سوره نصر و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
گفته شده که به‌محض نزول سوره نصر، پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به‌طور رسمى نزديكى مرگ خويش را خبر داد و فرمود: «نُعِيَتْ الَىَّ نَفْسى بِأَنَّها مَقْبُوضَةٌ فى هذِهِ السَّنَةِ»: «نفسم به من خبر مى‌دهد كه در اين سال قبض روح خواهد شد».<ref>تفسير نورالثقلين، ج ۵، ص ۶۸۹ ح ۱؛ بحار الانوار، ج ۳۷، ص ۱۱۳، ح ۶؛ الاقبال، ج ۱، ص ۴۵۴؛ تفسيرالقمى، ج ۲، ص ۴۴۶.</ref> اولين مسئله‌اى كه پس از نزول سوره نصر و شنيدن خبر رحلت پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به ذهن همه خطور كرد، مسئله جانشينى آن حضرت بود. این سؤال را بهترين مقدمه براى آغاز مراسم غدیر دانسته‌اند كه مى‌توانست پاسخ به چنين سؤالى باشد.
گفته شده که به‌محض نزول سوره نصر، پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به‌طور رسمى نزديكى مرگ خويش را خبر داد و فرمود: «نُعِيَتْ الَىَّ نَفْسى بِأَنَّها مَقْبُوضَةٌ فى هذِهِ السَّنَةِ»: «نفسم به من خبر مى‌دهد كه در اين سال قبض روح خواهد شد».<ref>تفسير نورالثقلين، ج ۵، ص ۶۸۹ ح ۱؛ بحار الانوار، ج ۳۷، ص ۱۱۳، ح ۶؛ الاقبال، ج ۱، ص ۴۵۴؛ تفسيرالقمى، ج ۲، ص ۴۴۶.</ref> اولين مسئله‌اى كه پس از نزول سوره نصر و شنيدن خبر رحلت پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به ذهن همه خطور كرد، مسئله جانشينى آن حضرت بود. این سؤال را بهترين مقدمه براى آغاز مراسم غدیر دانسته‌اند كه مى‌توانست پاسخ به چنين سؤالى باشد.


به نقل از منابع، اصحاب پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله كه از مطرح‌كردن مسئله رحلت آن حضرت در حضورش خجالت مى‌كشيدند، سراغ سلمان فارسى رفتند كه به پیامبر نزدیک‌تر بود.  
به نقل از منابع، اصحاب پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله كه از مطرح‌كردن مسئله رحلت آن حضرت در حضورش خجالت مى‌كشيدند، سراغ سلمان فارسى رفتند كه به پیامبر نزدیک‌تر بود. آنها با توجه به تصريح پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله درباره رحلتش از سلمان خواستند تا از حضرت بپرسد که امورشان را به كه مى‌سپارد و پناه آنان پس از او چه كسى خواهد بود و محبوبترين افراد نزد او كيست. در پاسخ اين سؤال آن حضرت تعلّلى نموده تا سه بار پاسخ به آن را به تأخير انداخت و گويا مردم را نسبت به مسئله حساس‌تر و نسبت به پاسخ آن تشنه‌تر کرد. سپس فرمود: «برادر و وزيرم و جانشينم در اهل بيتم و بهترين كسى كه بعد از خود باقى مى‌گذارم كه دِين مرا ادا مى‌كند و به وعده‌هاى من وفا مى‌نمايد، على بن ابى‌طالب است».<ref>تفسير فرات، ص ۶۱۳؛ شرح الاخبار، ج ۱، ص ۲۱۱، ح ۱۸۳.</ref>  
 
آنها با توجه به تصريح پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله درباره رحلتش از سلمان خواستند تا از حضرت بپرسد: امور ما را به كه مى‌سپارى، و پناه ما چه كسى خواهد بود و محبوبترين افراد نزد او كيست؟
 
در پاسخ اين سؤال آن حضرت تعلّلى نموده تا سه بار آن را به تأخير انداخت و گويا مردم را نسبت به مسئله حساس‌تر و نسبت به پاسخ آن تشنه‌تر مى‌نمود.  
 
سپس فرمود: «برادر و وزيرم و جانشينم در اهل بيتم و بهترين كسى كه بعد از خود باقى مى‌گذارم كه دِين مرا ادا مى‌كند و به وعده‌هاى من وفا مى‌نمايد، على بن ابى طالب است».<ref>تفسير فرات، ص ۶۱۳. شرح الاخبار، ج ۱، ص ۲۱۱، ح ۱۸۳.</ref>


== '''پیامد دوم: سخنان پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله با على عليه السلام درباره خلافت‌''' ==
== '''پیامد دوم: سخنان پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله با على عليه السلام درباره خلافت‌''' ==
دومين پيامد نزول سوره نصر آن بود كه پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله اميرالمؤمنين عليه السلام را فرا خواند و به او چنين فرمود:
دومين پيامد نزول سوره نصر این دانسته شده که پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله اميرالمؤمنين عليه السلام را فرا خواند و به او چنين گفت: يا على، آنچه بدان وعده داده شده بودم آمد: فتح آمد و مردم گروه‌گروه در دين خدا داخل شدند. هيچكس از تو سزاوارتر به قرار گرفتن در مقام من نيست؛ به‌خاطر پيشتربودن تو در اسلام و نزديكى تو با من و دامادى تو نسبت به من و اينكه سيده زنان جهان نزد توست و به‌خاطر حمايت‌هايى كه پدرت ابوطالب از من کرد و گرفتارى‌هايى كه هنگام نزول قرآن به‌خاطر من متحمل شد.<ref>بحار الانوار، ج ۴۰، ص ۸۵؛ شرح نهج البلاغة، ج ۹، ص ۱۷۴. </ref> برخی محققان محتمل دانسته‌اند که حضرت اين سخنان را علناً در حضور مردم به على عليه السلام گفته باشد، تا افكار مردم را نسبت به مسئله خلافت آماده‌تر سازد.
 
يا على، آنچه بدان وعده داده شده بودم آمد. فتح آمد و مردم گروه گروه در دين خدا داخل شدند. هيچكس از تو سزاوارتر به قرار گرفتن در مقام من نيست، به خاطر پيشتر بودن تو در اسلام و نزديكى تو با من و دامادى تو نسبت به من و اينكه سيده زنان جهان نزد توست، و قبل از آن حمايت‌هايى كه پدرت ابوطالب درباره من داشت و گرفتارى‌هايى كه هنگام نزول قرآن به خاطر من متحمل شد ...<ref>بحار الانوار، ج ۴۰، ص ۸۵؛ شرح نهج البلاغة، ج ۹، ص ۱۷۴. </ref>
 
اين احتمال وجود دارد كه حضرت اين سخنان را علناً در حضور مردم به على عليه السلام فرموده باشد، تا افكار مردم را نسبت به مسئله خلافت آماده‌تر سازد.


== '''پیامد سوم: سخنرانى عمومى درباره ولايت‌''' ==
== '''پیامد سوم: سخنرانى عمومى درباره ولايت‌''' ==
۲۲۱

ویرایش