شناخت: تفاوت میان نسخه‌ها

== شناخت غدير<ref>غدير چشمه زلال ولايت: ص ۶۸ - ۷۱.</ref> ==

به جاست نگاهى كوتاه اما همه جانبه به [[غدیر]] -  اين رخداد بزرگ تاريخى -  و جايگاه آن در بيان معصومان‏ عليهم السلام بيندازيم:

بنا به فرموده معصومين‏ عليهم السلام و نصوص روايى، عيد غدير «اعظم الاعياد»<ref>الخصال: ص ۳۹۴. مستدرک سفينة البحار: ج ۷ ص ۴۷۳.</ref> بزرگ‏ترين عيدها خوانده شده است. به تعبيرى ديگر، غدير هم [[قرآن]] است، هم سنت، هم [[تاریخ]].

 

از آن رو سنت است كه در تمام متون روايى واقعه غدير يا قسمتى از گفتار، رفتار و كردار و تقریر [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|رسول‏ خدا صلی الله علیه و آله]] درباره واقعه غدير ديده مى‏ شود.  

غدير را نيز بايد جزئى از تاريخ دانست، زيرا در زندگى پیامبر اسلام‏ صلى الله عليه و آله رويداد تاريخى بسيار مهمى به شمار مى ‏رود، و هر متن تاريخى كه زندگى پيامبر صلى الله عليه و آله را بررسى كرده باشد،فصلى را به غدير خم اختصاص داده است.  

در سرزمين ‏هاى اسلامى كم و بيش مردم با رويداد غدير آشنا هستند، ولى اكثر افراد جهان حتى نام غدير را نشنيده و از جريان و رخدادهاى آن بى‏ اطلاع مى ‏باشند.  

به حكم وظيفه بايد آنان را در جريان اين روز بزرگ قرار دهيم، و درباره تمام ابعاد دنيايى و آخرتى و مادى و معنوى آن بحث كنيم.  

بزنطى يكى از ياران برجسته امامان معصوم‏ عليهم السلام است. در ميان هزاران صحابى ‏اى كه معاصر امامان‏ عليهم السلام بوده ‏اند، چهره‏ هاى درخشانى چون بزنطى از بيست تن تجاوز نمى‏ كند.  

منابع رجالى نام كامل او را «احمد بن محمد بن ابى ‏نصر بزنطى» نقل كرده ‏اند. وى از زبان [[امام رضا علیه السلام]] روايتى نقل نموده، كه از بين روايات غدير بى ‏ترديد كم نظيرتر است؛ تا جايى كه در بين كتاب ‏ها و مجامع روايى كمتر روايتى همسنگ اين روايت مى ‏يابيم، و همين كم نظير بودن، ارزش و جايگاه ويژه ‏اى به اين روايت مى‏ دهد.

بزنطى مى‏ گويد: حضرت رضا علیه السلام فرمود: لَو عَرَفَ النّاسُ فَضْلَ هذَا الْيَوْمِ بِحَقيقَتِهِ لَصافَحَتْهُمُ الْمَلائِكَةُ فِى كُلِّ يَوْمٍ عَشْرَ مَرّاتٍ<ref>تهذيب الاحكام: ج ۶ ص ۲۴ ح ۹.</ref>:

اگر مردم ارزش اين روز را آن گونه كه هست بدانند، ملائكه روزى ده بار با آنان مصافحه خواهند كرد.

در روايت و موضوعات ديگر چنين روايتى وجود ندارد؛ كه در آن به [[مصافحه]] ملائكه با بندگان خدا اشاره شده باشد. لذا اين تعبير در شأن و عظمت يوم اللَّه غدير بى ‏نظير است.

مصافحه (دست دادن) يک احترام، تقدير و تشكر و اظهار علاقه است. از ديگر سو فرشتگان مانند آدميان نيستند كه بى مبنى و اساس با هر كس رفتارى مهرآميز داشته باشند، چرا كه ملاك‏ه ايى خدايى دارند. از اين رو هرگز نافرمانى خدا نمى‏ كنند.  

قرآن كريم در توصيفشان مى‏ فرمايد: لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ»<ref>تحريم /  ۶ .</ref>: هرگز از فرمان خدا سرپيچى نمى‏ كنند.

آنان مقام [[عصمت]] دارند، البته عصمت آنان نه در مرتبه عصمت چهارده معصوم‏ عليهم السلام كه از آن فروتر است. تصور كنيد، در صورتى ملائكه با ما مصافحه و ابراز محبت خواهند كرد كه به درجه بالاى شناخت دست يابيم.

براى درک بيشتر از آنچه در اين روايت بيان شده، بايد توجه كنيم اگر اظهار علاقه و تجليل ملائک از آدمى ماهى يک بار و حتى سالى يک بار باشد، باز ارزش والايى است.  

