سقیفه: تفاوت میان نسخه‌ها

با شهادت [[امام حسین‏ علیه السلام]] براى بار دوم آوازه غدير تا دورترين نقاط دنيا رفت و حتى كفار و مشركين اهل سقيفه را لعنت كردند و سرفرازى غدير را آفرين گفتند.

== جايگاه غدير در سقيفه<ref>مجموعه مقالات كنگره بين‏ المللى غدير و انسجام اسلامى: ص  ۵۳۱ - ۵۳۳. : جايگاه غدير در سقيفه، نعمت‏ اللَّه صفرى فروشانى.</ref> ==

۳. آيا در غدير هر يک از [[مهاجرین|مهاجر]] و [[انصار]] گفتند: »منّا امير« يا در سقيفه؟

پيامبر صلى الله عليه و آله هم به مسلمانان نمى‏تواند آنچنان اطمينانى داشته باشد كه خود به قوانين اسلام عمل كنند تا چه رسد به اينكه خليفه تعيين كنند!

از جمله اتفاقات در روز سقيفه حضور [[شیطان|ابلیس]] و ديگر شياطين در ماجراى سقيفه و غصب خلافت و گفتگوى آنان است كه در دو مرحله مى ‏توان بيان كرد:

يكى ماجراى [[آدم علیه السلام|حضرت آدم‏ علیه السلام]] در [[بهشت]]، و ديگرى بدون پدر به دنيا آمدن [[عیسی علیه السلام|حضرت عیسی‏ علیه السلام]]، و سومى سقيفه. در اين باره چند عبارت در داستان ابليس در غدير و سقيفه مى‏ بينيم:

شياطين به ابليس گفتند: يا سَيِّدَنا، انْتَ كُنْتَ لِآدَمَ: تو براى آدم بوده‏ اى!

ابليس به شياطين گفت: اما عَلِمْتُمْ انّى كُنْتُ لِآدَمَ مِنْ قَبْلُ: مگر نمى‏دانيد كه من قبلاً براى آدم بوده ‏ام.

و نيز گفت: وَيْلَكُمْ، يَوْمُكُمْ كَيَوْمِ عيسى، وَ اللَّه لاَضِلَّنَّ فيهِ الْخَلْقَ: واى بر شما، امروزتان مانند روز عيسى است. به خدا قسم مردم را درباره او گمراه خواهم كرد.

و در روز سقيفه كه شيطان به عنوان بيعت با ابوبكر دست داد، گفت: يَوْمٌ كَيَوْمِ آدَمَ: روزى است مانند روز آدم!

و همان روز شياطين به او گفتند: انْتَ الَّذى اخْرَجْتَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ: تو بودى كه آدم را از بهشت بيرون آوردى!

به عبارت ديگر هزاران زحمت و تلاش شياطين در هزاران مكان و زمان و درباره هزاران انسان، با يک برنامه بنيادين و ريشه ‏اى به انجام رسيد، و با «اسَّسَ اساسَ ذلِكَ» مرحله «بَنى عَلَيْهِ بُنْيانَهُ» به آسانى پيش رفت، و در طول تاريخ بدون زحمتِ شيطان «جَرى فى ظُلْمِهِ وَ جَوْرِهِ» اتفاق افتاد.

آدَمُ نَقَضَ الْعَهْدَ وَ لَمْ يَكْفُرْ بِالرَّبِّ، وَ هؤُلاءِ نَقَضُوا الْعَهْدَ وَ كَفَرُوا بِالرَّسُولِ:

اكنون جا دارد سراغى از [[شیطان|ابلیس]] و شياطين بگيريم كه با آن همه وحشت و ناراحتى در غدير، با ديدن سقيفه چه حالى پيدا كردند؛ تا راه طى شده غدير را با راه طى شده سقيفه از ذره‏بين اعتقاد مورد بازبينى قرار داده باشيم. در اين باره سه جلوه از پشت پرده عالَم توسط معصومين‏ عليهم السلام براى ما بيان شده است:

[[امام باقر علیه السلام]] اولين مرحله را به محض قرار دادن غير اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در جاى آن حضرت چنين بيان مى ‏فرمايد:

آنگاه همه لشكريانش را جمع كرد و به آنان گفت: شادى كنيد، چرا كه ديگر خدا اطاعت نخواهد شد تا امام بر حقى امور را در دست گيرد.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۷. الكافى: ج ۸ ص ۳۴۵. تأويل الآيات: ج ۲ ص ۴۷۴.</ref>

آنگاه كه على ‏عليه السلام پيامبر صلى الله عليه و آله را [[غسل]] مى‏ داد من از [[مسجد]] آمدم و خبرها را به او دادم كه مردم دو دستى با [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] بيعت مى‏ كنند!

