پرش به محتوا

آیه ۷ و ۸ انشراح و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '<references />' به '{{پانویس}}')
خط ۱: خط ۱:
== «فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ» ==
== «فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ» ==
  مقارن با شروع اعمال حج در [[حجةالوداع]]، با دو آيه قرآنى از سوى خداوند به پيامبر صلى الله عليه و آله اعلام شد كه با پايان اين آخرين واجب الهى، برنامه اعلان ولايت و منصوب نمودن علی عليه السلام آغاز مى ‏شود. اين دستور با آيه ۷ و ۸ سوره انشراح نازل شد: «فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ».
  مقارن با شروع اعمال حج در [[حجةالوداع]]، با دو آيه قرآنى از سوى خداوند به پيامبر صلى الله عليه و آله اعلام شد كه با پايان اين آخرين واجب الهى، برنامه اعلان ولايت و منصوب نمودن علی عليه السلام آغاز مى ‏شود. اين دستور با آيه ۷ و ۸ سوره انشراح نازل شد: {{متن قرآن|فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ}}


البته درباره قرائت كلمه «فانصَِب» در اين آيه با كسره يا فتحه در قرائت‏ ها اختلاف است و بحث مفصلى در كتب [[مفسّرین|تفسیر]] وجود دارد.
البته درباره قرائت كلمه «فانصَِب» در اين آيه با كسره يا فتحه در قرائت‏ ها اختلاف است و بحث مفصلى در كتب [[مفسّرین|تفسیر]] وجود دارد.


آنچه در روايات [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] رسيده معناى فوق را تأكيد مى ‏كند. در اين باره به تفاسير مراجعه شود.<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۲۱. تفسير قرطبى: ج ۲۰ ص ۱۰۹، شواهد التنزيل: ج ۲ ص ۴۵۱. بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۳، ۱۳۸ و ج ۳۸ ص ۱۴۲. مناقب ابن شهر آشوب: ج ۲ ص ۲۲۶. شرح الاخبار: ج ۱ ص ۲۴۵. تأويل الآيات: ج ۲ ص ۸۱۲.</ref>
آنچه در روايات [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] رسيده معناى فوق را تأكيد مى ‏كند. در اين باره به تفاسير مراجعه شود.<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۲۱؛ تفسير قرطبى: ج ۲۰ ص ۱۰۹؛ شواهد التنزيل: ج ۲ ص ۴۵۱؛ بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۳، ۱۳۸ و ج ۳۸ ص ۱۴۲؛ مناقب ابن شهر آشوب: ج ۲ ص ۲۲۶؛ شرح الاخبار: ج ۱ ص ۲۴۵؛ تأويل الآيات: ج ۲ ص ۸۱۲.</ref>


و چنين تفسير شد كه «هرگاه از بيان همه واجبات -  كه آخرين آنها حج است‏فراغت يافتى على‏ عليه السلام را منصوب كن و براى حركت به سوى پروردگارت آماده باش».<ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۳. تفسير القمى: ج ۲ ص ۴۲۸.</ref>
و چنين تفسير شد كه «هرگاه از بيان همه واجبات -  كه آخرين آنها حج است‏فراغت يافتى على‏ عليه السلام را منصوب كن و براى حركت به سوى پروردگارت آماده باش».<ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۳؛ تفسير القمى: ج ۲ ص ۴۲۸.</ref>


  يكى از شاخص‏ هاى زندگى معصومين‏ عليهم السلام تبليغ غدير به شكل ‏هاى مختلف است.
  يكى از شاخص‏ هاى زندگى معصومين‏ عليهم السلام تبليغ غدير به شكل ‏هاى مختلف است.


از جمله تبليغ غدير با آيه «فَاِذا فَرَغتَ فَانصَب وَ اِلى رَبِّكَ فَارغَب» به عنوان آخرين دستور قرآنى غدير است كه ذيلاً به بيان آن مى ‏پردازيم:
از جمله تبليغ غدير با آيه {{متن قرآن|فَاِذا فَرَغتَ فَانصَب وَ اِلى رَبِّكَ فَارغَب}} به عنوان آخرين دستور قرآنى غدير است كه ذيلاً به بيان آن مى ‏پردازيم:


[[امام صادق‏ علیه السلام]] بين دستور و اجراى غدير دو مرحله را طبق آيات قرآن بيان مى‏ فرمايد، كه نشان از دقيق بودن مسئله غدير در مقدّر الهى دارد.
امام صادق علیه السلام بين دستور و اجراى غدير دو مرحله را طبق آيات قرآن بيان مى‏ فرمايد، كه نشان از دقيق بودن مسئله غدير در مقدّر الهى دارد.


