آيه ۱۱۸ آل عمران و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
از جمله آياتى كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج و در مورد اصحاب صحيفه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيه است:
از جمله آياتى كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج و در مورد اصحاب صحيفه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيه است:


«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ»:
{{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ}}:


«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند و از هيچ فسادى در كار شما كوتاهى نمى‏ كنند و دوست دارند آنچه شما را به سختى مى‏ اندازد.
«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند و از هيچ فسادى در كار شما كوتاهى نمى‏ كنند و دوست دارند آنچه شما را به سختى مى‏ اندازد.
خط ۱۹: خط ۱۹:
آيه ۱۱۸ سوره آل عمران براى اعلام اين مطلب چنين نازل شد:
آيه ۱۱۸ سوره آل عمران براى اعلام اين مطلب چنين نازل شد:


«يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُوّا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ اَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفى صُدُورُهُمْ اَكْبَرُ...»:
{{قرآن|يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُوّا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ اَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفى صُدُورُهُمْ اَكْبَرُ...}}:


«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد كسانى را كه از شما نيستند صاحب سِرِّ خود انتخاب نكنيد كه آنان در مقابله با شما از هيچ اقدامى كوتاهى نمى ‏كنند. آنان دوست دارند آنچه كه شما را در رنج و سختى قرار دهد. دشمنى از دهانشان آشكار شده و آنچه سينه ‏هاى آنان مخفى مى‏ كند بالاتر است ...».<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ . مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref>
«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد كسانى را كه از شما نيستند صاحب سِرِّ خود انتخاب نكنيد كه آنان در مقابله با شما از هيچ اقدامى كوتاهى نمى ‏كنند. آنان دوست دارند آنچه كه شما را در رنج و سختى قرار دهد. دشمنى از دهانشان آشكار شده و آنچه سينه ‏هاى آنان مخفى مى‏ كند بالاتر است ...».<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ . مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref>
خط ۲۵: خط ۲۵:
به بيان ديگر: توصيف‏ هاى خداوند درباره حذر از اصحاب صحيفه روشنگرانه است. مؤمنين با شنيدن آنچه خداوند از اوصاف سراسر نفاق آنان خاطر نشان مى ‏كند، آنها را در ياد خود حفظ مى‏ كنند و طبق آن نشانه ‏ها آنان را شناسايى مى‏ كنند تا در گردابشان نيفتند.
به بيان ديگر: توصيف‏ هاى خداوند درباره حذر از اصحاب صحيفه روشنگرانه است. مؤمنين با شنيدن آنچه خداوند از اوصاف سراسر نفاق آنان خاطر نشان مى ‏كند، آنها را در ياد خود حفظ مى‏ كنند و طبق آن نشانه ‏ها آنان را شناسايى مى‏ كنند تا در گردابشان نيفتند.


در شأن نزول آيه فوق امام باقرعليه السلام به همين نكته اشاره فرموده است، آنجا كه درباره «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً ...»:
در شأن نزول آيه فوق امام باقرعليه السلام به همين نكته اشاره فرموده است، آنجا كه درباره {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً ...}}:


«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند ...» فرمود: آنان اصحاب صحيفه هستند، و خدا مؤمنين را از مقاصد سوئى كه در قلوبشان بود آگاه ساخت.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ ح ۱۴۵. مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref>
«اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند ...» فرمود: آنان اصحاب صحيفه هستند، و خدا مؤمنين را از مقاصد سوئى كه در قلوبشان بود آگاه ساخت.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ ح ۱۴۵. مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref>
خط ۵۶: خط ۵۶:
بد نيست چند عبارت تاريخى درباره اخلاق تند و غليظ عمر را از همين جا به خاطر بسپاريم:
بد نيست چند عبارت تاريخى درباره اخلاق تند و غليظ عمر را از همين جا به خاطر بسپاريم:


كانَ عُمَرُ سَريعَ الْغَضَبِ: عمر فوراً غضب كننده بود.<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۷۰.</ref>
{{متن عربی |كانَ عُمَرُ سَريعَ الْغَضَبِ}}: عمر فوراً غضب كننده بود.<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۷۰.</ref>


كانَ عُمَرُ افظُّهُما وَ اغْلَظُهُما وَ اجْفاهُما: عمر تند خو تر و خشن‏ تر و بى پروا تر آن دو نفر بود.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۹.</ref>
{{متن عربی |كانَ عُمَرُ افظُّهُما وَ اغْلَظُهُما وَ اجْفاهُما}}: عمر تند خو تر و خشن‏ تر و بى پروا تر آن دو نفر بود.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۹.</ref>


مَذْهَبُهُ الْخُشُونَةُ وَ الْوَعيدُ وَ اتْيانُ الامْرِ مِنْ اصْعَبِ جَهاتِهِ: روش عمر خشونت و تهديد و وارد شدن در هر كارى از سخت‏ ترين صورت آن بود.<ref>شرح نهج البلاغة (ابن ‏ابى الحديد) : ج ۱ ص ۲۲۰.</ref>
{{متن عربی |مَذْهَبُهُ الْخُشُونَةُ وَ الْوَعيدُ وَ اتْيانُ الامْرِ مِنْ اصْعَبِ جَهاتِهِ}}: روش عمر خشونت و تهديد و وارد شدن در هر كارى از سخت‏ ترين صورت آن بود.<ref>شرح نهج البلاغة (ابن ‏ابى الحديد) : ج ۱ ص ۲۲۰.</ref>