چگونه ديديد مرا هنگامى كه با آنان كارى كردم كه اطاعت على را كه خدا و رسول به آنان امر كرده بود رها كردند؟!<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۶۳. كتاب سليم: ص ۱۴۵. مدينة المعاجز: ج ۲ ص ۲۴۳.</ref>

سومين مرحله را [[حضرت زينب سلام الله علیها|حضرت زينب‏ علیها السلام]] در آخرين لحظات عُمر [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین ‏علیه السلام]] از آن حضرت شنيده كه آن واقعه كربلاست.

حضرت از قول [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] ماجراهاى سقيفه و بعد از آن تا ماجراى [[عاشورا]] را براى دخترش نقل كرد تا آنجا كه فرمود:

آنگاه از قول پيامبر صلى الله عليه و آله چنين نقل فرمود: [[شیطان|ابلیس]] در آن روز (روز عاشورا) از خوشحالى به پرواز در مى ‏آيد، و همراه همه شياطين تمام زمين را سير مى ‏كند و در آن حال مى ‏گويد:

از اين پس كار خود را به شک انداختن مردم درباره آنان و وادار كردنشان بر دشمنى آنان و عمل بر ضد آنان و دوستانشان قرار دهيد، تا گمراهى و كفر مردم مستحكم و پا برجا شود، تا آنجا كه هيچكس از آنان نجات پيدا نكند.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۶۱ ،۶۰ . كامل الزيارات: ص ۲۵۹ - ۲۶۶.</ref>

== زمينه اعتقادى سقيفه<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۴۷۹،۴۷۸. اسرار غدير: ص ۳۰۵. چهارده قرن با غدير: ص ۱۷. واقعه قرآنى غدير: ص ۲۰۷ - ۲۰۹. ژرفاى غدير: ۱۸۰ - ۱۸۲.</ref> ==

سقيفه با آنكه در ظاهر غالب شد و قدرت را در دست گرفت و اهداف خود را دنبال كرد، ولى غدير به طور جدى كار خود را دنبال كرد و در سايه «وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ» تا امروز نام نيک آن در برابر ننگ سقيفه، بر بلندترين قلّۀ [[تاریخ]] مى ‏درخشد.

[[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] چنان براى غصب [[جانشین|خلافت]] مجهز بودند كه به محض شهادت [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] حتى به غسل و تدفين حضرت اعتنا نكردند، و در حالى كه جنازه حضرت در چند قدمى مسجد روى زمين بود و هنوز به خاک سپرده نشده بود، ماجراى [[جانشین|خلافت]] را -  با مقدماتى كه آماده كرده بودند -  به نفع خود فيصله دادند.

[[سعد بن عباده انصاری|سعد بن عُباده]] و [[حبّاب بن منذر|حَبّاب بن مُنذر]] و امثال آنان از رؤساى [[انصار]] كه بى‏ خبر از همه جا به خيال خود براى حل و فصل مسئله خلافت به سقيفه آمده بودند، چنان غافلگير شدند كه در يک چشم بر هم زدن همه مسايل را تمام شده ديدند.

در حضور سعد بن عباده، همه شاهد بودند كه [[بشیر بن سعید]] و [[اسید بن حضیر|اُسَید بن حضیر]] دست [[بیعت]] با ابوبكر پيش آوردند و سعد را كه رئيس كل انصار بود نزد همه خوار كردند و حتى فرياد «سعد را بكشيد» از زبان عمر شنيده شد! آنها خبر نداشتند كه تمام اين برنامه ‏ها قبلاً توسط [[معاذ بن جبل]] تدارک ديده شده و اصحاب صحيفه همه اين نقشه‏ ها را از قبل آماده كرده ‏اند.

سلاح «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ»<ref>نساء /  ۱۵۰.</ref>، و پذيرفتن برخى از حجج الهى و انكار بعضى ديگر از مسائلى بود كه سقيفه به شدت پيگيرى نمود و نتايج مهمى براى اهداف خود به دست آورد.

«إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِاللَّه وَ رُسُلِهِ».<ref>نساء /  ۱۵۰.</ref> از سوى ديگر شعار «يُفَرِّقُوا بَيْنَ اللَّه وَ رُسُلِهِ» را بيان فرموده، و فرضيه «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ» را مطرح نموده است.

نهايتاً هدف اصلى را نشانه رفته كه آنان در صدد ايجاد دينى جديد و اعتقادى خاص هستند كه ربطى به دين الهى ندارد، چنان كه مى‏ فرمايد: «وَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذلِكَ سَبِيلاً».

[[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] هم در [[خطبه غدیر]] اين مفهوم را به شكل‏ هاى مختلف از جمله [[حدیث ثقلین فراز حساس خطبه غدیر|حدیث ثقلین]] و حديث رايات در روز [[قیامت]] بيان فرمود.

آنچه در اينجا قابل ذكر است اينكه سقيفه سدّ راه قرآن شد. [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] از همان آغاز سقيفه، بر ظاهر قرآن تأكيد كردند و از تفسير آن منع نمودند؛ چرا كه نياز به مفسر آن اميرالمؤمنين ‏عليه السلام بود، و آنان از حضور حضرت ابا داشتند.

