پرش به محتوا

آيه ۷ مجادله و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
براى آنكه معلوم شود خدا و پيامبر ‏صلى الله عليه و آله از توطئه [[منافقین|منافقان]] اطلاع دارند و در پرونده آنان براى روز قيامت ثبت شده است، آيه ۷ سوره مجادله نازل شد: {{قرآن|اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الاَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ اِلاّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ اِلاّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا اَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا اَكْثَرَ اِلاّ هُوَ مَعَهُمْ اَيْنَما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ اِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عَليمٌ|ترجمه=آيا ندانسته‌اى كه خدا آنچه را كه در آسمان‌ها و آنچه را كه در زمين است مى‌داند؟ هيچ گفت‌وگوى محرمانه‌اى ميان سه تن نيست، مگر اينكه او چهارمين آنهاست، و نه ميان پنج تن مگر اينكه او ششمين آنهاست، و نه كمتر از اين [عدد] و نه بيشتر، مگر اينكه هر كجا باشند او با آنهاست. آنگاه روز قيامت آنان را به آنچه كرده‌اند آگاه خواهد گردانيد، زيرا خدا به هر چيزى داناست}}.
براى آنكه معلوم شود خدا و پيامبر ‏صلى الله عليه و آله از توطئه [[منافقین|منافقان]] اطلاع دارند و در پرونده آنان براى روز قيامت ثبت شده است، آيه ۷ سوره مجادله نازل شد: {{قرآن|اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الاَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ اِلاّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ اِلاّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا اَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا اَكْثَرَ اِلاّ هُوَ مَعَهُمْ اَيْنَما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ اِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عَليمٌ|ترجمه=آيا ندانسته‌اى كه خدا آنچه را كه در آسمان‌ها و آنچه را كه در زمين است مى‌داند؟ هيچ گفت‌وگوى محرمانه‌اى ميان سه تن نيست، مگر اينكه او چهارمين آنهاست، و نه ميان پنج تن مگر اينكه او ششمين آنهاست، و نه كمتر از اين [عدد] و نه بيشتر، مگر اينكه هر كجا باشند او با آنهاست. آنگاه روز قيامت آنان را به آنچه كرده‌اند آگاه خواهد گردانيد، زيرا خدا به هر چيزى داناست}}.


== موقعيت تاريخى نزول ==
== موقعيت تاريخى نزول آیه ==
موقعیت تاریخی نزول آیه ۷ سوره مجادله چنین توصیف شده است: با پایان مراسم حجة الوداع و بازگشت به مکه و آماده‌شدن مسلمانان برای حرکت به‌سوی غدیر، توطئه‌‏هاى [[منافقین|منافقين]] توسط سران آنان علیه برنامه غدیر از يک نجوى (گفت‌وگوى سِرّى) آغاز شد. آنان پس از آنكه بر سر اصل مسئله به توافق رسيدند براى تثبیت کار خود داخل [[کعبه|كعبه]] رفتند و پيمان‌نامه‌‏اى نوشتند و همگى آن را امضا كردند و امين و شاهد خود را [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] قرار دادند. سپس، آن عهدنامه را در كعبه، زير خاک، پنهان کردند.
موقعیت تاریخی نزول آیه ۷ سوره مجادله چنین توصیف شده است: با پایان مراسم حجة الوداع و بازگشت به مکه و آماده‌شدن مسلمانان برای حرکت به‌سوی غدیر، توطئه‌‏هاى [[منافقین|منافقين]] توسط سران آنان علیه برنامه غدیر از يک نجوى (گفت‌وگوى سِرّى) آغاز شد. آنان پس از آنكه بر سر اصل مسئله به توافق رسيدند براى تثبیت کار خود داخل [[کعبه|كعبه]] رفتند و پيمان‌نامه‌‏اى نوشتند و همگى آن را امضا كردند و امين و شاهد خود را [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] قرار دادند. سپس، آن عهدنامه را در كعبه، زير خاک، پنهان کردند.


محور اصلى اين پيمان [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] بودند و ابوعبيده هم شاهد آن بود. افراد ديگرى نيز به آن پيوستند كه قبل از همه [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولی|سالم مولى ابى‏‌حذيفة]] بودند. [[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عوف]] و [[مغیرة بن شعبه]] نيز نفرات بعدى بودند تا آنكه با پيوستن [[عثمان بن عفّان|عثمان]]، [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]]، [[عمرو بن عاص|عمرو عاص]]، [[ابوهریره]]، [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]]، [[سعد بن ابی وقاص (ابواسحاق)|سعد بن ابی‏‌وقاص]] و [[ابوموسی اشعری]] عدد آنان به ۱۴ نفر رسيد. آنان کسانی هستند که در نقشه قتل پيامبر صلى الله عليه و آله در كوه هَرشى شركت كردند. سپس بيست نفر ديگر به آنان اضافه شدند كه در مدينه [[صحیفه ملعونه دوم|صحيفه ملعونه دوم]] را در خانه ابوبكر امضا كردند.<ref>غدیر در قرآن، ج۱، ص۲۵۰-۲۵۱.</ref>
محور اصلى اين پيمان [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] بودند و ابوعبيده هم شاهد آن بود. افراد ديگرى نيز به آن پيوستند كه قبل از همه [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولی|سالم مولى ابى‏‌حذيفة]] بودند. [[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عوف]] و [[مغیرة بن شعبه]] نيز نفرات بعدى بودند تا آنكه با پيوستن [[عثمان بن عفّان|عثمان]]، [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]]، [[عمرو بن عاص|عمرو عاص]]، [[ابوهریره]]، [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحه]]، [[سعد بن ابی وقاص (ابواسحاق)|سعد بن ابی‏‌وقاص]] و [[ابوموسی اشعری]] عدد آنان به ۱۴ نفر رسيد. آنان کسانی هستند که در نقشه قتل پيامبر صلى الله عليه و آله در كوه هَرشى شركت كردند. سپس بيست نفر ديگر به آنان اضافه شدند كه در مدينه [[صحیفه ملعونه دوم|صحيفه ملعونه دوم]] را در خانه ابوبكر امضا كردند.<ref>غدیر در قرآن، ج۱، ص۲۵۰-۲۵۱.</ref>


