ۱۲ ص ۱۳۵. طبقات الحفاظ: ج ۱ ص ۴۴۶. مرآة الجنان: ج ۳ ص ۱۲۲. شذرات الذهب: ج ۳ ص ۳۵۷.</ref>
اين بيانگر آن است كه اين دو محقق نام شجرى را تصحيف يا اشتباه مؤلف و يا ناسخ از كلمه سجزّى پنداشته ‏اند!؟ همچنين در بعضى موارد نام مؤلف سعيد بن ناصر سجستانى آمده است.
 
نتيجه اينكه اين دو نام ظاهراً از آنِ يک مؤلف هستند و كتاب نيز يک كتاب بيشتر نيست، و نام سجستانى كه در اكثر كتب سجزّى گفته شده براى مؤلف صحيح‏ تر به نظر مى‏ رسد.
 
در اينجا چند مورد را بيان مى‏ نمائيم: «لسان الميزان»، «سير اعلام النبلاء»، «البداية و النهاية»، «طبقات الحفاظ»، «مرآة الجنان»، «شذرات الذهب».<ref>لسان الميزان: ج ۶ ص ۳۲ و ۳۳. سير اعلام النبلاء: ج ۱۸ ص ۵۳۳ . البداية و النهاية: ج ۱۲ ص ۱۳۵. طبقات الحفاظ: ج ۱ ص ۴۴۶. مرآة الجنان: ج ۳ ص ۱۲۲. شذرات الذهب: ج ۳ ص ۳۵۷.</ref>


۳. مؤلف كتاب در اكثر موارد و تقريباً تمام كتب رجالى عامه به مذهب قدريّه نسبت داده شده، و در «الاقبال» و «اثبات الهداة» او را از عامه و در «الذريعة» او را از شيعيانى كه از باب تقيه خود را معتزلى مى ‏نموده‏ اند دانسته است. از جمله اين موارد «بحار الانوار» است.<ref>بحار الانوار: ج ۴۰ ص ۱۵ ش ۳۱.</ref>
۳. مؤلف كتاب در اكثر موارد و تقريباً تمام كتب رجالى عامه به مذهب قدريّه نسبت داده شده، و در «الاقبال» و «اثبات الهداة» او را از عامه و در «الذريعة» او را از شيعيانى كه از باب تقيه خود را معتزلى مى ‏نموده‏ اند دانسته است. از جمله اين موارد «بحار الانوار» است.<ref>بحار الانوار: ج ۴۰ ص ۱۵ ش ۳۱.</ref>
خط ۳۵: خط ۴۵:


== نقل نزول آيه تبليغ در غدير<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷ . چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۹.</ref> ==
== نقل نزول آيه تبليغ در غدير<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷ . چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۹.</ref> ==
یكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين ‏عليه السلام نزول آيه تبليغ (يا ايها الرسول بلّغ...) در غدير است، كه از جمله مشهورترين آيات غدير مى ‏باشد. اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين [[اهل‏ سنت]] مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده ‏اند. در كنار شيعه، عده‏اى از بزرگان اهل‏ سنت نيز نزول اين آيه در غدير را نقل كرده ‏اند. از جمله مسعود بن ناصر سِجِستانى، ابوسعيد (م ۴۷۷ ق) است:
یكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين ‏عليه السلام نزول [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] (يا ايها الرسول بلّغ...) در غدير است، كه از جمله مشهورترين آيات غدير مى ‏باشد.
 
اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين [[اهل‏ سنت]] مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده ‏اند.
 
در كنار شيعه، عده ‏اى از بزرگان [[اهل‏ سنت]] نيز نزول اين آيه در غدير را نقل كرده ‏اند. از جمله مسعود بن ناصر سِجِستانى، ابوسعيد (م ۴۷۷ ق) است:


سجستانى خبر نزول آيه تبليغ در روز غدير را همراه با حديث غدير در كتابش در موضوع حديث ولايت به اِسنادش از ابن‏ عباس نقل كرده است. ابوسعيد سجستانى از حافظان ثقه و نامدار اهل ‏سنت است.<ref>كتاب حديث الولاية (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص ۱۹۵ - ۲۵۷.</ref>
سجستانى خبر نزول آيه تبليغ در روز غدير را همراه با حديث غدير در كتابش در موضوع حديث ولايت به اِسنادش از ابن‏ عباس نقل كرده است. ابوسعيد سجستانى از حافظان ثقه و نامدار اهل ‏سنت است.<ref>كتاب حديث الولاية (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص ۱۹۵ - ۲۵۷.</ref>


براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[اهل‏ سنت]] /  نقل آيه تبليغ براى غدير.
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[اهل‏ سنت]].


== پانویس ==
== پانویس ==