۲۱٬۸۲۰
ویرایش
احکام: تفاوت میان نسخه‌ها
قرار دادن کامل احکام
(قرار دادن ادامه احکام) |
(قرار دادن کامل احکام) |
||
| خط ۳۳۳: | خط ۳۳۳: | ||
== <big>ضوابط كلى درباره حلال و حرام</big><ref>اسرار غدير: ص 221. </ref> == | == <big>ضوابط كلى درباره حلال و حرام</big><ref>اسرار غدير: ص 221. </ref> == | ||
<big>از آنجا كه تعداد حلال و حرام و واجبات و محرمات بيش از حد شمارش است و پيامبرصلى الله عليه وآله در طول 23 سال فقط معدودى از آنها را بيان فرمودند و زمينه اى كه بتوانند همه احكام را | <big>از آنجا كه تعداد حلال و حرام و واجبات و محرمات بيش از حد شمارش است و پيامبرصلى الله عليه وآله در طول 23 سال فقط معدودى از آنها را بيان فرمودند و زمينه اى كه بتوانند همه احكام را يک جا بيان فرمايند - چه از نظر ظرفيت مردم و چه از نظر شرايط اجتماعى - وجود نداشت، لذا حضرت در خطبه غدير درباره آينده احكام الهى دو جهت اساسى را پايه ريزى كردند:</big> | ||
<big>درباره احكامى كه خود بيان كرده بودند دو نكته فرمودند:</big> | <big>درباره احكامى كه خود بيان كرده بودند دو نكته فرمودند:</big> | ||
<big>الف) هرگز از آنچه گفته ام برنمى گردم كه حلالى را حرام كنم و يا حرامى را حلال كنم، و طبعاً هيچ كس ديگرى هم چنين حقى را ندارد.</big> | |||
<big>ب) هرگز در آنچه گفته ام تحت هيچ شرائطى تغيير نمى دهم، و طبعاً هيچ كس چنين حقى را نخواهد داشت.</big> | |||
<big>درباره آنچه از احكام كه باقيمانده بود و خود نفرموده بودند، مردم را به على بن ابى طالب و يازده امام عليهم السلام كه تا روز قيامت امامت آنان ادامه خواهد داشت ارجاع دادند كه با اين پايه ريزى حجت بر همگان تمام مى شود و هيچ كس را عذرى باقى نمى ماند.</big> | |||
<big>در اين باره سه نكته مهم فرمودند:</big> | |||
<big>الف) بيان حلال و حرام احتياج به علم آن دارد، و اين علم از طرف خداوند فقط به پيامبر و ائمه عليهم السلام سپرده شده است.</big> | |||
<big>ب) سخن پيامبر و ائمه عليهم السلام به عنوان سخن خداوند تلقى مىشود و عِدل و برابر قرآن است.</big> | |||
<big>ج) هيچ كس درباره احكام الهى جز پيامبر و ائمه عليهم السلام حق اخبار ندارد و مردم هم جز ايشان راهى به حلال و حرام ندارند. بنا بر اين، پيروى از هر راه ديگرى بدعت و ضلالت و خلاف حكم الهى را به دست آوردن است.</big> | |||
== <big>نزول تدريجى احكام</big><ref>غدير در قرآن: ج 1 ص38، 299.</ref> == | |||
<big>با پايان حج و آغاز سفر غدير و احساس نزديكى شهادت پيامبرصلى الله عليه وآله، مردم مىخواستند بدانند كه از احكام اسلام چه چيزهاى ديگرى باقى مانده است؟</big> | |||
<big>در اين ميان منافقين با استفاده از اين موقعيت فكرى مردم، مىخواستند نتيجه معكوسى بگيرند و چنين وانمود كنند كه با انجام اعمال حج همه احكام الهى پايان يافته و ديگر چيزى باقى نمانده است، و منظورشان محو كردن اهميت ولايت بود كه انتظار مىرفت پيامبرصلى الله عليه وآله وعده غدير را براى آن گذاشته باشد.</big> | |||
<big>اين بود كه به عنوان فتنه انگيزى مطرح مى كردند كه تا كى بايد منتظر حكمى بعد از حكم ديگرى باشيم! و همين سؤال را با ظاهرى زيبا نزد پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله مطرح مى كردند كه آيا حكم ديگرى هم بعد از حج باقى مانده است؟! در پاسخ آنان آيه كريمه فوق نازل شد و معنايش اين بود كه فقط يک حكم ديگر باقى مانده و آن هم ولايت است.</big> | |||
<big>اميرالمؤمنين عليه السلام سؤال منافقين از پيامبرصلى الله عليه وآله را چنين مطرح فرموده است: خداوند احكام مهم شريعت و آيات مربوط به واجبات را در اوقات مختلفى نازل كرد ... ، و اولين چيزى كه مردم را بدان مقيّد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت «لا اله الا اللَّه» بود.</big> | |||
