پرش به محتوا

ابلیس و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ابرابزار)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== اندوه شیطان در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۷۲.</ref> ==
اندوه شیطان در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۷۲.</ref>
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: پیامبرصلی الله علیه وآله به من خبر داد که: ابلیس و رؤسای اصحاب او هنگام منصوب شدن من در روز غدیر حاضر بودند. در آن روز، اصحاب ابلیس رو به او کردند و گفتند: این امت مورد رحمت قرار گرفتند و از گمراهی محفوظ شدند، و دیگر نه ما را و نه تو را بر آنان راهی نیست، چرا که امام و پناه خود بعد از پیامبرشان را شناختند. ابلیس با ناراحتی و اندوه از آنان جدا شد.
 
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: پیامبرصلی الله علیه وآله به من خبر داد که: ابلیس و رؤسای اصحاب او هنگام منصوب شدن من در روز غدیر حاضر بودند. در آن روز، اصحاب ابلیس رو به او کردند و گفتند: این امت مورد رحمت قرار گرفتند و از گمراهی محفوظ شدند، و دیگر نه ما را و نه تو را بر آنان راهی نیست، چرا که امام و پناه خود بعد از پیامبرشان را شناختند. ابلیس با ناراحتی و اندوه از آنان جدا شد.


امیرالمؤمنین علیه السلام در ادامه کلامش فرمود: پیامبرصلی الله علیه وآله به من خبر داد: آن هنگام که مردم بعد از وفات من بیعت تو را بشکنند، ابلیس اصحابش را جمع می‌کند و آنان در مقابل او به سجده در می‌آیند و می‌گویند:‏آقای ما، ای بزرگِ ما، تو بودی که آدم را از بهشت بیرون کردی!
امیرالمؤمنین علیه السلام در ادامه کلامش فرمود: پیامبرصلی الله علیه وآله به من خبر داد: آن هنگام که مردم بعد از وفات من بیعت تو را بشکنند، ابلیس اصحابش را جمع می‌کند و آنان در مقابل او به سجده در می‌آیند و می‌گویند:‏آقای ما، ای بزرگِ ما، تو بودی که آدم را از بهشت بیرون کردی!
خط ۶: خط ۷:
ابلیس می‌گوید: کدام امت بعد از پیامبرشان گمراه نشدند؟! هرگز! شما گمان می‌کنید من بر اینان سلطه و راهی ندارم؟! چگونه دیدید مرا هنگامی که کاری کردم تا امر خدا و پیامبر را درباره اطاعتِ علی بن ابی طالب کنار گذاردند؟<ref>کتاب سلیم: ح ۵۷۹. روضه کافی: ص ۳۴۳ ح ۵۴۱.</ref>
ابلیس می‌گوید: کدام امت بعد از پیامبرشان گمراه نشدند؟! هرگز! شما گمان می‌کنید من بر اینان سلطه و راهی ندارم؟! چگونه دیدید مرا هنگامی که کاری کردم تا امر خدا و پیامبر را درباره اطاعتِ علی بن ابی طالب کنار گذاردند؟<ref>کتاب سلیم: ح ۵۷۹. روضه کافی: ص ۳۴۳ ح ۵۴۱.</ref>


== تلاش شیطان برای اغوای شیعیان<ref>اسرار غدیر: ص ۷۱.</ref> ==
تلاش شیطان برای اغوای شیعیان<ref>اسرار غدیر: ص ۷۱.</ref>
امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامی که پیامبرصلی الله علیه وآله سخنانش را در غدیر فرمود و امیرالمؤمنین علیه السلام را برای مردم نصب کرد، ابلیس فریادی کشید که بزرگانِ گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: ای بزرگِ ما، این چه فریادی بود؟! ابلیس گفت: وای بر شما! امروز مانند روز عیسی است! بخدا قسم، مردم را در این باره گمراه خواهم کرد….
 
امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامی که پیامبرصلی الله علیه وآله سخنانش را در غدیر فرمود و امیرالمؤمنین علیه السلام را برای مردم نصب کرد، ابلیس فریادی کشید که بزرگانِ گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: ای بزرگِ ما، این چه فریادی بود؟! ابلیس گفت: وای بر شما! امروز مانند روز عیسی است! بخدا قسم، مردم را در این باره گمراه خواهم کرد….


