۷۶۴
ویرایش
آيه ۱۷۲ اعراف و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ...»<ref>اعراف / ۱۷۲. غدير در | == «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ...»<ref>اعراف / ۱۷۲. غدير در قرآن؛ ج ۳ ،ص۴۳۴ - ۴۴۶.</ref> == | ||
يكى از جلوه هاى قرآنى غدير كه مورد غفلت قرار گرفته، فرازهاى دعا و زياراتى است كه در آنها به تبيين و [[تفسیر]] آيات مربوط به واقعه غدير پرداخته شده است. | يكى از جلوه هاى قرآنى غدير كه مورد غفلت قرار گرفته، فرازهاى دعا و زياراتى است كه در آنها به تبيين و [[تفسیر]] آيات مربوط به واقعه غدير پرداخته شده است. | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
در دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير از [[امام صادق علیه السلام]] وارد شده چنين مى خوانيم: | در دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير از [[امام صادق علیه السلام]] وارد شده چنين مى خوانيم: | ||
{{متن عربی|أَللَّهُمَّ فَكَما كانَ مِنْ شَأْنِكَ، يا صادِقَ الْوَعْدِ، يا مَنْ لا يُخْلِفُ الْميعادَ، يا مَنْ هُوَ فى كُلِّ يَوْمٍ فى شَأْنٍ، انْ اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِمُوالاةِ اوْلِيائِكَ الْمَسْؤُولِ عَنْهُمْ عِبادَكَ، فَانَّكَ قُلْتَ}}: {{قرآن|ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ}}<ref>تکاثر/۸.</ref>، {{متن عربی|وَ قُلْتَ}}: {{قرآن|وَقِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}<ref>صافات/۲۴.</ref>، {{متن عربی|وَ مَنَنْتَ عَلَيْنا بِشَهادَةِ الاخْلاصِ لَكَ بِوِلايَةِ اوْلِيائِكَ، الْهُداةِ مِنْ بَعْدِ النَّذيرِ الْمُنْذِرِ السِّراجِ الْمُنيرِ وَ أَكْمَلْتَ لَنَا الدّينَ بِمُوالاتِهِمْ وَ الْبَراءَةِ مِنْ عَدُوِّهِمْ، وَ أَتْمَمْتَ عَلَيْنَا النِّعَمَ بِالَّذى جَدَّدْتَ لَنا عَهْدَكَ، وَ ذَكَّرْتَنا ميثاقَكَ الْمَأْخُوذَ مِنّا فى مُبْتَدَءِ خَلْقِكَ إِيّانا وَ جَعَلْتَنا مِنْ أَهْلِ الإِجابَةِ، وَ ذَكَّرْتَنَا الْعَهْدَ وَ الْميثاقَ وَ لَمْ تُنْسِنا ذِكْرَكَ، فَإِنَّكَ قُلْتَ}}: {{قرآن|وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا}}<ref>اعراف/۱۷۲.</ref>{{متن عربی|بِمَنِّكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنا، وَ إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيَّنا، وَ إِنَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلانا، وَ شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، عَبْدُكَ الَّذى أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ}}؛{{قرآن|فى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً}}<ref>زخرف/ ۴.</ref> {{متن عربی|وَ جَعَلْتَهُ آيَةً لِنَبِيِّكَ، وَ آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى وَ}}:{{قرآن|...النَّبَإِ الْعَظِيمِ ﴿٢﴾الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ ﴿٣﴾}}<ref>نبأ/۲،۳.</ref>، {{متن عربی|وَ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ عَنْهُ | {{متن عربی|أَللَّهُمَّ فَكَما كانَ مِنْ شَأْنِكَ، يا صادِقَ الْوَعْدِ، يا مَنْ لا يُخْلِفُ الْميعادَ، يا مَنْ هُوَ فى كُلِّ يَوْمٍ فى شَأْنٍ، انْ اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِمُوالاةِ اوْلِيائِكَ الْمَسْؤُولِ عَنْهُمْ عِبادَكَ، فَانَّكَ قُلْتَ}}: {{قرآن|ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ}}<ref>تکاثر/۸.