آیه ۱۰ فتح و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
اى مردم، با خدا بيعت كنيد و با من بيعت نماييد و با على اميرالمؤمنين و حسن و حسين و امامان از نسل آنان در دنيا و آخرت به عنوان امامتى كه در نسل ايشان باقى است بيعت كنيد. خداوند بيعت شكنان را هلاك مى‌نمايد و وفاداران را مورد رحمت قرار مى‌دهد.
اى مردم، با خدا بيعت كنيد و با من بيعت نماييد و با على اميرالمؤمنين و حسن و حسين و امامان از نسل آنان در دنيا و آخرت به عنوان امامتى كه در نسل ايشان باقى است بيعت كنيد. خداوند بيعت شكنان را هلاك مى‌نمايد و وفاداران را مورد رحمت قرار مى‌دهد.


هركس بيعت را بشكند به ضرر خويش شكسته است و هركس وفا كند به آنچه با خدا عهد بسته خداوند به او اجر عظيمى عنايت مى‌فرمايد. «1»
هركس بيعت را بشكند به ضرر خويش شكسته است و هركس وفا كند به آنچه با خدا عهد بسته خداوند به او اجر عظيمى عنايت مى‌فرمايد.<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.</ref>


=== موقعيت تاريخى‌ ===
=== موقعيت تاريخى‌ ===
اگر خطابه غدير را به سه فصل اصلى تقسيم كنيم، بخش اول آن مقدمه چينى براى اعلان ولايت و بخش دوم آن اصل اعلان ولايت و امامت دوازده امام عليهم السلام و بخش سوم آن گرفتن بيعت و تعهد رسمى از همه مردم درباره ولايت به عنوان انجام وظيفه در راه آن است. با توجه به اين سه مرحله، آيه مزبور دو بار در خطبه مطرح شده است. بار اول در آغاز مطرح كردن بيعت است و از همين فرازى است كه آيه 10 سوره فتح را در بردارد، و عين آيه به صورت تضمين در كلام حضرت آمده است. براى آنكه آيه عيناً آورده شود حضرت ضماير غايب و مخاطب آيه را نيز بر نگردانده و اين اشاره به تفسير آيه در ضمن كلام و نشان دادن مصداق بارزى از بيعت با خداوند است. بار دوم پس از طرح مسئله بيعت و جزئيات آن است كه آيه مطرح شده و تفسير گونه‌اى از آن ارائه گرديده است.
اگر خطابه غدير را به سه فصل اصلى تقسيم كنيم، بخش اول آن مقدمه چينى براى اعلان ولايت و بخش دوم آن اصل اعلان ولايت و امامت دوازده امام عليهم السلام و بخش سوم آن گرفتن بيعت و تعهد رسمى از همه مردم درباره ولايت به عنوان انجام وظيفه در راه آن است. با توجه به اين سه مرحله، آيه مزبور دو بار در خطبه مطرح شده است. بار اول در آغاز مطرح كردن بيعت است و از همين فرازى است كه آيه ۱۰ سوره فتح را در بردارد، و عين آيه به صورت تضمين در كلام حضرت آمده است. براى آنكه آيه عيناً آورده شود حضرت ضماير غايب و مخاطب آيه را نيز بر نگردانده و اين اشاره به تفسير آيه در ضمن كلام و نشان دادن مصداق بارزى از بيعت با خداوند است. بار دوم پس از طرح مسئله بيعت و جزئيات آن است كه آيه مطرح شده و تفسير گونه‌اى از آن ارائه گرديده است.
 
______________________________
 
(1) اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.
 
غدير در قرآن،ج‌۲، ص: ۲۱۲


=== موقعيت قرآنى‌ ===
=== موقعيت قرآنى‌ ===
اين آيه در سوره فتح آمده و منظور از فتح مبين صلح حديبيه است كه مردم در آنجا با پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله بيعت كردند و پيمان وفادارى بستند. در سوره فتح مسئله بيعت دو بار مطرح شده است: يكى آيه 18: «لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ ...»، و ديگرى آيه 10: «إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ ...». اين بيعت هنگامى صورت گرفت كه پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به قصد عمره از مدينه به سوى مكه حركت كرد.
اين آيه در سوره فتح آمده و منظور از فتح مبين صلح حديبيه است كه مردم در آنجا با پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله بيعت كردند و پيمان وفادارى بستند. در سوره فتح مسئله بيعت دو بار مطرح شده است: يكى آيه۱۸: «لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ ...»، و ديگرى آيه ۱۰: «إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ ...». اين بيعت هنگامى صورت گرفت كه پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به قصد عمره از مدينه به سوى مكه حركت كرد.


