۲۱٬۹۷۲
ویرایش
←دوم. آراستگی[8]
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
== دوم. آراستگی<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. اقبال الاعمال: ص ۷۷۸، به نقل از كتاب النشر و الطىّ. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۱، به نقل از اقبال الاعمال. </ref> == | == دوم. آراستگی<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. اقبال الاعمال: ص ۷۷۸، به نقل از كتاب النشر و الطىّ. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۱، به نقل از اقبال الاعمال. </ref> == | ||
نظافت و آراستگی همیشه از جانب معصومین علیهم السلام مورد تأکید قرار گرفته و مؤمنین را به آن امر فرموده اند. در ایات قرآنی می بینیم که مؤمن با تمیزترین لباس خود به نماز بایستد و یا در روایات ملاحظه می کنیم که در هنگام خروج از منزل به آیینه نگاه کند. احادیث فراوانی پیرامون استحمام و استفاده از عطر خوش و شانه زدن مو و زینت ظاهری و نیز بهره مندی از لباس هایی با رنگ روشن در ایام شادی و عید در منابع شیعی وارد شده است؛ نسبت به مردان در روایات سفارش شده که در منزل ظاهر خود را بر طبق سلیقۀ همسر خود قرار دهد و به بانوان توصیه می کند که در منزل برای همسر خویش زینت کنند. در اینجا به بعض روایات اشاره می کنیم: | |||
امام صادق علیه السلام به دوستان و شیعیان خویش می فرمودند: | |||
«در وقت صبح غدیر واجب است که مؤمن تمیزترین و زیباترین لباس خود را بپوشد و در حد توان خود را پاکیزه و معطر نماید.»<ref>إقبال الأعمال، ج ۱، ص ۴۷۴.</ref> | |||
امام رضا علیه السلام فرمودند: «روز غدیر روز زینت و آراستن است، پس کسی که در روز غدیر خود را زینت کند، خداوند از همۀ خطاهای کوچک و بزرگش درگذرد و ملائکه را به سوی او رهسپار می فرماید تا در نامۀ عملش حسنات بنویسند و درجات او را تا روز غدیر سال بعد بالا برند، پس اگر در این سال از دنیا رفت، شهید از دنیا رفته و اگر در قید حیات بود، زندگی سعادتمندی خواهد داشت.»<ref>إقبال الأعمال، ج ۱، ص ۴۶۵.</ref> | |||
== سوم. در آوردن لباس سياه از تن<ref>اقبال الاعمال: ص ۷۷۸، به نقل از كتاب النشر و الطى.</ref> == | |||
یکی دیگر از آداب روز غدیر، خارج شدن از لباس عزاست. ممکن است کسی در مصیبت عزیزی نشسته باشد که روز غدیر فرصت مناسبی است برای درآمدن از لباس عزاست: | |||
. | |||
امام رضا علیه السلام می فرمایند: «روز غدیر، روز درآوردن لباس سیاه و پوشیدن لباس شادی است.»[1] | |||
امام صادق علیه السلام فرمودند: «روز غدیر، روز عید و شادی و سرور است.»[2] | |||
----[1] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
[2] . مصباح المتهجد؛ الطوسی؛ ج 2، ص 737. | |||
== چهارم. دوستى | == چهارم. دوستى با مؤمنين<ref>وسائل الشيعة: ج ۷ ص ۳۲۸.</ref> == | ||
در فرمايشات امام صادق عليه السلام روز غدير «یَوْمُ ... صِلَةِ الْإِخْوَانِ» روز پيوند برادران است. البته صله با مؤمنين راه هاى مختلفى دارد كه ذيلاً به مواردى از آن اشاره شده، و يكى از آنها زيارت مؤمنين است. | در فرمايشات امام صادق عليه السلام روز غدير «یَوْمُ ... صِلَةِ الْإِخْوَانِ» روز پيوند برادران است. البته صله با مؤمنين راه هاى مختلفى دارد كه ذيلاً به مواردى از آن اشاره شده، و يكى از آنها زيارت مؤمنين است. | ||
