۲۱٬۸۲۰
ویرایش
شبهات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
هر چند شبهاتى كه دشمنان و معاندينِ غدير مطرح كرده اند سست و بى اساس بوده و چندان نيازى به پاسخگويى نيست، ولى از باب [[اتمام حجت]] و نيز استحكام هر چه بيشتر غدير و [[امامت]] و [[ولایت]]، معصومين عليهم السلام و به تبعشان اصحاب و علماى شيعه تا كنون زحمات زيادى كشيده و از هر نظر مطلب را تمام كرده اند. | هر چند شبهاتى كه دشمنان و معاندينِ غدير مطرح كرده اند سست و بى اساس بوده و چندان نيازى به پاسخگويى نيست، ولى از باب [[اتمام حجت]] و نيز استحكام هر چه بيشتر غدير و [[امامت]] و [[ولایت]]، معصومين عليهم السلام و به تبعشان اصحاب و علماى شيعه تا كنون زحمات زيادى كشيده و از هر نظر مطلب را تمام كرده اند. | ||
عمده اين شبهات در مورد كلمه «مولی» و معناى آن بوده و نيز در جهات ديگر هم شبه افكنى داشته اند | عمده اين شبهات در مورد كلمه «مولی» و معناى آن بوده و نيز در جهات ديگر هم شبه افكنى داشته اند. | ||
علماى بزرگ و نستوه [[شیعه]] در كتب حديثى و اعتقادى و تاريخى مفصل پاسخ شبهات را داده اند؛ بزرگانى همچون [[شیخ مفید]] و [[علامه مجلسی]] و [[علامه میر حامد حسین هندی|میر حامدحسین هندی]] و علامه امينى. | |||
در اين ميان چندين كتاب با همين موضوع و به طور مفصل و مستقل تأليف شده است. در اين كتابها شبهات غدير و آنچه به نوعى با غدير مرتبط است مطرح شده و به تفصيل پاسخ داده شده است. در بعضى كتابها هم به طور ضمنى ولى مفصل و دقيق شبهات غدير را مطرح و پاسخ داده شذه است. به عنوان نمونه به چند كتاب اشاره مى شود: | از اوائل قرن يازدهم هجرى تا امروز با ايجاد ميدان باز علمى، محققين و انديشمندان اسلام تأليفات بسيار مهمى درباره غدير [[تألیف]] كرده اند و به خوبى از زحمات هزار ساله نتيجه گيرى نمودند. | ||
در اين دوران تمام جوانب غدير مورد جمع و بررسى و تحقيق قرار گرفت و در هر جنبه اى به طور جداگانه كتابى نوشته شد. | |||
در اين ميان چندين كتاب با همين موضوع و به طور مفصل و مستقل تأليف شده است. در اين كتابها شبهات غدير و آنچه به نوعى با غدير مرتبط است مطرح شده و به تفصيل پاسخ داده شده است. | |||
در بعضى كتابها هم به طور ضمنى ولى مفصل و دقيق شبهات غدير را مطرح و پاسخ داده شذه است. به عنوان نمونه به چند كتاب اشاره مى شود: | |||
=== عبقات الأنوار فى امامة الائمة الاطهار عليهم السلام (حديث الغدير)<ref>الفوائد الرضوية: ص ۲۲۲. الذريعة: ج ۱۵ ص ۲۱۴ ش ۱۴۱۵ و ج ۶ ص ۳۷۸. اعيان الشيعة: ج ۷ ص۴۲۵.</ref> === | === عبقات الأنوار فى امامة الائمة الاطهار عليهم السلام (حديث الغدير)<ref>الفوائد الرضوية: ص ۲۲۲. الذريعة: ج ۱۵ ص ۲۱۴ ش ۱۴۱۵ و ج ۶ ص ۳۷۸. اعيان الشيعة: ج ۷ ص۴۲۵.</ref> === | ||