حتى آنچه را از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده بود منع مى‏ كردند. ابوبكر طى دستورى چنين گفت: لا تَرْوُوا الاحاديثَ عَنِ النَّبِىِّ وَ اشْتَغِلُوا بِالْقُرْآنِ:

جالب‏ تر اينكه هرگاه اطلاع مى‏يافت يكى از آنان از اين دستور تخلف ورزيده، او را به [[مدینه]] احضار مى ‏كرد و تا آخر عمر او را نزد خود نگه مى ‏داشت و آنچه او از احاديث جمع كرده بود از دستش مى ‏گرفت و مى‏ سوزاند.<ref>الطبقات الكبرى (ابن سعد): ج ۳ ص ۲۸۷.</ref>

مردى به نام «ضبيع» درباره معانى آيات قرآن بسيار پرس و جو مى‏ كرد تا آنكه از عمر درباره تفسير «الذَّارِياتِ» و «النَّازِعاتِ» و «الْمُرْسَلاتِ» سؤال كرد.

معاويه گفت: پس قرآن را بخوانيد و آن را تأويل هم بنماييد ولى آنچه از تفسير قرآن كه خداوند درباره شما نازل كرده و [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] درباره شما فرموده نقل نكنيد، و هر چه غير آن است نقل كنيد!

خداوند [[اتمام حجت]] بزرگ خود را با غدير بر مردم انجام داد، و پيامبر صلى الله عليه و آله آنچه برنامه‏اش بود در اين باره به انجام رساند و هيچ نقطه مبهم و جاى سؤالى درباره آينده [[اسلام]] باقى نگذاشت.

فَلَمَّا اخْتارَ اللَّهُ لِنَبِيِّهِ دارَ أَنْبِيائِهِ وَ مَأْوى أَصْفِيائِهِ وَ أَتَمَّ عَلَيْهِ ما وَعَدَهُ، ظَهَرَتْ فيكُمْ حَسيكَةُ النِّفاقِ ... . وَ أَطْلَعَ الشَّيْطانُ رَأْسَهُ مِنْ مَغْرِزِهِ هاتِفاً بِكُمْ. فَدَعاكُمْ فَأَلْفاكُمْ لِدَعْوَتِهِ مُسْتَجيبينَ ... . ثُمَّ اسْتَنْهَضَكُمْ فَوَجَدَكُمْ ناهِضينَ خِفافاً ... . هذا وَ الْعَهْدُ قَريبٌ وَ الْكَلْمُ رَحيبٌ وَ الْجُرْحُ لَمَّا يَنْدَمِلْ وَ الرَّسُولُ لَمَّا يُقْبَرْ ... . ثُمَّ أَخَذْتُمْ تُورُونَ وَقْدَتَها وَ تُهَيِّجُونَ جَمْرَتَها وَ تَسْتَجيبُونَ لِهِتافِ الشَّيْطانِ الْغَوِىِّ وَ إِطْفاءِ أَنْوارِ الدّينِ الْجَلِيِّ وَ إِهْمالِ سُنَنِ النَّبِيِّ الصَّفِيِّ.<ref>بحار الانوار: ج ۲۹ ص ۲۲۵.</ref>

   پنج موقعيت مهم در تبليغ غدير از بنيانگذارِ آن حضرت خاتم الانبياء عليهم السلام مى‏ بينيم، كه همه آنها در فاصله دو ماه و اندى از ۱۸ ذى‏ الحجه سال دهم تا ۲۸ صفر سال يازدهم هجرى رخ داده است. كارساز بودن هر يک از اين موقعيت ‏ها در آينده ‏هاى غدير مشهود است و خبر از «اَكمَلتُ لَكُم دينَكُم» از يک سو و «اَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى» از سوى ديگر مى‏ دهد.

== شاهدان غدير معترضان سقيفه<ref>فرهنگ غدير (محدّثى): ص ۳۳۰،۳۲۹.</ref> ==

بهتر است شما نزد او برويد و آنچه را از پيامبر صلى الله عليه و آله شنيده ‏ايد -  به عنوان [[اتمام حجت]] -  بازگو كنيد.

آن دوازده نفر عبارت بودند از: [[خالد بن سعید بن عاص]]، [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد]]، [[ابی بن کعب|ابیّ بن کعب]]، [[عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان)|عمار بن یاسر]]، [[ابوذر غفاری]]، [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان فارسی]]، [[عبدالله بن مسعود هذلی (ابوعبدالرحمن)|عبدالله بن مسعود]]، [[بریده اسلمی]] (از [[مهاجرین]]) و [[خزیمة بن ثابت]] دوالشهادتين، [[سهل بن حنیف انصاری|سهل بن حنیف]]، [[ابوایوب انصاری]] و [[ابوالهیثم بن تیهان]].