<big>وقتى به اين ها اقرار كردند، اقرار به نبوت پيامبرش و رسالت او را مطرح كرد. و آنگاه كه آن را پذيرفتند نماز را بر آنان واجب كرد و سپس روزه و حج و جهاد و زكات و صدقات و آنچه در اين زمينه است از مال غنائم واجب كرد.</big> | |||
<big>منافقين گفتند: بعد اين احكامى كه بر ما واجب كردى، آيا براى پروردگارت چيز ديگرى هم باقى مانده كه آن را بر ما واجب كند؟ آن را هم ذكر كن تا دلمان آرام گيرد كه چيز ديگرى باقى نمانده است!</big> | |||
<big>خداوند در اين باره چنين نازل كرد: «قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ»<ref>سبأ/46.</ref></big>: | |||
<big>«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى كنم»، يعنى ولايت. و اينجا بود كه خداوند عزوجل فرمود: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً».<ref>بحار الانوار: ج 90 ص 122. الاحتجاج: ج 1 ص 379.</ref></big> | |||
<big>اميرالمؤمنين عليه السلام ضمن ترسيم روزهاى آخر پيامبرصلى الله عليه وآله و ابلاغ حضرت، بيان مفصلى درباره نزول تدريجى دستورات اسلام فرموده و آخرين فرمان الهى را حكم «ولايت» معرفى كرده است، كه مسير دقيق غدير در راستاى تبليغ احكام الهى را به تصوير مى كشد. به متن كلام حضرت در اين باره دل مى سپاريم:</big> | |||
<big>خداوند - جل ذكره - احكام مهم شريعت و آيات فرائض را در زمان هاى مختلف فرستاد، همان گونه كه آسمان ها و زمين را در شش روز خلق فرمود، در حالى كه اگر مى خواست آن ها را در كمتر از چشم بر هم زدن خلق كند مى توانست، ولى آرامش و مدارا را نمونه اى براى امانت داران خود و باعث اتمام حجت بر خلقش قرار داد.</big> | |||
<big>اولين مسئله اى كه مردم را بدان مقيد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت به «لا اله الاَّ اللَّه» بود. وقتى به اين مطلب اقرار كردند پشت سر آن اقرار به نبوت پيامبرش و شهادت به رسالت او را به ميان آورد. وقتى در برابر اين مسئله هم سر تسليم فرود آوردند بر آنان واجب كرد نماز و سپس روزه و بعد حج و سپس جهاد و بعد از آن زكات را و سپس صدقات و آنچه از غنايم گرفته مى شود ... .<ref>الاحتجاج: ج 1 ص 379. بحار الانوار: ج 90 ص 122. </ref></big> | |||
== <big>وجوب اطاعت از ائمه عليهم السلام</big><ref>سخنرانى استثنائى غدير: ص201-212.</ref> == | |||
<big>پيامبر در ابتداى بخش هفتم خطبه غدير، با اشاره به آيه 153 سوره انعام فرمود:</big> | |||
<big>«وَ اَنَّ هذا صِراطى مُسْتَقيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لاتَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبيلِهِ»، كه صراط مستقيم را در برابر همه راه هاى ديگر قرار مى داد و بايد راه راست دقيقاً معرفى مى شد.</big> | |||
<big>به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود:</big> | |||
<big>«مواظب باشيد كه راههاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند».</big> | |||
<big>آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه 186 [[سوره اعراف]] اشاره كرد كه «وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ».</big> | |||
<big>مَعاشِرَ النّاسِ، اَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقيمُ الَّذى اَمَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى، ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ اَئِمَّةُ الْهُدى، يَهْدُونَ اِلَى الْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ:</big> | |||
<big>اى مردم، من راه مستقيم خداوند هستم كه شما را به پيروى آن امر نموده، و سپس على بعد از من، و سپس فرزندانم از نسل او كه امامان هدايت اند، به حق هدايت مى كنند و به يارى حق به عدالت رفتار مى كنند.</big> | |||
== <big>پانویس</big> == | == <big>پانویس</big> == | ||
<references /> | <references /> | ||