پرش به محتوا

مفسّرین: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۹۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
<big>'''موقعيت تاريخى'''</big>
<big>'''موقعيت تاريخى'''</big>


<big>پس از بلند كردن على‏ عليه السلام و معرفى آن حضرت توسط پيامبرصلى الله عليه وآله، در ادامه معرفى كامل عيار او جملاتى به گستردگى عظمتش بر لسان پيامبرصلى الله عليه وآله جارى بود كه از جمله تفسير موارد «مدح» در سراسر قرآن را بيان فرمود.</big>
<big>پس از بلند كردن على‏ عليه السلام و معرفى آن حضرت توسط پيامبرصلى الله عليه وآله، در ادامه معرفى كامل عيار او جملاتى به گستردگى عظمتش بر لسان پيامبرصلى الله عليه وآله جارى بود كه از جمله تفسير موارد «[[مدح]]» در سراسر قرآن را بيان فرمود.</big>


'''<big>تحليل اعتقادى</big>'''
'''<big>تحليل اعتقادى</big>'''


<big>با توجه به اينكه خداوند در قرآن از جوانب مختلفى بندگانش را مورد ستايش و مدح قرار داده است، مدح و ثناى الهى بر بنده ه‏اى به معناى برگزيدن او و ظهور كمالات قابل ستايش از اوست. پيامبر بزرگ در اين فراز، زيبايى مطلق را به على ‏عليه السلام مى ‏دهد كه سزاوار همه گونه ستايش خدايى است.</big>
<big>با توجه به اينكه خداوند در [[قرآن]] از جوانب مختلفى بندگانش را مورد ستايش و مدح قرار داده است، مدح و ثناى الهى بر بنده ه‏اى به معناى برگزيدن او و ظهور كمالات قابل ستايش از اوست. پيامبر بزرگ در اين فراز، زيبايى مطلق را به على ‏عليه السلام مى ‏دهد كه سزاوار همه گونه ستايش خدايى است.</big>


<big>اى على مظلوم، كه اين جلوه پر رنگت چشم‏ ها را خيره كرده و غير مسلمانان را هم به وجد آورده، اما هنوز بسيارى از مسلمانان چشم ديدن تو را ندارند، و يا ديگران را از تو زيباتر مى‏ بينند، و يا احساسى بيدار ندارند كه با درک زيبايى تو بى ‏اختيار لب به مدحت بگشايند. اى زيباى آسمان‏ها، چشمان ما را هم بر گلبرگ هايت بگشا و زبانمان را به مديحت باز كن.</big>
<big>اى على مظلوم، كه اين جلوه پر رنگت چشم‏ ها را خيره كرده و غير مسلمانان را هم به وجد آورده، اما هنوز بسيارى از مسلمانان چشم ديدن تو را ندارند، و يا ديگران را از تو زيباتر مى‏ بينند، و يا احساسى بيدار ندارند كه با درک زيبايى تو بى ‏اختيار لب به مدحت بگشايند. اى زيباى آسمان‏ها، چشمان ما را هم بر گلبرگ هايت بگشا و زبانمان را به مديحت باز كن.</big>


== '''آيات مربوط به اقدامات پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير'''<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۵. </ref> ==
== '''آيات مربوط به اقدامات پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير'''<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۵. </ref> ==
<big>از آغاز حركت از مدينه به سوى مكه تا بازگشت به مدينه آيات بسيارى بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شده كه تعدادى از آنها مربوط به حج است، ولى 21 آيه مستقيماً درباره غدير و پيام آن است. در روايات غدير، موقعيت تاريخى نزول آن آيات و ارتباط مستقيم آنها با غدير تبيين شده است.</big>
<big>از آغاز حركت از مدينه به سوى مكه تا بازگشت به مدينه آيات بسيارى بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شده كه تعدادى از آنها مربوط به حج است، ولى ۲۱ آيه مستقيماً درباره غدير و پيام آن است. در روايات غدير، موقعيت تاريخى نزول آن آيات و ارتباط مستقيم آنها با غدير تبيين شده است.</big>