روز جمعه بود كه آنان اطراف منبر پيامبر صلى الله عليه و آله نشستند و به ترتيب از جا برخاستند و به ابوبكر نسبت به تصدّى خلافت هشدار دادند، [[واقعه غدیر|واقعه غدیر خم]] و [[حدیث غدیر]] را يادآور شدند و از كنار گذاشتن [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام]] از [[جانشین|خلافت]] و مخالفت با دستور [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] انتقاد كردند، و به اين شكل حكومت و خلافت را بدون مستند شرعى دانستند.

«الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»<ref>مائده /  ۳.</ref>:

از همين جا به عظمت جنايت سقيفه و يارانش و همه آنان كه مقام [[ولایت]] را تنها گذاشتند پى مى‏ بريم، كه چگونه اميد كفار به تسلط بر مسلمانان را زنده كردند و آن غبار يأس را از چهره آنان زدودند و مديون نسل‏ هايى شدند كه تا امروز ضربه‏ هاى كارى از كفار و [[منافقین]] مى‏خورند و روز به روز تسلط آنان را بر خود عميق ‏تر مى‏ يابند.

سَمِعْتُ رَسُولَ ‏اللَّه‏ صلى الله عليه و آله يَقُولُ: انَّ عَلَيْكَ وَ عَلى صاحِبِكَ الَّذى بايَعْتَهُ مِثْلَ ذُنُوبِ جَميعِ امَّتِهِ الى يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ مِثْلَ عَذابِهِمْ جَميعاً:

در روايت [[امام باقر علیه السلام]] «إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ»<ref>مجادله /  ۱۰.</ref> به عمر تفسير شده است.<ref>بحار الانوار: ج ۱۷ ص ۲۹ ح ۷ و ج ۲۸ ص ۸۵ و ج ۳۷ ص ۸۵ ح ۲. تفسير القمى: ج ۲ ص ۳۵۶.</ref>

منكرين غدير از صلب سامرى‏ ها و [[یهود]] هستند. سقيفه به نام سنّت بدعت ايجاد كرد تا غدير را بكوبد، ولى غدير منشور حكومت الهىِ فردا و فرداهاى انسان شد؛ كه به اراده خدا ايجاد شده، و با اراده اصحاب بُزدل و پشه‏ صفت سقيفه محو نمى ‏گردد: «يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ».<ref>صفّ /  ۸ .</ref>

البته همه مى ‏دانند كه طلب و تشنگى اساس كار است. يعنى بصيرت [[استبصار]] مى‏ خواهد! مستبصرينى كه به بصيرت الهيه رسيده ‏اند، تشنه غدير شده و از آبشار خطبة النبى‏ صلى الله عليه وآله سيراب شده ‏اند.

== غدير و سقيفه، در هميشه تاريخ<ref>چهارده قرن با غدير: ص ۲۲،۲۱،۱۹. اسرار غدير: ص ۳۱۰،۳۰۹،۳۰۷. واقعه قرآنى غدير: ص ۲۱۳،۲۱۲.</ref> ==

بار اول همسر پيامبر صلى الله عليه و آله در ميدان جنگ در برابر على‏ عليه السلام ظاهر شد، در حالى كه [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]] و [[زبیر بن عوام قرشی|زبیر]] دو صحابى [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] نيز در كنار او بودند.

غديريان نيز آنچه بايد نشان دادند و به دست نيروهاى فداكار و ريشه‏ دار خود چون [[عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان)|عمار]] و [[اویس قرنی]] و [[مالک اشتر]] چنان حماسه آفريدند كه نقش طلايى غدير را بر آسمان [[تاریخ]] حک نمودند.

با شهادت [[امام حسین ‏علیه السلام]] براى بار دوم آوازه غدير تا دورترين نقاط دنيا رفت و حتى كفار و مشركين اهل سقيفه را [[لعن|لعنت]] كردند و سرفرازى غدير را آفرين گفتند.

اگر در غصب خلافت فقط سه نفر از غديريان براى صاحب غدير ماندند، و در كربلا هيچكس!! غاصبان سقيفه اينک برخيزند و رقم ميلياردى غديريان در طول چهارده قرن و در سراسر جهان را ببينند. آنجا كه غاصبين خيالش را هم نمى كردند... !!

== غدير و سقيفه، دو جبهه متقابل<ref>اسرار غدير: ص ۳۰۷،۳۰۵. چهارده قرن با غدير: ص ۱۸،۱۷. واقعه قرآنى غدير: ص ۲۰۷ - ۲۰۹. ژرفاى غدير: ۱۸۰ - ۱۸۲.</ref> ==

گروهى عياش بودند و در برابر [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] قرار گرفته بودند.

يكى از آياتى كه به صورت استشهاد و اشاره و [[اقتباس]] در غدير ديده مى‏ شود، كه به صورت تفسيرگونه ‏اى در كلام [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] تركيب شده و آيه مستقلاً ذكر نشده است، آيه ۵۶ سوره مائده است:

«وَ مَنْ يتولى اللَّه وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّه هُمُ الْغالِبُونَ»<ref>مائده /  ۵۶ .</ref>:

هم مَعاشِرَ النّاسِ، انَا صِراطُ اللَّه الْمُسْتَقيمُ الَّذى امَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى، ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ ... . الا انَ حِزْبَ اللَّه هُمُ الْغالِبُونَ:

[[امام صادق ‏علیه السلام]] مى‏ فرمايد: در غدير دوازده هزار نفر بودند كه به نفع على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام شهادت و گواهى مى ‏دادند، و با اين همه آن حضرت نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه هر يک از شما اموال خود را با دو شاهد مى ‏گيرد!