</ref>، {{متن عربی|وَ قُلْتَ}}: {{قرآن|وَقِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}<ref>صافات/۲۴.</ref>، {{متن عربی|وَ مَنَنْتَ عَلَيْنا بِشَهادَةِ الاخْلاصِ لَكَ بِوِلايَةِ اوْلِيائِكَ، الْهُداةِ مِنْ بَعْدِ النَّذيرِ الْمُنْذِرِ السِّراجِ الْمُنيرِ وَ أَكْمَلْتَ لَنَا الدّينَ بِمُوالاتِهِمْ وَ الْبَراءَةِ مِنْ عَدُوِّهِمْ، وَ أَتْمَمْتَ عَلَيْنَا النِّعَمَ بِالَّذى جَدَّدْتَ لَنا عَهْدَكَ، وَ ذَكَّرْتَنا ميثاقَكَ الْمَأْخُوذَ مِنّا فى مُبْتَدَءِ خَلْقِكَ إِيّانا وَ جَعَلْتَنا مِنْ أَهْلِ الإِجابَةِ، وَ ذَكَّرْتَنَا الْعَهْدَ وَ الْميثاقَ وَ لَمْ تُنْسِنا ذِكْرَكَ، فَإِنَّكَ قُلْتَ}}: {{قرآن|وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا}}<ref>اعراف/۱۷۲.</ref>{{متن عربی|بِمَنِّكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنا، وَ إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيَّنا، وَ إِنَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلانا، وَ شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، عَبْدُكَ الَّذى أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ}}؛{{قرآن|فى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً}}<ref>زخرف/ ۴.</ref> {{متن عربی|وَ جَعَلْتَهُ آيَةً لِنَبِيِّكَ، وَ آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى وَ}}:{{قرآن|...النَّبَإِ الْعَظِيمِ ﴿٢﴾الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ ﴿٣﴾}}<ref>نبأ/۲،۳.</ref>، {{متن عربی|وَ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ وَ عَنْهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مَسْؤُولُونَ، وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ الَّتى عَنْها يُسْأَلُ عِبادُكَ إِذْ هُمْ مَوْقُوفُونَ وَ عَنِ النَّعيمِ مَسْؤُولُونَ}}:<ref>عوالم العلوم؛ ج ۳/۱۵ ،ص ۲۱۸،۲۱۷. الاقبال: ص ۴۷۵.</ref> | ||
خدايا، اى صادق الوعد، اى خدايى كه در وعده ات تخلفى نمى كنى، اى خدايى كه هر روزى در شأنى هستى، همان گونه كه نعمتت را بر ما ارزانى داشتى با پذيرش ولايت اوليائت كه درباره آنان از بندگانت سؤال خواهد شد، چنان كه فرموده اى: | خدايا، اى صادق الوعد، اى خدايى كه در وعده ات تخلفى نمى كنى، اى خدايى كه هر روزى در شأنى هستى، همان گونه كه نعمتت را بر ما ارزانى داشتى با پذيرش ولايت اوليائت كه درباره آنان از بندگانت سؤال خواهد شد، چنان كه فرموده اى: | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
==== اول: آيه اكمال{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي...}} <ref>مائده/۳.</ref> ==== | ==== اول: آيه اكمال{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي...}} <ref>مائده/۳.</ref> ==== | ||
