آيه ۳۸ اعراف و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
آیه ۳۸ سوره اعراف در متن خطبه غدیر چنین نقل شده است: {{متن عربی|اَلا اِنَّ اَعْداءَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّهُ فيهِمْ}}: {{قرآن|كُلَّما دَخَلَتْ اُمَّةٌ لَعَنَتْ اُخْتَها حَتّى اِذَا ادّارَكُوا فيها جَميعاً قالَتْ اُخْريهُمْ لاَوُليهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ اَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النّارِ، قالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَ لكِنْ لا تَعْلَمُونَ|ترجمه=بدانيد كه دشمنان ايشان كسانى‌‏اند كه خداوند درباره آنان گفته است: هر گروهى كه داخل جهنم مى‏‌شود همتاى خود را لعنت مى‏‌كند، تا آنكه همه آنان در آنجا به يكديگر بپيوندند آخرين آنان با اشاره به اولين آنان مى‏‌گويند: پروردگارا، اينان ما را گمراه كردند؛ پس عذاب دو چندان از آتش به آنان نازل كن. خدا مى ‌فرمايد: «براى هر دو گروه عذاب مضاعف است، ولى شما نمى‌‏دانيد}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷.</ref>
آیه ۳۸ سوره اعراف در متن خطبه غدیر چنین نقل شده است: {{متن عربی|اَلا اِنَّ اَعْداءَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّهُ فيهِمْ}}: {{قرآن|كُلَّما دَخَلَتْ اُمَّةٌ لَعَنَتْ اُخْتَها حَتّى اِذَا ادّارَكُوا فيها جَميعاً قالَتْ اُخْريهُمْ لاَوُليهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ اَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النّارِ، قالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَ لكِنْ لا تَعْلَمُونَ|ترجمه=بدانيد كه دشمنان ايشان كسانى‌‏اند كه خداوند درباره آنان گفته است: هر گروهى كه داخل جهنم مى‏‌شود همتاى خود را لعنت مى‏‌كند، تا آنكه همه آنان در آنجا به يكديگر بپيوندند آخرين آنان با اشاره به اولين آنان مى‏‌گويند: پروردگارا، اينان ما را گمراه كردند؛ پس عذاب دو چندان از آتش به آنان نازل كن. خدا مى ‌فرمايد: «براى هر دو گروه عذاب مضاعف است، ولى شما نمى‌‏دانيد}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷.</ref>


=== موقعيت تاريخى ===
== آیه در وصف دشمنان غدیر ==
نيمى از وقت خطبه بلند غدير سپرى شده بود. پيامبر گرامى اسلام‏ صلى الله عليه و آله در اين مرحله، يک فراز از دوستان على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام و يک فراز از دشمنانش مى‏ گويد، تا اين فراز كه صحنه روز قيامت را درباره دشمنان او بيان مى‏ كند.
موقعیت تاریخی تفسیر آیه ۳۸ سوره اعراف چنین ترسیم شده است: نيمى از وقت خطبه بلند غدير سپرى شده بود. پیامبر صلى الله عليه و آله پس از آنكه مفهوم [[صراط مستقیم و خطبه غدیر|صراط مستقیم]] را روشن کرد، به معرفى دو گروه دوستان و دشمنان [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] پرداخت. تا اين فراز كه صحنه روز قيامت را درباره دشمنان او بيان مى‏‌كند.


آيه ‏اى كه حضرت از اواسط آن در كلامش آورده از آيه۳۶ سوره اعراف آغاز مى‏ شود و به آيه ۴۱ ختم مى ‏شود.<ref>از آيه ۳۶ تا ۴۱ سوره اعراف متن آيات چنين است:
طبق تفسیری که پیامبر صلی الله علیه وآله از آیه ارائه کرده معنای آیه چنین خواهد بود: دشمنان على‏ عليه السلام كه آيات خدا را تكذيب نموده و نسبت به آنها سركشى كردند اهل آتش‌اند و در آن دائمى خواهند بود. چه كسى ظالم‌‏تر از دشمنان على‏ عليه السلام است كه به خدا دروغ بستند يا نشانه‏‌هاى خدا را تكذيب كردند. آن هنگام كه مرگشان فرا رسد، فرستادگان خدا از آنان مى‌‏پرسند: كجايند آنچه غير از خدا صدا مى‏‌زديد؛ در پاسخ مى‏‌گويند: از نزد ما گم شده‏‌اند، و سپس بر عليه خود شهادت مى‏‌دهند كه كافر بوده‌‏اند.


«وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّه كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ أُولئِكَ يَنالُهُمْ نَصِيبُهُمْ مِنَ الْكِتابِ حَتَّى إِذا جاءَتْهُمْ رُسُلُنا يَتَوَفَّوْنَهُمْ قالُوا أَيْنَ ما كُنْتُمْ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّه قالُوا ضَلُّوا عَنَّا وَ شَهِدُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كانُوا كافِرِينَ. قالَ ادْخُلُوا فِى أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيها جَمِيعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ قالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَ لكِنْ لا تَعْلَمُونَ، وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ. إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِى سَمِّ الْخِياطِ وَ كَذلِكَ نَجْزِى‏الْمُجْرِمِينَ. لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ وَ كَذلِكَ نَجْزِى  الظَّالِمِينَ».</ref>
آنگاه به دشمنان على‏ عليه السلام گفته مى‌‏شود: شما هم نزد امت‏‌هاى قبلى كه در آتش هستند برويد كه آنچنان دچار نكبت‏‌اند كه يكديگر را لعنت مى‏‌كنند و گناه را بر عهده پيشينيانشان قرار مى‏‌دهند؛ ولى خداوند به دشمنان على‏ عليه السلام خواهد فرمود: عذاب پيروان [[سقیفه]] همانند بنيانگذاران آن است، كه به پيروان خود خواهند گفت: شما هم مانند ما تخفيفى از عذاب نداريد، پس مانند ما بچشيد و حاصل کار خود را ببينيد.<ref>غدير در قرآن، ج۲، ص۶۴.</ref>