سپس امام صادق‏ عليه السلام فرمود: حزب الله درباره على‏ عليه السلام غالب شوندگانند.<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۳۹. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۳۸ ح ۳۰. تفسير العياشى: ج ۱ ص ۳۲۹ ح ۱۴۳.</ref>

امام صادق‏ عليه السلام نيز دقيقاً همين نكته را تأكيد فرموده، چرا كه پس از بيان مظلوميت على‏ عليه السلام و اينكه نتوانسته مسلّم‏ترين حق خود را بگيرد و مى‏ فرمايد: «باز هم حزب اللَّه درباره على‏عليه السلام غالب‏ اند».

اكنون بار ديگر اين سؤال مطرح مى‏شود كه چگونه حزب اللَّه غالب‏اند؟

سقيفه به خيال خود چنان موفق پيش مى‏رفت كه وقتى على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام به همراه همسر و فرزندانش چند شب شخصاً بر در خانه [[مهاجرین]] و [[انصار]] رفتند تا براى احياى غدير اقدامى كنند، فقط چهل نفر پاسخ مثبت دادند، و از آن چهل نفر در روز موعود فقط چهار نفر آمدند<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۸.</ref>، و عملاً نشان داده شد كه «ارْتَدَّ النّاسُ بَعْدَ رَسُولِ‏ اللَّه ‏صلى الله عليه و آله الاّ ارْبَعَةٌ» تحقق يافته<ref>كتاب سليم: ص ۱۶۲. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۵۷ - ۲۵۹.</ref>، و اين منتهى آرزوى سقيفه بود.

آنگاه اهانت و ناسزاگويى و لعنت نسبت به صاحب غدير يعنى على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام و خاندانش را آغاز كرد و در صدر خطبه‏ هاى نماز جمعه در كشورى به وسعت ثُلث كره زمين اين برنامه را توسعه داد!!<ref>شرح نهج البلاغة: ج ۱۱ ص ۴۴. كتاب سليم: ص ۳۱۴.</ref>

گذشته از روزهايى كه با برپا كردن آتش بر در خانه فريادِ «احْرِقُوا عَلَيهِمُ الْبَيْتَ بِاهْلِها» سر داده بودند<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۶۹.</ref>، و روزهايى كه با شمشيرهاى آخته به خانه هجوم آوردند و به على‏ عليه السلام حمله كردند و در حالى كه شمشيرها بر سر او گرفته بودند فرياد مى‏ زدند: «اگر بيعت نكنى تو را مى ‏كشيم»!<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۷۱.</ref>

يک پله ديگر آن بود كه ياران ظاهرى غدير بخواهند [[امام حسن مجتبی علیه السلام|امام مجتبی‏ علیه السلام]] را به عنوان خليفه غدير اسير كنند و به دست نماينده سقيفه معاويه بسپارند، كه اين توطئه نيز با صلح آن حضرت خنثى شد.<ref>بحار الانوار: ج ۴۴ ص ۲۰ ح ۴.</ref>

[[امام حسین علیه السلام|حسین بن علی‏ علیه السلام]] تنها يادگار غدير را در حضور ده‏ ها هزار نفر سر بريدند و بر كار خود تكبير هم گفتند و بدن مطهر او را زير سم اسبان قرار دادند و خاندان غدير را اسير كردند و در شهرهاى اسلامى به عنوان اسيران دست سقيفه معرفى كرده و بدان افتخار كردند، و به زعم خود خط پايانى غدير و شيعه را ترسيم نمودند.<ref>بحار الانوار: ج ۴۵ ص ۱ - ۱۰۷.</ref>

آيا اين غلبه جز با عنايت پروردگار ممكن است؟ آيا مصداق آيه «الا ان حِزْبَ اللَّه هُمُ الْغالِبُونَ» جز شيعيان على مى‏ توانند باشند؟

[[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] در برخورد با مخالفان [[ولایت]] على ‏عليه السلام -  با اطلاع از انواع گرايش ‏هايشان -  به محبت ‏هاى خود مى‏ افزود و از خلاف هايشان چشم مى پوشيد.

 با شهادت [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]]، در همان آغاز راه دو فرهنگ قرآنى در پيشگاه كتاب الله تشكيل يافت، و [[غدیر]] با سرمايه نامتناهى از قرآن در برابر دستان خالى از قرآنِ سقيفه قرار گرفت.

عمر در پاسخ به چنين [[اتمام حجت]] تمام عيارى گفت: ما با آنچه از قرآن كه در دستمان است از آنچه تو بدان دعوت مى‏كنى، بى نياز هستيم!!

