آيه ۱۸ حشر و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام آن امامى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را سبب [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان]] امت قرار داد و فرمود:
على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام آن امامى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را سبب [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان]] امت قرار داد و فرمود:


لَوْ لا انْتَ يا عَلِىُّ لَمْ يُعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدى: اى على، اگر تو نبودى مؤمنين بعد از من شناخته نمى‏ شدند.
{{متن عربی|لَوْ لا انْتَ يا عَلِىُّ لَمْ يُعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدى}}: اى على، اگر تو نبودى مؤمنين بعد از من شناخته نمى‏ شدند.


پيامبر صلى الله عليه و آله فصلى از مراسم غدير و خطابه آن را به دشمنان ائمه ‏عليهم السلام اختصاص داده تا مردود شوندگان از امتحان علوى بدانند چه آينده ‏اى در انتظار آنان است.
پيامبر صلى الله عليه و آله فصلى از مراسم غدير و خطابه آن را به دشمنان ائمه ‏عليهم السلام اختصاص داده تا مردود شوندگان از امتحان علوى بدانند چه آينده ‏اى در انتظار آنان است.
خط ۱۴: خط ۱۴:
اين آيات تضمين شده در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله ۱۵ آيه است، كه از جمله اين آيات آيه ۱۸ سوره حشر و آيه ۹۴ سوره نحل است:
اين آيات تضمين شده در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله ۱۵ آيه است، كه از جمله اين آيات آيه ۱۸ سوره حشر و آيه ۹۴ سوره نحل است:


«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّه وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ»:
{{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّه وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ}}:


«اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد تقوا پيشه كنيد و هر نفسى ببيند كه براى فردا چه پيش فرستاده است. تقواى خدا را پيشه كنيد كه خداوند به آنچه انجام مى ‏دهيد آگاه است».
«اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد تقوا پيشه كنيد و هر نفسى ببيند كه براى فردا چه پيش فرستاده است. تقواى خدا را پيشه كنيد كه خداوند به آنچه انجام مى ‏دهيد آگاه است».


«وَ لا تَتَّخِذُوا أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها وَ تَذُوقُوا السُّوءَ بِما صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّه وَ لَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ»<ref>نحل /  ۹۴.</ref>:
{{قرآن|وَ لا تَتَّخِذُوا أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها وَ تَذُوقُوا السُّوءَ بِما صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّه وَ لَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ}}<ref>نحل /  ۹۴.</ref>:


«قسم ‏هايتان را بين خود دستاويز فساد قرار ندهيد تا مبادا قدمى پس از ثابت بودن آن بلغزد و بدى را به سزاى مانع شدن از راه خدا بچشيد و براى شما عذاب عظيمى خواهد بود».
«قسم ‏هايتان را بين خود دستاويز فساد قرار ندهيد تا مبادا قدمى پس از ثابت بودن آن بلغزد و بدى را به سزاى مانع شدن از راه خدا بچشيد و براى شما عذاب عظيمى خواهد بود».
خط ۲۵: خط ۲۵:


=== متن خطبه غدير ===
=== متن خطبه غدير ===
الا انَّ جَبْرَئيلَ خَبَّرَنى عَنِ اللَّه تَعالى بِذلِكَ وَ يَقُولُ: «مَنْ عادى عَلِيّاً وَ لَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَتى وَ غَضَبى»، «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ، وَ اتَّقُوا اللَّه» انْ تُخالِفُوهُ «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها، إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ» :
{{متن عربی|الا انَّ جَبْرَئيلَ خَبَّرَنى عَنِ اللَّه تَعالى بِذلِكَ وَ يَقُولُ: «مَنْ عادى عَلِيّاً وَ لَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَتى وَ غَضَبى»
«وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ، وَ اتَّقُوا اللَّه»
انْ تُخالِفُوهُ «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها، إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ» :


بدانيد كه جبرئيل از جانب خداوند اين خبر را براى من آورده و مى‏ گويد:
بدانيد كه جبرئيل از جانب خداوند اين خبر را براى من آورده و مى‏ گويد:
خط ۴۲: خط ۴۴:
پس از اين جلوه غضبِ پروردگار درباره دشمنان على‏ عليه السلام، درباره روز قيامت بيدارباشى به مردم مى‏ دهد و اين منظور را با اقتباس از دو آيه قرآن و ادغام مضمون آنها بيان مى ‏فرمايد.
پس از اين جلوه غضبِ پروردگار درباره دشمنان على‏ عليه السلام، درباره روز قيامت بيدارباشى به مردم مى‏ دهد و اين منظور را با اقتباس از دو آيه قرآن و ادغام مضمون آنها بيان مى ‏فرمايد.