== پنجم. شاد كردن مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. الاقبال: ص ۴۶۳. </ref> == | == پنجم. شاد كردن مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. الاقبال: ص ۴۶۳. </ref> == | ||
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «کسی که مؤمنی را شاد کند، مرا شاد کرده و آنکه مرا شاد کند، خدا را شاد نموده است.» [1] | |||
این بیان نورانی نشان می دهد که موضوع ادخال سرور مؤمن منحصر به وقت خاص یا مکان مخصوصی نمی باشد. اما در عین حال یکی از نامهای غدیر «یوم السرور» است. این به معنای آن است که شاد کردن مؤمنین در روز غدیر از فضیلت خاصی برخوردار بوده که با ادخال سرور در ایام دیگر سال بسیار متفاوت است. ادخال سرور مؤمنین مصادیق زیادی دارد. از جمله: هدیه دادن، برطرف کردن مشکلات دیگران، مهمانی دادن، اجرای مجالس جشن که در آن مدح اهل بیت علیهم السلام شود، ذکر وقایع شیرین که باعث نشاط و سرور مؤمنین می شود. | |||
در اینجا به چند نمونه از روایات اشاره می کنیم: | |||
امام رضا علیه السلام فرمودند: «غدیر روز نفی غم هاست.»[2] | |||
2. امیر مؤمنان در خطبه ای که روز غدیر مصادف با روز جمعه شده بود فرمودند: «هر كس در اين روز در يارى برادرش پيشدستى كند و با رغبت به او نيكى كند، ثواب كسى را دارد كه اين روز را روزه گرفته و شبش را به نماز ايستاده باشد.» [3] همچنین در ادامه فرمودند: «در این روز بین یکدیگر خوشی های خود را ظاهر کنید و خوشرو باشيد، و در وقت ملاقات با هم با نشاط و شادی رفتار نمایید.»[4] | |||
3. امام رضا علیه السلام فرمودند: «در این روز در حق برادرانت خوبی کن و هر مرد و زن مؤمنی را شاد کن.»[5] | |||
شيخ مفيد در «مسارّ الشيعة» دربارۀ روز غدير مى نويسد: «شاد كردن مؤمنين در این روز گناهان را مى ريزد.»[6] | |||
----[1] . الکافی، ج 2، ص 188. | |||
[2] . إقبال الأعمال، ج 1، ص 464. | |||
[3] . مصباح المتهجد، ج 2، ص 757. | |||
[4] . مصباح المتهجد، ج 2، ص 758. | |||
[5] . تهذیب الأحکام، ج 6، ص 24. | |||
[6] . مسار الشیعة، ج 1، ص 40. | |||
== ششم. تبسم كردن<ref>خطبه حضرت علىعليه السلام در روز غدير. الاقبال: ص ۴۶۴.</ref> == | == ششم. تبسم كردن<ref>خطبه حضرت علىعليه السلام در روز غدير. الاقبال: ص ۴۶۴.</ref> == | ||
تبسم | از مواردی که در منابع روایی شیعه آمده داشتن تبسم بر روی لب است؛ رفتاری که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و امیر مؤمنان صلوات الله علیه بر آن مداومت داشته و مؤمنان را بدان توصیه می فرمودند؛ چرا که از جمله آثار آن، زیادی روزی معرفی شده است. البته تبسم چنانکه از نامش پیداست به معنای قهقه نیست؛ چرا که چنین رفتاری در شأن مؤمن نمی باشد. به همین خاطر فرموده اند: «خندۀ مؤمن تبسم است.» [1] | ||
از | یکی از آداب روز غدیر متبسم بودن در وقت دید و بازدید از مؤمنان است. این رفتار موجب عمیق شدن الفت و دوستی در بین شیعیان و دوستان امیر مؤمنان علیه الصلاة و السلام می گردد؛ چنانچه در روایات یکی از نام های این روز «یوم التبسم»[2] آمده است. روایاتی بر این مطلب تصریح دارد که به یک مورد آن بسنده می کنیم: | ||
