۴۱۱
ویرایش
آيه ۱۵۳ انعام و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
←«وَ أَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ...»انعام / ۱۵۳. غدير در قرآن: ج ۲ ص۱۸۱ - ۱۸۶. واقعه قرآنى غدير: ص ۹۸. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۷۹، ۲۱۲،۲۰۱،۱۸۶. نگاهى بر زيارت غديريّه (صفاخواه، طالعى) : ص۱۱۱ - ۱۵۰.
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
اين موارد ۶ آيه است كه يكى از اين آيات آيه ۱۵۳ سوره انعام و آيه ۱۸۱ سوره اعراف است: | اين موارد ۶ آيه است كه يكى از اين آيات آيه ۱۵۳ سوره انعام و آيه ۱۸۱ سوره اعراف است: | ||
{{قرآن|وَ أَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ}} : | |||
«اين راه مستقيم من است، از آن پيروى كنيد و از راه هاى ديگر پيروى نكنيد كه از راه خدا شما را متفرق كند. شما را به اين مطلب وصيت مى كند تا شايد [[تقوی]] پيشه كنيد». | «اين راه مستقيم من است، از آن پيروى كنيد و از راه هاى ديگر پيروى نكنيد كه از راه خدا شما را متفرق كند. شما را به اين مطلب وصيت مى كند تا شايد [[تقوی]] پيشه كنيد». | ||
{{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}<ref>اعراف / ۱۸۱.</ref>: | |||
«از كسانى كه خلق كرديم امتى هستند كه به حق هدايت مى كنند و طبق آن به عدالت رفتار مى كنند». | «از كسانى كه خلق كرديم امتى هستند كه به حق هدايت مى كنند و طبق آن به عدالت رفتار مى كنند». | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله در فراز پايانىِ بخش ششم خطبه غدير علم امر و نهى الهى را مختص اميرالمؤمنين عليه السلام دانست و به دنبال آن همه را به اطاعت از آن حضرت امر كرد. حضرت در آخر با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام: | پيامبر صلى الله عليه و آله در فراز پايانىِ بخش ششم خطبه غدير علم امر و نهى الهى را مختص اميرالمؤمنين عليه السلام دانست و به دنبال آن همه را به اطاعت از آن حضرت امر كرد. حضرت در آخر با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام: | ||
{{قرآن|وَ اَنَّ هذا صِراطى مُسْتَقيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبيلِهِ}}} همگان را هشدار داد كه از مسير اميرالمؤمنين عليه السلام دور نشوند. | |||
همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله در ابتداى بخش هفتم خطبه غدير، با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام فرمود: | همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله در ابتداى بخش هفتم خطبه غدير، با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام فرمود: | ||
{{قرآن|وَ اَنَّ هذا صِراطى مُسْتَقيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لاتَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبيلِهِ}}، كه صراط مستقيم را در برابر همه راه هاى ديگر قرار مى داد و بايد راه راست دقيقاً معرفى مى شد. | |||
به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود: | به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود: | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
«مواظب باشيد كه راه هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند». | «مواظب باشيد كه راه هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند». | ||
آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه | آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه {{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}: | ||
مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّ اللَّهَ قَدْ اَمَرَنى وَ نَهانى، وَ قَدْ اَمَرْتُ عَلِيّاً وَ نَهَيْتُهُ بِاَمْرِهِ. فَعِلْمُ الاَمْرِ وَ النَّهْىِ لَدَيْهِ، فَاسْمَعُوا لاَمْرِهِ تَسْلِمُوا وَ اَطيعُوهُ تَهْتَدُوا وَ انْتَهُوا لِنَهْيِهِ تَرْشُدُوا، وَ صيرُوا اِلى مُرادِهِ وَ لا تَتَفَرَّقْ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبيلِهِ. | {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّ اللَّهَ قَدْ اَمَرَنى وَ نَهانى، وَ قَدْ اَمَرْتُ عَلِيّاً وَ نَهَيْتُهُ بِاَمْرِهِ. فَعِلْمُ الاَمْرِ وَ النَّهْىِ لَدَيْهِ، فَاسْمَعُوا لاَمْرِهِ تَسْلِمُوا وَ اَطيعُوهُ تَهْتَدُوا وَ انْتَهُوا لِنَهْيِهِ تَرْشُدُوا، وَ صيرُوا اِلى مُرادِهِ وَ لا تَتَفَرَّقْ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبيلِهِ}}. | ||
مَعاشِرَ النّاسِ، اَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقيمُ الَّذى اَمَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى، ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ اَئِمَّةُ الْهُدى، يَهْدُونَ اِلَى الْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ: | {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، اَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقيمُ الَّذى اَمَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى، ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ اَئِمَّةُ الْهُدى، يَهْدُونَ اِلَى الْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}: | ||
