آيه ۵۹ نساء و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه اطلاعات آیه

}}

== آیه‌ای نازل شده در غدیر ==

(در غدير) پيامبر صلى الله عليه و آله مردم را مورد خطاب قرار داد و فرمود: اى مردم! خداوند مرا براى رسالتى فرستاده كه سينه‏‌ام از آن به تنگ آمد و گمان كردم كه مردم مرا [[تکذیب]] مى‏‌كنند، ولى خدا مرا تهديد كرده كه يا آن رسالت را ابلاغ كنم و يا مرا عذاب خواهد كرد! سپس پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد تا براى جمع شدن مردم ندا كنند. آنگاه خطابه‌‏اى ايراد كرد و فرمود: اى مردم، آيا مى‏‌دانيد كه خداى عزوجل صاحب اختيار من است و من صاحب اختيار مؤمنينم و نسبت به آنان از خودشان بيشتر اختيار دارم؟ گفتند: بلى يا رسول اللَّه. فرمود: يا على، بپاخيز. من هم بپا خاستم و آن حضرت فرمود: {{متن عربی|مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ، اللهمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ}}. سلمان برخاست و گفت: يا رسول اللَّه، اين ولايت چگونه ولايتى است؟ فرمود: ولايتى همچون ولايت من، هركس من نسبت به او از خودش بيشتر اختيار داشته‌‏ام على هم نسبت به او از خودش بيشتر اختيار دارد. اينجا بود كه خداوند تعالى [[آيه ۳ مائده و غدیر|آيه ۳ سوره مائده]] را نازل كرد و پيامبر صلى الله عليه و آله با تكبير چنين فرمود: اللَّه اكْبَر، كمال نبوت من و تكميل دين خدا ولايت على‏ عليه السلام بعد از من است.

== تحليل اعتقادى آیه ==

#'''سؤال:''' آيا مسئله ولايت و صاحب اختيارى مردم مخصوص افراد خاصى است، يا آنكه منظور اصل به‌دست گرفتن امور مردم است و افراد آن مهم نيستند و مى‏‌توانند در هر زمانى انتخاب شوند؟ '''پاسخ:''' ولايت و صاحب اختيارى مردم نه تنها عموميت ندارد، بلكه مخصوص دوازده نفرِ معين شده است كه مقام عصمت را دارند.

#'''سؤال:''' پشتوانه اين ولايت و صاحب اختيارى مردم چيست؟ '''پاسخ:''' ولايتِ خدا اصل اين ولايت بر مردم است. در پله دوم ولايت رسول اللَّه ‏صلى الله عليه و آله است و در امتداد آن ولايت ائمه‏ عليهم السلام قرار دارد. بنابراين ولايت پيامبر و امام به ترتيب تكيه بر ولايت اول دارد كه ولايت خالق جهان بر مخلوقاتش است.

=== روایتی از سلیم بن قیس ===

=== روایتی در جنگ صفین ===

سپس نداى نماز جماعت داد و نماز ظهر را با مردم خواند و سپس فرمود: «اى مردم، خداوند صاحب اختيار من و من صاحب اختيار مؤمنان هستم و اختيارم بر آنان از خودشان بيشتر است. بدانيد كه هر كس من صاحب اختيار او بوده‌‏ام، على صاحب اختيار اوست. پروردگارا، دوست بدار هر كس او را دوست بدارد و دشمن بدار هر كس او را دشمن بدارد. يارى كن هر كس او را يارى كند و خوار گردان هر كس او را خوار كند».<ref>كتاب سليم بن قیس الهلالی، ص۱۴۷-۱۴۸.</ref>

=== روایتی از امام محمد باقر علیه السلام ===

(در بيان كلمه «اولى الامر») پيامبر صلى الله عليه و آله درباره على‏ عليه السلام فرموده است: «هرکس من مولای اویم، پس علی مولای اوست»، و نيز فرموده است: «شما را به كتاب خدا و اهل‏ بيتم وصيت مى‌‏كنم...». اگر پيامبر صلى الله عليه و آله سكوت مى‏‌كرد و اهل آيه «اولى الامر» را معرفى نمى‏‌كرد آل‌عباس و آل‌عقيل و ديگران آن را ادعا مى‌كردند. ...وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله از دنيا رفت على‏ عليه السلام صاحب اختيار مردم بود... . چون پيامبر صلى الله عليه و آله ولايت او را به مردم ابلاغ فرموده و او را منصوب نموده بود.<ref>بحارالانوار، ج۳۵، ص۳۱۱.</ref>

=== نتيجه اعتقادى آیه در دعا: با اولو الامر باشید ===

در غدير، پيامبر صلى الله عليه و آله اولين نفر از اين جانشينان را به همه معرفی کرد. سپس يازده امام بعد از او را نيز براى همه روشن ساخت. نتيجه‌‏گيرى از اين همه آن است كه هر كس امامت غدير را نپذيرد و امام ديگرى براى خود انتخاب كند، از اولوالامر قرآنى اطاعت نكرده كه قرين خدا و رسول هستند. در نتيجه از كسانى اطاعت كرده كه غير دستور خدا يا ضد دستور خدا عمل کردند و در نگاه ديگر با دروغگویان بوده‌اند يا با كسانى كه راستی آنان تأييد نشده است.<ref>ژرفاى غدير، ص۱۹۵؛ اولين ميراث مكتوب درباره غدير، ص۱۴؛ اولين ميراث مكتوب درباره غدير، ص۳۵؛ سخنرانى استثنائى غدير، ص۸۱؛ چهارده قرن با غدير، ص۵۱؛ اسرار غدير، ۲۶۳-۲۷۲؛ اسرار غدير،  ص۲۷۵.</ref>