1. امام رضا علیه السلام فرمودند: «روز غدیر، روز تبسم در چهرۀ مؤمنان است. پس هر کس در روز غدیر به چهرۀ برادرانش لبخند زند، خدواند در قیامت به دیدۀ رحمت به او بنگرد و هزار حاجت او را برآورده سازد و برای او در بهشت قصری از مروارید سفید مهیا نموده و چهره اش را زیبا کند.»[3] | |||
----[1] . الکافی ؛ الکلینی؛ ج 2، ص 664. | |||
[2] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
[3] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
== هفتم. تبريک گفتن<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز عيد غدير در كوفه. </ref> == | == هفتم. تبريک گفتن<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز عيد غدير در كوفه. </ref> == | ||
از | یکی دیگر از آداب روز غدیر تبریک گفتن عید است. به همین جهت یکی از نام های این روز «یوم التهنئة» می باشد.[1] در روایات ما به سه دسته تهنیت گفتن اشاره شده است: | ||
----[1] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
=== الف: تبريک گفتن به رسول خداصلى الله عليه وآله: === | === الف: تبريک گفتن به رسول خداصلى الله عليه وآله: === | ||
حضرت | بنابر آنچه از بعض زیارات و دعاها در روز غدیر بر می آید، این است که مؤمن در درجه اول باید به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم تبریکات خود را عرضه بدارد. چنانچه حضرت در این روز به مردم فرمودند: «به من تهنیت بگویید! به من تبریک بگویید؛ زیرا خداوند متعال مرا به نبوت اختصاص داد و اهل بیت مرا به امامت مخصوص گردانید.»[1] | ||
این تهنیت مؤمنان به حضرت در حقیقت، به خاطر همراهی آنان با ملائکه الهی است که در روز غدیر بر حضرت وارد شده و تبریکات خود را به حضرتش عرضه داشتند،[2] و الا مقام رفیع رسول خدا صلی الله علیه و آله بلند مرتبه تر است از اینکه نیازی به تبریکات ما داشته باشند. | |||
----[1] . عوالم العلوم؛ البحرانی؛ ج 1، ص 375. | |||
[2] . الأمالی؛ الطوسی؛ ص 105. | |||
=== ب. تبريک گفتن به اميرالمؤمنين عليه السلام: === | === ب. تبريک گفتن به اميرالمؤمنين عليه السلام: === | ||
از فرمان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به مردم چنین بر می آید که مؤمنین در درجه دوم باید به امیر مؤمنان تبریک عرضه بدارند: | |||
نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بعد از اتمام خطبه غدیر امر فرمودند که امیر مؤمنان در خیمۀ دیگری بنشینند و به مردم دستور دادند که به حضرت تبریک و تهنیت عرضه داشته و بیعت نمایند. همچنین بعد از بیعت مردان، به زنان امر کردند تا به حضرت تبریک گفته و بیعت نمایند. | |||
=== ج. تبريک گفتن مؤمنين به يكديگر: === | === ج. تبريک گفتن مؤمنين به يكديگر: === | ||
بنابر آنچه از فرمایشات اهل بیت علیهم السلام دانسته می شود، آن است که از آداب روز غدیر تبریک گفتن مؤمنین به یکدیگر است که با تعابیر مختلفی در روایات وارد شده است: | |||
امام | امام صادق علیه السلام فرمودند: «وقتی به دیدار یکدیگر رفتید این جمله را بگویید: «الحمد للَّه الذى اكرمنا بهذا اليوم، و جعلنا من الموفين بعهده الينا، و ميثاقه الذى واثقنا به من ولایة ولاة امره، و القوّام بقسطه، و لم يجعلنا من الجاحدين و المكذّبين بيوم الدين.»[2] | ||