بار دیگر ابلیس فریادی کشید و بزرگان گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: ای بزرگِ ما، این فریادِ دوم چه بود؟! ابلیس گفت: خداوند درباره گفته من آیه ای نازل کرد:‹‹وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ اِبْلیسُ ظَنَّهُ››:‹‹ابلیس گمان خود را بر آنان به صدق رسانید››.
بار دیگر ابلیس فریادی کشید و بزرگان گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: ای بزرگِ ما، این فریادِ دوم چه بود؟! ابلیس گفت: خداوند درباره گفته من آیه ای نازل کرد:‹‹وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ اِبْلیسُ ظَنَّهُ››:‹‹ابلیس گمان خود را بر آنان به صدق رسانید››.
خط ۱۷: خط ۱۹:
بار دیگر ابلیس فریادی کشید و بزرگان گروهش بسوی او بازگشتند و پرسیدند: این فریاد سوم چه بود؟ ابلیس گفت: بخدا قسم، از اصحاب علی (که نمی‌توانم بر آنهاتسلط داشته باشم)! ولی خداوندا، قسم به عزت و جلالت، گناهان را برای آنان (یعنی شیعیان علی) زیبا جلوه خواهم داد تا با ارتکاب آن ایشان را به درگاه تو مبغوض نمایم.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۶۵ ۱۶۴.</ref>
بار دیگر ابلیس فریادی کشید و بزرگان گروهش بسوی او بازگشتند و پرسیدند: این فریاد سوم چه بود؟ ابلیس گفت: بخدا قسم، از اصحاب علی (که نمی‌توانم بر آنهاتسلط داشته باشم)! ولی خداوندا، قسم به عزت و جلالت، گناهان را برای آنان (یعنی شیعیان علی) زیبا جلوه خواهم داد تا با ارتکاب آن ایشان را به درگاه تو مبغوض نمایم.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۶۵ ۱۶۴.</ref>


== حدیث غدیر در کلام ابلیس<ref>اسرار غدیر: ص ۲۹۸. چهارده قرن با غدیر: ص ۱۱۲.</ref> ==
حدیث غدیر در کلام ابلیس<ref>اسرار غدیر: ص ۲۹۸. چهارده قرن با غدیر: ص ۱۱۲.</ref>
سلمان که چشم بصیرتش در پرتو نور ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام فراتر از ظاهر را می‌دید نقل می‌کند: روزی ابلیس (به صورت آدمی) عبورش به عده ای افتاد که به امیرالمؤمنین علیه السلام ناسزا می‌گفتند. ابلیس به آنان گفت: بدا به حال شما که به مولای خود علی بن ابی طالب ناسزا می‌گویید! گفتند: تو از کجا می دانی که او مولای ماست؟ ابلیس گفت: از گفته پیامبرتان که گفت:‹‹مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ… ››.<ref>بحار الانوار: ج ۳۹ ص ۱۶۲ ح ۱.</ref>
 
سلمان که چشم بصیرتش در پرتو نور ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام فراتر از ظاهر را می‌دید نقل می‌کند: روزی ابلیس (به صورت آدمی) عبورش به عده ای افتاد که به امیرالمؤمنین علیه السلام ناسزا می‌گفتند. ابلیس به آنان گفت: بدا به حال شما که به مولای خود علی بن ابی طالب ناسزا می‌گویید! گفتند: تو از کجا می دانی که او مولای ماست؟ ابلیس گفت: از گفته پیامبرتان که گفت:‹‹مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ… ››.<ref>بحار الانوار: ج ۳۹ ص ۱۶۲ ح ۱.</ref>


== حضور و ظهور ابلیس در غدیر<ref>واقعه قرآنی غدیر: ص ۳۱.</ref> ==
حضور و ظهور ابلیس در غدیر<ref>واقعه قرآنی غدیر: ص ۳۱.</ref>
صبح روز دوازدهم ذی الحجة در سفر حجةالوداع، با طلوع فجر نماز صبح خوانده شد. پس از آن مردم همچنان منتظر بودند تا نزدیکی ظهر شد و پیامبررمی جمرات سه‌گانه را آغاز کرد و به ترتیب با همراهی مردم سه جمره را رمی کردند.
 
صبح روز دوازدهم ذی الحجة در سفر حجةالوداع، با طلوع فجر نماز صبح خوانده شد. پس از آن مردم همچنان منتظر بودند تا نزدیکی ظهر شد و پیامبررمی جمرات سه‌گانه را آغاز کرد و به ترتیب با همراهی مردم سه جمره را رمی کردند.