سيد حامدحسين بن محمدقلى كنتورى (نيشابورى، لكنهويى)، م ۱۳۰۶ ق، فارسى، چاپى، تحقيق: غلامرضا مولانا (بروجردى) . چاپ اول: لكنهو (هند) ، سال ۱۲۹۳ ق، ۱۸۷۶ م. رحلى، ج ۱۲۵۱ :۱ ص، ج ۱۰۰۸ :۲ ص. چاپ دوم: فقط قسم اول، تهران، سال ۱۳۶۹ ق، ۱۳۲۸ ش. رحلى، ۶۰۰ ص. چاپ سوم و تحقيق شده: ناشر: محقق، قم، سال ۱۴۰۴-۱۴۱۱ ق، ۱۳۶۹ - ۱۳۶۲ ش. وزيرى، ج ۳۴۶ + ۸۲ :۱ ص، ج ۴۲۷ :۲ ص، ج ۴۲۱ :۳ ص، ج ۴۳۴ :۴ ص، ج ۴۲۹ : ۵ ص، ج ۴۰۰ : ۶ ص، ج۷ص ۴۴۴ : ، ج۸ص ۴۴۰ : ، ج۹ ص ۴۴۷ : ص، ج۱۰ ص ۶۱۶ . | سيد حامدحسين بن محمدقلى كنتورى (نيشابورى، لكنهويى)، م ۱۳۰۶ ق، فارسى، چاپى، تحقيق: غلامرضا مولانا (بروجردى) . چاپ اول: لكنهو (هند) ، سال ۱۲۹۳ ق، ۱۸۷۶ م. رحلى، ج ۱۲۵۱ :۱ ص، ج ۱۰۰۸ :۲ ص. چاپ دوم: فقط قسم اول، تهران، سال ۱۳۶۹ ق، ۱۳۲۸ ش. رحلى، ۶۰۰ ص. چاپ سوم و تحقيق شده: ناشر: محقق، قم، سال ۱۴۰۴-۱۴۱۱ ق، ۱۳۶۹ - ۱۳۶۲ ش. وزيرى، ج ۳۴۶ + ۸۲ :۱ ص، ج ۴۲۷ :۲ ص، ج ۴۲۱ :۳ ص، ج ۴۳۴ :۴ ص، ج ۴۲۹ : ۵ ص، ج ۴۰۰ : ۶ ص، ج۷ص ۴۴۴ : ، ج۸ص ۴۴۰ : ، ج۹ ص ۴۴۷ : ص، ج۱۰ ص ۶۱۶ . | ||
اين كتاب از كتب بى نظير در زمينه غدير است كه در آن از آنچه مى توان در مورد سند و متن حديث و واقعه غدير و استدلال به آن و جواب از شبهات صحبت نمود بحث و بررسى و تحقيق شده و در واقع جواب از گفته هاى صاحب كتاب «تحفه اثنى عشريه» در كتابش است و به اين عنوان تأليف شده است. قسمت مربوط به حديث غدير از كتاب «عبقات الأنوار» در ده جلد تحقيق شده است. جلد اول تا هفتم درباره سند حديث و سه جلد بقيه درباره دلالت حديث است، و در تقسيم بندى كل كتاب بايد گفت اين كتاب شامل دو قسمت است: | اين كتاب از كتب بى نظير در زمينه غدير است كه در آن از آنچه مى توان در مورد سند و متن حديث و واقعه غدير و استدلال به آن و جواب از شبهات صحبت نمود بحث و بررسى و تحقيق شده و در واقع جواب از گفته هاى صاحب كتاب «تحفه اثنى عشريه» در كتابش است و به اين عنوان تأليف شده است. قسمت مربوط به حديث غدير از كتاب «عبقات الأنوار» در ده جلد تحقيق شده است. | ||
جلد اول تا هفتم درباره سند حديث و سه جلد بقيه درباره دلالت حديث است، و در تقسيم بندى كل كتاب بايد گفت اين كتاب شامل دو قسمت است: | |||
۱. بحث در [[سند حدیث غدیر]] از [[صحابه]] و [[تابعین]] و تابعينِ تابعين و تا عصر مؤلف، از شيعه و عامه، كه به حسب زمانِ آن ها همراه با توثيق درباره هر كدام و هر مصدر و ابحاث بسيار مفصل تنظيم شده است. | |||
۲.متن حديث غدير و دلالت آن بر ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام و جواب از شبهات دشمنان در اين باره و همچنين ديگر جوانب حديث غدير در ابحاثى بس عميق و مفصل. | |||
اين كتاب به طرز عملى نگاشته شده است. لذا براى رعايت اختصار كتاب شناسى مختصر هر جلد به طورى كه نسبتاً گويا باشد آورده مى شود: | اين كتاب به طرز عملى نگاشته شده است. لذا براى رعايت اختصار كتاب شناسى مختصر هر جلد به طورى كه نسبتاً گويا باشد آورده مى شود: | ||
==== سند حديث غدير ==== | ==== سند حديث غدير ==== | ||
ج ۱: ابتدا مقدمه اى در هشتاد صفحه توسط محقق نوشته شده كه شامل توضيحى در علم كلام و متكلمين شيعه و سپس جوانب زندگانى صاحب عبقات و پدر و برادر اوست. سپس كتاب با كلام صاحب تحفه اثناعشريه شروع شده است كه گفته: «احاديث ولايت منحصر در دوازده حديث است» . مؤلف اين كلام را مطرح نموده و در رد آن موارد بسيارى از علماى عامه كه حديث غدير را نقل كرده اند ذكر نموده، و به شرح حال و وثاقت آنان نزد عامه پرداخته است. | ج ۱: ابتدا مقدمه اى در هشتاد صفحه توسط محقق نوشته شده كه شامل توضيحى در علم كلام و متكلمين شيعه و سپس جوانب زندگانى صاحب عبقات و پدر و برادر اوست. | ||