<big>جهت گيرى عام اين روايات نشان دادن پشتوانه الهى و دستور مستقيم خداوند در سر تا سر مراسم غدير است. در نگاهى همه جانبه خواهيم ديد كه از آغاز سفر در مدينه دستور آن از سوى خداوند نازل مى‏ شود و اهداف آن نيز مشخص مى‏ گردد.</big>
<big>جهت گيرى عام اين روايات نشان دادن پشتوانه الهى و دستور مستقيم خداوند در سر تا سر مراسم غدير است. در نگاهى همه جانبه خواهيم ديد كه از آغاز سفر در مدينه دستور آن از سوى خداوند نازل مى‏ شود و اهداف آن نيز مشخص مى‏ گردد.</big>
خط ۵۰: خط ۵۰:
<big>آيات ديگرى تأكيد بر ختم رسالت و آغاز ولايت مى‏ نمايد.</big>
<big>آيات ديگرى تأكيد بر ختم رسالت و آغاز ولايت مى‏ نمايد.</big>


<big>در آياتى ديگر دستور اكيد بر ابلاغ ولايت و ضمانت حفظ از شرّ انواع دشمنان اعلام مى ‏گردد، و بى‏ اعتنايى به مسخره كنندگان و مخالفان به صراحت اعلام مى‏گردد.</big>
<big>در آياتى ديگر دستور اكيد بر ابلاغ ولايت و ضمانت حفظ از شرّ انواع دشمنان اعلام مى ‏گردد، و بى‏ اعتنايى به [[استهزاء|مسخره]] كنندگان و مخالفان به صراحت اعلام مى‏گردد.</big>


<big>آياتى از قرآن نيز كمال نهايى دين و اوج نعمت پروردگار را با ولايت اعلام مى ‏كند و مُهر رضايت خدا را به همه نشان مى ‏دهد. اين آيات -  كه 49 آيه است و در 21 مورد نازل شده -  به ترتيب حروف الفبا بر حسب حرف ابتداى آيات با ترسيمى از موقعيت نازل شدن آنها در عنوان «قرآن» آمده است.</big>
<big>آياتى از قرآن نيز كمال نهايى دين و اوج نعمت پروردگار را با ولايت اعلام مى ‏كند و مُهر رضايت خدا را به همه نشان مى ‏دهد. اين آيات -  كه ۴۹ آيه است و در ۲۱ مورد نازل شده -  به ترتيب حروف الفبا بر حسب حرف ابتداى آيات با ترسيمى از موقعيت نازل شدن آنها در عنوان «قرآن» آمده است.</big>


== <big>'''آيات مربوط به اقدامات منافقين در غدير'''</big><ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۱۳.</ref> ==
== <big>'''آيات مربوط به اقدامات منافقين در غدير'''</big><ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۱۳.</ref> ==
خط ۶۱: خط ۶۱:
<big>مأيوس شدن منافقين پس از اعلان ولايت را خداوند در قرآن خبر داده، و با آيات قرآن از حركات تمسخرآميز آنان پرده برداشته است. در پاسخ به تقاضاى انتخاب ديگرى به جاى على‏ عليه السلام و نيز شريك نمودن ديگرى در خلافت آيات قاطعى نازل شده همان گونه كه سخنان نابجاى منافقين هنگام بيعت مورد حمله آيات الهى قرار گرفته است.</big>
<big>مأيوس شدن منافقين پس از اعلان ولايت را خداوند در قرآن خبر داده، و با آيات قرآن از حركات تمسخرآميز آنان پرده برداشته است. در پاسخ به تقاضاى انتخاب ديگرى به جاى على‏ عليه السلام و نيز شريك نمودن ديگرى در خلافت آيات قاطعى نازل شده همان گونه كه سخنان نابجاى منافقين هنگام بيعت مورد حمله آيات الهى قرار گرفته است.</big>


<big>حركات و سخنان فتنه‏ آميز منافقين و به خصوص معاويه فصل ديگرى است كه آيه‏ هاى قرآن در مقابله با آنها نازل شده است. ماجراى حارث فهرى اوج نفاق و كفرى است كه از آنان سر زده و پنج آيه از پنج سوره قرآن حركت او را در هم كوبيده است.</big>
<big>حركات و سخنان فتنه‏ آميز منافقين و به خصوص معاويه فصل ديگرى است كه آيه‏ هاى قرآن در مقابله با آنها نازل شده است. ماجراى [[حارث بن نعمان فهری|حارث فهری]] اوج نفاق و كفرى است كه از آنان سر زده و پنج آيه از پنج سوره قرآن حركت او را در هم كوبيده است.</big>