و طبق تفسيرى كه فرموده چنين بيان مى ‏گردد:
== هیچ  عبادتی بدون ولایت پذیرفته نیست ==
در ذیل تفسیر آیه ۳۸ سوره اعراف در خطبه غدیر نکته‌ای درباره عدم پذیرش عبادات جز با ولایت و برائت از دشمنان آن گفته شده است؛ برای نمونه در روایتی چنین آمده است: يا على، اگر بنده‏‌اى هزار سال خدا را عبادت كند، خدا از او قبول نمى‏‌كند جز با ولايت تو و امامان از فرزندانت و ولايت تو پذيرفته نمى‏‌شود جز با برائت از دشمنانت و دشمنان امامان از فرزندانت.<ref>كنز الفوائد، ص۱۸۵.</ref>


دشمنان على‏ عليه السلام كه آيات خدا را تكذيب نموده و نسبت به آنها سركشى كردند و خود را بالا گرفتند اهل آتش ‏اند و در آن دائمى خواهند بود.چه كسى ظالم‏تر از دشمنان على‏ عليه السلام است كه به خدا افترا و دروغ بستند يا نشانه‏ هاى خدا را تكذيب كردند.آن هنگام كه مرگشان فرا رسد فرستادگان خدا از آنان مى ‏پرسند:كجايند آنچه غير از خدا صدا مى‏ زديد؟ در پاسخ مى‏ گويند: از نزد ما گم شده‏ اند، و سپس بر عليه خود شهادت مى‏ دهند كه كافر بوده ‏اند!
مبنای این عدم پذیرش هم در کلامی از اميرالمؤمنين ‏عليه السلام آمده است: بر عهده آن دو است گناه امت محمد صلى الله عليه و آله؛ تا روز قيامت هر خونى كه به ناحق ريخته شود و هر مالى كه به حرام خورده شود و هر ناموسى كه به حرام تصرف شود و هر حكمى كه به ظلم داده شود بر عهده آن دو است، بدون آنكه از گناه انجام‌دهنده آن چيزى كم شود.<ref>كتاب سليم: ص ۴۴۰.</ref>
 
آنگاه به دشمنان على‏ عليه السلام گفته مى ‏شود:
 
شما هم نزد امت‏ هاى قبلى كه در آتش هستند برويد كه آنچنان دچار نكبت‏ اند كه يكديگر را لعنت مى‏ كنند و گناه را بر عهده پيشينيانشان قرار مى‏ دهند، ولى خداوند به دشمنان على‏ عليه السلام خواهد فرمود: عذاب پيروان [[سقیفه]] همانند بنيانگذاران آن است، كه به پيروان خود خواهند گفت:
 
شما هم مانند ما تخفيفى از عذاب نداريد، پس مانند ما بچشيد و دست رنج خود را ببينيد.دشمنان على‏ عليه السلام كه آيات خدا را تكذيب كرده و خود را بالا گرفته ‏اند درهاى رحمت آسمان برايشان باز نخواهد شد، و بهشت رفتنشان محال است، همان گونه كه اگر شترى بخواهد از سوراخ سوزنى عبور كند!! بلكه فرش و روانداز اعداء آل محمد عليهم السلام در جهنم گسترانده شده است.
 
=== تحليل اعتقادى ===
تا اينجا خلاصه شش آيه بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله به دشمنان اهل ‏بيت‏ عليهم السلام تفسير فرمود و معلوم گرديد خداوند چگونه آينده اينان را ترسيم نموده است.اكنون معناى كلمات مبارک معصومين‏ عليهم السلام را درباره دشمنانشان درک مى‏ كنيم آنجا كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:
 
يا على، اگر بنده‏اى هزار سال خدا را عبادت كند، خدا از او قبول نمى‏ كند جز با ولايت تو و امامان از فرزندانت، و ولايت تو پذيرفته نمى‏ شود جز با برائت از دشمنانت و دشمنان امامان از فرزندانت.<ref>كنز الفوائد: ص ۱۸۵.</ref>
 
و اميرالمؤمنين ‏عليه السلام مى‏ فرمايد:
 
بر عهده آن دو است گناه امت محمد صلى الله عليه و آله؛ تا روز قيامت هر خونى كه به ناحق ريخته شود و هر مالى كه به حرام خورده شود و هر ناموسى كه به حرام تصرف شود و هر حكمى كه به ظلم داده شود، بر عهده آن دو است بدون آنكه از گناه انجام دهنده آن چيزى كم شود.<ref>كتاب سليم: ص ۴۴۰.</ref> <ref>سخنرانى استثنائى غدير، ص۲۰۱-۲۱۲؛ واقعه قرآنى غدير، ص۱۰۱.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
۱٬۶۲۶

ویرایش