سپس كتاب با كلام صاحب تحفه اثناعشريه شروع شده است كه گفته: «احاديث ولايت منحصر در دوازده حديث است». | |||
مؤلف اين كلام را مطرح نموده و در رد آن موارد بسيارى از علماى عامه كه حديث غدير را نقل كرده اند ذكر نموده، و به شرح حال و وثاقت آنان نزد عامه پرداخته است. | |||
ج ۲: در جواب اينكه «حديث غدير در بعضى كتب مهم عامه مثل صحيحين وجود ندارد»! مؤلف از چند جهت به جواب اين مطلب پرداخته كه خلاصه اش چنين است: | |||
۱. نبودن در صحيحين و عدم نقل آنها دليل بر عدم صحت نيست. | |||
۲. قاعده تقدم مثبِت بر نافى در اينجا حاكم است. | |||
۳. اگر حديث غدير در صحيحين هم بود قبول نمى كردند. | |||
۴. خود عامه در مواردى منقولات صحيحين را رد كرده اند.۵.خود عامه قائل به تناقض احاديث صحيحين در مواردى هستند. | |||
ج ۳: «واقدى و ابناسحاق و جاحظ حديث غدير را نقل نكرده اند» . در اين جلد مطالب مفصلى درباره اين سه نفر و برخورد علماى عامه با منقولات آنان ذكر شده و نتيجه گيرى شده كه عدم نقل اينان اهميتى در استحكام حديث غدير ندارد. در ضمن مطالبى در مدح سيد رضى ذكر شده است. | ج ۳: «واقدى و ابناسحاق و جاحظ حديث غدير را نقل نكرده اند» . در اين جلد مطالب مفصلى درباره اين سه نفر و برخورد علماى عامه با منقولات آنان ذكر شده و نتيجه گيرى شده كه عدم نقل اينان اهميتى در استحكام حديث غدير ندارد. در ضمن مطالبى در مدح سيد رضى ذكر شده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۵۹: | ||
ج ۴: ابتدا درباره عظمت سيد مرتضى در لسان عامه و سپس به رد سخن صاحب تحفه اثناعشريه - كه سيد مرتضى را به تحقير ياد كرده - پرداخته است. در مقابل عده اى از عامه را نام برده كه خلفاى عباسى را تعريف كرده و به عظمت ياد نموده اند كه از جمله آنها جاحظ است و سپس به تحقير جاحظ و ناصبيّت او پرداخته است. | ج ۴: ابتدا درباره عظمت سيد مرتضى در لسان عامه و سپس به رد سخن صاحب تحفه اثناعشريه - كه سيد مرتضى را به تحقير ياد كرده - پرداخته است. در مقابل عده اى از عامه را نام برده كه خلفاى عباسى را تعريف كرده و به عظمت ياد نموده اند كه از جمله آنها جاحظ است و سپس به تحقير جاحظ و ناصبيّت او پرداخته است. | ||
ج ۵ : ادامه سخن درباره جاحظ و عدم اعتبار او نزد علماى عامه با استناد به كتب آنان. سپس درباره نسبتِ قدح حديث غدير به ابن ابى داود پرداخته و آن را رد كرده است و در عين حال به گفته هاى عامه درباره او پرداخته كه او را ضعيف دانسته اند. بعد از آن درباره نسبت قدح حديث غدير به ابوحاتم رازى پرداخته و تضعيفات او را از علماى عامه نقل كرده است. سپس به قدح فخر رازى درباره غدير پرداخته و در ضمن قدح | ج ۵: ادامه سخن درباره جاحظ و عدم اعتبار او نزد علماى عامه با استناد به كتب آنان. | ||