<big>ماجراهاى عايشه و حفصه در طول واقعه غدير و رساندن اخبار به پدرانشان، بخش ديگرى از زيرسازى‏ هاى منافقين است كه يك سوره كامل قرآن به افشاى آن اختصاص يافته است.</big>
<big>ماجراهاى عايشه و حفصه در طول واقعه غدير و رساندن اخبار به پدرانشان، بخش ديگرى از زيرسازى‏ هاى منافقين است كه يك سوره كامل قرآن به افشاى آن اختصاص يافته است.</big>


<big>توطئه قتل پيامبرصلى الله عليه وآله در عقبه هَرشى نيز آيات افشاگرانه‏اى از قرآن را به دنبال داشته، و عاقبت سخنان ابليس با شياطين پس از اعلان ولايت چند آيه از قرآن را در افشاى آن به خود اختصاص داده است.</big>
<big>توطئه قتل پيامبرصلى الله عليه وآله در عقبه هَرشى نيز آيات افشاگرانه‏ اى از قرآن را به دنبال داشته، و عاقبت سخنان ابليس با شياطين پس از اعلان ولايت چند آيه از قرآن را در افشاى آن به خود اختصاص داده است.</big>


<big>روايات مربوط به اين آيات، شأن نزول و ارتباط مستقيم آنها را با غدير روشن كرده است. اين آيات -  كه ۱۰۴ آيه است و در ۳۹ مورد نازل شده -  به ترتيب حروف الفبا بر حسب حرف ابتداى آيات با ترسيمى از موقعيت نازل شدن آنها در عنوان «قرآن» آمده است.</big>
<big>روايات مربوط به اين آيات، شأن نزول و ارتباط مستقيم آنها را با غدير روشن كرده است. اين آيات -  كه ۱۰۴ آيه است و در ۳۹ مورد نازل شده -  به ترتيب حروف الفبا بر حسب حرف ابتداى آيات با ترسيمى از موقعيت نازل شدن آنها در عنوان «قرآن» آمده است.</big>


== '''<big>آيات مربوط به امتحان و مقابله با دشمنان غدير</big>'''<ref>غدير در قرآن: ج ۲ ص ۲۳۵-۳۴۴.</ref> ==
== '''<big>آيات مربوط به امتحان و مقابله با دشمنان غدير</big>'''<ref>غدير در قرآن: ج ۲ ص ۲۳۵-۳۴۴.</ref> ==
<big>بزرگ‏ترين امتحان بشريت در غدير مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه اتمام حجت آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ه‏اى راه گريز نماند.</big>
<big>بزرگ‏ترين [[امتحان الهی|امتحان]] بشريت در [[غدیر]] مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه [[اتمام حجت]] آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ه‏اى راه گريز نماند.</big>


<big>در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى ‏توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى  ‏توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه ‏هاى مختلف به ميان آمد.</big>
<big>در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى ‏توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى  ‏توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه ‏هاى مختلف به ميان آمد.</big>
خط ۳۵۹: خط ۳۵۹:
<big>در اين راستا، اواخر خطبه غدير شاهد تأكيدات پيامبرصلى الله عليه وآله بر نماز و زكات و حج و امر به معروف و نهى از منكر و اجتناب از محرمات و تقوى است، و در پى آن سخن از مرگ و معاد و حساب روز قيامت و ثواب و عقاب به ميان آمده است، كما اينكه در اوائل خطبه امر به تدبر در قرآن به چشم مى‏ خورد.</big>
<big>در اين راستا، اواخر خطبه غدير شاهد تأكيدات پيامبرصلى الله عليه وآله بر نماز و زكات و حج و امر به معروف و نهى از منكر و اجتناب از محرمات و تقوى است، و در پى آن سخن از مرگ و معاد و حساب روز قيامت و ثواب و عقاب به ميان آمده است، كما اينكه در اوائل خطبه امر به تدبر در قرآن به چشم مى‏ خورد.</big>