كه به صورت خطاب، تضمين در كلام شده و با عبارت {{متن عربی|اَتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ}} در اوائل دعا و در فرازهاى بعدى با عبارت {{متن عربی|اكْمَلْتَ لَنَا الدّينَ}} و {{متن عربی| | كه به صورت خطاب، تضمين در كلام شده و با عبارت {{متن عربی|اَتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ}} در اوائل دعا و در فرازهاى بعدى با عبارت {{متن عربی|اكْمَلْتَ لَنَا الدّينَ}} و {{متن عربی|اَتْمَمْتَ عَلَيْنَا النِّعَمَ}} ذكر شده است. | ||
==== دوم و سوم: آيه {{قرآن|لَتُسْئَلُنَ ...}} و آيه {{قرآن|وَ قِفُوهُمْ ...}}<ref>به ترتیب: تکاثر/۸وصافات/۲۴.</ref> ==== | ==== دوم و سوم: آيه {{قرآن|لَتُسْئَلُنَ ...}} و آيه {{قرآن|وَ قِفُوهُمْ ...}}<ref>به ترتیب: تکاثر/۸وصافات/۲۴.</ref> ==== | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
{{متن عربی|انَّكَ انْتَ اللَّهُ لا الهَ الاّ انْتَ رَبُّنا}}. | {{متن عربی|انَّكَ انْتَ اللَّهُ لا الهَ الاّ انْتَ رَبُّنا}}. | ||
{{متن عربی| | {{متن عربی|انَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيُّنَا}}. | ||
{{متن عربی| | {{متن عربی|انَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلَانَا}}. | ||
{{متن عربی|الْوِلايَةُ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىٍّ}}. | {{متن عربی|الْوِلايَةُ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىٍّ}}. | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
اكنون جا دارد به كلماتى از معصومين عليهم السلام در اين باره اشاره كنيم: | اكنون جا دارد به كلماتى از معصومين عليهم السلام در اين باره اشاره كنيم: | ||
'''۱-'''[[امام باقر علیه السلام]] درباره آيه:{{قرآن|أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ}} مى فرمايد: پروردگار عزّوجل آنگاه كه فرزندان آدم را از صلب آنان گرفت و آنان را بر خودشان شاهد قرار داد، به آنان چنين فرمود: | |||
{{متن عربی|أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٌ رَسُولى وَ عَلِىٌّ اميرُ الْمُؤْمِنينَ}}؟<ref>دلائل | {{متن عربی|أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٌ رَسُولى وَ عَلِىٌّ اميرُ الْمُؤْمِنينَ}}؟<ref>دلائل الامامة؛ ص ۵۳ .</ref> | ||
'''۲-'''[[امام صادق علیه السلام]] درباره اين آيه مى فرمايد: از آنان پيمان بر ربوبيت خداوند و نبوت پيامبر صلى الله عليه و آله و امامت اميرالمؤمنين و ائمه عليهم السلام گرفته شد، و خدا چنين فرمود: | |||
الَسْتُ بِرَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٌ نَبِيُّكُمْ وَ عَلِىٌّ امامُكُمْ وَ الائِمَّةُ | {{متن عربی|الَسْتُ بِرَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٌ نَبِيُّكُمْ وَ عَلِىٌّ امامُكُمْ وَ الائِمَّةُ الْهادِيَةُ الْمَهْدِيَّةُ اَئِمَّتُكُمْ}}؟ همه بنى آدم در آن روز گفتند: بلى ما شاهد هستيم. خداوند فرمود: اين اقرار براى آن بود كه مبادا روز قيامت بگوييد: ما از اين غافل بوديم.<ref>مدينة المعاجز؛ ج ۱ ،ص ۵۹ .</ref> | ||
امام باقر عليه السلام به نكته ديگرى از اين اقرار | امام باقر عليه السلام به نكته ديگرى از اين اقرار «روزالَسْت» اشاره مى فرمايد، و اينكه خداوند در آن روز ولايت را عرضه كرد تا همه به دستور خدا آن را بپذيرند و بايد مى پذيرفتند و كسى حق نداشت بگويد من راه خدا را نمى خواهم، اما با اين همه شيطان صفتان همان روز هم در برابر خدا قد عَلَم كردند. | ||