زمینه‌سازی برای غدیر چنان حساب شده و منظم پیش می‌رفت که ابعاد گسترده آن هر لحظه جهت‌گیری تازه ای را نشان می‌داد. اکنون نوبت آن بود که با جلوه ای بی‌سابقه مردم منظره ای را که احتمال نمی‌دادند به چشم خود ببینند.
زمینه‌سازی برای غدیر چنان حساب شده و منظم پیش می‌رفت که ابعاد گسترده آن هر لحظه جهت‌گیری تازه ای را نشان می‌داد. اکنون نوبت آن بود که با جلوه ای بی‌سابقه مردم منظره ای را که احتمال نمی‌دادند به چشم خود ببینند.
خط ۳۵: خط ۳۹:
سپس لحظاتی سر مبارک را پایین انداخت، و بعد سر خود را بلند کرده فرمود:‹‹ای انصار، فرزندان خود را بر محبت علی عرضه کنید. اگر پاسخ مثبت دادند فرزند شما هستند، و اگر نپذیرفتند فرزند شما نیستند››.<ref>علل الشرائع: ص ۱۴۲. بحار الانوار: ج ۱۸ ص ۸۸ و ج ۲۷ ص ۱۵۱ و ج ۳۹ ص ۱۷۴ و ج ۶۰ ص ۲۳۶. مستدرک الوسائل: ج ۲ ص ۳۹.</ref>
سپس لحظاتی سر مبارک را پایین انداخت، و بعد سر خود را بلند کرده فرمود:‹‹ای انصار، فرزندان خود را بر محبت علی عرضه کنید. اگر پاسخ مثبت دادند فرزند شما هستند، و اگر نپذیرفتند فرزند شما نیستند››.<ref>علل الشرائع: ص ۱۴۲. بحار الانوار: ج ۱۸ ص ۸۸ و ج ۲۷ ص ۱۵۱ و ج ۳۹ ص ۱۷۴ و ج ۶۰ ص ۲۳۶. مستدرک الوسائل: ج ۲ ص ۳۹.</ref>


== دشمنی شیطان با غدیر<ref>سخنرانی استثنائی غدیر: ص ۲۴۵.</ref> ==
دشمنی شیطان با غدیر<ref>سخنرانی استثنائی غدیر: ص ۲۴۵.</ref>
با برنامه‌ریزی جامع برای سخنرانی استثنائی غدیر و گام‌های سخن در این خطابه جهانی، این پیش‌بینی‌ها و آن تدارکات با کیفیت و محتوایی که خطابه غدیر داشت و برنامه‌هایی که پس از سخنرانی انجام شد، در بهترین فرض ممکن به ثمر رسید؛ به گونه ای که نتایج آن برای قرن‌ها باقی ماند و نسل‌های آینده بشریت آن را به همان عظمت تلقی کردند و نتیجه گرفتند.
 
با برنامه‌ریزی جامع برای سخنرانی استثنائی غدیر و گام‌های سخن در این خطابه جهانی، این پیش‌بینی‌ها و آن تدارکات با کیفیت و محتوایی که خطابه غدیر داشت و برنامه‌هایی که پس از سخنرانی انجام شد، در بهترین فرض ممکن به ثمر رسید؛ به گونه ای که نتایج آن برای قرن‌ها باقی ماند و نسل‌های آینده بشریت آن را به همان عظمت تلقی کردند و نتیجه گرفتند.


جا دارد این ثمره بزرگ غدیر را از دشمن درجه یک آن بشنویم. شیاطین و در رأس آنان ابلیس، در ایام غدیر خوب می‌فهمیدند که در آن موقعیت عظیم چه راه هدایت و نجاتی برای بنی آدم تا آخرین روز دنیا پیش‌بینی شده است.
جا دارد این ثمره بزرگ غدیر را از دشمن درجه یک آن بشنویم. شیاطین و در رأس آنان ابلیس، در ایام غدیر خوب می‌فهمیدند که در آن موقعیت عظیم چه راه هدایت و نجاتی برای بنی آدم تا آخرین روز دنیا پیش‌بینی شده است.
خط ۴۴: خط ۴۹:
شیاطین هم گفتند: امر وصایت را برای افراد معینی بعد از خود قرار داد. این برنامه یک مسئله مستحکم شد که هر کدام از جانشینانش از دنیا برود دیگری به جای او قرار می‌گیرد. در واقع امروز این مرد پیمانی بست که هیچ‌کس تا روز قیامت نمی‌تواند آن را بشکند!<ref>عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۳۰۳ ۱۴۱ ۱۲۵. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۶ ح ۴۰ و ج ۳۱ ص ۶۳۷ ح ۱۴۷ و ج ۳۷ ص ۱۶۸ ۱۶۴ ۱۳۵ ۱۱۹ و ج ۶۳ ص ۲۵۶.</ref>
شیاطین هم گفتند: امر وصایت را برای افراد معینی بعد از خود قرار داد. این برنامه یک مسئله مستحکم شد که هر کدام از جانشینانش از دنیا برود دیگری به جای او قرار می‌گیرد. در واقع امروز این مرد پیمانی بست که هیچ‌کس تا روز قیامت نمی‌تواند آن را بشکند!<ref>عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۳۰۳ ۱۴۱ ۱۲۵. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۶ ح ۴۰ و ج ۳۱ ص ۶۳۷ ح ۱۴۷ و ج ۳۷ ص ۱۶۸ ۱۶۴ ۱۳۵ ۱۱۹ و ج ۶۳ ص ۲۵۶.</ref>


