۱٬۶۲۶
ویرایش
←مفهوم مولی در روایات
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
== آیه‌ای برای روشن‌شدن مفهوم مولی در خطبه غدیر == | == آیه‌ای برای روشن‌شدن مفهوم مولی در خطبه غدیر == | ||
از سوی برخی محققان، آیه ۶ سوره احزاب در خطبه غدیر را مقدمه‌ای برای روشن‌شدن جایگاه مفهوم «مولی» در غدیر دانسته شده است: عصاره غدير عبارت {{متن عربی|مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ}} است و كلمه «مولى» به‌عنوان پرمحتواترين و گوياترين واژه در این جمله آمده است. برای روشن‌شدن معنای مولی یک عبارت از آیه ۶ سوره احزاب، كه مربوط به مقام والاى پيامبر صلى الله عليه و آله است، مورد استفاده قرار گرفته است. در آن آيه عین کلمه‌ای که برای شخص خاتم انبياء صلى الله عليه و آله استفاده شده، درباره اميرالمؤمنين عليه السلام به‌كار رفته است: {{قرآن|النَّبِىُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ ...}}؛ يعنى اختيار پيامبر صلى الله عليه و آله بر مؤمنان از خودشان بيشتر است. آنگاه كه مىفرمايد: {{متن عربی|مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ ...}}؛ يعنى همان اولويت و اختيارى كه درباره من معتقديد عيناً بايد درباره على عليه السلام نیز معتقد باشيد و او را صاحب اختيارتر از خود بر خودتان بدانيد. اين واضح‌ترين شكل از تبيين معناى مولى است. | از سوی برخی محققان، آیه ۶ سوره احزاب در خطبه غدیر را مقدمه‌ای برای روشن‌شدن جایگاه مفهوم «مولی» در غدیر دانسته شده است: عصاره غدير عبارت {{متن عربی|مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ}} است و كلمه «مولى» به‌عنوان پرمحتواترين و گوياترين واژه در این جمله آمده است. برای روشن‌شدن معنای مولی یک عبارت از آیه ۶ سوره احزاب، كه مربوط به مقام والاى پيامبر صلى الله عليه و آله است، مورد استفاده قرار گرفته است. در آن آيه عین کلمه‌ای که برای شخص خاتم انبياء صلى الله عليه و آله استفاده شده، درباره اميرالمؤمنين عليه السلام به‌كار رفته است: {{قرآن|النَّبِىُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ ...}}؛ يعنى اختيار پيامبر صلى الله عليه و آله بر مؤمنان از خودشان بيشتر است. آنگاه كه مىفرمايد: {{متن عربی|مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ ...}}؛ يعنى همان اولويت و اختيارى كه درباره من معتقديد عيناً بايد درباره على عليه السلام نیز معتقد باشيد و او را صاحب اختيارتر از خود بر خودتان بدانيد. اين واضح‌ترين شكل از تبيين معناى مولى است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> | ||
=== مفهوم مولی در روایات === | === مفهوم مولی در روایات === | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
===== حديث دوم ===== | ===== حديث دوم ===== | ||
اميرالمؤمنين عليه السلام در مجلسى كه در زمان عثمان در مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله منعقد شده بود، مردم را درباره فضايل خود قسم مىداد و از جمله غدير را يادآور شد و فرمود: پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد ندا دهند تا همه مردم جمع شوند. آنگاه خطابهاى خواند و فرمود: اى مردم، آيا مى‌دانيد كه خداوند عزوجل صاحب اختيار من است و من صاحب اختيار مؤمنينم و نسبت به آنان از خودشان صاحب اختيارترم؟ گفتند: بلى، يا رسول اللَّه. فرمود: اى على برخيز. من برخاستم و حضرت فرمود: هركس كه من صاحب اختيار او بودهام على صاحب اختيار اوست. خدايا، هركس ولايت او را بپذيرد، دوست بدار و هركس با او دشمنى كند، دشمن بدار. سلمان برخاست و پرسيد: يا رسول اللَّه، اين ولايت چگونه ولايتى است؟ فرمود: ولايتى همچون ولايت من. هر كس كه اختيار من بر او از خودش بيشتر است، على نيز اختيارش بر او از خودش بيشتر است.<ref>كتاب سليم بن قیس الهلالی، ص۱۴۸؛ فرائد السمطين، ج۱، ص۳۱۲-۳۱۶؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۳۱-۲۳۴.</ref> | اميرالمؤمنين عليه السلام در مجلسى كه در زمان عثمان در مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله منعقد شده بود، مردم را درباره فضايل خود قسم مىداد و از جمله غدير را يادآور شد و فرمود: پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد ندا دهند تا همه مردم جمع شوند. آنگاه خطابهاى خواند و فرمود: اى مردم، آيا مى‌دانيد كه خداوند عزوجل صاحب اختيار من است و من صاحب اختيار مؤمنينم و نسبت به آنان از خودشان صاحب اختيارترم؟ گفتند: بلى، يا رسول اللَّه. فرمود: اى على برخيز. من برخاستم و حضرت فرمود: هركس كه من صاحب اختيار او بودهام على صاحب اختيار اوست. خدايا، هركس ولايت او را بپذيرد، دوست بدار و هركس با او دشمنى كند، دشمن بدار. سلمان برخاست و پرسيد: يا رسول اللَّه، اين ولايت چگونه ولايتى است؟ فرمود: ولايتى همچون ولايت من. هر كس كه اختيار من بر او از خودش بيشتر است، على نيز اختيارش بر او از خودش بيشتر است.<ref>كتاب سليم بن قیس الهلالی، ص۱۴۸؛ فرائد السمطين، ج۱، ص۳۱۲-۳۱۶؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۳۱-۲۳۴.</ref> | ||
در اين حديث عبارات | در اين حديث عبارات در فهماندن ولايت على عليه السلام دقيقتر است. پيامبر صلى الله عليه و آله از ولايت خدا آغاز مى‌کند، سپس ولايت خود و آنگاه ولايت على عليه السلام را مطرح مىنمايد. اين ترتيب شكى در معناى ولايت باقى نمى‌گذارد، چرا كه معناى صاحب اختيارى خداوند همان ولايت مطلقه اوست، آنگاه درجه بعدى ولايت را از طرف خداوند براى خود و على عليه السلام اعلام مى‌کند. در اینجا پیامبر عين كلمه «مولى» را درباره خداوند، خود و على عليه السلام مطرح مى‌کند تا كسى در حد اختلاف كلمات نيز شبهه وارد نكند.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۱۰۶.</ref> | ||
اين ترتيب شكى در معناى ولايت باقى | |||
آنگاه درجه بعدى ولايت را از طرف خداوند براى خود و على عليه السلام اعلام | |||
===== حديث سوم ===== | ===== حديث سوم ===== | ||