اى مردم، خداوند مرا امر و نهى نموده است، و من هم به امر الهى على را امر و نهى نموده ام، و علم امر و نهى نزد اوست. پس امر او را گوش دهيد تا سلامت بمانيد، و او را اطاعت كنيد تا هدايت شويد و نهى او را قبول كنيد تا در راه درست باشيد، و به سوى مقصد و مراد او برويد، و راه هاى بيگانه شما را از راه او منحرف نكند. | اى مردم، خداوند مرا امر و نهى نموده است، و من هم به امر الهى على را امر و نهى نموده ام، و علم امر و نهى نزد اوست. پس امر او را گوش دهيد تا سلامت بمانيد، و او را اطاعت كنيد تا هدايت شويد و نهى او را قبول كنيد تا در راه درست باشيد، و به سوى مقصد و مراد او برويد، و راه هاى بيگانه شما را از راه او منحرف نكند. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
اين بخش سخن با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام آغاز شد: | اين بخش سخن با اشاره به آيه ۱۵۳ سوره انعام آغاز شد: | ||
{{قرآن|وَ اَنَّ هذا صِراطى مُسْتَقيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لاتَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبيلِهِ}}، كه صراط مستقيم را در برابر همه راه هاى ديگر قرار مى داد و بايد راه راست دقيقاً معرفى مى شد. | |||
به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود: | به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود: | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
«مواظب باشيد كه راه هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند». | «مواظب باشيد كه راه هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند». | ||
آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه | آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه {{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}. | ||
=== موقعيت قرآنى === | === موقعيت قرآنى === | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
آنگاه شرک و قتل اولاد و ارتكاب فواحش و قتل نفس و اكل مال يتيم را نمونه هاى بارزى از محرمات معرفى مى كند، و در مقابل آن احسان به والدين، دقيق بودن در ترازو، عدالت در گفتار و وفاى به عهد را به عنوان نمونه هايى از اوامر واجب الهى ذكر مى نمايد. | آنگاه شرک و قتل اولاد و ارتكاب فواحش و قتل نفس و اكل مال يتيم را نمونه هاى بارزى از محرمات معرفى مى كند، و در مقابل آن احسان به والدين، دقيق بودن در ترازو، عدالت در گفتار و وفاى به عهد را به عنوان نمونه هايى از اوامر واجب الهى ذكر مى نمايد. | ||
سپس به اين آيه مى رسد كه به عنوان دستورى از دستورات بنيادى خداوند است: | سپس به اين آيه مى رسد كه به عنوان دستورى از دستورات بنيادى خداوند است: {{قرآن|وَ أَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ}}. | ||
آيه سوره اعراف يک بار ديگر در آيه ۱۵۹ همين سوره با تعبير | آيه سوره اعراف يک بار ديگر در آيه ۱۵۹ همين سوره با تعبير {{قرآن|وَ مِنْ قَوْمِ مُوسى أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}} آمده است. | ||
اين دو مورد در سياق معرفى اهل هدايت در برابر كوردلانى است كه | اين دو مورد در سياق معرفى اهل هدايت در برابر كوردلانى است كه {{قرآن|لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها}} هستند، و آنگاه به طور كلى عده اى را هدايت يافته به حق معرفى مى فرمايد. | ||
=== تحليل اعتقادى === | === تحليل اعتقادى === | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
آنگاه همه مطلب را در يک جمله خلاصه مى كند كه به سوى اهداف على عليه السلام حركت كنيد و دربست و كامل عيار او را بپذيرد.در پايان اين فراز، نوبتِ به ميان آوردن آيه مى رسد كه مى تواند ثمره عكس العملى مطالب قبل باشد. وقتى مى فرمايد: | آنگاه همه مطلب را در يک جمله خلاصه مى كند كه به سوى اهداف على عليه السلام حركت كنيد و دربست و كامل عيار او را بپذيرد.در پايان اين فراز، نوبتِ به ميان آوردن آيه مى رسد كه مى تواند ثمره عكس العملى مطالب قبل باشد. وقتى مى فرمايد: | ||
«راه هاى مختلف شما را از راه او منحرف نكند»، اولاً كلمه | «راه هاى مختلف شما را از راه او منحرف نكند»، اولاً كلمه {{قرآن|سَبِيلِهِ}} در قرآن را به {{قرآن|سَبيلُ عَلِىٍّ}} تفسير فرموده و ثانياً {{قرآن|سُبُل}} را به راه هاى ضلالت در برابر راه على عليه السلام [[تفسیر]] كرده است. | ||