== شادی شیطان از ارتداد مسلمین<ref>روضه کافی: ص ۳۴۴ ح ۵۴۲.</ref> ==
شادی شیطان از ارتداد مسلمین<ref>روضه کافی: ص ۳۴۴ ح ۵۴۲.</ref>
امام باقرعلیه السلام فرمود: هنگامی که پیامبرصلی الله علیه وآله در روز غدیر دست امیرالمؤمنین علیه السلام را گرفت، ابلیس در بین گروهش فریادی کشید و همه شیاطینی که در خشکی و دریا بودند نزد او گرد آمدند و گفتند: ای آقای ما، و ای مولای ما، چه نگرانی برایت پیش آمده است؟ ما فریادی وحشتناک تر از این از تو نشنیده بودیم!
 
امام باقرعلیه السلام فرمود: هنگامی که پیامبرصلی الله علیه وآله در روز غدیر دست امیرالمؤمنین علیه السلام را گرفت، ابلیس در بین گروهش فریادی کشید و همه شیاطینی که در خشکی و دریا بودند نزد او گرد آمدند و گفتند: ای آقای ما، و ای مولای ما، چه نگرانی برایت پیش آمده است؟ ما فریادی وحشتناک تر از این از تو نشنیده بودیم!


ابلیس گفت: این پیامبر کاری کرد که اگر به نتیجه برسد هرگز معصیت خداوند انجام نخواهد گرفت.
ابلیس گفت: این پیامبر کاری کرد که اگر به نتیجه برسد هرگز معصیت خداوند انجام نخواهد گرفت.
خط ۵۹: خط ۶۵:
ب. تا امام زمان عجل اللَّه فرجه قیام نکند خدا به‌طور کامل اطاعت نمی‌شود.<ref>اسرار غدیر: ص ۷۰. روضه کافی: ص ۳۴۴ ح ۵۴۲.</ref>
ب. تا امام زمان عجل اللَّه فرجه قیام نکند خدا به‌طور کامل اطاعت نمی‌شود.<ref>اسرار غدیر: ص ۷۰. روضه کافی: ص ۳۴۴ ح ۵۴۲.</ref>


== شرکت شیطان در عدم قبول ولایت<ref>غدیر در قرآن: ج ۲ ص ۲۵۰ ۲۴۹ ۲۳۷ ۲۳۶.</ref> ==
شرکت شیطان در عدم قبول ولایت<ref>غدیر در قرآن: ج ۲ ص ۲۵۰ ۲۴۹ ۲۳۷ ۲۳۶.</ref>
یکی از آیاتی که در خطبه غدیر به صورت ضمنی آمده و در مورد امتحان همه‌جانبه خداست، آیه۱۷۹سوره آل عمران است:
 
یکی از آیاتی که در خطبه غدیر به صورت ضمنی آمده و در مورد امتحان همه‌جانبه خداست، آیه۱۷۹سوره آل عمران است:


‹‹ما کانَ اللَّه لِیَذَرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلی ما أَنْتُمْ عَلَیْهِ حَتَّی یَمِیزَ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَ ما کانَ اللَّه لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی الْغَیْبِ وَ لکِنَّ اللَّه یَجْتَبِی مِنْ رُسُلِهِ مَنْ یَشاءُ، فَآمِنُوا بِاللَّه وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَکُمْ أَجْرٌ عَظِیمٌ››:
‹‹ما کانَ اللَّه لِیَذَرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلی ما أَنْتُمْ عَلَیْهِ حَتَّی یَمِیزَ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَ ما کانَ اللَّه لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی الْغَیْبِ وَ لکِنَّ اللَّه یَجْتَبِی مِنْ رُسُلِهِ مَنْ یَشاءُ، فَآمِنُوا بِاللَّه وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَکُمْ أَجْرٌ عَظِیمٌ››:
خط ۸۸: خط ۹۵:
نمونه دیگری که شرکت شیطان در اموال و اولاد را با هم ترسیم می‌کند و ثمره شوم آن را گوشزد می‌نماید، کلام امیرالمؤمنین علیه السلام است که می‌فرماید: ابوبکر و عمر حق ما را غصب کردند و با آن کنیزانی خریدند و زن‌ها را به ازدواج درآوردند. بدانید که ما شیعیان مان را از جهت حقوق مان حلال قرار دادیم تا ولادتشان طیب باشد؛ یعنی اموال اهل‌بیت علیهم السلام که غصب شده و قیمت کنیزان و مهریه زنان قرار داده شده این ازدواج را مشوّه ساخته و ولادت آنان را از این جهت هم ناپاک ساخته است.<ref>بحار الانوار: ج ۲۷ ص ۱۴۷ ح ۷.</ref>
نمونه دیگری که شرکت شیطان در اموال و اولاد را با هم ترسیم می‌کند و ثمره شوم آن را گوشزد می‌نماید، کلام امیرالمؤمنین علیه السلام است که می‌فرماید: ابوبکر و عمر حق ما را غصب کردند و با آن کنیزانی خریدند و زن‌ها را به ازدواج درآوردند. بدانید که ما شیعیان مان را از جهت حقوق مان حلال قرار دادیم تا ولادتشان طیب باشد؛ یعنی اموال اهل‌بیت علیهم السلام که غصب شده و قیمت کنیزان و مهریه زنان قرار داده شده این ازدواج را مشوّه ساخته و ولادت آنان را از این جهت هم ناپاک ساخته است.<ref>بحار الانوار: ج ۲۷ ص ۱۴۷ ح ۷.</ref>