امام باقر عليه السلام مى فرمايد: | امام باقر عليه السلام مى فرمايد: | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله به على عليه السلام فرمود: تو هستى آن كسى كه خدا به وسيله تو در آغاز خلقتِ مردم آنان را به صورت اشباحى بپا داشت و به آنان فرمود: | پيامبر صلى الله عليه و آله به على عليه السلام فرمود: تو هستى آن كسى كه خدا به وسيله تو در آغاز خلقتِ مردم آنان را به صورت اشباحى بپا داشت و به آنان فرمود: | ||
{{متن عربی|أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ}}؟ گفتند:{{متن عربی|بَلَى}}. فرمود: {{متن عربی|وَ مُحَمَّدٌ رَسُولى}}؟ گفتند:{{متن عربی|بَلَى}}.فرمود: {{متن عربی|وَ عَلِىُّ بْنُ ابى طالِبٍ وَصِيّى}}؟ در اينجا [[اکثریت]] مردم جز عده كمى ابا كردند از اينكه پاسخ مثبت دهند به خاطر تكبر و سركشى از ولايت تو، و آن عده كم - كه جداً كم بودند - اصحاب يمين هستند.<ref>امالى الطوسى؛ ص ۲۳۲. اليقين: ص ۲۱۴.</ref> | |||
فرمود: وَ عَلِىُّ بْنُ ابى طالِبٍ | |||
==== نكته سوم: اوصاف قرآنى اميرالمؤمنين عليه السلام ==== | ==== نكته سوم: اوصاف قرآنى اميرالمؤمنين عليه السلام ==== | ||
در اين فراز از دعاى روز غدير، چهار صفت از اوصاف بلند اميرالمؤمنين عليه السلام ذكر شده كه همه برگرفته از متن قرآن و طبق آياتى است كه به آن حضرت تفسير شده است: | در اين فراز از دعاى روز غدير، چهار صفت از اوصاف بلند اميرالمؤمنين عليه السلام ذكر شده كه همه برگرفته از متن قرآن و طبق آياتى است كه به آن حضرت تفسير شده است: | ||
===== الف) | ===== الف){{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} ===== | ||
عَبْدُكَ الَّذى انْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً. | {{متن عربی|عَبْدُكَ الَّذى انْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً}}. | ||
اين جمله اشاره به آيه ۴ سوره زخرف است، و معنايش آن است كه خداوند از اميرالمؤمنين عليه السلام در لوح محفوظ به عنوان | اين جمله اشاره به آيه ۴ سوره زخرف است، و معنايش آن است كه خداوند از اميرالمؤمنين عليه السلام در لوح محفوظ به عنوان {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} ياد كرده، و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد. | ||
در احاديث متعددى از امام صادق و امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين عليه السلام است. | در احاديث متعددى از امام صادق و امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين عليه السلام است. | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۴: | ||
زيد سرش را به سمت حضرت بلند كرد و عرضه داشت: | زيد سرش را به سمت حضرت بلند كرد و عرضه داشت: | ||
يا اميرالمؤمنين، خدا تو را جزاى خير دهد. به خدا قسم تو را نشناختم مگر كسى كه به خدا آگاهى دارى و در لوح محفوظ | يا اميرالمؤمنين، خدا تو را جزاى خير دهد. به خدا قسم تو را نشناختم مگر كسى كه به خدا آگاهى دارى و در لوح محفوظ {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} هستى، و خدا در سينه تو جلوه عظيم دارد.<ref>الغارات؛ ج ۲ ،ص ۸۹۴ .</ref> | ||
===== ب){{متن عربی|آيَةٌ كُبرَى}} ===== | |||