امام رضا علیه السلام فرمودند: «روز غدیر روز تهنیت است، بعضی از شما به بعض دیگر تبریک و تهنیت بگوید. پس اگر مؤمنی برادر خود را ملاقات کرد بگوید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّكِينَ بِوَلَايَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْأَئِمَّةِ علیهم السلام.»[3] | |||
[2] . تهذیب الأحکام؛ الطوسی؛ ج 3، ص 143. | |||
[3] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
== هشتم. هديه دادن به مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در كوفه روز عيد غدير. وسائل: ج ۷ باب ۱۴. </ref> == | == هشتم. هديه دادن به مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در كوفه روز عيد غدير. وسائل: ج ۷ باب ۱۴. </ref> == | ||
به طور کلی هدیه دادن در ایجاد و افزایش محبت میان افراد نقش مهمی را ایفا می کند، و از آنجا که فلسفۀ اجتماعیِ ولایت اهل بیت علیهم السلام، تشکیل جامعۀ ایمانی بر محوریت محبت اولیای الهی است، روز غدیر که مبنا و اساس چنین فلسفه ای است، مزیّن به ادبی از آداب گردیده و آن هدیه دادن است. | |||
از | |||
بر همین اساس یکی از نام های روز غدیر «يوم الحباء و العطية»[1] می باشد. هدیه دادن باعث از بین رفتن کدورت ها و کینه ها می شود و صفای قلب را به ارمغان می آورد و از آنجا که محوریت این صفای باطن محبت اولیای الهی علیهم السلام است، جامعه ای پویا و سرزنده را شکل می دهد که نتیجۀ این پویایی، نظم و نظام شکل گرفته بر مبنای امامت اهل بیت علیهم السلام است؛ چنانچه حضرت صدیقه طاهر فاطمه زهرا سلام الله علیها در خطبه فدکیه بر آن تصریح دارند: «وَ طَاعَتَنَا نِظَاماً لِلْمِلَّةِ، وَ إِمَامَتَنَا لَمّاً لِلْفُرْقَة.» [2] | |||
مردمانی می توانند بدون تفرقه در کنار هم زندگی کنند که دارای باطنی مصفا و بدون کدورت و کینه باشند، و این میسر نمی شود مگر به واسطۀ محبت اهل بیت عصمت و طهارت؛ چرا که اگر منشأ کینه و کدورت، اختلاف اعتقادی و دینی باشد، هدیه دادن گرچه بدون تأثیر نیست، اما حکم داروی مسکنی را دارد که بعد از رفتن اثر آن دارو، دردها خود را دوباره نمایان می کنند. | |||
به هر حال آنچه از آداب هدیه دادن در روز غدیر می تواند مؤثر افتد، مبنای محبت و دوستی اهل بیت علیهم السلام است که تنها در میان شیعیان و دوستان آن حضرات رایج است. | |||
ارزشمندترین هدیه در روز غدیر آن هدیه ای است که مؤمنین برای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در نظر می گیرند. که این نشان از محبت و ولایت آنان نسبت به امام خویش دارد، و الا آنکه گمان کند که امام به آنچه در دست مردم است احتیاج دارد، کافر است.[3] این در حالی است که این مردم اند که به امام خود محتاج اند؛ زیرا امام با قبول آن هدیه محبت و عنایت خود را به آنان نشان داده است و این نعمتی است بس بزرگ. | |||
اهل بیت علیهم السلام با رفتار خود آداب روز غدیر را به ما نشان داده اند: «امام رضا علیه السلام در روز غدیر در حالی که عده ای از شیعیان خاص حضرت مهمان آن جناب بودند، آنان را برای افطار نگاه داشتند و در وقت رفتن به سوی منازلشان، به آنان غذا و پول و لباس و حتی انگشتر و کفش هدیه دادند.» [4] | |||
