۲۲۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
آیات ۱۴ تا ۱۹ سوره مجادله از جمله آیاتی است که در برخی دعاهای مربوط به غدیر به کار گرفته شده است. به نظر برخی محققان، يكى از جلوههاى قرآنى غدير كه مورد غفلت قرار گرفته، پارههای از دعا و زياراتى است كه در آنها به تبيين آيات مربوط به واقعه غدير پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات - بهخصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفتههايى از مسئله غدير بهچشم مىخورد كه در روايات ديگر يافت نمىشود. | آیات ۱۴ تا ۱۹ سوره مجادله از جمله آیاتی است که در برخی دعاهای مربوط به غدیر به کار گرفته شده است. به نظر برخی محققان، يكى از جلوههاى قرآنى غدير كه مورد غفلت قرار گرفته، پارههای از دعا و زياراتى است كه در آنها به تبيين آيات مربوط به واقعه غدير پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات - بهخصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفتههايى از مسئله غدير بهچشم مىخورد كه در روايات ديگر يافت نمىشود. | ||
=== متن دعا === | === متن دعا و آیات تضمینشده در آن === | ||
در فرازى از دعاى بعد از نماز روز غدير چنين آمده است: {{متن عربی|فَاشْهَدُ يا الهى انَّ الامامَ الْهادِى الْمُرْشِدَ الرَّشيدَ عَلِىَّ بْنَ ابىطالِبٍ اميرَالْمُؤْمِنينَ الَّذى ...، جَعَلْتَ الاقْرارَ بِوِلايَتِهِ تَمامَ تَوْحيدِكَ وَ الاخْلاصَ لَكَ بِوَحْدانِيَّتِكَ وَ اكْمالَ دينِكَ وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ عَلى جَميعِ خَلْقِكَ، فَقُلْتَ وَ قَوْلُكَ الْحَقُّ}}: {{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}} {{متن عربی|فَلَكَ الْحَمْدُ عَلى ما مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الاخْلاصِ لَكَ بِوَحْدانِيَّتِكَ، وَ جُدْتَ عَلَيْنا بِمُوالاةِ وَلِيِّكَ الْهادى مِنْ بَعْدِ نَبِيِّكَ النَّذيرِ الْمُنْذِرِ، وَ رَضيتَ لَنَا الاسْلامَ ديناً بِمَوْلانا، وَ اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِالَّذى جَدَّدْتَ لَنا عَهْدَكَ وَ ميثاقَكَ، وَ ذَكَّرْتَنا ذلِكَ وَ جَعَلْتَنا مِنْ اهْلِ الاخْلاصِ وَ التَّصْديقِ لِعَهْدِكَ وَ ميثاقِكَ وَ مِنْ اهْلِ الْوَفاءِ بِذلِكَ، وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ النّاكِثينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ، الْجاحِدينَ بِيَوْمِ الدّينِ، وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبَدِّلينَ وَ الْمُحَرِّفينَ وَ الْمُبَتِّكينَ آذانَ الانْعامَ، وَ الْمُغَيِّرينَ خَلْقَ اللَّهِ، وَ مِنَ الَّذينَ اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ، وَ صَدَّهُمْ عَنِ السّبيلِ وَ الصِّراطِ الْمُسْتَقيمِ}}. {{متن عربی|اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجاحِدينَ وَ النّاكِثينَ وَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبَدِّلينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ مِنَ الْأَوَّلينَ وَ الْآخِرينَ|ترجمه=الهى، من شهادت مىدهم كه امام هدايتكننده ارشادكننده هدايتشده على بن ابىطالب اميرالمؤمنين است، كه اقرار به ولايت او را كاملبودن توحيدت و اخلاص در يگانگىات و كاملشدن دينت و تمام نعمتت بر همه خلقت قرار دادى و فرمودى -و كلام تو حق است-: «امروز دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را بهعنوان دين شما راضى شدم». پس تو را شكر بر آنچه بر ما منت نهادهاى از اخلاص به توحيدت و بر آنچه بر ما كرم كردهاى، با پذيرفتن ولايت ولىّ هدايتكنندهات بعد از پيامبر ترساننده منذرت، و با مولايمان اسلام را بهعنوان