وَ جَعَلْتَهُ آيَةً لِنَبِيِّكَ وَ آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى. | {{متن عربی|وَ جَعَلْتَهُ آيَةً لِنَبِيِّكَ وَ آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى}}. | ||
اين جمله اشاره به آيات سوره نجم است كه معراج پيامبر صلى الله عليه و آله را ترسيم مى كند و اينكه در آن شب خداوند آيات بزرگ را به رسولش نشان داد، آنجا كه مى فرمايد: | اين جمله اشاره به آيات سوره نجم است كه معراج پيامبر صلى الله عليه و آله را ترسيم مى كند و اينكه در آن شب خداوند آيات بزرگ را به رسولش نشان داد، آنجا كه مى فرمايد: | ||
{{قرآن|لَقَدْ رَأى مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْرى}}. اين فراز دعا نشان مى دهد كه در آن شب يكى از آيات كبراى الهی-بلكه اكبر آيات الهى - به پيامبر صلى الله عليه و آله نشان داده شده است. | |||
وجود مبارک اميرالمؤمنين عليه السلام در اين باره مى فرمايد: | وجود مبارک اميرالمؤمنين عليه السلام در اين باره مى فرمايد: {{متن عربی|مَا لِلَّهِ نَبَأٌ اَعْظَمُ مِنِّى وَ مَا لِلَّهِ آيَةٌ اَكْبَرُ مِنِّى}}: خداوند خبرى عظيمتر از من ندارد، و براى خداوند آيت و نشانه اى بزرگتر از من نيست.<ref>بحار الانوار؛ ج ۳۶ ،ص ۱ ،ح ۲.</ref> | ||
===== ج) {{متن عربی|نَبَأٌ عَظِيمٌ}} ===== | |||
جَعَلْتَهُ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ فيهِ مُخْتَلِفُونَ وَ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ. | {{متن عربی|جَعَلْتَهُ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ فيهِ مُخْتَلِفُونَ وَ النَّبَأَ الْعَظيمَ الَّذى هُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ}}. | ||
عنوان | عنوان{{متن عربی|نَبَأٌ عَظِيمٌ}} در دو جاى قرآن مطرح شده و هر دو به اميرالمؤمنين عليه السلام تفسير شده است؛ يكى در سوره «ص» كه در پى آن مسئله اعراض مردم از اين نبأ عظيم مطرح شده است. | ||
ديگرى در سوره «نبأ» كه در پى آن سخن از اختلاف مردم درباره آن به ميان آمده است. | ديگرى در سوره «نبأ» كه در پى آن سخن از اختلاف مردم درباره آن به ميان آمده است. | ||
در اين فراز از دعاى غدير با در نظر گرفتن اينكه مردم درباره اميرالمؤمنين عليه السلام اختلاف كرده اند و اكثريتى از او اعراض نموده اند، با صداى بلند اعلام مى كنيم كه | در اين فراز از دعاى غدير با در نظر گرفتن اينكه مردم درباره اميرالمؤمنين عليه السلام اختلاف كرده اند و اكثريتى از او اعراض نموده اند، با صداى بلند اعلام مى كنيم كه خدايا؛{{متن عربی|شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلَانَا}}، و ما درباره او هيچ اختلافى نداريم و هرگز از او اعراض نكرده ايم؛ و اگر اختلاف داريم با كسانى است كه ولايت او را قبول نمى كنند و از آن حضرت روي گردانند. | ||
در اينجا به ابعادى از مسئله | در اينجا به ابعادى از مسئله {{متن عربی|نَبَأٌ عَظِيمٌ}} از لسان مبارک اميرالمؤمنين عليه السلام گوش مى سپاريم كه اسرارى از آن را براى ما نشان مى دهد. | ||
'''۱-'''آن حضرت ارتباط مستقيم {{متن عربی|نَبَأٌ عَظِيمٌ}}را با غدير چنين بيان فرموده است: | |||