سپس درباره نسبتِ قدح حديث غدير به ابن ابى داود پرداخته و آن را رد كرده است و در عين حال به گفته هاى عامه درباره او پرداخته كه او را ضعيف دانسته اند. | |||
بعد از آن درباره نسبت قدح حديث غدير به ابوحاتم رازى پرداخته و تضعيفات او را از علماى عامه نقل كرده است. | |||
سپس به قدح فخر رازى درباره غدير پرداخته و در ضمن قدح [[ابوهریره]]، و به همين مناسبت قدح سفيان ثورى به ميان آمده است. | |||
ج ۶: درباره اشكالات قوشچى، ابى داود، حلبى، قارى حنفى، عبدالحق دهلوى، ابراهيم حربى و ابن حزم سخن گفته و جواب داده است. | |||
سپس مطالبى درباره كفر و ضلالت و الحاد و نفاقِ منكر [[حدیث غدیر]] آورده و بعد از آن به ذكر راويان حديث غدير از قرن دوم تا سيزدهم پرداخته و در اين جلد نود نفر از علماى عامه را ذكر كرده كه حديث غدير را نقل كرده اند و به شرح حال هر يك پرداخته است. | |||
ج ۷: ادامه راويان حديث غدير كه در اين جلد هفتاد و سه نفر ديگر از علماى عامه را ذكر كرده و مجموعاً صد و شصت و سه نفر است. با پايان اين جلد، بحث در سند حديث غدير تمام مى شود. | ج ۷: ادامه راويان حديث غدير كه در اين جلد هفتاد و سه نفر ديگر از علماى عامه را ذكر كرده و مجموعاً صد و شصت و سه نفر است. با پايان اين جلد، بحث در سند حديث غدير تمام مى شود. | ||
| خط ۴۶: | خط ۷۶: | ||
ج ۸ : از آغاز اين جلد بحث در دلالت حديث غدير شروع مى شود. پس از مطرح كردن سخن دهلوى در انكار معنى «أولى» براى مولى، به ذكر جمعى از علما كه اين معنى را قبول دارند پرداخته و شرح حال هر يک را ذيلاً آورده كه در اين زمينه نام چهل و پنج نفر را برده و در خاتمه به معانى كلمه «مولى» در كتب عامه پرداخته است، كه ابتدا [[حدیث غدیر]] را به الفاظ مختلفى كه در كتب عامه آمده ذكر نموده و سپس به جواب از فخر رازى در معناى «مولى» پرداخته و از كتب عامه شواهد بسيارى آورده است. | ج ۸ : از آغاز اين جلد بحث در دلالت حديث غدير شروع مى شود. پس از مطرح كردن سخن دهلوى در انكار معنى «أولى» براى مولى، به ذكر جمعى از علما كه اين معنى را قبول دارند پرداخته و شرح حال هر يک را ذيلاً آورده كه در اين زمينه نام چهل و پنج نفر را برده و در خاتمه به معانى كلمه «مولى» در كتب عامه پرداخته است، كه ابتدا [[حدیث غدیر]] را به الفاظ مختلفى كه در كتب عامه آمده ذكر نموده و سپس به جواب از فخر رازى در معناى «مولى» پرداخته و از كتب عامه شواهد بسيارى آورده است. | ||
ج ۹: در ابتداى اين جلد به رد شبهات فخر رازى از جهات ادبى پرداخته، و سپس به وجوه دلالت غدير بر خلافت اميرالمؤمنين عليه السلام پرداخته است. بعد از آن درباره شأن نزول دو آيه | ج ۹: در ابتداى اين جلد به رد شبهات فخر رازى از جهات ادبى پرداخته، و سپس به وجوه دلالت غدير بر خلافت اميرالمؤمنين عليه السلام پرداخته است. بعد از آن درباره شأن نزول دو آيه «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ...» و «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...» در روايات و تفاسير عامه پرداخته است. | ||
