پرش به محتوا

شبهه اعراض صحابه از غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

شبهه اعراض صحابه از غدیر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۸

۱٬۵۹۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴
←‏شبهه اِعراضِ صحابه از حديث غدير[1]
خط ۸۴: خط ۸۴:
ابن ‏اثير ابياتى را نقل مى‏ كند. از جمله:
ابن ‏اثير ابياتى را نقل مى‏ كند. از جمله:


{{متن عربی|وَيُكَبِّرونَ بِأَن قُتِلتَ وَإِنَّما                     قَتَلوا بِكَ التَّكبيرَ وَالتَّهليلا}}<ref>البداية و النهاية: ج ۶ ص ۲۳۳، الاخبار بمقتل الحسين ‏عليه السلام.</ref>
وَيُكَبِّرونَ بِأَن قُتِلتَ وَإِنَّما                     قَتَلوا بِكَ التَّكبيرَ وَالتَّهليلا<ref>البداية و النهاية: ج ۶ ص ۲۳۳، الاخبار بمقتل الحسين ‏عليه السلام.</ref>


تكبير مى ‏گويند كه كشته شدى، اما با كشتنت تكبير را نيز كشتند.
تكبير مى ‏گويند كه كشته شدى، اما با كشتنت تكبير را نيز كشتند.
خط ۹۲: خط ۹۲:
يزيدِ مغرور و از خدا بى ‏خبر هم در حال مستى و غرور و اظهار شادى و تحقير اهل‏ بيت‏ عليهم السلام شعر ابن ‏زبعرى را زمزمه مى‏ كند:
يزيدِ مغرور و از خدا بى ‏خبر هم در حال مستى و غرور و اظهار شادى و تحقير اهل‏ بيت‏ عليهم السلام شعر ابن ‏زبعرى را زمزمه مى‏ كند:


{{متن عربی|لَيْتَ أشْياخي بِبَدْرٍ شَهِدوا   *        وَقْعَةَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعِ الاسَلْ}}
لَيْتَ أشْياخي بِبَدْرٍ شَهِدوا            وَقْعَةَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعِ الاسَلْ  


{{متن عربی|قَدْ قَتَلْنا الْقَرْنَ مِنْ ساداتِهِمْ   *                            وَ عَدَلْنا قَتْلَ بَدْرٍ فَاعْتَدَلْ}}<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد. البداية و النهاية: ج ۸ ص ۱۹۲، حوادث سنه ۶۱ ، يک بيت ديگر را به اين مضمون ذكر كرده:
قَدْ قَتَلْنا الْقَرْنَ مِنْ ساداتِهِمْ         وَ عَدَلْنا قَتْلَ بَدْرٍ فَاعْتَدَلْ<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد. البداية و النهاية: ج ۸ ص ۱۹۲، حوادث سنه ۶۱ ، يک بيت ديگر را به اين مضمون ذكر كرده:


فأهلّوا و استهلّوا فرحاً      ثم قالوا لى هنيئاً لا تشل       
فأهلّوا و استهلّوا فرحاً      ثم قالوا لى هنيئاً لا تشل       
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
و سپس يزيد اضافه كرده و مى‏ گويد:
و سپس يزيد اضافه كرده و مى‏ گويد:


{{متن عربی|لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْكِ فَلا      *         خَبَرٌ جآءَ وَ لا وَحْيٌ نَزَلْ}}
لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْكِ فَلا               خَبَرٌ جآءَ وَ لا وَحْيٌ نَزَلْ.