اميرالمؤمنين‏ عليه السلام آن قرآن را -  كه با تفسيرش بود -  برداشت و به خانه بازگشت.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۷. بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۶۴ - ۲۶۶.</ref>

در زمان عثمان، روزى [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]] از [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] درباره همين قرآن همراه تفسيرش پرسيد كه بعد از آن روز آن را چه كردى و به كجا بردى؟

طلحه پرسيد: به من خبر ده درباره آنچه از قرآن و تأويلش و علم حلال و حرام كه در دست توست، آن را به چه كسى مى‏سپارى و صاحب آن بعد از تو كيست؟

آنها چنان در اين كار سرعت عمل به خرج دادند كه در يک چشم بر هم زدن هفتاد روزه، با لشكر عظيمى بر در خانه صاحب غدير ريختند و آن را به آتش كشيدند، و با ضرب و شتم وارد خانه شدند، و پيشگامان دفاع از غدير يعنى [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه]] و [[محسن بن علی علیه السلام|محسن‏ علیهما السلام]] را به شهادت رساندند.

 [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] چنان براى غصب [[جانشین|خلافت]] مجهز بودند كه به محض شهادت پيامبر صلى الله عليه و آله حتى به غسل و تدفين حضرت اعتنا نكردند، و در حالى كه جنازه حضرت در چند قدمى [[مسجد]] روى زمين بود و هنوز به خاک سپرده نشده بود، ماجراى خلافت را -  با مقدماتى كه آماده كرده بودند -  به نفع خود فيصله دادند.

در پى آنان همه منافقينى كه به بهانه آخرين ديدار با [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] از [[لشکر اسامه]] به [[مدینه]] بازگشته بودند، به جاى يک دست با دو دستِ ابوبكر بيعت مى ‏كردند.

و اين گونه بود كه بدون هيچ زحمتى و در زمان كوتاهى همه مردم -  جز عده انگشت شمارى -  با ابوبكر -  بلكه با [[صحیفه ملعونه]] -  بيعت كردند.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۴.</ref>

با جمله «حسبنا كتاب الله»<ref>الامالى (مفيد): ص ۳۶.</ref> كه به معناى كنار گذاشتن امامِ تعيين شده از سوى خداوند بود، طعم شيرينِ غدير در رسيدن به آرزوهاى بشر در كامشان تلخ شد.

يَقُولُ الله: «ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ»<ref>ق /  ۲۹.</ref>، بِامْرِكَ يا رَبِّ اقُولُ: اللّهمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَ الْعَنْ مَنْ انْكَرَهُ وَ اغْضِبْ عَلى مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ:

يكى از آن روش ‏ها همين است كه در مرحله ‏اى مهم آيه «ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ» آورده شود تا مسلمانان اين موضوع تغيير نيافتنى را با دقت بيشترى در پرونده عقيده خود جاى دهند و هيچ كس ديگرى را جايگزين چنين مقامى نكنند. آن مسئله تغيير نيافتنى تابلوهايى در تولّى و تبرّى است.

از آنچه گفته شد، مى‏توانيم در مورد ماهيت سقيفه اين گونه بگوييم:

همانان كه به فاصله ۸۰ روز از غدير به گونه ‏اى على‏ عليه السلام را ناشناخته انگاشتند و براى خود خليفه انتخاب كردند كه گويى على‏ عليه السلام اصلاً به دنيا نيامده يا قبل از شهادت [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] از دنيا رفته است! هر كس از پيروان راستين پيامبر صلى الله عليه و آله به فاصله چند روز از رحلت آن حضرت وارد [[مسجد]] مى ‏شد و ابوبكر را بر فراز منبر مى‏ ديد بى‏ اختيار مى‏ گفت:

انَسيتَ امْ تَناسَيْتَ!! اى ابوبكر، آيا فراموش كرده‏اى يا خود را به فراموشى زده ‏اى؟<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۲۱۲. الاحتجاج: ج ۱ ص ۱۰۱.</ref>

مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ سَيَكُونُ مِنْ بَعْدى «ائِمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ»<ref>قصص /  ۴۱.</ref>. مَعاشِرَ النّاسِ، انَّ اللَّه وَ انَا بَريئانِ مِنْهُمْ ... . ألا انَّهُمْ اصْحابُ الصَّحيفَةِ:

اكنون نوبت آن است كه ارتباط فرعونيت با [[صحیفه ملعونه]] روشن گردد. آنچه از فرعون معروف است و به عنوان شاخص‏ترين جهت او بايد نشان داده شود ادعاى خدايى اوست، كه قرآن بدان تصريح دارد و در تواريخ مختلف هم ثبت شده است.