----[1] . إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 464. | |||
[2] . دلائل الإمامة؛ الطبری؛ ص 113. | |||
[3] . الکافی؛ الکلینی؛ ج 1، ص 537. | |||
[4] . مصباح المتهجد؛ الطوسی؛ ج 2، ص 752. | |||
== نهم. عيدى دادن == | == نهم. عيدى دادن == | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۶۸: | ||
همچنين: نيكى كردن به پدر و مادر، ديدار كردن با خويشاوندان و رسيدگى به امور آنان، احترام گزاردن به بزرگترها، مهربانى و دلسوزى كردن با كوچكترها، شرم كردن از خدا و فرشتگان و اولياى الهى، گشاده رو بودن، بخشش كردن مال در راه خدا، گذشتن از خطاى ديگران، مدارا كردن با مردم، فروتن بودن با مؤمنان، به عدل و انصاف رفتار كردن، امانتدار بودن، پند و اندرز دادن برادران، ايجاد صلح و دوستى در ميان مؤمنان، بردبار بودن، نگه داشتن زبان از خطا و پيش دستى كردن در سلام. | همچنين: نيكى كردن به پدر و مادر، ديدار كردن با خويشاوندان و رسيدگى به امور آنان، احترام گزاردن به بزرگترها، مهربانى و دلسوزى كردن با كوچكترها، شرم كردن از خدا و فرشتگان و اولياى الهى، گشاده رو بودن، بخشش كردن مال در راه خدا، گذشتن از خطاى ديگران، مدارا كردن با مردم، فروتن بودن با مؤمنان، به عدل و انصاف رفتار كردن، امانتدار بودن، پند و اندرز دادن برادران، ايجاد صلح و دوستى در ميان مؤمنان، بردبار بودن، نگه داشتن زبان از خطا و پيش دستى كردن در سلام. | ||
== دوازدهم. بيزارى | == دوازدهم. بيزارى از دشمنان خدا == | ||
برائت از جمله موارد اصول دین است که به بخش اعتقادی شریعت محمدی صلی الله علیه و آله اختصاص می یابد. برائت همان بغض قلبی نسبت به دشمنان خداست که در اصل امامت جای می گیرد. در حقیقت برائت در اصل توحید جای دارد؛ چرا که بغض قلبی در درجۀ اول باید نسبت به شرک و الحاد باشد؛ چنانچه قرآن کریم سخن از نعمتی به میان می آورد که نشان از بغض قلبی مؤمن دارد: | |||
وَ اعْلَمُوا أَنَّ فيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ يُطيعُكُمْ في كَثيرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّم وَ لكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإيمانَ وَ زَيَّنَهُ في قُلُوبِكُمْ وَ '''كَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْيانَ''' أُولئِكَ هُمُ الرَّاشِدُون [1] | |||
دریافت قلبی کراهت و زشتی کفر و فسق و معصیت از سوی مؤمن زمینه را برای بغض و دشمنی قلبی فراهم آورده و این مقدمه ای است برای دوری از گناه و معصیت که پایه و مبنای آن کفر و شرک و الحاد است. جالب آنکه صدر آیه شریفه سخن از بطلان توقع مردم و بعض مؤمنین نسبت به تبعیت پیامبر از آنها دارد. آنچه باعث از بین رفتن چنین توقعی می شود، محبت قلبی مؤمن نسبت به ایمان و کراهت و بغض قلبی نسبت به کفر و فسق و عصیان می باشد. گویا آیه شریفه در مقام بیان مطلب مهمی است و آن اینکه اگر کراهت نسبت به کفر و معصیت در قلب آدمی جای نگیرد، افراد درگیر توقعی می شوند که خود از موارد کفر و فسق و عصیان است؛ چنانچه امام صادق علیه السلام در ذیل آیه شریفه سه مورد کفر و فسق و عصیان را به خلفای سه گانه تأویل فرموده اند. [2] | |||