<big>اين موارد اگر چه ارتباط مستقيم با غدير ندارد و موارد آن نيز بسيار كم است، ولى در حاشيه غدير يادآور ارتباطى است كه احكام الهى بايد با اهل‏بيت عصمت‏ عليهم السلام داشته باشند.</big>
<big>اين موارد اگر چه ارتباط مستقيم با غدير ندارد و موارد آن نيز بسيار كم است، ولى در حاشيه غدير يادآور ارتباطى است كه احكام الهى بايد با اهل‏ بيت عصمت‏ عليهم السلام داشته باشند.</big>


<big>در بين اين تأكيدات، پيامبرصلى الله عليه وآله حلال و حرام را به طور كلى مطرح مى‏ كند، و اينكه درباره جزئيات آنها بايد به امامان‏ عليهم السلام مراجعه شود.</big>
<big>در بين اين تأكيدات، پيامبرصلى الله عليه وآله حلال و حرام را به طور كلى مطرح مى‏ كند، و اينكه درباره جزئيات آنها بايد به امامان‏ عليهم السلام مراجعه شود.</big>
خط ۳۹۶: خط ۳۹۶:
<big>انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى‏طالِبٍ‏عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى</big><ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰. عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۳۴</ref>
<big>انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى‏طالِبٍ‏عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى</big><ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰. عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۳۴</ref>


<big>خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى ‏گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارك را بر على بن ابى‏طالب‏ عليه السلام گذاشت -  سپس به دو پسرش بعد از او اختصاص دارد، و بعد از آن دو مخصوص جانشينان از فرزندان آنان است. آنان از قرآن جدا نمى‏ شوند و قرآن هم از آنان جدا نمى‏ شود تا بر سر حوضم بر من وارد شوند.</big>
<big>خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى ‏گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارك را بر على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام گذاشت -  سپس به دو پسرش بعد از او اختصاص دارد، و بعد از آن دو مخصوص جانشينان از فرزندان آنان است. آنان از قرآن جدا نمى‏ شوند و قرآن هم از آنان جدا نمى‏ شود تا بر سر حوضم بر من وارد شوند.</big>


<big>اين كلام رسول اللَّه‏ صلى الله عليه وآله از دو بُعد قابل بررسى است:</big>
<big>اين كلام رسول اللَّه‏ صلى الله عليه وآله از دو بُعد قابل بررسى است:</big>
خط ۱٬۰۳۴: خط ۱٬۰۳۴:
۱۳<big>. قاضى شوكانى (م ۱۲۵۰ق).</big>
۱۳<big>. قاضى شوكانى (م ۱۲۵۰ق).</big>


<big>۱۴. آلوسى بغدادى (م ۱۲۷۰ق)در ‹‹روح المعانى فى تفسير القرآن و السبع المثانى›› چند تن از اين مفسران را مترجم محترم در ترجمه استدراك و اضافه كرده است كه در اصل نيست.</big>
<big>۱۴. آلوسى بغدادى (م ۱۲۷۰ق)در ‹‹روح المعانى فى تفسير القرآن و السبع المثانى››<ref><big>چند تن از اين مفسران را مترجم محترم در ترجمه استدراك و اضافه كرده است كه در اصل نيست.</big></ref></big>
 
<big>كتب  برگزيده غدير: غدير در آئينه كتاب.</big>
 
<big>  يكى از كتب برگزيده و تأليفات ارزشمند در موضوع غدير اين كتاب است:</big>
 
<big>تفسير آيات در خطابه غدير، حسين ضرّابى مقدم، فارسى، چاپى، استوار، مشهد، چاپ دوم، سال ۱۳۸۸ ش، رقعى، ۸۰ ص. چاپ ديگر: واژگان خرد، مشهد، اول، سال ۱۳۸۷ ش، رقعى، ۷۵ص. در اين كتاب پس از مقدمه، آياتى كه در خطبه غدير آمده، همراه با فرازهاى خطبه كه مربوط به آن است به عنوان تفسير آيه آمده و كلاً ۴۵آيه است. در آخر پاسخ به چند سؤال آورده شده است.</big>


== <big>پانويس</big> ==
== <big>پانويس</big> ==
<references />
<references />
[[رده:قرآن]]
[[رده:قرآن کریم]]
[[رده:تلاوت قرآن]]
[[رده:تفاسیر شیعه]]
[[رده:تفاسیر اهل سنت]]
[[رده:غدیر]]
[[رده:آیات غدیر]]