{{متن عربی|لَسْتُ مِنْ خِنْدِفَ إنْ لَمْ أنْتَقِمْ*    
لَسْتُ مِنْ خِنْدِفَ إنْ لَمْ أنْتَقِمْ      مِنْ بَني أحْمَدَ ما كانَ فَعَلْ.<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد. در الاتحاف بحب الاشراف: ص ۵۷ ، مى‏گويد: فما ملك جاء و لا وحى نزل.</ref>
مِنْ بَني أحْمَدَ ما كانَ فَعَلْ}}<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد. در الاتحاف بحب الاشراف: ص ۵۷ ، مى‏گويد: فما ملك جاء و لا وحى نزل.</ref>


بنى ‏هاشم (رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله) حكومت را بازيچه خود قرار دادند، و الا نه خبرى آمد و نه وحى بر كسى (پيامبر صلى الله عليه و آله) نازل شد.
بنى ‏هاشم (رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله) حكومت را بازيچه خود قرار دادند، و الا نه خبرى آمد و نه وحى بر كسى (پيامبر صلى الله عليه و آله) نازل شد.
خط ۱۱۵: خط ۱۱۴:
و يا در حالى كه به سرهاى بريده بر نيزه نظاره مى ‏كند، از بيابان وارد دمشق شده و چنين مى ‏گويد:
و يا در حالى كه به سرهاى بريده بر نيزه نظاره مى ‏كند، از بيابان وارد دمشق شده و چنين مى ‏گويد:


{{متن عربی|لَمَّا بَدَتْ تِلْكَ الْحُمُولُ وَ أَشْرَقَتْ‌*          تِلْكَ الشُّمُوسُ عَلى رُبى‌ جِيروُنِ‌}}
لَمَّا بَدَتْ تِلْكَ الْحُمُولُ وَ أَشْرَقَتْ‌          تِلْكَ الشُّمُوسُ عَلى رُبى‌ جِيروُنِ‌.


{{متن عربی|نَعِبَ الْغُرابُ فَقُلْتُ صِحْ اوْ لَا* تَصِحْ‌        فَلَقَدْ قَضَيْتُ مِنَ الْغَرِيمِ}}أی: دُيُونِي<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد.</ref>
نَعِبَ الْغُرابُ فَقُلْتُ صِحْ اوْ لَا تَصِحْ‌       فَلَقَدْ قَضَيْتُ مِنَ الْغَرِيمِ.  أی: دُيُونِي<ref>تذكرة الخواص: ص ۲۶۱، ذكر حمل الرأس الى يزيد.</ref>


هنگامى كه محمل ‏هاى اسرا نمايان شد و آن آفتاب‏ ها از تپه‏ هاى جيرون<ref>«جيرون» نام قديمى دمشق است. جيرون را دمشق ناميدند به جهت دمشق بن نمرود. كنز المدفون: (سيوطى): ص ۴۱.</ref>سر زد و تابيدن گرفت، كلاغى به صدا در آمد. گفتم اى كلاغ صدا كنى يا نكنى من طلب خود را از بدهكارم (پيامبر صلى الله عليه و آله) پس گرفتم.
هنگامى كه محمل ‏هاى اسرا نمايان شد و آن آفتاب‏ ها از تپه‏ هاى جيرون<ref>«جيرون» نام قديمى دمشق است. جيرون را دمشق ناميدند به جهت دمشق بن نمرود. كنز المدفون: (سيوطى): ص ۴۱.</ref>سر زد و تابيدن گرفت، كلاغى به صدا در آمد. گفتم اى كلاغ صدا كنى يا نكنى من طلب خود را از بدهكارم (پيامبر صلى الله عليه و آله) پس گرفتم.
خط ۲۳۴: خط ۲۳۳:
اين امر باعث شد تا امر براى گروهى ديگر از صحابه مشتبه شود، زيرا آنان صاحبان اين خط فكرى را از صحابه مى‏ پنداشتند. كسانى كه با پيامبرصلى الله عليه وآله حشر و نشر داشتند، باور نمى ‏كردند كه اينها شيطنت كرده و پا بر روى حق و حقيقت بگذارند.
اين امر باعث شد تا امر براى گروهى ديگر از صحابه مشتبه شود، زيرا آنان صاحبان اين خط فكرى را از صحابه مى‏ پنداشتند. كسانى كه با پيامبرصلى الله عليه وآله حشر و نشر داشتند، باور نمى ‏كردند كه اينها شيطنت كرده و پا بر روى حق و حقيقت بگذارند.