موضوع برائت از دشمنان اهل بیت که دشمنان خدا و رسول اند، از جایگاه ویژه ای در منابع وحیانی در مکتب قرآن و عترت برخوردار است، به طوری که اگر کسی ادعای محبت اهل بیت را داشته باشد، اما از دشمنان آن بزرگواران برائت نجوید، محبت ندارد: | |||
وَ قِيلَ لِلصَّادِقِ علیه السلام: إِنَّ فُلَاناً يُوَالِيكُمْ إِلَّا أَنَّهُ يَضْعُفُ عَنِ الْبَرَاءَةِ مِنْ عَدُوِّكُمْ. فَقَالَ: «هَيْهَاتَ كَذَبَ مَنِ ادَّعَى مَحَبَّتَنَا وَ لَمْ يَتَبَرَّأْ مِنْ عَدُوِّنَا.» [3] | |||
به امام صادق علیه السلام عرض شد: شخصی از دوستان شماست، اما برائت از دشمنان شما را ضعیف می داند. حضرت فرمودند: '''«هرگز! کسی که ادعای محبت ما را دارد و از دشمنان ما برائت نمی جوید، دروغ می گوید.»''' | |||
از اصول اساسی روز غدیر، چنانچه از خطبه نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله هویداست، مسئلۀ پذیرش و ایمان به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت و انکار ولایت ائمۀ طاغوت و شیطان است؛ چرا که از اصول روشن عقلی است که این دو ولایت نمی توانند در یک جا با هم جمع شوند: | |||
قَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ علیه الصلاة و السلام:«لَا يَجْتَمِعُ حُبُّنَا وَ حُبُّ عَدُوِّنَا فِي جَوْفِ إِنْسَانٍ؛ إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَجْعَلْ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِه.»[4] | |||
امیر مؤمنان صلوات الله علیه فرمودند: «محبت ما و محبت دشمنان ما در قلب انسان جمع نمی شود؛ زیرا خداوند برای انسان دو قلب قرار نداده است.» | |||
بنابراین یکی از اعمال مهم روز غدیر که از اساسی ترین اعمال این روز می تواند باشد و می توان آن را در برنامۀ جشن ها قرار داد، همین اظهار برائت از دشمنان امیر مؤمنان است که زمینه را برای قبولی اعمال و آداب روز غدیر فراهم می کند. | |||
----[1] . الحجرات/7. | |||
[2] . البرهان فی تفسیر القرآن؛ ج 5، ص 106. | |||
[3] . بحارالأنوار؛ المجلسی؛ ج 27، ص 58. | |||
[4] . تفسیر قمی؛ علی بن ابراهیم؛ ج 2، ص 171. | |||
== سيزدهم. توسعه بر عيال<ref>خطبه حضرت على عليه السلام روز غدير. وسائل: ج ۷ باب ۱۴. </ref> == | == سيزدهم. توسعه بر عيال<ref>خطبه حضرت على عليه السلام روز غدير. وسائل: ج ۷ باب ۱۴. </ref> == | ||
| خط ۱۹۱: | خط ۲۰۳: | ||
اميرالمؤمنين عليه السلام: عودوا رحمكم اللَّه بعد انقضاء مجمعكم بالتوسعة على عيالكم<ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۷، به نقل از مصباح الزائر. </ref>: پس از پايان اجتماعتان، به سوى عيال خود بازگشته و در امور زندگى بر آنها توسعه دهيد. | اميرالمؤمنين عليه السلام: عودوا رحمكم اللَّه بعد انقضاء مجمعكم بالتوسعة على عيالكم<ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۷، به نقل از مصباح الزائر. </ref>: پس از پايان اجتماعتان، به سوى عيال خود بازگشته و در امور زندگى بر آنها توسعه دهيد. | ||
امام صادق علیه السلام درباره توسعه مخارج زندگی بر اهل و عیال در روز غدیر می فرمایند: | |||
ينبغى ان يوسّع الرجل فيه على عياله<ref>وسائل الشيعة: ج ۱۰ ص ۴۴۲، به نقل از ثواب الاعمال.</ref>: شايسته است كه در روز غدير هر فردى بر افراد تحت تكلفش توسعه دهد. | |||