[[امام باقر علیه السلام]] هسته مركزى صحيفه ملعونه اول را كه شأن نزول آيه «إِنَّمَا النَّجْوى» هستند، با تطبيق بر آيه توصيف فرموده است.
=== روایاتی درباره توصیف موقعیت تاریخی نزول ===
روایاتی درباره توصیف منابع تاریخی نزول آیه ۷ سوره مجادله در منابع آمده است:


راوى از امام درباره آيه دهم سوره مجادله «إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ»:
* [[امام باقر علیه السلام]] هسته مركزى صحيفه ملعونه اول را كه شأن نزول آيه است، با تطبيق بر آيه توصيف کرده است. راوى از امام درباره آیه «هيچ نجواى سه‌نفرى نيست مگر اينكه او چهارمى آنان است» پرسید. حضرت فرمود منظور [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبكر]] و عمر است و [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبيده جراح]] امين آنان بوده، آنگاه كه جمع شدند و درون كعبه رفتند و بين خود عهدنامه‏‌اى نوشتند كه «اگر محمد از دنيا رفت امر خلافت تا ابد به خاندان او باز نگردد».<ref>تفسير القمى، ج۲، ص۳۵۶؛ بحارالانوار،‌ ج۱۷، ص۲۹، ح۷؛ بحارالانوار، ج۲۸، ص۸۵.</ref>
 
* [[امام صادق ‏علیه السلام]] نيز درباره شأن نزول آيه «ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ ...» مى ‏فرمايد: اين آيه درباره ابوبكر و عمر و معاذ بن جبل و ابوعبيده جراح و عبدالرحمن بن عوف و سالم مولى ابى‏ حذيفه و مغيرة بن شعبه نازل شده است كه آن پيمان‏ نامه را بين خود نوشتند و ميثاق بستند و از يكديگر پيمان گرفتند كه:
«سخن سِرّى و در گوشى از شيطان است» سؤال مى ‏كند. حضرت مى‏ فرمايد: منظور عمر است.
 
سپس درباره آيه هفتم آن سوره سؤال مى‏ كند:«ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ إِلاَّ هُوَ رابِعُهُمْ»: «هيچ نجواى سه نفرى نيست مگر اينكه او چهارمى آنان است».
 
حضرت مى ‏فرمايد: منظور ابوبكر و عمر است و ابوعبيده جراح امين آنان بوده، آنگاه كه جمع شدند و درون كعبه رفتند و بين خود عهدنامه‏ اى نوشتند كه «انْ ماتَ مُحَمَّدٌ انْ لا يَرْجِعَ الامْرُ فيهِمْ ابَداً»: «اگر محمد از دنيا رفت امر خلافت تا ابد به خاندان او باز نگردد».<ref>تفسير القمى، ج ۲، ص ۳۵۶؛ بحار الانوار،‌ ج ۱۷، ص ۲۹، ح ۷ و ج ۲۸، ص ۸۵ .</ref>
 
[[امام صادق ‏علیه السلام]] نيز درباره شأن نزول آيه «ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ ...» مى ‏فرمايد: اين آيه درباره ابوبكر و عمر و معاذ بن جبل و ابوعبيده جراح و عبدالرحمن بن عوف و سالم مولى ابى‏ حذيفه و مغيرة بن شعبه نازل شده است كه آن پيمان‏ نامه را بين خود نوشتند و ميثاق بستند و از يكديگر پيمان گرفتند كه:


«لَئِنْ مَضى مُحَمَّدٌ لا تَكُونُ الْخِلافَةُ فى بَنى ‏هاشِمٍ وَ لاَ النُّبُوَّةَ ابَداً»: «اگر محمد از دنيا رفت هرگز نگذاريم هم خلافت و هم نبوت در بنى هاشم باشد». خداوند عزوجل هم اين آيه را درباره آنان نازل كرد.<ref>الكافى، ج ۸، ص ۱۷۹؛ بحار الانوار، ج ۲۸، ص ۱۲۳. </ref>
«لَئِنْ مَضى مُحَمَّدٌ لا تَكُونُ الْخِلافَةُ فى بَنى ‏هاشِمٍ وَ لاَ النُّبُوَّةَ ابَداً»: «اگر محمد از دنيا رفت هرگز نگذاريم هم خلافت و هم نبوت در بنى هاشم باشد». خداوند عزوجل هم اين آيه را درباره آنان نازل كرد.<ref>الكافى، ج ۸، ص ۱۷۹؛ بحار الانوار، ج ۲۸، ص ۱۲۳. </ref>
۱٬۹۲۲

ویرایش