ابتدا قسمتى از وسط آيه ۱۸ سوره حشر را مى ‏آورد: «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه» ؛ و آنگاه براى ارتباط آيه به موضوعِ سخن كلمه «انْ تُخالِفُوهُ» را اضافه مى ‏كند.
ابتدا قسمتى از وسط آيه ۱۸ سوره حشر را مى ‏آورد:{{قرآن|وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه}} ؛ و آنگاه براى ارتباط آيه به موضوعِ سخن كلمه {{متن عربی|انْ تُخالِفُوهُ}} را اضافه مى ‏كند.


سپس جمله‏ اى از وسط آيه ۹۴ سوره نحل را مى‏ آورد: «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها» ، و آنگاه جمله «إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ» را مى‏ آورد كه دنباله آيه سوره حشر است.
سپس جمله‏ اى از وسط آيه ۹۴ سوره نحل را مى‏ آورد:{{قرآن|فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها}}، و آنگاه جمله{{قرآن|إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ}}را مى‏ آورد كه دنباله آيه سوره حشر است.


لازم به يادآورى است كه در فرازى ديگر از خطابه غدير نيز كه بعد از بلند كردن و معرفى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام آمده، اشاره ‏اى به جمله «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها»
لازم به يادآورى است كه در فرازى ديگر از خطابه غدير نيز كه بعد از بلند كردن و معرفى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام آمده، اشاره ‏اى به جمله{{متن عربی|فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها}}


با عبارت «فَتَزِلَّ اقْدامَكُمْ» ديده مى‏ شود؛ آنجا كه مى‏ فرمايد: مَعاشِرَ النّاسِ، انَّ ابْليسَ اخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ اعْمالَكُمْ وَ تَزِلَّ اقْدامَكُمْ:
با عبارت{{متن عربی|فَتَزِلَّ اقْدامَكُمْ}} ديده مى‏ شود؛ آنجا كه مى‏ فرمايد: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، انَّ ابْليسَ اخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ اعْمالَكُمْ وَ تَزِلَّ اقْدامَكُمْ}}:


اى مردم، شيطان آدم را با حسد از بهشت بيرون كرد. مبادا به على حسد كنيد كه اعمالتان نابود شود و قدم ‏هايتان بلغزد.<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۷ بخش ۵ .</ref>
اى مردم، شيطان آدم را با حسد از بهشت بيرون كرد. مبادا به على حسد كنيد كه اعمالتان نابود شود و قدم ‏هايتان بلغزد.<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۷ بخش ۵ .</ref>
خط ۵۹: خط ۶۱:
در اينجا خداوند سفارش مى ‏كند كه ببينيد براى فرداى قيامت چه مى‏ فرستيد، و مانند كسانى نباشيد كه خدا را فراموش كرده ‏اند، و خدا هم آنان را فراموش كرده است.
در اينجا خداوند سفارش مى ‏كند كه ببينيد براى فرداى قيامت چه مى‏ فرستيد، و مانند كسانى نباشيد كه خدا را فراموش كرده ‏اند، و خدا هم آنان را فراموش كرده است.


موضوع آيه سوره نحل از آيه ۹۰ آغاز مى ‏شود كه مى‏ فرمايد: «إِنَّ اللَّه يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ»، تا آنجا كه در آيه ۹۲ مى‏ فرمايد: «مانند كسى نباشيد كه تافته خود را باز مى‏ كند».
موضوع آيه سوره نحل از آيه ۹۰ آغاز مى ‏شود كه مى‏ فرمايد:{{قرآن|إِنَّ اللَّه يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ}}، تا آنجا كه در آيه ۹۲ مى‏ فرمايد: «مانند كسى نباشيد كه تافته خود را باز مى‏ كند».