فرعونيت عملى به اين شرح است كه بزرگ‏ترين فرمان خدا را كه [[ولایت]] و [[جانشین|خلافت]] و [[امامت]] اهل‏ بيت‏ عليهم السلام بود علناً زير پا گذاشتند و نه تنها از آن سر بر تافتند بلكه در برابر خداوند خليفه‏ اى معرفى كردند، و تا آنجا پيش رفتند كه خليفة الله را به بيعت با خليفه خود اجبار نمودند؛ و اين گونه به پروردگار نشان دادند كه ما اراده خود را بر كرسى نشانديم و امر تو را بر زمين زديم، اگر چه در واقع خداوند بود كه به آنان مهلت مى‏ داد همان گونه كه به فرعون مهلت داد.

پس از آن روز با غصب فدک، در برابر فرمان الهى در اعطاى آن به فاطمه ‏عليها السلام قد عَلَم كردند و شهادت پروردگار به طهارت فاطمه ‏عليها السلام را علناً ردّ كردند و او را با ساير مردم مساوى دانستند!<ref>بحار الانوار: ج ۲۹ ص ۱۳۴، ۱۸۹، ۱۹۴ - ۱۹۹. كتاب سليم: ص ۳۹۰،۲۲۶. كنزالعمال: ج ۵ ص ۳۰۱. السنن الكبرى: ج ۵ ص ۲۰.</ref>

ديرى نپاييد كه «مُتْعَتانِ مُحَلَّلَتانِ عَلى عَهْدِ رَسُولِ ‏اللَّه ‏صلى الله عليه و آله انَا احَرِّمُهُما» را اعلان كردند و كلام صريح خداوند در قرآن درباره حج تمتع و ازدواج متعه را زير پا گذاشتند و آن را حرام كردند!<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۵۹۴ - ۶۳۸ .</ref>

[[معاویة بن ابی‏ سفیان]] در اين باره مى‏ گويد: «چه بسيار است آنچه عمر در اين امت بر خلاف سنت پيامبر صلى الله عليه و آله بدعت گذاشت و مردم پيرو او شدند و از او پذيرفتند... . مسايل بسيارى كه بيش از هزار باب است»!!<ref>كتاب سليم: ص ۲۸۵.</ref>

[[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] در اين باره مى‏ فرمايد: به خدا قسم، زمامداران قبل از من امور عظيمى را انجام دادند كه در آنها عمداً با پيامبر صلى الله عليه و آله مخالفت كردند.<ref>كتاب سليم: ص ۲۶۲.</ref>

«ما عَلِمْتُ لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرِى»! و آنچه من در برابر سخن خداى يكتا مى‏ گويم درست است!!

و از همين جاست كه پيامبر صلى الله عليه و آله مى‏ فرمايد: «روز قيامت امت من در پنج گروه نزد من وارد مى ‏شوند: يک دسته گروهِ فرعون امت است...».<ref>اليقين: ص ۴۴۴،۳۶۴. مراجعه شود به كتاب: غدير در قرآن: ج ۳ ص ۱۷۷.</ref>

روز [[قیامت]] ابليس را مى‏ آورند در حالى كه با يک افسار آتشين بر او لجام زده ‏اند، ولى دومى را مى ‏آورند در حالى كه با دو افسار آتشين بر او لجام زده ‏اند.

[[شیطان|ابلیس]] نزد او مى ‏رود و فرياد می‏زند و می‏گويد: مادر به عزايت بنشيند، تو كيستى؟ من كسى هستم كه اولين و آخرين را گول زدم ولى با يک افسار بسته شده ‏ام در حالى كه تو با دو افسار بسته شده ‏اى؟!

ما مى ‏گوييم: [[اسلام]] بعد از [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] دو راه داشت: خليفه انتخاب شده خدا يا خليفه منتخب مردم.

در بى‏فرهنگى و جهل جامعه آن چنان زحمت كشيد و چه جنگ‏هايى كه بپا كرد! تا روزگارى كه [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]] و [[یزید بن معاویه|یزید]] و [[بنی‏ امیه]] و [[بنی ‏عباس]] رسماً اسلام را به مسخره گرفتند و خودشان عملاً از شوراى ساختگى هم بيرون آمدند و خلافت را تبديل به سلطنت موروثى نمودند.

اين محتواى غدير بود كه كار را يكسره كرد، و پس از [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] در عرض چند ساعت يا چند روز تمام باطن ‏ها را آشكار ساخت، و هر دو دسته به خوبى شناخته شدند و درجات مختلف ايمانِ افراد، هم براى خودشان روشن شد و هم براى ساير مردم معلوم گرديد.

يعنى اگر [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] هم تعيين نكرده بودند لازم بود چنين شخصى و نيز اشخاصى تا آخر روزگار تعيين شوند.

تا زمان هجرت به [[مدینه]] از نظر فضاى اجتماعى زمينه ‏اى براى بيان مطالب نبود، و همه‏اش گريز و اختفا از دشمنان بود. به عبارت ديگر مقصد اصلى فقط كاشتن نهال اسلام بود كه به خوبى انجام پذيرفت.