گروهى ديگر به تعبير على‏ عليه السلام{{متن عربی|هِمَجٌ رُعَاعٌ}} بوده و با هر بادى ميل پيدا مى‏ كردند. خصوصاً آنكه داهيه و مصيبت وفات پيامبرصلى الله عليه وآله اثر سنگينى بر آنان گذاشته بود كه قدرت فكر كردن در امور را از آنان گرفته بود. و لذا رؤساى مدرسه خلفا، اين وقت را بهترين موقعيت براى اجراى نقشه‏ هاى خود پنداشتند و سريع به سقيفه رفتند و مسئله خلافت را به نفع خود به پايان رساندند.
گروهى ديگر به تعبير على‏ عليه السلام{{متن عربی|هَمَجٌ رُعَاعٌ}}<ref>نهج البلاغه:حکمت۱۴۷.</ref> بوده و با هر بادى ميل پيدا مى‏ كردند. خصوصاً آنكه داهيه و مصيبت وفات پيامبرصلى الله عليه وآله اثر سنگينى بر آنان گذاشته بود كه قدرت فكر كردن در امور را از آنان گرفته بود. و لذا رؤساى مدرسه خلفا، اين وقت را بهترين موقعيت براى اجراى نقشه‏ هاى خود پنداشتند و سريع به سقيفه رفتند و مسئله خلافت را به نفع خود به پايان رساندند.


=== ۲. عامل دوم: حقد و كينه ===
=== ۲. عامل دوم: حقد و كينه ===
خط ۲۴۹: خط ۲۴۸:
لذا در تاريخ مشاهده مى ‏كنيم كه يزيد بن معاويه بعد از به شهادت رساندن حسين بن على بن ابى طالب‏ عليه السلام خطاب به سر مبارک كرده و اشعار ابن‏ زبعرى را مى خواند، كه در آن اشاره به مقابله به مثل از كشته‏ هاى بدر است:
لذا در تاريخ مشاهده مى ‏كنيم كه يزيد بن معاويه بعد از به شهادت رساندن حسين بن على بن ابى طالب‏ عليه السلام خطاب به سر مبارک كرده و اشعار ابن‏ زبعرى را مى خواند، كه در آن اشاره به مقابله به مثل از كشته‏ هاى بدر است:


{{متن عربی|لَيْتَ أشْياخي بِبَدْرٍ شَهِدوا  *      وَقْعَةَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعِ الاسَل}}
لَيْتَ أشْياخي بِبَدْرٍ شَهِدوا         وَقْعَةَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعِ الاسَل


{{متن عربی|لَأَهَلُّوا وَ اسْتَهَلُّوا فَرَحاً *** ثُمَّ قالُوا يايَزيدُ لاتَشَلْ}}
لَأَهَلُّوا وَ اسْتَهَلُّوا فَرَحاً             ثُمَّ قالُوا يايَزيدُ لاتَشَلْ


{{متن عربی|قَدْ قَتَلْنا الْقَرْنَ مِنْ ساداتِهِمْ *    وَ عَدَلْنا قَتْلَ بَدْرٍ فَاعْتَدَلْ}}
قَدْ قَتَلْنا الْقَرْنَ مِنْ ساداتِهِمْ      وَ عَدَلْنا قَتْلَ بَدْرٍ فَاعْتَدَلْ


{{متن عربی|لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْكِ فَلا  *        خَبَرٌ جآءَ وَ لا وَحْيٌ نَزَلْ}}
لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْكِ فَلا            خَبَرٌ جآءَ وَ لا وَحْيٌ نَزَلْ


{{متن عربی|لَسْتُ مِنْ خِنْدِفَ إنْ لَمْ أنْتَقِمْ*   
لَسْتُ مِنْ خِنْدِفَ إنْ لَمْ أنْتَقِمْ     مِنْ بَني أحْمَدَ ما كانَ فَعَلْ<ref>البداية و النهاية: ج ۸ ،ص ۱۴۲. تذكرة الخواص: ص ۲۳۵. شرح ابن ابى ‏الحديد: ج ۳ ص، ۲۸۳.</ref>
مِنْ بَني أحْمَدَ ما كانَ فَعَلْ}}<ref>البداية و النهاية: ج ۸ ،ص ۱۴۲. تذكرة الخواص: ص ۲۳۵. شرح ابن ابى ‏الحديد: ج ۳ ص، ۲۸۳.</ref>