همچنین در فرمایش دیگری امام رضا علیه السلام فرموده اند: | |||
«و هو اليوم الذى يزيد اللَّه فى حال من عبد فيه و وسّع على عياله و نفسه و اخوانه، و يعتقه اللَّه من النار.» <ref>اقبال الاعمال: ص ۷۷۸، و در چاپ ديگر: ج ۲ ص ۲۶۰، به نقل از كتاب النشر و الطى.</ref> | |||
روز غدير آن روزى است كه خداوند بر حال عبادتِ كسى كه او را در آن روز پرستش كند | روز غدير آن روزى است كه خداوند بر حال عبادتِ كسى كه او را در آن روز پرستش كند مى افزايد، و رزق كسى او را كه در آن روز بر عيال و خود و برادرانش در هزينه خورد و خوراك گشايش داده افزون كند، و او را از آتش دوزخ نجات دهد. | ||
== چهاردهم. اطعام مؤمنين<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در غدير. الاقبال: ص ۴۷۵ - ۴۶۵. مصباح الزائر: فصل هفتم.</ref> == | == چهاردهم. اطعام مؤمنين<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در غدير. الاقبال: ص ۴۷۵ - ۴۶۵. مصباح الزائر: فصل هفتم.</ref> == | ||
| خط ۲۳۰: | خط ۲۴۶: | ||
== شانزدهم. ديدار مؤمنين با يكديگر == | == شانزدهم. ديدار مؤمنين با يكديگر == | ||
از | از آنجا که ایمان باعث رأفت الهی در قلب می شود و محبت خدا، محبت اهل ایمان را شکل می دهد، جامعۀ ایمانی بر محوریت ایمان و محبت خدا و اولیای الهی دور یکدیگر جمع می شوند. یکی از روزهایی که برای اهل ایمان شایسته است که اجتماع خود را بر محوریت ایمان و اعتقاد خود به ظهور برسانند، روز غدیر است. بر همین اساس به ما دستور داده اند که در این روز به دیدار یکدیگر برویم: | ||
امیر مؤمنان در خطبۀ روز غدیر فرمودند: (در روز غدير) اجتماع كنيد كه خداوند پريشانى و پراكندگى شما را جمع خواهد كرد.» [1] | |||
قطعاً لازمۀ چنین اجتماعاتی، دیدار مؤمنین با یکدیگر خواهد بود که آثار و برکات بسیاری را برای آنها خواهد داشت: | |||
امام رضا علیه السلام می فرمایند: «هر كس در روز غدير به ديدار مؤمنى برود خداوند به قبر او هفتاد نور وارد مىكند، قبرش را وسعت مىبخشد، و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زيارت كرده و او را به بهشت بشارت مى دهند.»[2] | |||
----[1] . مصباح المتهجد؛ الطوسی؛ ج 2، ص 757. | |||
[2]. إقبال الأعمال؛ إبن طاوس؛ ج 1، ص 465. | |||
== هفدهم. احسان كردن به مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. وسائل: ج ۷ ب ۱۴.</ref> == | == هفدهم. احسان كردن به مؤمنين<ref>خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. وسائل: ج ۷ ب ۱۴.</ref> == | ||
| خط ۳۳۷: | خط ۳۵۰: | ||
شايسته است كه در روز غدير با پيوند با خويشاوندان به خداوند تقرّب جوييد، زيرا پيامبران الهى عليهم السلام وقتى اوصياء خود را اقامه مى كردند اين عمل را انجام داده و به اين عمل امر مى كردند. | شايسته است كه در روز غدير با پيوند با خويشاوندان به خداوند تقرّب جوييد، زيرا پيامبران الهى عليهم السلام وقتى اوصياء خود را اقامه مى كردند اين عمل را انجام داده و به اين عمل امر مى كردند. | ||
== | == بيست. مصافحه كردن<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير. وسائل الشيعة: ج ۱۰ ص ۴۴۵، به نقل از مصباح المتهجد.</ref> == | ||