دين ما راضى شدى، و نعمتت را با تجديد عهد و ميثاقت بر ما تمام كردى و آن پيمان را به ياد ما آوردى و ما را از اهل اخلاص و تصديق نسبت به عهد و ميثاقت و از اهل وفا به آن قرار دادى، و ما را از عهدشكنان و تكذيبكنندگان قرار ندادى كه روز قيامت را تكذيب مىكنند، و ما را از تغييردهندگان و تبديلكنندگان و تحريفكنندگان و زندهكنندگان اعمال جاهليت و تغييردهندگان خلق خدا قرار ندادى، و از كسانى كه شيطان بال خود را بر آنان گسترانده و ياد خدا را از خاطر آنان برده و از راه راست مانع شده قرار ندادى. خدايا، لعنت كن انكاركنندگان و پيمانشكنان و تغييردهندگان و تبديلكنندگان و تكذيبكنندگانى كه روز قيامت را تكذيب مىكنند، از اولين و آخرين.}}.<ref>عوالم العلوم، ج ۳/۱۵ ص۲۱۶-۲۱۷؛ الاقبال، ص۴۷۵.</ref> | در فرازى از دعاى بعد از نماز روز غدير چنين آمده است: {{متن عربی|فَاشْهَدُ يا الهى انَّ الامامَ الْهادِى الْمُرْشِدَ الرَّشيدَ عَلِىَّ بْنَ ابىطالِبٍ اميرَالْمُؤْمِنينَ الَّذى ...، جَعَلْتَ الاقْرارَ بِوِلايَتِهِ تَمامَ تَوْحيدِكَ وَ الاخْلاصَ لَكَ بِوَحْدانِيَّتِكَ وَ اكْمالَ دينِكَ وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ عَلى جَميعِ خَلْقِكَ، فَقُلْتَ وَ قَوْلُكَ الْحَقُّ}}: {{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}} {{متن عربی|فَلَكَ الْحَمْدُ عَلى ما مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الاخْلاصِ لَكَ بِوَحْدانِيَّتِكَ، وَ جُدْتَ عَلَيْنا بِمُوالاةِ وَلِيِّكَ الْهادى مِنْ بَعْدِ نَبِيِّكَ النَّذيرِ الْمُنْذِرِ، وَ رَضيتَ لَنَا الاسْلامَ ديناً بِمَوْلانا، وَ اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ بِالَّذى جَدَّدْتَ لَنا عَهْدَكَ وَ ميثاقَكَ، وَ ذَكَّرْتَنا ذلِكَ وَ جَعَلْتَنا مِنْ اهْلِ الاخْلاصِ وَ التَّصْديقِ لِعَهْدِكَ وَ ميثاقِكَ وَ مِنْ اهْلِ الْوَفاءِ بِذلِكَ، وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ النّاكِثينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ، الْجاحِدينَ بِيَوْمِ الدّينِ، وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبَدِّلينَ وَ الْمُحَرِّفينَ وَ الْمُبَتِّكينَ آذانَ الانْعامَ، وَ الْمُغَيِّرينَ خَلْقَ اللَّهِ، وَ مِنَ الَّذينَ اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ، وَ صَدَّهُمْ عَنِ السّبيلِ وَ الصِّراطِ الْمُسْتَقيمِ}}. {{متن عربی|اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجاحِدينَ وَ النّاكِثينَ وَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبَدِّلينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ مِنَ الْأَوَّلينَ وَ الْآخِرينَ|ترجمه=الهى، من شهادت مىدهم كه امام هدايتكننده ارشادكننده هدايتشده على بن ابىطالب اميرالمؤمنين است، كه اقرار به ولايت او را كاملبودن توحيدت و اخلاص در يگانگىات و كاملشدن دينت و تمام نعمتت بر همه خلقت قرار دادى و فرمودى -و كلام تو حق است-: «امروز دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را بهعنوان دين شما راضى شدم». پس تو را شكر بر آنچه بر ما منت نهادهاى از اخلاص به توحيدت و بر آنچه بر ما كرم كردهاى، با پذيرفتن ولايت ولىّ هدايتكنندهات بعد از پيامبر ترساننده منذرت، و با مولايمان اسلام را بهعنوان دين ما راضى شدى، و نعمتت را با تجديد عهد و ميثاقت بر ما تمام كردى و آن پيمان را به ياد ما آوردى و ما را از اهل اخلاص و تصديق نسبت به عهد و ميثاقت و از اهل وفا به آن قرار دادى، و ما را از عهدشكنان و تكذيبكنندگان قرار ندادى كه روز قيامت را تكذيب مىكنند، و ما را از تغييردهندگان و تبديلكنندگان و تحريفكنندگان و زندهكنندگان اعمال جاهليت و تغييردهندگان خلق خدا قرار ندادى، و از كسانى كه شيطان بال خود را بر آنان گسترانده و ياد خدا را از خاطر آنان برده و از راه راست مانع شده قرار ندادى. خدايا، لعنت كن انكاركنندگان و پيمانشكنان و تغييردهندگان و تبديلكنندگان و تكذيبكنندگانى كه روز قيامت را تكذيب مىكنند، از اولين و آخرين.}}.<ref>عوالم العلوم، ج ۳/۱۵ ص۲۱۶-۲۱۷؛ الاقبال، ص۴۷۵.</ref> | ||