=== ۳. عامل سوم: امام على‏ عليه السلام مرد عدالت ===
=== ۳. عامل سوم: امام على‏ عليه السلام مرد عدالت ===
خط ۳۱۱: خط ۳۰۹:
براى آگاهى اين سطحى‏ نگران، آياتى از قرآن حكيم و رويدادهاى مسلَّم تاريخى را بر مى ‏شماريم كه سرپيچى ياران از فرمان‏ هاى پيامبرصلى الله عليه وآله و طغيانگرى آنان و نيز وجود منافقان و دو چهرگان و بيماردلان را ثابت مى‏ كند:
براى آگاهى اين سطحى‏ نگران، آياتى از قرآن حكيم و رويدادهاى مسلَّم تاريخى را بر مى ‏شماريم كه سرپيچى ياران از فرمان‏ هاى پيامبرصلى الله عليه وآله و طغيانگرى آنان و نيز وجود منافقان و دو چهرگان و بيماردلان را ثابت مى‏ كند:


1. خوددارى از حضور در جبهه جنگ با كافران به سبب دلدادگى دنيا كه هر دو از گناهان بزرگ است:
'''۱.''' '''خوددارى از حضور در جبهه جنگ با كافران به سبب دلدادگى دنيا كه هر دو از گناهان بزرگ است:'''


يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انْفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ أَرَضِيتُمْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ .<ref>توبه/۳۸.</ref>


لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلَكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنْفُسَهُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ.<ref>توبه/42.</ref>


»يا ايها الذين آمنوا ما لكم اذا قيل لكم انفروا فى سبيل اللَّه اثاقلتم الى الارض ارضيتم بالحيوة الدنيا من الآخرة فما متاع الحيوة الدنيا فى الآخرة الا قليل« .××× 1 توبه /  9. ×××
فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللَّهِ وَكَرِهُوا أَنْ يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَقَالُوا لَا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ.<ref>توبه/۸۱.</ref>


وَعَلَى الثَّلَاثَةِ الَّذِينَ خُلِّفُوا حَتَّى إِذَا ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَيْهِمْ أَنْفُسُهُمْ وَظَنُّوا أَنْ لَا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَيْهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ.<ref>توبه/۱۱۸.</ref>


»و لو كان عرضاً قريباً و سفراً قاصداً لاتبعوك ولكن بعدت عليهم الشقة و سيحلفون باللَّه لو استطعنا لخرجنا معكم يهلكون انفسهم و اللَّه يعلم انهم لكذبون« .××× 2 توبه /  42. ×××
و گاه خداى بزرگ آنان را مكذّبان خود و رسولش و كافر ناميده است:


 
وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ.<ref>توبه/۹۰.</ref>
و »فرح المخلفون بمقعدهم خلف رسول‏اللَّه و كروهوا ان يجهدوا باموالهم و انفسهم فى سبيل اللَّه و قالوا لا تنفروا فى الحرّ قل نار جهنم اشدّ حرّاً لو كانوا يفقهون« .××× 3 توبه /  81 . ×××
 
 
و »و على الثلاثة الذين خلّفوا حتى اذا ضاقت عليهم الارض بما رحبت و ضاقت عليهم انفسهم و ظنّوا ان لا ملجأ من اللَّه الا اليه ثم تاب عليهم ليتوبوا ان اللَّه هو التواب الرحيم« .××× 4 توبه /  118. ×××
 
 
گاه خداى بزرگ آنان را مكذّبان خود و رسولش و كافر ناميده است: »و جاء المعذّرون من الاعراب ليؤذن لهم و قعد الذين كذبوا اللَّه و رسوله سيصيب الذين كفروا منهم عذاب اليم« .××× 5 توبه /  90. ×××


واقعاً چه كسانى فرمان پيامبرصلى الله عليه وآله را در همراهى با لشكر اسامة بن زيد براى جنگ با روميان ناديده گرفتند، و با وجود لعن متخلّفان از سوى آن حضرت در مدينه ماندند؟ شايد همان پيش گفتگانى باشند كه خداى عليم آنان را دروغگو و كافر نام نهاده است!
واقعاً چه كسانى فرمان پيامبرصلى الله عليه وآله را در همراهى با لشكر اسامة بن زيد براى جنگ با روميان ناديده گرفتند، و با وجود لعن متخلّفان از سوى آن حضرت در مدينه ماندند؟ شايد همان پيش گفتگانى باشند كه خداى عليم آنان را دروغگو و كافر نام نهاده است!