بعضى از ما شايد سالى يک بار به ديدن دوستان و خويشاوندان برويم، و در صورتى كه علاقمندى ما بيشتر باشد ماهى يک بار، و در مواردى كه علاقه فزون‏تر و نسبت نزديک ‏تر باشد هفته‏ اى يک بار، و گاهى با بعضى از آنان روزى يک بار ديدار و مصافحه مى‏ كنيم.  

اما اگر كسى امين و رازدار ما باشد، ممكن است روزى ده بار به ديدار او رفته و نسبت به او ابراز محبت كنيم. حال ببينيم كه مصافحه [[ملائکه|ملائک]] خداى متعال با ما آدميان آن هم روزى ده بار چه معنايى دارد، و [[امام رضا علیه السلام]] از گفتن اين مطالب در پى بيان چه مسئله مهمى هستند؟

در مورد اينكه شناختن غدير عمل محسوب مى‏ شود يا خير، بايد دانست كه عمل در مرتبه دوم است، زيرا شناخت مقدمه عمل است و شناخت به تنهايى اين ارزش والا را دارد.

خواه آنان كه غدير را شناخته ‏اند به آنچه در مورد غدير دستور داده شده است عمل كنند يا خير.

به عنوان مثال عموم مردم مرجع تقليد خود را -  گر چه هيچ گونه نيازى به او نداشته باشند -  احترام مى ‏كنند، زيرا دانشمند است و دانش احترام ديگران را بر مى ‏انگيزد.  

در واقع احترامى كه به او گذاشته مى ‏شود به دليل دانش و خردمند او است. بنابراين احترامى كه ملائک به غديرشناسان مى‏ گذارند به دليل شناخت آنها از غدير و اعتقادات است.

همان طور كه بيان شد، اين تعبير از تعابير كم‏ نظير است. البته در خصوص ارزش زيارت حضرت سيدالشهداءعليه السلام روايتى نقل شده است كه ارواح انبيا عليهم السلام با زائران حضرت سيد الشهداء عليه السلام مصافحه مى‏ كنند. اما اين روايت با روايت غدير تفاوت بسيار دارد، و مصافحه ملائكه آن هم هر روز ده بار، موردى است كاملاً استثنايى.  

با توجه به اين سخن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام كه مى‏ فرمايد: انا لأمراء الكلام<ref>تحف العقول: ص ۷. بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۲۴۵.</ref>:

ما پادشاهان سخنيم، و اينكه آن حضرت خود پايه ‏گذار دستور زبان عربى است و همه [[معصومین علیهم السلام|امامان معصوم‏ علیهم السلام]] با نكته سنجى و دقت كامل كلمه‏ ها و جمله‏ ها را بر مى ‏گزينند، اين سخن [[امام رضا علیه السلام]] تأمل و دقت مى‏ طلبد.  

لذا در اينجا حضرت رضا عليه السلام نفرمودند: ان عرف الناس، يا: اذا عرف الناس. بلكه فرموده‏ اند: لو عرف الناس، و همان طور كه از قواعد دستور عربى معلوم است «لو» حرف امتناع است و براى كارهاى نشدنى به كار مى ‏رود.  

متعلق لو «بحقيقته» مى ‏باشد؛ يعنى آنچه شناختنش تقريباً نشدنى است. در اينجا منظور شناخت ارزش غدیر آنچنان كه هست و در حقيقت امر وجود دارد مى ‏باشد، نه شناخت به اندازه سعه وجودى و درک و بينش افراد.  

به تعبيرى ديگر، نه آنگونه كه هر كسى به اندازه ظرف خود از دريا آب بردارد، بلكه به بزرگى خود دريا از آن بهره گيرد. لذا ارزش و منزلت غدير بسيار بالاتر از درک محدود ماست.

به تعبير واضح‏ تر: فرضاً اگر كسى يوم اللَّه غدير را آنگونه كه در واقع ارزش دارد بشناسد، آنگاه است كه ملائک روزى ده بار با او مصافحه مى‏ كنند.

براى روشن شدن عظمت پاداش اين شناخت مى ‏توانيم اين گونه محاسبه كنيم: از باب امثال اگر كسى ۸۳ سال قمرى عمر كند و فرضاً در بيست سالگى به اين شناخت برسد، طى ۶۳ سال كه اين شناخت را داشته -  يعنى حدود ۹۵۵  / ۲۲ روز -  ملائک حدود ۵۵۰  / ۲۲۹ بار با او مصافحه مى‏ كنند، و اين نشانه بزرگى و والايى اين شناخت بوده كه البته منزلتى بس ارجمند است.