پرش به محتوا

آيه ۷ مجادله و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
آیه ۷ سوره مجادله از جمله آياتى دانسته شده كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج در [[مکّه|مکه]] بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد. این آیه در مورد نجواى شيطانى اصحاب [[صحیفه ملعونه اول|صحيفه ملعونه]] و پيش از آيه ۱۰ سوره مجادله نازل شده بود.<ref>بحار الانوار، ج ۱۷، ص ۲۹، ح ۷ و ج ۲۸، ص ۸۵ .</ref>
آیه ۷ سوره مجادله از جمله آياتى دانسته شده كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج در [[مکّه|مکه]] بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد. این آیه در مورد نجواى شيطانى اصحاب [[صحیفه ملعونه اول|صحيفه ملعونه]] و پيش از آيه ۱۰ سوره مجادله نازل شده بود.<ref>بحار الانوار، ج ۱۷، ص ۲۹، ح ۷ و ج ۲۸، ص ۸۵ .</ref>


براى آنكه معلوم شود خدا و پيامبر ‏صلى الله عليه و آله از توطئه [[منافقین|منافقان]] اطلاع دارند و در پرونده آنان براى روز قيامت ثبت شده است، آيه ۷ سوره مجادله نازل شد: {{قرآن|اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الاَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ اِلاّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ اِلاّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا اَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا اَكْثَرَ اِلاّ هُوَ مَعَهُمْ اَيْنَما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ اِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عَليمٌ|ترجمه=آيا ندانسته‌اى كه خدا آنچه را كه در آسمان‌ها و آنچه را كه در زمين است مى‌داند؟ هيچ گفت‌وگوى محرمانه‌اى ميان سه تن نيست، مگر اينكه او چهارمين آنهاست، و نه ميان پنج تن مگر اينكه او ششمين آنهاست، و نه كمتر از اين [عدد] و نه بيشتر، مگر اينكه هر كجا باشند او با آنهاست. آنگاه روز قيامت آنان را به آنچه كرده‌اند آگاه خواهد گردانيد، زيرا خدا به هر چيزى داناست}}.


== موقعيت تاريخى نزول ==
موقعیت تاریخی نزول آیه ۷ سوره مجادله چنین توصیف شده است: با پایان مراسم حجة الوداع و بازگشت به مکه و آماده‌شدن مسلمانان برای حرکت به‌سوی غدیر، توطئه‌‏هاى [[منافقین|منافقين]] توسط سران آنان علیه برنامه غدیر از يک نجوى (گفت‌وگوى سِرّى) آغاز شد. آنان پس از آنكه بر سر اصل مسئله به توافق رسيدند براى تثبیت کار خود داخل [[کعبه|كعبه]] رفتند و پيمان‌نامه‌‏اى نوشتند و همگى آن را امضا كردند و امين و شاهد خود را [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] قرار دادند. سپس، آن عهدنامه را در كعبه، زير خاک، پنهان کردند.


براى آنكه معلوم شود خدا و پيامبر گرامى اسلام ‏صلى الله عليه و آله از توطئه منافقين اطلاع دارند، و در پرونده تاريک آنان براى روز قيامت ثبت و ضبط شده است، آيه ۷سوره مجادله نازل شد:
محور اصلى اين پيمان [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] بودند و ابوعبيده هم شاهد آن بود. افراد ديگرى نيز به آن پيوستند كه قبل از همه [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولی|سالم مولى ابى‏‌حذيفة]] بودند. [[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عوف]] و [[مغیرة بن شعبه]] نيز نفرات بعدى بودند تا آنكه با پيوستن [[عثمان بن عفّان|عثمان]]، [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]]، [[عمرو بن عاص|عمرو عاص]]، [[ابوهریره]]، [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]]، [[سعد بن ابی وقاص (ابواسحاق)|سعد بن ابی‏‌وقاص]] و [[ابوموسی اشعری]] عدد آنان به ۱۴ نفر رسيد. آنان کسانی هستند که در نقشه قتل پيامبر صلى الله عليه و آله در كوه هَرشى شركت كردند. سپس بيست نفر ديگر به آنان اضافه شدند كه در مدينه [[صحیفه ملعونه دوم|صحيفه ملعونه دوم]] را در خانه ابوبكر امضا كردند.
 
{{قرآن|اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الاَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ اِلاّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ اِلاّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا اَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا اَكْثَرَ اِلاّ هُوَ مَعَهُمْ اَيْنَما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ اِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عَليمٌ}}
 
«آيا نمى‏ بينى كه خداوند آنچه در آسمان‏ ها و زمين است مى‏ داند. هيچ نجواى سه نفرى نمى‏ شود مگر آنكه خدا چهارمى آنان است، و هيچ نجواى پنج نفرى نمى‏ شود مگر آنكه خدا ششمى آنان است و كمتر و بيشتر از اين عدد نجوايى اتفاق نمى ‏افتد مگر آنها هر كجا باشند خدا همراه آنان است، سپس روز قيامت آنان را به آنچه انجام داده ‏اند خبر مى‏ دهد. خداوند به هر چيزى عالم است».
 
اين آيات از دو بُعد قابل بررسى است:
 
=== موقعيت تاريخى ===
مراسم حج به پايان رسيده و كاروان به مكه بازگشته است. با توقفى كوتاه مردم راه غدير را در پيش خواهند گرفت و كسى در مكه نمى‏ ماند.
 
در اين گير ودار ريشه توطئه ‏هاى منافقين و به عبارت دقيق‏ تر انعقاد نطفه آن توسط رؤساى آنان، از يک نجوى و گفتگوى سِرّى آغاز شد.
 
آنان پس از آنكه بر سر اصل مسئله به توافق رسيدند براى محكم كارى داخل كعبه رفتند و پيمان نام ه‏اى نوشتند و همگى آن را امضا كردند و امين و شاهد خود را [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] قرار دادند، و آن عهدنامه را در كعبه زير خاک پنهان ساختند.
 
محور اصلى اين پيمان [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] بودند و ابوعبيده هم شاهد آن بود. افراد ديگرى نيز بدان پيوستند كه قبل از همه [[معاذ بن جبل]] و سالم مولى ابى‏ حذيفة بود.
 
[[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عوف]] و [[مغیرة بن شعبه]] نيز نفرات بعدى بودند تا آنكه با پيوستن [[عثمان بن عفّان|عثمان]] و [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]] و [[عمرو بن عاص|عمرو عاص]] و [[ابوهریره]] و [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]] و [[سعد بن ابی وقاص (ابواسحاق)|سعد بن ابی‏ وقاص]] و [[ابوموسی اشعری]] عدد آنان به ۱۴ نفر رسيد كه در نقشه قتل پيامبر صلى الله عليه و آله در كوه هَرشى شركت كردند، و سپس بيست نفر ديگر به آنان اضافه شدند كه در مدينه صحيفه ملعونه دوم را در خانه ابوبكر امضا كردند.


خداوند با نزول ۹ آيه پى در پى جوانب مختلف اين توطئه را مورد نكوهش قرار داد و آن را در متن قرآن ثبت كرد.
خداوند با نزول ۹ آيه پى در پى جوانب مختلف اين توطئه را مورد نكوهش قرار داد و آن را در متن قرآن ثبت كرد.
۱٬۹۲۲

ویرایش