یکی از آداب دیدار مؤمنین با یکدیگر، مصافحه یا همان دست دادن است. مستحب است که مؤمنین در وقت دیدار سلام کرده و با یکدیگر دست داده و دست هم را به مهربانی بفشارند. | |||
امیر مؤمنان در خطبه ای که در روز غدیر ایراد فرمودند، به این نکته تذکر دادند: | |||
«اذا تلاقيتم فتصافحوا بالتسليم.» | |||
«هنگامى كه (در روز غدير) يكديگر را ملاقات كرديد، همراه با سلام به يكديگر دست دهيد.» | |||
همچنین امام رضا علیه السلام در بیان نورانی خود در روز عید غدیر بیان داشتند: | |||
«اذا تلاقيتم فتصافحوا بألسنتکم، و تهانوا النعمة فى هذا اليوم.» | |||
«هنگامى كه (در روز غدير) يكديگر را ملاقات كرديد، با زبان هایتان به یکدیگر دست دهید و این نعمت را در این روز به هم تبریک بگویید.» | |||
تعبیر با زبانهایتان به یکدیگر دست دهید یک تعبیر کنایی است. کنایه از این است که با گرمی و رویی گشاده با یکدیگر مواجه شوید؛ چرا که دست دادن نشان از دلگرمی مؤمنین نسبت به یکدیگر دارد. | |||
== بيست و | == بيست و یکم. ديدار با امام عليه السلام يا علما<ref>خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير. وسائل: ج ۷ ب ۱۴ ح ۳.</ref> == | ||
در روز غدير، شيعيان و بزرگان به ديدن امام خود مشرف مى شدند. | در روز غدير، شيعيان و بزرگان به ديدن امام خود مشرف مى شدند. | ||
| خط ۳۷۲: | خط ۳۷۴: | ||
سيره شيعه از قديم الايام چنين بوده كه بعد از غيبت حضرت صاحب الامرعليه السلام، در ايام مخصوص به ديدن علما و به خصوص سادات بنى الزهراعليها السلام و بنى على عليه السلام مشرف مى شدند. اين سنت حسنه تا زمان ما در اكثر شهرهاى شيعه نشين ادامه دارد. | سيره شيعه از قديم الايام چنين بوده كه بعد از غيبت حضرت صاحب الامرعليه السلام، در ايام مخصوص به ديدن علما و به خصوص سادات بنى الزهراعليها السلام و بنى على عليه السلام مشرف مى شدند. اين سنت حسنه تا زمان ما در اكثر شهرهاى شيعه نشين ادامه دارد. | ||
== بيست و | == بيست و دوم. عطر زدن<ref>بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۱، به نقل از اقبال الاعمال.</ref> == | ||
عن ابى الحسن الليثى، عن ابى عبداللَّه جعفر بن محمدعليه السلام، انه قال لمن حضره من مواليه و شيعته: فاذا كان صبيحة ذلك اليوم، وجب ان يلبس المؤمن انظف ثيابه و افخرها، و يتطيّب امكانه: | عن ابى الحسن الليثى، عن ابى عبداللَّه جعفر بن محمدعليه السلام، انه قال لمن حضره من مواليه و شيعته: فاذا كان صبيحة ذلك اليوم، وجب ان يلبس المؤمن انظف ثيابه و افخرها، و يتطيّب امكانه: | ||
حضرت صادق عليه السلام در حضور جمعى از دوستان و شيعيان خويش فرمود: هنگامى كه صبح روز غدير شد، مؤمن بايد تميزترين و فاخرترين لباس هايش را پوشيده و خود را در حد تواناييش معطر سازد. | حضرت صادق عليه السلام در حضور جمعى از دوستان و شيعيان خويش فرمود: هنگامى كه صبح روز غدير شد، مؤمن بايد تميزترين و فاخرترين لباس هايش را پوشيده و خود را در حد تواناييش معطر سازد. | ||
== بيست و | == بيست و سوم. مهربانى به يكديگر<ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۷، به نقل از مصباح الزائر. </ref> == | ||
عن اميرالمؤمنين عليه السلام: و التعاطف فيه يقتضى رحمة اللَّه و عطفه: | عن اميرالمؤمنين عليه السلام: و التعاطف فيه يقتضى رحمة اللَّه و عطفه: | ||