== شیطان در خطبه غدیر<ref>غدیر در قرآن: ج ۲ ص ۱۳۵ ۳۵. واقعه قرآنی غدیر: ص ۹۲.</ref> ==
شیطان در خطبه غدیر<ref>غدیر در قرآن: ج ۲ ص ۱۳۵ ۳۵. واقعه قرآنی غدیر: ص ۹۲.</ref>
پیامبرصلی الله علیه وآله در چند فراز از خطبه غدیر نام شیطان را بردند:
 
# در فرازی از بخش اول خطبه غدیر نام شیاطین را برده و خداوند را هلاک کننده آنان معرفی فرمود:قاصِمُ کُلِّ جَبّارٍ عَنیدٍ، وَ مُهْلِکُ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ. در هم شکننده هر زورگوی با عناد، و هلاک کننده هر شیطان سر پیچ و متمرّد.
پیامبرصلی الله علیه وآله در چند فراز از خطبه غدیر نام شیطان را بردند:
# در فرازی از بخش چهارم خطبه غدیر، با یادی از حضرت آدم علیه السلام و ماجرای او با شیطان، مردم را متوجه دو نکته بزرگ نمود. از یک سو حسد شیطان را یادآور شد و هشدار داد که مبادا درباره علی علیه السلام حسد ورزید که اعمالتان نابود شود. از سوی دیگر لغزش حضرت آدم علیه السلام را با این عنوان مطرح کرد که او با یک خطا از بهشت رانده شد در حالی که صفوة اللَّه بود، و متذکر شد که شما هر لحظه در معرض لغزش و خطا قرار دارید در حالی که مقام شما از حضرت آدم علیه السلام بسیار پایین‌تر است و در میان شما دشمنان خدا وجود دارند. مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّ اِبْلیسَ اَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ اَعْمالُکُمْ وَ تَزِلَّ اَقْدامُکُمْ، فَإِنَّ آدَمَ اُهْبِطَ إلَی الاَرْضِ بِخَطیئَةٍ واحِدَةٍ، وَ هُوَ صَفْوَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، وَ کَیْفَ بِکُمْ وَ اَنْتُمْ اَنْتُمْ وَ مِنْکُمْ اَعْداءُ اللَّهِ:ای مردم، شیطان آدم را با حسد از بهشت بیرون کرد. مبادا به علی حسد کنید که اعمالتان نابود شود و قدم‌هایتان بلغزد. آدم به خاطر یک خطا به زمین فرستاده شد در حالی که انتخاب شده خداوند عز و جل بود، پس شما چگونه خواهید بود در حالی که شمایید و در بین شما دشمنان خدا هستند.
#در فرازی از بخش اول خطبه غدیر نام شیاطین را برده و خداوند را هلاک کننده آنان معرفی فرمود:قاصِمُ کُلِّ جَبّارٍ عَنیدٍ، وَ مُهْلِکُ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ. در هم شکننده هر زورگوی با عناد، و هلاک کننده هر شیطان سر پیچ و متمرّد.
# پیامبرصلی الله علیه وآله در دنباله سخن خود در بخش پنجم خطبه غدیر با یادی از حضرت آدم علیه السلام و ماجرای او با شیطان، مردم را متوجه دو نکته بزرگ نمود. از یک سو حسد شیطان را یادآور شد و هشدار داد که مبادا درباره علی علیه السلام حسد ورزید که اعمالتان سقوط کند. از سوی دیگر لغزش حضرت آدم علیه السلام را با این عنوان مطرح کرد که او با یک خطا از بهشت رانده شد در حالی که صفوة اللَّه بود، و متذکر شد که شما هر لحظه در معرض لغزش و خطا قرار دارید در حالی که مقام شما از حضرت آدم علیه السلام بسیار پایین‌تر است و در میان شما دشمنان خدا وجود دارند.
#در فرازی از بخش چهارم خطبه غدیر، با یادی از حضرت آدم علیه السلام و ماجرای او با شیطان، مردم را متوجه دو نکته بزرگ نمود. از یک سو حسد شیطان را یادآور شد و هشدار داد که مبادا درباره علی علیه السلام حسد ورزید که اعمالتان نابود شود. از سوی دیگر لغزش حضرت آدم علیه السلام را با این عنوان مطرح کرد که او با یک خطا از بهشت رانده شد در حالی که صفوة اللَّه بود، و متذکر شد که شما هر لحظه در معرض لغزش و خطا قرار دارید در حالی که مقام شما از حضرت آدم علیه السلام بسیار پایین‌تر است و در میان شما دشمنان خدا وجود دارند. مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّ اِبْلیسَ اَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ اَعْمالُکُمْ وَ تَزِلَّ اَقْدامُکُمْ، فَإِنَّ آدَمَ اُهْبِطَ إلَی الاَرْضِ بِخَطیئَةٍ واحِدَةٍ، وَ هُوَ صَفْوَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، وَ کَیْفَ بِکُمْ وَ اَنْتُمْ اَنْتُمْ وَ مِنْکُمْ اَعْداءُ اللَّهِ:ای مردم، شیطان آدم را با حسد از بهشت بیرون کرد. مبادا به علی حسد کنید که اعمالتان نابود شود و قدم‌هایتان بلغزد. آدم به خاطر یک خطا به زمین فرستاده شد در حالی که انتخاب شده خداوند عز و جل بود، پس شما چگونه خواهید بود در حالی که شمایید و در بین شما دشمنان خدا هستند.
#پیامبرصلی الله علیه وآله در دنباله سخن خود در بخش پنجم خطبه غدیر با یادی از حضرت آدم علیه السلام و ماجرای او با شیطان، مردم را متوجه دو نکته بزرگ نمود. از یک سو حسد شیطان را یادآور شد و هشدار داد که مبادا درباره علی علیه السلام حسد ورزید که اعمالتان سقوط کند. از سوی دیگر لغزش حضرت آدم علیه السلام را با این عنوان مطرح کرد که او با یک خطا از بهشت رانده شد در حالی که صفوة اللَّه بود، و متذکر شد که شما هر لحظه در معرض لغزش و خطا قرار دارید در حالی که مقام شما از حضرت آدم علیه السلام بسیار پایین‌تر است و در میان شما دشمنان خدا وجود دارند.
به عنوان تکمیل در مورد عذاب ابلیس در قیامت و البته مقایسه عذاب او با عذاب عمر بن خطاب در حدیث چنین آمده است:
به عنوان تکمیل در مورد عذاب ابلیس در قیامت و البته مقایسه عذاب او با عذاب عمر بن خطاب در حدیث چنین آمده است:


خط ۹۹: خط ۱۰۷:
دومی می‌گوید: من کسی هستم که هر دستوری دادم اطاعت شدم در حالی که خداوند دستور می‌داد و مورد عصیان و سرپیچی قرار می‌گرفت.<ref>کتاب سلیم: ص ۱۶۵ ۱۶۴.</ref>
دومی می‌گوید: من کسی هستم که هر دستوری دادم اطاعت شدم در حالی که خداوند دستور می‌داد و مورد عصیان و سرپیچی قرار می‌گرفت.<ref>کتاب سلیم: ص ۱۶۵ ۱۶۴.</ref>


== غدیر روز شناخت شیاطینِ انس و یاوران ابلیس<ref>غدیر در قرآن: ج ۳ ص ۳۱۱ ۳۰۹.</ref> ==
غدیر روز شناخت شیاطینِ انس و یاوران ابلیس<ref>غدیر در قرآن: ج ۳ ص ۳۱۱ ۳۰۹.</ref>
دشمنان غدیر به‌طور جدی در آیات قرآن مطرح شده‌اند، و پیامبرصلی الله علیه وآله به صراحت آیاتی از قرآن را به آنان تفسیر کرده است. در این باره می‌توان۲۱ عنوان از آیات غدیر استخراج نمود، که از جمله آنها‹‹روز شناخت شیاطینِ انس››و‹‹روز شناخت یاوران ابلیس››است:
 
دشمنان غدیر به‌طور جدی در آیات قرآن مطرح شده‌اند، و پیامبرصلی الله علیه وآله به صراحت آیاتی از قرآن را به آنان تفسیر کرده است. در این باره می‌توان۲۱ عنوان از آیات غدیر استخراج نمود، که از جمله آنها‹‹روز شناخت شیاطینِ انس››و‹‹روز شناخت یاوران ابلیس››است:


غدیر آن روزی است که شیاطین در پوست انسان خود را نشان دادند، در حالی که سعی در مخفی کاری حال خود داشتند و خود را به پیامبرصلی الله علیه وآله بسیار نزدیک نشان می‌دادند.
غدیر آن روزی است که شیاطین در پوست انسان خود را نشان دادند، در حالی که سعی در مخفی کاری حال خود داشتند و خود را به پیامبرصلی الله علیه وآله بسیار نزدیک نشان می‌دادند.
خط ۱۰۸: خط ۱۱۷:
همچنین غدیر روز شناسایی کسانی بود که ابلیس چشم امید بدانان داشت و در آرزوی یاری آنان لحظه شماری می‌کرد، تا آنجا که گمان خود را بر آنان عملی کرد و مصداق‹‹وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ››<ref>سبأ / ۲۰.</ref> شدند، در حالی که گروه‹‹إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ››<ref>حجر / ۴۲.</ref>همچنان ستبر و استوار راه خود را ادامه دادند.
همچنین غدیر روز شناسایی کسانی بود که ابلیس چشم امید بدانان داشت و در آرزوی یاری آنان لحظه شماری می‌کرد، تا آنجا که گمان خود را بر آنان عملی کرد و مصداق‹‹وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ››<ref>سبأ / ۲۰.</ref> شدند، در حالی که گروه‹‹إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ››<ref>حجر / ۴۲.</ref>همچنان ستبر و استوار راه خود را ادامه دادند.


== فریاد شیطان در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۶۹.</ref> ==
فریاد شیطان در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۶۹.</ref>
امام باقرعلیه السلام فرمود: ابلیس چهار مرتبه فریاد بلند کشیده است: روزی که مورد لعن خداوند قرار گرفت، روزی که از آسمان‌ها به زمین فرستاده شد، روزی که پیامبرصلی الله علیه وآله مبعوث شد، روز غدیر خم (که امیرالمؤمنین علیه السلام منصوب شد).<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۱.</ref>
 
امام باقرعلیه السلام فرمود: ابلیس چهار مرتبه فریاد بلند کشیده است: روزی که مورد لعن خداوند قرار گرفت، روزی که از آسمان‌ها به زمین فرستاده شد، روزی که پیامبرصلی الله علیه وآله مبعوث شد، روز غدیر خم (که امیرالمؤمنین علیه السلام منصوب شد).<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۱.</ref>


== فریب ابلیس در خطبه غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۲۱۶.</ref> ==
فریب ابلیس در خطبه غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۲۱۶.</ref>
پیامبرصلی الله علیه وآله در خطبه غدیر و در حاشیه شناخت ائمه ضلال به عموم مردم متذکر شدند که از خود مطمئن نباشید و از هوای نفس و فریب شیطان در حذر باشید، و بدانید که اگر من از دنیا رفتم یا کشته شدم این احتمال وجود دارد که نه تنها گمراه شوید بلکه عقب‌گرد کنید و به جاهلیت برگردید.


== ناامیدی ابلیس و شیاطین در غدیر<ref>غدیر در قرآن: ج ۱ ص ۳۴۷.</ref> ==
پیامبرصلی الله علیه وآله در خطبه غدیر و در حاشیه شناخت ائمه ضلال به عموم مردم متذکر شدند که از خود مطمئن نباشید و از هوای نفس و فریب شیطان در حذر باشید، و بدانید که اگر من از دنیا رفتم یا کشته شدم این احتمال وجود دارد که نه تنها گمراه شوید بلکه عقب‌گرد کنید و به جاهلیت برگردید.
از جمله آیاتی که در غدیر بر پیامبرصلی الله علیه وآله نازل شده این آیه است:
 
ناامیدی ابلیس و شیاطین در غدیر<ref>غدیر در قرآن: ج ۱ ص ۳۴۷.</ref>
 
از جمله آیاتی که در غدیر بر پیامبرصلی الله علیه وآله نازل شده این آیه است:


‹‹الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً››:<ref>مائده / ۳.</ref>
‹‹الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً››:<ref>مائده / ۳.</ref>
خط ۱۳۵: خط ۱۴۷:
این گفته‌های شیطان و اقدامات او حاکی از آن است که شأنیت و اقتضای آن برنامه الهی یأس همه دشمنان اسلام بوده است، ولی اگر مانعی بر سر راه آن ایجاد شود طبیعی است که آن یأس‌های دشمنان به امید تبدیل خواهد شد.
این گفته‌های شیطان و اقدامات او حاکی از آن است که شأنیت و اقتضای آن برنامه الهی یأس همه دشمنان اسلام بوده است، ولی اگر مانعی بر سر راه آن ایجاد شود طبیعی است که آن یأس‌های دشمنان به امید تبدیل خواهد شد.