براى آشنايى با پرونده سياه اين گمراهان كه در برابر اراده نبوى به ستيز برخاستند و به ميل خود رفتار كردند:


براى آشنايى با پرونده سياه اين گمراهان كه در برابر اراده نبوى به ستيز برخاستند و به ميل خود رفتار كردند: »و ما كان لمؤمن و لا مؤمنه اذا قضى اللَّه و رسوله امراً ان يكون لهم الخيرة من امرهم و من يعص اللَّه و رسوله فقد ضلّ ضلالاً مبيناً××× 1 احزاب /  36. ×××، مى‏توانيد اين منابع عامى را بنگريد:
وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِينًا.<ref>احزاب/۳۶.</ref>
 
 
جوامع روايى: صحيح بخارى: ج 6 ص 12، باب مرض النبى‏صلى الله عليه وآله. كنز العمّال: ج 10 ص 578  - 570 ح 30267  - 30264. شرح نهج البلاغه: ج 1 ص 160 159 و ج 6 ص 52 . المصنّف )ابن ابى‏شيبه( : ج 6 ص 395 ح 32295.
 
 
كتاب‏هاى تاريخى: تاريخ طبرى: ج 2 ص 225 224. الكامل فى التاريخ: ج 2 ص 5 به بعد. تاريخ يعقوبى: ج 2 ص 93 به بعد. المغازى )واقدى( : ج 2 ص 11120 1117. السيرة الحلبية: ج 3 ص 207. المنتظم فى التاريخ: ج 4 ص 16. اسد الغابة: ج 1 ص 66 . انساب الاشراف: ج 2 ص 115 114. الملل و النحل: ج 1 ص 23.
 
 
اگر آنان به بهانه نگرانى از حال پيامبرصلى الله عليه وآله و شدت دلسوزى به او به جبهه نرفتند، پس چرا وقت جان دادن و پر كشيدن روح آن حضرت به ملكوت اعلا خانه او را رها كردند و به سقيفه بنى‏ساعده رفتند تا در گردهمايى انصار با موضوع »چاره انديشى براى رهبر پس از پيامبرصلى الله عليه وآله« شركت كردند؟!
 
 
2. فتنه‏افكنى و تبليغات منفى عليه پيامبرصلى الله عليه وآله و ياران راستين او:
 
 
»لقد ابتغوا الفتنة من قبل و قلّبوا لك الامور حتى جاء الحق و ظهر امر اللَّه و هم كرهون« .××× 2 توبه /  48. ×××
 
»و ممن حولكم من الاعراب منافقون و من اهل المدينة مردوا على النفاق لا تعلمهم نحن نعلمهم سنعذبهم مرتين ثم يردون الى عذاب عظيم« .××× 1 توبه /  101. ×××
 
 
»الذين اتخذوا مسجداً ضراراً و كفراً و تفريقاً بين المؤمنين و ارصاداً لمن حارب اللَّه و رسوله من قبل و ليحلفنّ ان اردنا الا الحسنى و اللَّه يشهد انهم لكذبون« .××× 2 توبه /  107. ×××
 
 
و »هم الذين يقولون لا تنفقوا على من عند رسول‏اللَّه حتى ينفضّوا و للَّه خزائن السماوات و الارض و لكن المنفقين لا يفقهون« .××× 3 منافقون /  7. ×××
 
 
در آشنايى با اين رفتارهاى نابخردانه برخى به ظاهر مسلمان كه خود را در ميان اصحاب جا زده بودند، افزون بر منابع تفسيرى، مى‏توانيد از اين آثار تاريخى نيز مدد بگيريد:
 
 
تاريخ طبرى: ج 2 ص 60 . الكامل فى التاريخ: ج 1 ص 549 . البداية و النهاية: ج 4 ص 15. المغازى: ج 1 ص 219. السيرة النبوية )ابن‏هشام( : ج 3 ص 68 .
 