سپس چند مطلب در حاشيه غدير از جمله روزه روز غدير و شعر اميرالمؤمنين عليه السلام و حسّان و قيس بن سعد درباره غدير، و آيه «سأل سائل...» را مطرح كرده است. | |||
ج ۱۰ : ادامه بحث پيرامون شأن نزول آيه «سأل سائل...» و سپس حديث مناشده و استشهاد اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير به روايت عامه است. بعد از آن ادله ديگرى درباره دلالت حديث غدير مطرح شده و گفته هايى از عامه در معناى مولى ذكر شده است و حديث تهنيت و عمامه [[سحاب]] نيز مورد بحث قرار گرفته است. در نهايت يك جمع بندى و جواب از شبهات دهلوى به نحو مبسوط مطرح شده است. | ج ۱۰ : ادامه بحث پيرامون شأن نزول آيه «سأل سائل...» و سپس حديث مناشده و استشهاد اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير به روايت عامه است. بعد از آن ادله ديگرى درباره دلالت حديث غدير مطرح شده و گفته هايى از عامه در معناى مولى ذكر شده است و حديث تهنيت و عمامه [[سحاب]] نيز مورد بحث قرار گرفته است. در نهايت يك جمع بندى و جواب از شبهات دهلوى به نحو مبسوط مطرح شده است. | ||
| خط ۵۳: | خط ۸۵: | ||
=== اشاره به چند نكته در مورد كتاب «عبقات» === | === اشاره به چند نكته در مورد كتاب «عبقات» === | ||
۱.كتاب «عبقات | ۱.كتاب «عبقات الأنوار» از تأليفات مهم و كم نظير شيعه است، كه در آن از حديث ثقلين و حديث منزلت و حديث أنا مدينة العلم و حديث تشبيه و حديث سفينه و حديث نور و نيز حديث غدير بحث شده، وكلاً بيش از بيست جلد قطور را دربر مى گيرد كه فقط در سند و دلالت اين احاديث بحث شده است! | ||
تأليف تمام اين قسمت ها تقريباً به همان سبكى است كه در كتابشناسى بخش حديث غدير گفته شد. | |||
۳. اين كتاب (بخش حديث غدير از عبقات) يكبار به فارسى خلاصه و | ۲. چاپ اول قسمت غدير از كتاب - كه در دو جلد بزرگ چاپ شده - در كتابهاى «الفوائد الرضوية» و «الذريعة» و «أعيان الشيعة» - آدرس هاى ياد شده - نيز آمده است. | ||
توضيحاتى كه نسبت به چاپهاى اول و دوم كتاب - كه بدون تحقيق هستند - به دست آمد از اين قرار است: | |||
چاپ اول: جلد اول: شامل قسم اول: بحث سند حديث غدير است. جلد دوم: قسم دوم و سوم: متن حديث است و از دليل اول تا پنجم در قسم دوم (ص۶۰۹) ، و از دليل ششم تا سى ام و دليل سى ام تا آخر كتاب در قسم سوم (ص۳۹۹) است. چاپ دوم: فقط قسم اول است كه در ۶۰۰ ص چاپ شده است. | |||
۳. اين كتاب (بخش حديث غدير از عبقات) يكبار به فارسى خلاصه و يک مرتبه بدون كم و زياد به [[عربی]] ترجمه شده و نيز يكبار پس از تلخيص به عربى ترجمه شده و نيز تلخيص و چكيده نويسى شده كه از اين قرار است: | |||
الف) «فيض القدير فيما يتعلق بحديث الغدير» از شيخ عباس قمى. | الف) «فيض القدير فيما يتعلق بحديث الغدير» از شيخ عباس قمى. | ||
| خط ۹۲: | خط ۱۳۰: | ||