تا اينكه در آيه ۹۴ كه مى‏ فرمايد: «قسم ‏هاى خود را براى فريب مردم به كار نبريد كه در نتيجه قومى كه ثابت قدم است بلغزد»، و در آيه بعد مى ‏فرمايد: «پيمان خود را به بهاى اندک نفروشيد».
تا اينكه در آيه ۹۴ كه مى‏ فرمايد: «قسم ‏هاى خود را براى فريب مردم به كار نبريد كه در نتيجه قومى كه ثابت قدم است بلغزد»، و در آيه بعد مى ‏فرمايد: «پيمان خود را به بهاى اندک نفروشيد».
خط ۹۸: خط ۱۰۰:
در [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] ديگرى [[امام صادق‏ علیه السلام]] در بيان نمونه‏ اى از لغزش ثابت قدمان در اثر فتنه سقيفه فرمود:
در [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] ديگرى [[امام صادق‏ علیه السلام]] در بيان نمونه‏ اى از لغزش ثابت قدمان در اثر فتنه سقيفه فرمود:


ارْتَدَّ النّاسُ بَعْدَ رَسُولِ اللَّه‏ صلى الله عليه و آله الاّ ثَلاثَةَ نَفَرٍ: سَلْمانَ وَ اباذَرٍ وَ الْمِقْدادَ. پرسيدند: پس عمار چه شد؟! فرمود: او از راه راست تمايلى به راست و چپ پيدا كرد، ولى سپس بازگشت!<ref>بحار الانوار: ج ۲۲ ص ۴۴۰ ح ۹ و ج ۲۸ ص ۲۳۹ ح ۲۶ و ج ۶۴ ص ۱۶۵.</ref>
{{متن عربی|ارْتَدَّ النّاسُ بَعْدَ رَسُولِ اللَّه‏ صلى الله عليه و آله الاّ ثَلاثَةَ نَفَرٍ: سَلْمانَ وَ اباذَرٍ وَ الْمِقْدادَ}}. پرسيدند: پس عمار چه شد؟! فرمود: او از راه راست تمايلى به راست و چپ پيدا كرد، ولى سپس بازگشت!<ref>بحار الانوار: ج ۲۲ ص ۴۴۰ ح ۹ و ج ۲۸ ص ۲۳۹ ح ۲۶ و ج ۶۴ ص ۱۶۵.</ref>


از ابوذر پرسيدند: چگونه عمار و حذيفه وقتى ابوبكر و عمر را ديدند، در كار خود بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله به ترديد افتادند؟
از ابوذر پرسيدند: چگونه عمار و حذيفه وقتى ابوبكر و عمر را ديدند، در كار خود بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله به ترديد افتادند؟
خط ۱۱۴: خط ۱۱۶:
به خدا قسم گوش و چشم ما گرفته شد و مرگ و شهادت را خوش نداشتيم و دنيا در قلبمان زينت يافت؛ و ما از خدا مى ‏خواهيم كه از گناهانمان چشم‏ پوشى كند، و در آنچه از عمرمان مانده ما را از لغزش حفظ نمايد.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۹۴ و ج ۳۷ ص ۳۲۷.</ref>
به خدا قسم گوش و چشم ما گرفته شد و مرگ و شهادت را خوش نداشتيم و دنيا در قلبمان زينت يافت؛ و ما از خدا مى ‏خواهيم كه از گناهانمان چشم‏ پوشى كند، و در آنچه از عمرمان مانده ما را از لغزش حفظ نمايد.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۹۴ و ج ۳۷ ص ۳۲۷.</ref>


از جهتى ديگر مى‏توان از كلمه «تَزِلَّ» -  كه به معناى لغزش است -  اين استفاده را كرد كه راه راست يكى بيشتر نيست و آن گام برداشتن در راه على‏ عليه السلام و موافقت تمام عيار با آن حضرت است.
از جهتى ديگر مى‏ توان از كلمه{{متن عربی|تَزِلَّ}} -  كه به معناى لغزش است -  اين استفاده را كرد كه راه راست يكى بيشتر نيست و آن گام برداشتن در راه على‏ عليه السلام و موافقت تمام عيار با آن حضرت است.


در نتيجه هر گونه لغزش و كوتاهى در آن راه به معناى انحراف از حق و مخالفت با آن است، ولى درجه آن از كوچک ‏ترين لغزش آغاز مى‏ شود تا به لغزش ‏هايى مى ‏رسد كه به قعر جهنم پرتاب مى‏ كند؛ و از همين ديدگاه مخالفين اهل ‏بيت‏ عليهم السلام قابل درجه‏ بندى هستند.
در نتيجه هر گونه لغزش و كوتاهى در آن راه به معناى انحراف از حق و مخالفت با آن است، ولى درجه آن از كوچک ‏ترين لغزش آغاز مى‏ شود تا به لغزش ‏هايى مى ‏رسد كه به قعر جهنم پرتاب مى‏ كند؛ و از همين ديدگاه مخالفين اهل ‏بيت‏ عليهم السلام قابل درجه‏ بندى هستند.