مرحله اول دستور اصلى نصب امام است كه در سوره انشراح آمده و حضرت در تفسير آن چنين فرمود:
مرحله اول دستور اصلى نصب امام است كه در سوره انشراح آمده و حضرت در تفسير آن چنين فرمود:
خط ۱۸: خط ۱۸:
خداوند عزوجل به پيامبرش فرمود:  
خداوند عزوجل به پيامبرش فرمود:  


«فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ»<ref name=":0">انشراح /  ۷، ۸. </ref> «وقتى فراغت يافتى منصوب كن و به سوى پروردگارت رغبت نما»، تفسيرش اين است: «آنگاه كه فراغت يافتى عَلَم و علامت خود را نصب كن و وصيَّت را معرفى نما و فضيلت او علناً بيان كن».
{{متن قرآن|فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ اِلى رَبِّكَ فَارْغَبْ}}<ref name=":0">انشراح /  ۷، ۸. </ref> : «وقتى فراغت يافتى منصوب كن و به سوى پروردگارت رغبت نما»، تفسيرش اين است: «آنگاه كه فراغت يافتى عَلَم و علامت خود را نصب كن و وصيَّت را معرفى نما و فضيلت او علناً بيان كن».


مرحله دوم دستور اجراى آن بود كه در نزديكى غدير خم نازل شد و واقعه غدير بر اساس آن شكل گرفت.
مرحله دوم دستور اجراى آن بود كه در نزديكى غدير خم نازل شد و واقعه غدير بر اساس آن شكل گرفت.
خط ۲۴: خط ۲۴:
امام صادق ‏عليه السلام در اين باره مى‏ فرمايد:
امام صادق ‏عليه السلام در اين باره مى‏ فرمايد:


تا آنگاه كه از حجةالوداع باز مى ‏گشت آيه «يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَيكَ مِن رَبِّكَ ... »<ref>مائده /  ۶۷.</ref> نازل شد.
تا آنگاه كه از حجةالوداع باز مى ‏گشت آيه {{متن قرآن|يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَيكَ مِن رَبِّكَ ... }}<ref>مائده /  ۶۷.</ref> نازل شد.


حضرت مردم را ندا داد تا جمع شوند و فرمود: مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ، اللّهُمَّ والِ مَن والاهُ وَ عادِ مَن عاداهُ.<ref>اثبات الهداة: ج ۲ ص ۴ ح ۷.</ref>  
حضرت مردم را ندا داد تا جمع شوند و فرمود: {{متن عربی|مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ، اللّهُمَّ والِ مَن والاهُ وَ عادِ مَن عاداهُ.}}<ref>اثبات الهداة: ج ۲ ص ۴ ح ۷.</ref>  


  در حالى كه سفر [[حجةالوداع]] در پيش بود و پيامبر صلى الله عليه و آله از پايان عمر خود خبر مى ‏داد و نشانه ‏هاى ختمِ نبوّتِ حضرت خاتم ظاهر شده بود، در يک آيه كوتاه دستورالعمل ادامه اين سفر داده شد كه پس از فراغت از حج -  كه ابلاغ همه احكام الهى كامل مى‏ شود -  نوبت اعلان آخرين دستور يعنى ولايت و منصوب كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به خلافت است:
  در حالى كه سفر [[حجةالوداع]] در پيش بود و پيامبر صلى الله عليه و آله از پايان عمر خود خبر مى ‏داد و نشانه ‏هاى ختمِ نبوّتِ حضرت خاتم ظاهر شده بود، در يک آيه كوتاه دستورالعمل ادامه اين سفر داده شد كه پس از فراغت از حج -  كه ابلاغ همه احكام الهى كامل مى‏ شود -  نوبت اعلان آخرين دستور يعنى ولايت و منصوب كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به خلافت است:


«فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ»: «آن گاه كه فراغت يافتى منصوب كن»  
{{متن قرآن|فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ}}: «آن گاه كه فراغت يافتى منصوب كن»  


البته اثبات نزول اين آيه درباره غدير باز مى‏ گردد به تفسير «فَرَغْتَ» و «فَانْصَبْ» در روايات اهل‏ بيت‏ عليهم السلام كه در چهار مرحله تبيين مى‏ شود:
البته اثبات نزول اين آيه درباره غدير باز مى‏ گردد به تفسير «فَرَغْتَ» و «فَانْصَبْ» در روايات اهل‏ بيت‏ عليهم السلام كه در چهار مرحله تبيين مى‏ شود:
۴٬۰۶۴

ویرایش