پرش به محتوا

بررسی تعداد جمعیت حاضر در غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ۹ مارس
 
خط ۲۲۹: خط ۲۲۹:
همین‌طور گزارشی که از ابن‌عباس نقل شده مبنی بر این‌که هنگام فتح مکه تمام مهاجران و انصار همراه پیامبر صلی الله علیه وآله شدند و هیچ‌کس باقی نماند، مؤید حضور چنین تعدادی می‌باشد.<ref>ابن‌عباس گوید: پس از آن پیمبر راه سفر گرفت … و ده هزار کس از مسلمانان همراه وی بود، مردم سلیم و مزینه آمده بودند و از هر قبیله تعدادی مسلمان آمده بود. همه مهاجر و انصار با پیمبر آمده بودند و هیچ‌کس از آن‌ها به جای نمانده بود ر.ک. طبری، همان، ج ۳، ص ۱۱۸۰.</ref> البته روشن است که منظور ابن‌عباس این نیست که حتی یک نفر هم در مدینه نماند، بلکه غالب جمعیت از مدینه خارج شدند و عده ای هم که در مدینه ماندند شامل زنان و کودکان و سالخوردگان بود که آن‌ها را لحاظ خواهیم نمود.
همین‌طور گزارشی که از ابن‌عباس نقل شده مبنی بر این‌که هنگام فتح مکه تمام مهاجران و انصار همراه پیامبر صلی الله علیه وآله شدند و هیچ‌کس باقی نماند، مؤید حضور چنین تعدادی می‌باشد.<ref>ابن‌عباس گوید: پس از آن پیمبر راه سفر گرفت … و ده هزار کس از مسلمانان همراه وی بود، مردم سلیم و مزینه آمده بودند و از هر قبیله تعدادی مسلمان آمده بود. همه مهاجر و انصار با پیمبر آمده بودند و هیچ‌کس از آن‌ها به جای نمانده بود ر.ک. طبری، همان، ج ۳، ص ۱۱۸۰.</ref> البته روشن است که منظور ابن‌عباس این نیست که حتی یک نفر هم در مدینه نماند، بلکه غالب جمعیت از مدینه خارج شدند و عده ای هم که در مدینه ماندند شامل زنان و کودکان و سالخوردگان بود که آن‌ها را لحاظ خواهیم نمود.


نکته ای که باید بدان توجه کنیم این‌که پس از فتح مکه، سپاه اسلام به حنین رفت. نقل‌های تاریخی جمعیت سپاه اسلام را در حنین دوازده هزار نفر گزارش می‌کنند. اما نکته بسیار اساسی که این‌جا وجود دارد آیه ای از قرآن کریم است که می‌فرماید:<blockquote>{{قرآن|لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ فِی مَوَاطِنَ کَثِیرَةٍ ۙ وَیَوْمَ حُنَیْنٍ ۙ إِذْ أَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْکُمْ شَیْئًا وَضَاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرِینَ|ترجمه=خدا شما را در بسیاری از جای‌ها یاری کرد. و نیز در روز حنین، آن گاه که انبوهیِ لشکرتان شما را به شگفت آورده بود، ولی برای شما سودی نداشت و زمین با همه فراخی اش بر شما تنگ شد و بازگشتید و به دشمن پشت کردید.}}<ref>توبه۹ آیه ۲۵.</ref></blockquote>از این آیه می‌توان برداشت کرد که دوازده هزار نفر، جمعیت بسیار عظیمی بوده است که مسلمانان با دیدن آن به خود مغرور شدند؛ به بیان دیگر، مسلمانان جمعیت بی‌سابقه ای را مشاهده کرده و به وجد آمده بودند. علت این امر هم کاملاً روشن است، چون مسلمانان هنگام خارج شدن از مدینه ـ همان‌طور که گفتیم ـ شش هزار نفر بودند، و در بین راه، چهار هزار نفر و طبق روایت طبری ۳۹۰۳ نفر به آن‌ها اضافه شدند که مجموعاً ده هزار نفر بودند. آن گاه پس از فتح مکه دو هزار نفر از مردم مکه همراه آن‌ها شدند؛ یعنی در واقع، جمعیتی که از مدینه خارج شد دقیقاً دوبرابر شدند و همین امر سبب تعجب و غرور آن‌ها گردید. این آیه از قرآن می‌تواند قرینه خوبی برای ما باشد.
نکته ای که باید بدان توجه کنیم این‌که پس از فتح مکه، سپاه اسلام به حنین رفت. نقل‌های تاریخی جمعیت سپاه اسلام را در حنین دوازده هزار نفر گزارش می‌کنند. اما نکته بسیار اساسی که این‌جا وجود دارد آیه ای از قرآن کریم است که می‌فرماید:<blockquote>{{قرآن|لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ ۙ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ ۙ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْئًا وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ|ترجمه=خدا شما را در بسیاری از جای‌ها یاری کرد. و نیز در روز حنین، آن گاه که انبوهیِ لشکرتان شما را به شگفت آورده بود، ولی برای شما سودی نداشت و زمین با همه فراخی اش بر شما تنگ شد و بازگشتید و به دشمن پشت کردید.}}<ref>توبه۹ آیه ۲۵.</ref></blockquote>از این آیه می‌توان برداشت کرد که دوازده هزار نفر، جمعیت بسیار عظیمی بوده است که مسلمانان با دیدن آن به خود مغرور شدند؛ به بیان دیگر، مسلمانان جمعیت بی‌سابقه ای را مشاهده کرده و به وجد آمده بودند. علت این امر هم کاملاً روشن است، چون مسلمانان هنگام خارج شدن از مدینه ـ همان‌طور که گفتیم ـ شش هزار نفر بودند، و در بین راه، چهار هزار نفر و طبق روایت طبری ۳۹۰۳ نفر به آن‌ها اضافه شدند که مجموعاً ده هزار نفر بودند. آن گاه پس از فتح مکه دو هزار نفر از مردم مکه همراه آن‌ها شدند؛ یعنی در واقع، جمعیتی که از مدینه خارج شد دقیقاً دوبرابر شدند و همین امر سبب تعجب و غرور آن‌ها گردید. این آیه از قرآن می‌تواند قرینه خوبی برای ما باشد.


روشن است که در این‌جا چهار هزار نفری را که از مناطق دیگر آمده بودند، نمی‌توانیم جزء جمعیت مدینه به حساب آوریم. اگرچه این افراد در جریان غدیر می‌توانستند حضور داشته باشند، اما از جمعیت مدینه به حساب نمی‌آیند.
روشن است که در این‌جا چهار هزار نفری را که از مناطق دیگر آمده بودند، نمی‌توانیم جزء جمعیت مدینه به حساب آوریم. اگرچه این افراد در جریان غدیر می‌توانستند حضور داشته باشند، اما از جمعیت مدینه به حساب نمی‌آیند.