به ابوبكر گفتند: اتَسْتَخْلِفُ عَلَيْنا فَظّاً غَليظاً: آيا شخص تند خو و خشنى را خليفه بعد از خود قرار مى ‏دهى؟<ref>الايضاح (ابن شاذان) : ص ۱۴۷.</ref>
به ابوبكر گفتند:{{متن عربی | اتَسْتَخْلِفُ عَلَيْنا فَظّاً غَليظاً}}: آيا شخص تند خو و خشنى را خليفه بعد از خود قرار مى ‏دهى؟<ref>الايضاح (ابن شاذان) : ص ۱۴۷.</ref>


==== پنجم: عداوت علنى اصحاب صحيفه ====
==== پنجم: عداوت علنى اصحاب صحيفه ====
اصحاب صحيفه با آن همه كه در صدد كتمان اقدامات خود بودند، ولى چنان با پيامبر صلى الله عليه و آله دشمن بودند كه اين كينه ‏توزى بى‏اختيار از سخنان و حركاتشان ظاهر مى‏ شد، و خداوند با اشاره به اين نكته مى‏ فرمايد: «قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ»: «دشمنى و كينه از دهان آنان ظاهر شده است». مراجعه به نمونه ‏هايى كه قبلاً ذكر شد <ref>مراجعه شود به كتاب: غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۳۶ - ۲۱۹.</ref> به خوبى نشان مى‏ دهد كه هر كس در آن موقعيت چنان سخنانى را به ميان آورَد هرگز نمى‏ تواند در صدد مقاصد خيرخواهانه و دلسوزانه‏ اى باشد و يقيناً از روى بغض و عداوت مى ‏گويد.
اصحاب صحيفه با آن همه كه در صدد كتمان اقدامات خود بودند، ولى چنان با پيامبر صلى الله عليه و آله دشمن بودند كه اين كينه ‏توزى بى‏اختيار از سخنان و حركاتشان ظاهر مى‏ شد، و خداوند با اشاره به اين نكته مى‏ فرمايد: {{قرآن|قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ}}: «دشمنى و كينه از دهان آنان ظاهر شده است». مراجعه به نمونه ‏هايى كه قبلاً ذكر شد <ref>مراجعه شود به كتاب: غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۳۶ - ۲۱۹.</ref> به خوبى نشان مى‏ دهد كه هر كس در آن موقعيت چنان سخنانى را به ميان آورَد هرگز نمى‏ تواند در صدد مقاصد خيرخواهانه و دلسوزانه‏ اى باشد و يقيناً از روى بغض و عداوت مى ‏گويد.


==== ششم: كينه ‏هاى پنهانى اصحاب صحيفه ====
==== ششم: كينه ‏هاى پنهانى اصحاب صحيفه ====
براى آنكه برائت و بيزارى خود را از اصحاب صحيفه در حد واقعى ابراز كنيم بايد بدانيم كه آنچه از آنان در دشمنى با اهل‏ بيت ‏عليهم السلام و اسلام ظاهر شده قطره ‏اى از درياست، و آنچه در دل داشتند بسيار بالاتر از آن بود؛ چنانكه خداوند مى‏ فرمايد: «وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ»: «آنچه سينه ‏هاى آنان در خود مخفى كرده بزرگ‏ تر و مهم‏ تر است».
براى آنكه برائت و بيزارى خود را از اصحاب صحيفه در حد واقعى ابراز كنيم بايد بدانيم كه آنچه از آنان در دشمنى با اهل‏ بيت ‏عليهم السلام و اسلام ظاهر شده قطره ‏اى از درياست، و آنچه در دل داشتند بسيار بالاتر از آن بود؛ چنانكه خداوند مى‏ فرمايد: {{قرآن|وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ}}: «آنچه سينه ‏هاى آنان در خود مخفى كرده بزرگ‏ تر و مهم‏ تر است».


اين گونه است كه در نامه عمر به معاويه -  كه از پشت پرده با هم سخن گفته‏ اندنمونه‏ هايى از كينه را مى‏ بينيم، كه اگر خود او تصريح نكرده بود از ظاهر عمل نمى ‏شد به عمق آن جنايت پى برد. ذيلاً فرازهاى انتخاب شده ‏اى از آن نامه مفصل را مى ‏آوريم <ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۸۷ - ۳۰۰.</ref>:
اين گونه است كه در نامه عمر به معاويه -  كه از پشت پرده با هم سخن گفته‏ اندنمونه‏ هايى از كينه را مى‏ بينيم، كه اگر خود او تصريح نكرده بود از ظاهر عمل نمى ‏شد به عمق آن جنايت پى برد. ذيلاً فرازهاى انتخاب شده ‏اى از آن نامه مفصل را مى ‏آوريم <ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۸۷ - ۳۰۰.</ref>:
۷۳۸

ویرایش