نتيجه گيرى نهايى چنين مى شود كه وقتى على عليه السلام تمام راهنماهاى راه حق و هدايت را از طرف خداوند دارد و آماده است تا شما را رهنمون گردد، هر گونه پيروى از راه ديگر - اعم از كفر يا ضلالت - به معناى متفرق كردن جمعيت عظيمى است كه همه در راه مستقيمى به سوى والاترين هدف در حركت اند. | نتيجه گيرى نهايى چنين مى شود كه وقتى على عليه السلام تمام راهنماهاى راه حق و هدايت را از طرف خداوند دارد و آماده است تا شما را رهنمون گردد، هر گونه پيروى از راه ديگر - اعم از كفر يا ضلالت - به معناى متفرق كردن جمعيت عظيمى است كه همه در راه مستقيمى به سوى والاترين هدف در حركت اند. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
خداوند با اسم اشاره «هذا» راه مستقيم را نشان مى دهد كه مردم اشتباه نكنند و پيرو راه هاى ديگر نشوند. | خداوند با اسم اشاره «هذا» راه مستقيم را نشان مى دهد كه مردم اشتباه نكنند و پيرو راه هاى ديگر نشوند. | ||
بايد بدانيم | بايد بدانيم {{قرآن|هذا}} در اين آيه به كجا اشاره است، كه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير برايمان موضع اشاره را نشان داده است. | ||
در نظر بگيريد كه پيامبر صلى الله عليه وآله و دوازده امام عليهم السلام در برابر ذات ذوالجلال كنار هم ايستاده اند و خداى تعالى به اين سيزده نور پاک اشاره مى كند و مى فرمايد: | در نظر بگيريد كه پيامبر صلى الله عليه وآله و دوازده امام عليهم السلام در برابر ذات ذوالجلال كنار هم ايستاده اند و خداى تعالى به اين سيزده نور پاک اشاره مى كند و مى فرمايد: | ||
{{قرآن|هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ}} . اين همان چيزى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در خطبه مى فرمايد: | |||
انَا صِراطُ اللَّه الْمُسْتَقيمِ الَّذى امَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ. | {{متن عربی|انَا صِراطُ اللَّه الْمُسْتَقيمِ الَّذى امَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ}}. | ||
==== جهت سوم: حق يكى بيشتر نيست كه همان صراط مستقيم است ==== | ==== جهت سوم: حق يكى بيشتر نيست كه همان صراط مستقيم است ==== | ||
در برنامه الهى حق متعدد نيست و نمىتوان همه گروه ها را به هر صورت شده تحت يک پرچم در آورد و به هر قيمت شده بر چسب «حق» را بر آن پرچم زد. | در برنامه الهى حق متعدد نيست و نمىتوان همه گروه ها را به هر صورت شده تحت يک پرچم در آورد و به هر قيمت شده بر چسب «حق» را بر آن پرچم زد. | ||
خداوند يک راه بيشتر به سوى بهشت ندارد چنان كه فرمود: الْيَمينُ وَ الشِّمالُ مَضَلَّةٌ وَ الطَّريقُ الْوُسْطى هِىَ الْجادَّةِ<ref>بحار الانوار: ج ۲۹ ص ۵۸۵ .</ref>، و نام آن «صراط مستقيم» است و «حق» هم جز آن نيست. | خداوند يک راه بيشتر به سوى بهشت ندارد چنان كه فرمود:{{قرآن| الْيَمينُ وَ الشِّمالُ مَضَلَّةٌ وَ الطَّريقُ الْوُسْطى هِىَ الْجادَّةِ}}<ref>بحار الانوار: ج ۲۹ ص ۵۸۵ .</ref>، و نام آن «صراط مستقيم» است و «حق» هم جز آن نيست. | ||
هر راه ديگرى به تناسب انحرافى كه از جاده مستقيم دارد از حق فاصله دارد. | هر راه ديگرى به تناسب انحرافى كه از جاده مستقيم دارد از حق فاصله دارد. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
اين انحصارِ حق در اين انحصارِ مصداق، معرف تنها صراط مستقيم و راه حق خداوند است، چنانكه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: | اين انحصارِ حق در اين انحصارِ مصداق، معرف تنها صراط مستقيم و راه حق خداوند است، چنانكه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: | ||
عَلِىٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِىٍّ، يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُما دارَ<ref>بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۳۷۶.</ref>: يعنى على با حق است و حق با على است، با او مى گردد هر سو كه بگردد. | {{متن عربی|عَلِىٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِىٍّ، يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُما دارَ}}<ref>بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۳۷۶.</ref>: يعنى على با حق است و حق با على است، با او مى گردد هر سو كه بگردد. | ||
جمله «وَ بِهِ يَعْدِلُونَ» كه پيامبر صلى الله عليه و آله به اقتباس از آيه در كلام خويش فرموده همان سنگ ترازوست كه با آن عدالت برقرار مى شود. امت هايى كه اصلاً گران سنگ حق را ندارند اصالتاً از برقرارى عدالت عاجزند، و ما مفتخريم كه در سايه امامان متصل به حق و حقيقت هميشه دقيق ترين ضابطه عدالت را در دست داريم. | جمله «وَ بِهِ يَعْدِلُونَ» كه پيامبر صلى الله عليه و آله به اقتباس از آيه در كلام خويش فرموده همان سنگ ترازوست كه با آن عدالت برقرار مى شود. امت هايى كه اصلاً گران سنگ حق را ندارند اصالتاً از برقرارى عدالت عاجزند، و ما مفتخريم كه در سايه امامان متصل به حق و حقيقت هميشه دقيق ترين ضابطه عدالت را در دست داريم. | ||