اهل مكه به گمان اينكه حضرت براى جنگ آمده چند گروه را به مقابله با آن حضرت فرستادند. عده‌اى حدود 1400 نفر با حضرت بودند و با حضرت بيعت كردند و وعده پايدارى دادند. چنين بيعتى با پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله بيعت با خدا خوانده شد و مورد مدح خداوند قرار گرفت. اكنون در غدير با استشهاد به همين آيه، بار ديگر بيعت با خداوند به ميان آمده است كه آن را از ۴ جهت مورد بررسى قرار مى‌دهيم:
اهل مكه به گمان اينكه حضرت براى جنگ آمده چند گروه را به مقابله با آن حضرت فرستادند. عده‌اى حدود ۱۴۰۰ نفر با حضرت بودند و با حضرت بيعت كردند و وعده پايدارى دادند. چنين بيعتى با پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله بيعت با خدا خوانده شد و مورد مدح خداوند قرار گرفت. اكنون در غدير با استشهاد به همين آيه، بار ديگر بيعت با خداوند به ميان آمده است كه آن را از ۴ جهت مورد بررسى قرار مى‌دهيم:


=== تحليل اعتقادى اول‌ ===
=== تحليل اعتقادى اول‌ ===
خط ۴۴: خط ۳۸:
يكى اينكه مصداق اتمّ چنان بيعتى را بيعت غدير معرفى مى‌كند، و براى تطبيق كامل بر آيه ابتدا مى‌فرمايد: «من با خدا بيعت كرده‌ام»، و سپس مى‌فرمايد: «على با من بيعت كرده است»، و سپس نتيجه مى‌گيرد: «من از شما از طرف خدا براى او بيعت مى‌گيرم»، و سپس آيه را مى‌خواند كه «كسانى كه با تو بيعت مى‌كنند با خدا بيعت مى‌نمايند».
يكى اينكه مصداق اتمّ چنان بيعتى را بيعت غدير معرفى مى‌كند، و براى تطبيق كامل بر آيه ابتدا مى‌فرمايد: «من با خدا بيعت كرده‌ام»، و سپس مى‌فرمايد: «على با من بيعت كرده است»، و سپس نتيجه مى‌گيرد: «من از شما از طرف خدا براى او بيعت مى‌گيرم»، و سپس آيه را مى‌خواند كه «كسانى كه با تو بيعت مى‌كنند با خدا بيعت مى‌نمايند».


براى بار دوم در اواخر خطبه درباره اين آيه مطرح شده و بيشتر مربوط به پايدارى بر اين بيعت است كه پس از قرائت متن مربوط به بيعت مى‌فرمايد: «اى مردم، چه مى‌گوييد؟ كه خداوند اصوات را مى‌شنود و از دل‌ها خبر دارد». سپس آغاز آيه را با
براى بار دوم در اواخر خطبه درباره اين آيه مطرح شده و بيشتر مربوط به پايدارى بر اين بيعت است كه پس از قرائت متن مربوط به بيعت مى‌فرمايد: «اى مردم، چه مى‌گوييد؟ كه خداوند اصوات را مى‌شنود و از دل‌ها خبر دارد». سپس آغاز آيه را با عبارتى ديگر بازگو مى‌نمايد كه: «وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ، يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ». سپس مى‌فرمايد: «هركس پيمان شكنى كند خدا او را هلاك مى‌كند» و بعد از آن فقره آخر آيه را مى‌خواند كه: «فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ ...».<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.</ref>


غدير در قرآن، ج‌2، ص: 213
=== تحليل اعتقادى دوم‌ ===


عبارتى ديگر بازگو مى‌نمايد كه: «وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ، يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ». سپس مى‌فرمايد: «هركس پيمان شكنى كند خدا او را هلاك مى‌كند» و بعد از آن فقره آخر آيه را مى‌خواند كه: «فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ ...». «1»
* '''غدير شفاف‌ترين بيعت تاريخ‌'''
 
=== تحليل اعتقادى دوم‌ ===
'''غدير شفاف‌ترين بيعت تاريخ‌'''


درباره محتوى و موضوع بيعت الهى غدير بايد دانست شفاف‌ترين بيعتى كه در طول تاريخ صورت گرفته و محتواى آن دقيقاً روشن بوده و كيفيت آن طى مراحلى حساب شده به انجام رسيده همانا بيعت غدير است، و اين بيعت است كه نشان بيعت با خدا را بر پيشانى دارد.
درباره محتوى و موضوع بيعت الهى غدير بايد دانست شفاف‌ترين بيعتى كه در طول تاريخ صورت گرفته و محتواى آن دقيقاً روشن بوده و كيفيت آن طى مراحلى حساب شده به انجام رسيده همانا بيعت غدير است، و اين بيعت است كه نشان بيعت با خدا را بر پيشانى دارد.
۵۰۷

ویرایش