اين روزگار ۲۳ ساله هدف اصلى را به خوبى و فوق آنچه در نظاير آن در دنيا ديده شده، مراحل خود را طى كرد و در محكم كردن ريشه و تنه اصلى اسلام به خوبى نتيجه گرفت، به طورى كه اسلام با تمام خطراتى كه از لحظات شهادت [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] تا امروز با آن مواجه بود، هويت و ماهيت اصليش را حفظ كرد، و در سايه اين تنه محكم تشيع -  كه راه اصلى اسلام است -  با همه مشكلاتى كه بر سر راه آن بوده توانسته تا امروز راه خود را طى كند.

در [[خطبه غدیر]] اين مسئله به خوبى روشن است كه هنوز درياى معارفِ دين چه تفسير قرآن و چه بيان احكام و چه اعتقادات و معارف دين بيان نشده، و اين همه توسط جانشينان تعيين شده ‏اى كه از هر جهت -  بخصوص از جهت [[علم]] و [[عصمت]] و [[اعتماد]] -  ضمانت شده بودند براى مردم راهگشايى خواهد شد.

اللهمَّ الْعَنْ اوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ... .

 

 

اتَقَرَّبُ الَى اللَّه ... بِالْبَرائَةِ مِمَّنْ اسَّسَ اساسَ ذلِكَ وَ بَنى عَلَيْهِ بُنْيانَهُ وَ جَرى فى ظُلْمِهِ وَ جَوْرِهِ عَلَيْكُمْ ... .

در مواردى با در نظر گرفتن يارى و پيروى ياران صحيفه، استفاده از كلماتى از اين قبيل به چشم مى‏ خورد: «اعْوانهم»، «انْصارهم»، «اشْياعهم»، «اتْباعهم»، «مُساعديهم»، «اوْلِيائهم»، «تابِعيهم».

== مقاومت غدير در برابر سقيفه<ref>اسرار غدير: ص ۳۰۶. چهارده قرن با غدير: ص ۱۸.</ref> ==

اهل سقيفه غافل از اين بودند كه خداوند تعالى حافظ غدير و [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] مبلغ غدير و امامان‏ عليهم السلام صاحب غديرند و در اين جنگ پيروزند.

ولى همبستگى پنج نفرى آنان در روزهاى غصب [[جانشین|خلافت]] باعث شد تا [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین ‏علیه السلام]] بتواند پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله پرده از اسرار صحيفه ملعونه بردارد و حجت را بر مردم آن روز و نسل‏ هاى آينده اسلام براى چندمين بار تمام كند. در اين قسمت مسير آثار صحيفه را در روزهاى بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله پيگيرى مى‏ كنيم:

[[سعد بن عباده انصاری|سعد بن عباده]] و حبّاب بن مُنذر و امثال آنان از رؤساى [[انصار]] كه بى‏خبر از همه جا به خيال خود براى حل و فصل مسئله خلافت آمده بودند، چنان غافلگير شدند كه در يک چشم بر هم زدن همه مسايل را تمام شده ديدند.

در لحظات بسيار حساسى كه آينه غدير در حال شكستن بود، اميرالمؤمنين عليه السلام از زير شمشيرها ايام غدير را يادآور شد، كه آيا در آن روز با آن جمعيت بى‏شمار خلافت براى من تعيين نشد؟

اين بود كه ابوبكر بلافاصله گفت: آرى، پيامبر آن مطالب را درباره خلافت تو گفته ولى آن را نسخ كرده و گفته: «إن اللَّه لا يجمع لنا النبوة و الخلافة»: «خداوند نبوت و خلافت را براى ما جمع نمى ‏كند»!

[[عمر بن خطاب|عمر]]، [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده]]، [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولى ابی‏ حذیفه]]!! مردم بى‏ خبر از نقشه‏ هاى پنهان با مسئله ‏اى جديد روبرو شدند كه قدرت فكر كردن و نفى و اثبات را از آنان گرفته بود.

خداوند در آن فتنه سياه، توسط حجت عظماى خود على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام [[اتمام حجت]] نمود. در حالى كه شمشيرها بالاى سر على‏ عليه السلام آماده فرود بود و همه مى‏ ديدند و مى ‏شنيدند حضرت فرمود: «وفا كرديد به صحيفه ملعونه خود كه در كعبه بر سر آن هم‏پيمان شديد، كه اگر خدا محمد را بكشد و يا بميرد اين خلافت را از ما اهل‏ بيت‏ عليهم السلام باز پس گيريد».

اى [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]]، اى [[ابوذر غفاری|ابوذر]]، اى [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد]]، اى [[زبیر بن عوام قرشی|زبیر]]، شما را به خدا و حق [[اسلام]] قسم مى‏ دهم كه آيا از [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] نشنيديد كه در حضور شما مى‏ فرمود: «اين پنج نفر -  كه نامشان را بخصوص ذكر كرد -  در [[کعبه]] بين خود صحيفه ‏اى نوشته ‏اند و پيمان بسته ‏اند كه اگر من كشته شدم يا مُردم خلافت را -  اى على -  از تو مانع شوند»؟!