من هستم آن خبر عظيمى كه خداوند تعالى در روز غدير خم به وسيله آن دين را كامل كرد. من كسى هستم كه پيامبر صلى الله عليه و آله درباره | {{متن عربی|اَنَا النَّبَأُ الْعَظِيمُ، اَلَّذِى اَكْمَلَ اللَّهُ تَعَالَى بِهِ الدِّينَ يَوْمَ غَديرِ خُمٍّ. اَنَا الَّذِى قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَ آلِه: مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ}}:<ref>الفضائل (شاذان)؛ ص ۸۴ .</ref>من هستم آن خبر عظيمى كه خداوند تعالى در روز غدير خم به وسيله آن دين را كامل كرد. من كسى هستم كه پيامبر صلى الله عليه و آله درباره ام فرمود:«هر كس من صاحب اختيار اويم على صاحب اختيار اوست». | ||
'''۲-'''در كلامى ديگر آن حضرت به بيان {{متن عربی|هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ}} مى پردازد و با اشاره به برنامه عظيم غدير سزاى اين اختلاف ناروا را به قيامت واگذار مى نمايد، آنجا كه مى فرمايد: | |||
به خدا قسم منم آن نبأ عظيمى كه درباره آن اختلاف كرديد و بر سر ولايت من به نزاع پرداختيد، و پس از آنكه ولايت مرا پذيرفتيد از آن بازگشتيد، و با تجاوز خود هلاک شديد بعد از آنكه با شمشير من نجات يافتيد، و در روز غدير دانستيد، و روز قيامت نتيجه آنچه انجام داديد را خواهيد دانست.<ref>بحار الانوار؛ ج ۳۶ ،ص ۳.</ref> | |||
'''۳-'''آن حضرت در سخنى ديگر به اعراض امت ها از ولايت خود{{متن عربی|هُم عَنْهُ مُعْرِضُونَ}} اشاره كرده مى فرمايد: | |||
آن | به خدا قسم من هستم آن نبأ عظيمى كه همه امت ها -به هر زبانى كه بودند- درباره آن اختلاف كردند؛ و فضيلت من بر امت هاى گذشته - با اختلاف زبان هاى آنان - عرضه شد، ولى به فضل من اقرار نكردند.<ref>بحار الانوار؛ ج ۳۶ ،ص۱ - ۴. تفسير فرات؛ ص ۵۳۳ .</ref> | ||
'''۴-'''همچنين در فرمايش ديگرى دامنه {{متن عربی|نَبَأٌ عَظِيمٌ}} را به قيامت كشانده مى فرمايد: | |||
{{متن عربی|اَنَا النَّبَأُ الْعَظيمُ؛ اَقِفُ بَيْنَ الْجَنَّةِ وَ النّارِ وَ اَقُولُ: هَذَا لِى وَ هَذَا لَكَ}}: | |||
من خبر عظيم هستم. بين بهشت و جهنم مى ايستم و (خطاب به آتش) مى گويم: اين شخص مربوط به من، و اين ديگرى متعلق به توست.<ref>الصراط المستقيم؛ ج ۱ ،ص ۲۷۹.</ref> | |||
===== د) {{متن عربی|مَسؤُولٌ عَنهُ}} ===== | |||
{{متن عربی|وَ عَنْهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مَسْؤُولُونَ وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ الَّتى مِنْها يُسْأَلُ عِبادُكَ}}. | |||
خداوند در روز قيامت همه مردم را مورد سؤال قرار خواهد داد و از آنان سؤالات مختلفى به اقتضاى حالشان در دنيا خواهد پرسيد، اما يک سؤال را از همه مى پرسد و آن ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام است، چنانكه در اين فراز دعا بدان تصريح شده است ودر نکته بعدی به آن اشاره خواهیم کرد. | |||
==== نكته چهارم: سؤال از ولايت ==== | |||
چند فراز از دعاى روز غدير اشاره به مسئله سؤال از مردم در روز قيامت مى نمايد و به همه اخطار مى دهد كه براى چنان روزى پاسخ خود را آماده كنند. | چند فراز از دعاى روز غدير اشاره به مسئله سؤال از مردم در روز قيامت مى نمايد و به همه اخطار مى دهد كه براى چنان روزى پاسخ خود را آماده كنند. | ||
اين مطلب در قالب تصريح و اشاره و تفسير دو آيه قرآن در عبارات زير از اين دعا آمده است: | اين مطلب در قالب تصريح و اشاره و تفسير دو آيه قرآن در عبارات زير از اين دعا آمده است: | ||