 
3. بى‏شك فرار از ميدان نبرد از گناهان بزرگ است و پرونده شمار فراوانى از اصحاب در جنگ احد و خيبر و حنين، بسيار سياه است كه برخى در جنگ احد سه روز از مدينه دور شدند:
 


»و لقد صدقكم اللَّه وعده اذ تحسّونهم باذنه حتى اذا فشلتم و تنازعتم فى الامر و عصيتم من بعد ما اراكم ما تحبّون منكم من يريد الدنيا و منكم من يريد الآخرة ثم صرفكم عنهم ليبتليكم و لقد عفا عنكم و اللَّه ذو فضل على المؤمنين . اذا تصعدون و لا تلوون على احد و الرسول يدعوكم فى اخريكم فاثابكم غمّاً بغمّ لكيلا تحزنوا على ما فاتكم و لا ما اصابكم و اللَّه خبير بما تعملون« .××× 4 آل‏عمران /  153 152. ×××
مى‏ توانيد اين منابع عامى را بنگريد:جوامع روايى<ref>صحيح بخارى: ج ۶ ،ص ۱۲، باب مرض النبى ‏صلى الله عليه وآله. كنز العمّال: ج ۱۰ ،ص ۵۷۸-۵۷۰ ،ح۳۰۲۶۷ - ۳۰۲۶۴. شرح نهج البلاغه: ج ۱ ،ص ۱۶۰ ۱۵۹ و ج ۶ ،ص ۵۲ . المصنّف ابن ابى‏ شيبه :ج ۶ ،ص ۳۹۵ ،ح ۳۲۲۹۵.</ref>وكتاب‏هاى تاريخى <ref>صحيح بخارى: ج ۶ ،ص ۱۲، باب مرض النبى ‏صلى الله عليه وآله. كنز العمّال: ج ۱۰ ،ص ۵۷۸-۵۷۰ ،ح۳۰۲۶۷ - ۳۰۲۶۴. شرح نهج البلاغه: ج ۱ ،ص ۱۶۰ ۱۵۹ و ج ۶ ،ص ۵۲ . المصنّف ابن ابى‏ شيبه :ج ۶ ،ص ۳۹۵ ،ح ۳۲۲۹۵.</ref>


»لقد نصركم اللَّه فى مواطن كثيرة و يوم حنين اذا اعجبتكم كثرتكم فلم تغن عنكم شيئاً و ضاقت عليكم الارض بما رحبت ثم وليتم مدبرين« .××× 1 توبه /  25. ×××
اگر آنان به بهانه نگرانى از حال پيامبرصلى الله عليه وآله و شدت دلسوزى به او به جبهه نرفتند، پس چرا وقت جان دادن و پر كشيدن روح آن حضرت به ملكوت اعلا خانه او را رها كردند و به سقيفه بنى‏ ساعده رفتند تا در گردهمايى انصار با موضوع:«چاره انديشى براى رهبر پس از پيامبرصلى الله عليه وآله»شركت كنند؟!


'''۲.فتنه‏ افكنى و تبليغات منفى عليه پيامبرصلى الله عليه وآله و ياران راستين او:'''


عبدالحميد بن ابى‏الحديد معتزلى، نام خليفه دوم و سوم ... را در ميان فراريان مى‏شمارد.××× 2 شرح نهج البلاغه: ج 15 ص 25 24. ×××
لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَقَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ حَتَّى جَاءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ أَمْرُ اللَّهِ وَهُمْ كَارِهُونَ.<ref>توبه/۴۸.</ref>


وَمِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ.<ref>توبه/۱۰۱.</ref>


ديگران نيز با آوردن »فلان و فلان« از كنار اين رخداد زشت به سادگى گذشته‏اند.××× 3 السيرة الحلبية: ج 2 ص 227. تاريخ طبرى: ج 2 ص 67 . الدرّ المنثور: ج 2 ص 356 355. المغازى: ج 1 ص 609 . ×××
وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ.<ref>توبه/۱۰۷.</ref>


هُمُ الَّذِينَ يَقُولُونَ لَا تُنْفِقُوا عَلَى مَنْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ حَتَّى يَنْفَضُّوا وَلِلَّهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَفْقَهُونَ.<ref>منافقون/۷.</ref>


فخر رازى نيز در تفسير آيه 155 سوره مباركه آل‏عمران در مسئله يكم به فرار آن دو و غيبت سه روزه عثمان بن عفان از مدينه اعتراف كرده، و در مسئله پنجم در آيه 159 همين سوره، سرگردانى و درماندگى خودش را از درك حقيقت آشكار مى‏سازد و مى‏نويسد:
در آشنايى با اين رفتارهاى نابخردانه برخى به ظاهر مسلمان كه خود را در ميان اصحاب جا زده بودند، افزون بر منابع تفسيرى، مى ‏توانيد از اين آثار تاريخى نيز مدد بگيريد<ref>تاريخ طبرى:ج ۲ ،ص ۶۰ . الكامل فى التاريخ: ج ۱ ،ص ۵۴۹ . البداية و النهاية: ج ۴ ،ص ۱۵. المغازى: ج ۱ ،ص ۲۱۹. السيرة النبوية ابن ‏هشام: ج ۳ ،ص ۶۸ .</ref>


'''۳. بى‏ شک فرار از ميدان نبرد از گناهان بزرگ است و پرونده شمار فراوانى از اصحاب در جنگ احد و خيبر و حنين، بسيار سياه است كه برخى در جنگ احد سه روز از مدينه دور شدند:'''


به روايت ابن‏عباس، پيامبرصلى الله عليه وآله از سوى خدا فرمان مشورت با مردم را دريافت كرد كه ابوبكر و عمر از آنهاست. ولى اينجا اشكالى هست، چون همين افرادى كه رسول‏خداصلى الله عليه وآله مأموريت مشورت با آنان را دارد، همان فراريانى هستند كه در جاى ديگرى به رسولش امر كرده از آنان درگذرد و برايشان آمرزش بطلبد.
وَلَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذَا فَشِلْتُمْ وَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَعَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ مَا أَرَاكُمْ مَا تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيَا وَمِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَلَقَدْ عَفَا عَنْكُمْ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ.<ref>آل عمران/۱۵۲.</ref>


لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْئًا وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ.<ref>توبه/۲۵.</ref>


سپس مى‏افزايد: فهب انّ عمر كان من المنهزمين، فدخل تحت الايه. الا انّ ابابكر ما كان منهم، فكيف يدخل تحت هذه الآية؟ و اللَّه اعلم!××× 4 مفاتيح الغيب: ج 9 ص 67  - 50 . ×××
عبدالحميد بن ابى ‏الحديد معتزلى، نام خليفه دوم و سوم ... را در ميان فراريان مى ‏شمارد<ref>شرح نهج البلاغه: ج ۱۵ ،ص ۲۵-۲۴.</ref>


ديگران نيز با آوردن«فلان و فلان»از كنار اين رخداد زشت به سادگى گذشته‏ اند.<ref>السيرة الحلبية: ج ۲ ،ص ۲۲۷. تاريخ طبرى: ج ۲ ،ص ۶۷ . الدرّ المنثور: ج ۲ ،ص ۳۵۶-۳۵۵. المغازى: ج ۱ ،ص ۶۰۹.</ref>


گفتنى است كه جناب سيوطى درباره اين حديث ابن‏عباس مى‏نويسد: حاكم آن را روايت و به صحتش حكم كرده است، همچنين بيهقى در سنن خود و احمد در مسندش.××× 5 الدرّ المنثور: ج 2 ص 359. ×××
فخر رازى نيز در تفسير آيه ۱۵۵ سوره مباركه آل‏ عمران در مسئله يكم به فرار آن دو و غيبت سه روزه عثمان بن عفان از مدينه اعتراف كرده، و در مسئله پنجم در آيه ۱۵۹ همين سوره، سرگردانى و درماندگى خودش را از درک حقيقت آشكار مى‏ سازد و مى ‏نويسد:


آرى، فخر رازى ميان دو راه درمانده است:
«به روايت ابن‏ عباس، پيامبرصلى الله عليه وآله از سوى خدا فرمان مشورت با مردم را دريافت كرد كه ابوبكر و عمر از آنهاست. ولى اينجا اشكالى هست، چون همين افرادى كه رسول‏ خداصلى الله عليه وآله مأموريت مشورت با آنان را دارد، همان فراريانى هستند كه در جاى ديگرى به رسولش امر كرده از آنان درگذرد و برايشان آمرزش بطلبد».


سپس مى ‏افزايد:فَهَب اَنَّ عُمَرَ كَانَ مِنَ المُنهَزِمِينَ، فَدَخَلَ تَحتَ الآيَة. إلَّا اَنَّ اَبَابَكرٍ مَا كَانَ مِنهُم، فَكَيفَ يَدخُلُ تَحتَ هَذِهِ الآيَة؟ وَاللَّهُ اَعلَمُ!<ref>مفاتيح الغيب: ج ۹ ،ص ۶۷-۵۰ .</ref>


او را از فراريان بنامد، يا با كنار زدن خبر صحيح فضيلت هم مشورتى با پيامبرصلى الله عليه وآله را براى او ثابت كند!
گفتنى است كه جناب سيوطى درباره اين حديث ابن‏ عباس:حاكم آن را روايت و به صحتش حكم كرده است، همچنين بيهقى در سنن خود و احمد در مسندش.<ref>الدرّ المنثور: ج ۲ ،ص ۳۵۹.</ref>


آرى، فخر رازى ميان دو راه درمانده است:او را از فراريان بنامد، يا با كنار زدن خبر صحيح فضيلت هم مشورتى با پيامبرصلى الله عليه وآله را براى او ثابت كند!


هر چند دست و پا زدن فخر براى اسناد پايدارى به خليفه اول نيز سودى ندارد، چون به گزارش عايشه او نيز از گريزندگان احد بود.
هر چند دست و پا زدن فخر براى اسناد پايدارى به خليفه اول نيز سودى ندارد، چون به گزارش عايشه او نيز از گريزندگان احد بوده.


زيرا هر گاه از نبرد احد سخن به ميان مى ‏آمد، ابوبكر مى‏ گريست و مى‏ گفت: آن روز من نخستين فرارى بودم، و طلحه را ديدم كه پايدارى مى‏ كرد. به خودم گفتم كه تو هم طلحه باش، ولى...!<ref>شرح نهج البلاغه: ج ۱۵ ،ص ۳۳. كنز العمال: ج ۱۰ ،ص ۴۲۶ ۴۲۴. الطبقات الكبرى: ج ۲ ،ص ۱۹۶. المستدرک: ج ۳ ،ص ۲۶۶. سوگمندانه بايد گفت كه برخى محدثان به نام بعضى نامداران كه مى ‏رسند، با كنايه و آوردن كلمه«فلان»رد مى‏ شوند!</ref>


زيرا هر گاه از نبرد احد سخن به ميان مى‏آمد، ابوبكر مى‏گريست و مى‏گفت: آن روز من نخستين فرارى بودم، و طلحه را ديدم كه پايدارى مى‏كرد. به خودم گفتم كه تو هم طلحه باش، ولى... !××× 1 شرح نهج البلاغه: ج 15 ص 33. كنز العمال: ج 10 ص 426 424. الطبقات الكبرى: ج 2 ص 196. المستدرك: ج 3 ص 266. سوگمندانه بايد گفت كه برخى محدثان به نام بعضى نامداران كه مى‏رسند، با كنايه و آوردن كلمه »فلان« رد مى‏شوند! ×××




S.m.m.m
۷۶۴

ویرایش

برگرفته از «https://wikighadir.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/20220»