سپس چند بخش در مورد امامت و ولايت به طور مستدل و تحقيقى عنوان نموده و طى آنها جوانبى از امر امامت و ولايت را مورد بحث و بررسى و استدلال قرار داده و اشعارى در مورد امامت دارد. پس از آن بخش هايى را در رابطه با پارهاى از مسايل و موارد اعتقادى از قبيل حديث «لا نورّث» و ظلم به امام و بى رقبتى قريش نسبت به امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و اعلان امامت در چند مرحله و اميرالمؤمنين عليه السلام سزاوارتر از همه و... آورده است. | سپس چند بخش در مورد امامت و ولايت به طور مستدل و تحقيقى عنوان نموده و طى آنها جوانبى از امر امامت و ولايت را مورد بحث و بررسى و استدلال قرار داده و اشعارى در مورد امامت دارد. پس از آن بخش هايى را در رابطه با پارهاى از مسايل و موارد اعتقادى از قبيل حديث «لا نورّث» و ظلم به امام و بى رقبتى قريش نسبت به امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و اعلان امامت در چند مرحله و اميرالمؤمنين عليه السلام سزاوارتر از همه و... آورده است. | ||
در بخش بعدى نمونه اى از شذوذات فقهى عامه را آورده و نيز بخش هايى در مورد | در بخش بعدى نمونه اى از شذوذات فقهى عامه را آورده و نيز بخش هايى در مورد [[معصومین علیهم السلام|اهل بیت علیهم السلام]] و فضائلشان دارد. در پايان غدير در [[شعر غدیر|شعر]] شعرا و آشنايى اجمالى با شيعه را آورده است. | ||
ج ۲: در اين جلد پس از پيشگفتار بيست اشكال و شبهه كه مخالفين بر شيعه وارد كرده اند را مطرح نموده و به طور مفصل و استدلالى پاسخ داده است. | |||
شبهاتى در مورد امامت و جوانب مختلف تشيع و مسئله امام زمان عليه السلام و مسئله بيعت و استدلال به حديث غدير و جايگاه شيعه در برابر صحابه و... . | |||
در پايان چند كتاب در مورد غدير را معرفى نموده و نيز كتاب «الغدير فى الكتاب و السنة و الأدب» را معرفى نموده است و منابع و مآخذ كتاب خود و تحقيق را معرفى نموده كه دويست و نود و | در پايان چند كتاب در مورد غدير را معرفى نموده و نيز كتاب «الغدير فى الكتاب و السنة و الأدب» را معرفى نموده است و منابع و مآخذ كتاب خود و تحقيق را معرفى نموده كه دويست و نود و يک كتاب و اكثراً از عامه هستند. | ||
اين كتاب در همه بخش ها داراى پاورقى هاى مفصل و تحقيقات ارزشمند است و از كتاب هاى قابل استفاده و مراجعه در غدير است. | اين كتاب در همه بخش ها داراى پاورقى هاى مفصل و تحقيقات ارزشمند است و از كتاب هاى قابل استفاده و مراجعه در غدير است. | ||
۴- آيات ولايت در قرآن، ج ۲ و ۳، سيد محمد مرتضوى، وزيرى، ج ۲۷۲ :۲ ص، ج ۱۹۵۲ :۳ ص. در اين دو جلد از اين كتاب، پس از طرح | ۴- آيات ولايت در قرآن، ج ۲ و ۳، سيد محمد مرتضوى، وزيرى، ج ۲۷۲ :۲ ص، ج ۱۹۵۲ :۳ ص. در اين دو جلد از اين كتاب، پس از طرح [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] در جلد دوم و آيه تبليغ در جلد سوم، انواع شبهات كلامى و تاريخى و ادبى و محتوايى و سياسى را مطرح كرده و پاسخ داده، كه تقريباً نيمى از كتاب را در بر مى گيرد. | ||
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[حدیث غدیر]]، و عنوان: [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]]، و عنوان: [[سند حدیث غدیر]]. | |||
== كتبِ شبهاتِ غدير<ref>حقيقت غدير (خراسانى) : ص۹-۵۳.</ref> == | == كتبِ شبهاتِ غدير<ref>حقيقت غدير (خراسانى) : ص۹-۵۳.</ref> == | ||