'''عبارت اول:''' اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِمُوالاةِ اوْلِيائِكَ الْمَسْؤُولِ عَنْهُمْ عِبادُكِ فَانَّكَ قُلْتَ: | ===== '''عبارت اول:''' ===== | ||
{{متن عربی|اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِمُوالاةِ اوْلِيائِكَ الْمَسْؤُولِ عَنْهُمْ عِبادُكِ فَانَّكَ قُلْتَ}}:{{قرآن|ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ}}<ref>تکاثر/۸.</ref> {{متن عربی|وَ قُلْتَ}}:{{قرآن|وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}<ref>صافات/۲۴.</ref>. | |||
'''عبارت دوم:''' عَنْهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مَسْؤُولُونَ، وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ الَّتى عَنْها يُسْأَلُ عِبادُكَ اذْ هُمْ مَوْقُوفُونَ وَ عَنِ النَّعيمِ مَسْؤُولُونَ. | ===== '''عبارت دوم:''' ===== | ||
{{متن عربی|عَنْهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مَسْؤُولُونَ، وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ الَّتى عَنْها يُسْأَلُ عِبادُكَ اذْ هُمْ مَوْقُوفُونَ وَ عَنِ النَّعيمِ مَسْؤُولُونَ}}. | |||
اين فرازها تصريح مى كند كه خداوند در روز قيامت درباره نعمت ولايت از مردم سؤال خواهد كرد و در اين باره همه متوقف خواهند شد و بدون پاسخ به كسى اجازه عبور نخواهند داد. | اين فرازها تصريح مى كند كه خداوند در روز قيامت درباره نعمت ولايت از مردم سؤال خواهد كرد و در اين باره همه متوقف خواهند شد و بدون پاسخ به كسى اجازه عبور نخواهند داد. | ||
| خط ۲۱۸: | خط ۲۱۶: | ||
حضرت از يكى از آنان پرسيد: غذاى ما را چگونه ديدى؟ پاسخ داد: يابن رسول اللَّه، هرگز مثل اين را نخورده ام و گمان نمى كنم بعداً هم نظير آن را بخورم. | حضرت از يكى از آنان پرسيد: غذاى ما را چگونه ديدى؟ پاسخ داد: يابن رسول اللَّه، هرگز مثل اين را نخورده ام و گمان نمى كنم بعداً هم نظير آن را بخورم. | ||
در اين حال اشک از ديدگان آن مرد جارى شد! امام صادق عليه السلام علت گريه را پرسيد، او گفت: | در اين حال اشک از ديدگان آن مرد جارى شد! امام صادق عليه السلام علت گريه را پرسيد، او گفت: آيه اى از كتاب خدا مرا به گريه درآورد. | ||
حضرت سؤال كرد: كدام آيه؟ عرض كرد: كلام خداوند كه مى فرمايد: | حضرت سؤال كرد: كدام آيه؟ عرض كرد: كلام خداوند كه مى فرمايد: {{قرآن|ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ}}<ref>تکاثر/۸.</ref>، و سپس گفت:ترسيدم اين نعمت هم از آن نعمت هايى باشد كه خدا درباره آن از ما سؤال خواهد كرد. | ||
ترسيدم اين نعمت هم از آن نعمت هايى باشد كه خدا درباره آن از ما سؤال خواهد كرد. | |||
امام عليه السلام خنديد به گونه اى كه دندان هاى مبارک نمايان شد، و فرمود: | امام عليه السلام خنديد به گونه اى كه دندان هاى مبارک نمايان شد، و فرمود: | ||
| خط ۲۲۸: | خط ۲۲۴: | ||
درباره غذاى لذيذ و لباس نرم و بوى خوش مورد سؤال قرار نمى گيرى! همه اينها براى ما خلق شده و ما براى آنها خلق شده ايم، و هدف اين است كه با آنها آنچه اطاعت خداست انجام دهيم. | درباره غذاى لذيذ و لباس نرم و بوى خوش مورد سؤال قرار نمى گيرى! همه اينها براى ما خلق شده و ما براى آنها خلق شده ايم، و هدف اين است كه با آنها آنچه اطاعت خداست انجام دهيم. | ||