== وحشت شیاطین در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۶۸. واقعه قرآنی غدیر: ص ۱۳۱. اسرار غدیر: ص ۷۰.</ref> ==
وحشت شیاطین در غدیر<ref>اسرار غدیر: ص ۶۸. واقعه قرآنی غدیر: ص ۱۳۱. اسرار غدیر: ص ۷۰.</ref>
ابلیس و دار و دسته اش - این دشمنان سخت‌کوش انسان -‹‹غدیر››را هولناک‌ترین مقطع برای خود به حساب آوردند. آنان واهمه داشتند که پس از غدیر، راه گمراهیِ انسان‌ها بسته شود. به همین جهت در آن روز، بسیار محزون بودند و فریادشان بلند بود.
 
ابلیس و دار و دسته اش - این دشمنان سخت‌کوش انسان -‹‹غدیر››را هولناک‌ترین مقطع برای خود به حساب آوردند. آنان واهمه داشتند که پس از غدیر، راه گمراهیِ انسان‌ها بسته شود. به همین جهت در آن روز، بسیار محزون بودند و فریادشان بلند بود.


ولی شیاطین انسی به فریاد ابلیس و گروهش رسیدند و در همان غدیر وعده‌هایی به او دادند و نقشه‌هایی کشیدند و توطئه‌هایی نمودند که آن حزن و اندوه و فریادهای شیطان یکباره تبدیل به خوشحالی و سرور گردید.
ولی شیاطین انسی به فریاد ابلیس و گروهش رسیدند و در همان غدیر وعده‌هایی به او دادند و نقشه‌هایی کشیدند و توطئه‌هایی نمودند که آن حزن و اندوه و فریادهای شیطان یکباره تبدیل به خوشحالی و سرور گردید.
خط ۱۸۲: خط ۱۹۵:
ابلیس که همچنان در منظر پیامبرصلی الله علیه وآله قرار داشت، و رفتار او زیر نگاه‌های پیامبرصلی الله علیه وآله بود، برای آنکه مردم او را دیده و سخن او را شنیده باشند به صورت پیرمردی نزد پیامبرصلی الله علیه وآله آمد و به طعنه گفت:‹‹ای محمد، چقدر کم هستند آنان که با تو بر سر آنچه درباره پسر عمویت گفتی بیعت می‌کنند››! و این اشاره ای بود به آنچه بسیاری از آن جمعیت در دل داشتند و از اظهار آن خودداری می‌کردند.<ref>کتاب سلیم: ص ۱۴۵. الکافی: ج ۸ ص ۳۴۵. تفسیر القمی: ج ۲ ص ۲۰۱. تأویل الآیات: ج ۲ ص ۴۷۴ ۴۷۳ ح ۶ ۵. تفسیر العیاشی: ج ۲ ص ۳۰۱ ح ۱۱۱. الاقبال: ج ۲ ص ۲۴۹. شرح الاخبار: ج ۲ ص ۲۳۶. مدینة المعاجز: ج ۲ ص ۲۴۳. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۶ ح ۴۰ و ج ۳۱ ص ۶۳۷ ح ۱۴۷ و ج ۳۷ ص ۱۶۸ ۱۶۴ ۱۳۵ ۱۱۹ و ج ۶۳ ص ۲۵۶. عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۳۰۳ ۱۴۱ ۱۳۵ ۱۲۵.</ref>
ابلیس که همچنان در منظر پیامبرصلی الله علیه وآله قرار داشت، و رفتار او زیر نگاه‌های پیامبرصلی الله علیه وآله بود، برای آنکه مردم او را دیده و سخن او را شنیده باشند به صورت پیرمردی نزد پیامبرصلی الله علیه وآله آمد و به طعنه گفت:‹‹ای محمد، چقدر کم هستند آنان که با تو بر سر آنچه درباره پسر عمویت گفتی بیعت می‌کنند››! و این اشاره ای بود به آنچه بسیاری از آن جمعیت در دل داشتند و از اظهار آن خودداری می‌کردند.<ref>کتاب سلیم: ص ۱۴۵. الکافی: ج ۸ ص ۳۴۵. تفسیر القمی: ج ۲ ص ۲۰۱. تأویل الآیات: ج ۲ ص ۴۷۴ ۴۷۳ ح ۶ ۵. تفسیر العیاشی: ج ۲ ص ۳۰۱ ح ۱۱۱. الاقبال: ج ۲ ص ۲۴۹. شرح الاخبار: ج ۲ ص ۲۳۶. مدینة المعاجز: ج ۲ ص ۲۴۳. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۶ ح ۴۰ و ج ۳۱ ص ۶۳۷ ح ۱۴۷ و ج ۳۷ ص ۱۶۸ ۱۶۴ ۱۳۵ ۱۱۹ و ج ۶۳ ص ۲۵۶. عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۳۰۳ ۱۴۱ ۱۳۵ ۱۲۵.</ref>


== منابع ==
منابع
 
دانشنامه غدیر، جلد ۱۳، صفحه ۴۰۳.
دانشنامه غدیر، جلد ۱۳، صفحه ۴۰۳.


== پانویس ==
پانویس
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]