پرش به محتوا

آيه ۱۶ توبه و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
| توضیح صوت =ترتیل آیه ۱۶ سوره توبه با صدای شهریار پرهیزگار  
| توضیح صوت =ترتیل آیه ۱۶ سوره توبه با صدای شهریار پرهیزگار  
}}
}}
== آيه«أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تُتْرَكُوا وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّه الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ لَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّه...»<ref>توبه /  ۱۶. واقعه قرآنى غدير: ص ۱۱۵،۱۲. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۸۱ . غدير در قرآن: ج ۱ ص ۳۰ - ۳۴.</ref>==
پيش از سفر [[حجةالوداع]] و واقعه غدير، سه آيه از قرآن در [[مدینه]] نازل شد كه يكى از آنهاست:


{{قرآن|اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوا وَ لَمّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ لَمْ‏يَتَّخُذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لا رَسُولِهِ وَ لا الْمُؤْمِنينَ وَليجَةً...}}:
== آیه‌ای نازل‌شده پیش از غدیر ==
بستر نزول آیه ۱۶ سوره توبه از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است:  پيش از سفر [[حجةالوداع]] و واقعه غدير، سه آيه از قرآن در [[مدینه]] نازل شد كه يكى از آنها آیه ۱۶ توبه بود: {{قرآن|اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوا وَ لَمّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ لَمْ‏يَتَّخُذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لا رَسُولِهِ وَ لا الْمُؤْمِنينَ وَليجَةً وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ|ترجمه=آيا گمان كرده‌‏ايد كه به حال خود رها مى‌شويد در حالى كه هنوز خدا جهادكنندگان از شما را بايد بشناسد كه جز خدا و رسول و مؤمنان را صاحب اسرار خود قرار نمى‏‌دهند و خدا به آنچه انجام مى‌دهيد آگاه است}}


«آيا گمان كرده ‏ايد كه به حال خود رها مى ‏شويد در حالى كه هنوز خدا جهاد كنندگان از شما را بايد بشناسد كه جز خدا و رسول و مؤمنين را صاحب اسرار خود قرار نمى‏ دهند».
== رخدادهای پس از نزول آیه ==
با نزول اين آيه ۱۶ سوره توبه مردم پرسيدند: يا رسول ‏اللَّه، آیا {{قرآن|المؤمنين}} در این آیه درباره گروه خاصى از مؤمنان است يا شامل همه آنان مى‌‏شود؟ در پاسخ خداوند به پيامبرش دستور داد واليان امر مردم را به آنان بشناساند و ولايت را براى آنان تفسير كند. از همين جا بود كه برنامه غدير تدارک ديده شد تا در آن مراسم مفهوم و شئون ولايت به بهترین شكل براى مردم بيان شود. در مراسم غدير هم پس از خطابه، مردم به ياد آوردند كه در مدينه درباره این آیه و دو آیه دیگر سؤال كردند و امروز روز پاسخ آن است. اين بود كه درباره همين سه آيه بار ديگر سؤال كردند.


با نزول اين آيه و دو آيه ديگر(آيه اولى الامر و آيه انما وليكم اللَّه و رسوله)، مردم پرسيدند: يا رسول ‏اللَّه، آيا اين سه آيه و عناوين اصلى آنها يعنى {{قرآن|اولو الامر}} و {{قرآن|مؤتى الزكاة فى الركوع}} و {{قرآن|المؤمنين}} درباره گروه خاصى از مؤمنين است يا شامل همه آنان مى ‏شود؟
با اين مقدمات كه مردم را براى مسئله ولايت کنجکاو کرده بود جبرئيل بر پيامبر نازل شد و با اشاره به [[آیه ۳ مائده و غدیر|آیه اکمال]] چنين پيام آورد: «يا محمد، خداوند -جل اسمه- به تو سلام مى‏‌رساند و مى‌فرمايد: من پيامبرى از پيامبرانم و رسولى از فرستادگانم را از دنيا نبردم مگر بعد از كمال دينم و مؤكدنمودن حجتم. اكنون دو مسئله از واجبات باقى مانده كه بايد آن را به قومت ابلاغ نمايى: يكى حج و ديگرى ولايت و خلافت بعد از خودت؛ چرا كه من زمينم را از حجتم خالى نگذاشته‌‏ام و تا ابد خالى نمى‌گذارم.<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۳. كتاب سليم: ص ۱۹۸. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۰۱ - ۲۰۲.</ref>
 
در پاسخ خداوند به پيامبرش دستور داد واليان امر مردم را به آنان بشناساند، و ولايت را براى آنان تفسير و بيان كند همان گونه كه نماز و زكات را برايشان بيان كرده است؛ و از همين جا بود كه برنامه غدير تدارک ديده شد تا در آن مراسم عظيم مفهوم و شئون ولايت در شكوهمندترين شكل خود براى مردم بيان شود.
 
جالب اينكه در مراسم غدير هم پس از خطابه مردم به ياد آوردند كه در مدينه درباره همين سه آيه سؤال كردند و امروز روز پاسخ آن است. اين بود كه درباره همين سه آيه بار ديگر سؤال كردند.
 
با اين مقدمات كه مردم را براى مسئله ولايت به كنجكاوى وادار كرده بود، جبرئيل بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد و با اشاره به آيه اكمال دين -  كه بعداً به عنوان آيه ۶۷ سوره مائده نازل شد -  چنين پيام آورد:
 
«يا محمد، خداوند -  جل اسمه -  به تو سلام مى‏ رساند و مى ‏فرمايد: من پيامبرى از پيامبرانم و رسولى از فرستادگانم را از دنيا نبردم مگر بعد از كمال دينم و مؤكد نمودن حجتم.
 
اكنون دو مسئله از واجبات باقى مانده كه بايد آن را به قومت ابلاغ نمايى: يكى حج و ديگرى ولايت و خلافت بعد از خودت، چرا كه من زمينم را از حجتم خالى نگذاشته ‏ام و تا ابد خالى نمى ‏گذارم».<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۳. كتاب سليم: ص ۱۹۸. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۰۱ - ۲۰۲.</ref>


  پس از پايان خطبه غدير و مراسم عمامه ‏گذارى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام و [[تبریک]] و تهنيت، چند سؤال كه از سوى مؤمنين و نيز [[منافقین]] از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيده شد، بر روشنگرى غدير افزود.
  پس از پايان خطبه غدير و مراسم عمامه ‏گذارى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام و [[تبریک]] و تهنيت، چند سؤال كه از سوى مؤمنين و نيز [[منافقین]] از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيده شد، بر روشنگرى غدير افزود.
۱٬۷۳۲

ویرایش