عرض كرد: يابن رسول اللَّه! پس منظور از نعيم كه مورد سؤال قرار خواهد گرفت، چيست؟ | عرض كرد: يابن رسول اللَّه! پس منظور از [[نعيم]] كه مورد سؤال قرار خواهد گرفت، چيست؟ | ||
امام عليه السلام فرمود: حب على و عترتش كه خداوند در روز قيامت درباره آن از مردم سؤال خواهد كرد، كه سپاسگزارى شما نسبت به من چگونه بود، آنگاه كه با حب على و عترتش به شما نعمت دادم.<ref>تفسير | امام عليه السلام فرمود: حب على و عترتش كه خداوند در روز قيامت درباره آن از مردم سؤال خواهد كرد، كه سپاسگزارى شما نسبت به من چگونه بود، آنگاه كه با حب على و عترتش به شما نعمت دادم.<ref>تفسير فرات؛ ص ۶۰۶ .</ref> | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله در بيان آيه | پيامبر صلى الله عليه و آله در بيان آيه {{قرآن|وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}<ref>صافات/۲۴.</ref> برات آزادى از آتش جهنم را مطرح كرد كه به نام اميرالمؤمنين عليه السلام است، و فرمود: روز قيامت كه مى شود خداوند دو ملائكه را امر مى كند تا كنار صراط بنشينند. | ||
آنگاه هيچ كس نمى تواند از آنجا عبور كند مگر با برات اميرالمؤمنين على بن ابى طالب، و هر كس كه برات اميرالمؤمنين همراه او نباشد خداوند گلوى او را گرفته در آتش مى اندازد؛ و اين همان كلام خداست كه مى فرمايد: | آنگاه هيچ كس نمى تواند از آنجا عبور كند مگر با برات اميرالمؤمنين على بن ابى طالب، و هر كس كه برات اميرالمؤمنين همراه او نباشد خداوند گلوى او را گرفته در آتش مى اندازد؛ و اين همان كلام خداست كه مى فرمايد: {{قرآن|وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}<ref>همان.</ref> پرسيدند: معناى برات اميرالمؤمنين چيست؟ فرمود:{{متن عربی|لَا اِلَهَ اِلاَّ اللَّهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ، اَمِيرُالْمُؤْمِنينَ وَصِىُّ رَسُولِ اللَّهِ}}.<ref>التحصين (ابن طاووس)؛ ص ۵۵۹ .</ref> | ||
در كلام ديگرى پيامبر صلى الله عليه و آله حضور خود و على عليه السلام را بر سر پل صراط براى سؤال از مردم اعلان كرد و فرمود: | در كلام ديگرى پيامبر صلى الله عليه و آله حضور خود و على عليه السلام را بر سر پل صراط براى سؤال از مردم اعلان كرد و فرمود: | ||
«روز قيامت كه مى شود من و على بر پل صراط مى ايستيم در حالى كه در دست هر يک از ما شمشيرى است. هيچ يک از خلق خدا از آنجا عبور نمى كند مگر آنكه از او درباره ولايت على سؤال خواهيم كرد.اگر چيزى از آن را داشت نجات مى يابد و رستگار مى شود و گرنه گردن او را مى زنيم و او را در آتش مى اندازيم.سپس پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را تلاوت فرمود: {{قرآن|وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ}}.<ref>بحار الانوار؛ ج ۲۴ ،ص ۲۷۳.</ref> | |||
اگر چيزى از آن را داشت نجات مى يابد و رستگار مى شود و گرنه گردن او را مى زنيم و او را در آتش مى اندازيم. | |||
سپس پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را تلاوت فرمود: | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:قرآن و غدیر]] | [[رده:قرآن و غدیر]] | ||