در اين قسمت از دعاى روز غدير، پنج آيه بهتصريح يا تضمين يا اشاره گنجانده شده است: | |||
در اين | |||
آيه اول آيه اكمال است كه ابتدا | * آيه اول [[آيه اكمال]] است كه ابتدا بهصورت اشاره با عبارت {{متن عربی |جَعَلْتَ الاقْرارِ بِوِلايَتِهِ...، اكْمالَ دينِكَ وَ تَمامَ نِعْمَتِكَ}} آمده و بعد از آن اصل آيه عيناً آورده شده است. بعد از ذكر اصل آيه، يک بار ديگر به اشاره با عبارت {{متن عربی |وَ رَضيتَ لَنَا الاسْلامَ ديناً بِمَوْلانا وَ اتْمَمْتَ عَلَيْنا نِعْمَتَكَ}}. آمده است. | ||
* آيه دوم [[آیه ۷ رعد و غدیر|آیه ۷ سوره رعد]] است كه بهصورت تضمين در كلام آمده و با عبارت {{متن عربی|بِمُوالاةِ وَلِيِّكَ الْهادى مِنْ بَعْدِ نَبِيِّكَ النَّذيرِ الْمُنْذِرِ}} ذكر شده است. | |||
* آيه سوم [[آيه ۱۱ مطففین و غدیر|آيه ۱۱ سوره مطففین]] است كه دو بار در اين قسمت از دعا مطرح شده است: بار اول از قول دعاكننده و بهعنوان نفى آن با عبارت {{متن عربی|وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ النّاكِثينَ وَ الْمُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ الْجاحِدينَ بِيَوْمِ الدّينِ}} و بار دوم در لعنت بر مکذبان با عبارت {{متن عربی|اللّهُمَّ الْعَنِ...، الْمُكَذِّبينَ}} {{قرآن|الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ}}. | |||
* آيه چهارم [[آیه ۱۱۹ نساء و غدیر|آیه ۱۱۹ سوره نساء]] است كه به صورت تضمين در كلام و نفى آن از دعاكننده، با عبارت {{متن عربی|وَ لَمْ تَجْعَلْنا مِنَ الْمُغَيِّرينَ وَ الْمُبَدِّلينَ وَ الْمُحَرِّفينَ وَ الْمُبَتِّكينَ آذانَ الانْعامِ وَ الْمُغَيِّرينَ خَلْقَ اللَّهِ}} ذكر شده است. | |||
* آيه پنجم آیه ۱۹ سوره مجادله است كه عبارت {{قرآن|فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}} از آيه قبل در آخر اين قسمت آورده شده و به صورت تضمين در كلام و نفى آن از دعاكننده با عبارت {{متن عربی|وَ لَمْ تَجْعَلْنا... مِنَ الَّذينَ}}، {{قرآن|اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ}} {{متن عربی|وَ صَدَّهُمْ عَنِ السَّبيلِ}} ذكر شده است. | |||
== تفسير «اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ» == | |||
== | |||
خداوند در پنج آيه از سوره مجادله گروهى را معرفى مى كند كه مورد غضب او هستند. | خداوند در پنج آيه از سوره مجادله گروهى را معرفى مى كند كه مورد غضب او هستند. | ||
خط ۱۳۷: | خط ۵۵: | ||
«شيطان بر اوليائش بال مى گستراند»، و آنان كه از سوى خداوند حسن عاقبت برايشان در نظر گرفته شده نجات مى يابند.<ref>الكافى: ج ۱ ص ۵۴؛ كتاب سليم: ص ۲۶۲.</ref> | «شيطان بر اوليائش بال مى گستراند»، و آنان كه از سوى خداوند حسن عاقبت برايشان در نظر گرفته شده نجات مى يابند.<ref>الكافى: ج ۱ ص ۵۴؛ كتاب سليم: ص ۲۶۲.</ref> | ||
== | == لعنت بر حزب شيطان == | ||
با تطبيق آيات مذكور بر مخالفان اميرالمؤمنين عليه السلام، در روز غدير به ما دستور داده اند كه مصداق اين آيات را مورد لعن قرار دهيم. | با تطبيق آيات مذكور بر مخالفان اميرالمؤمنين عليه السلام، در روز غدير به ما دستور داده اند كه مصداق اين آيات را مورد لعن قرار دهيم. | ||
ویرایش