۲٬۰۶۷
ویرایش
Shamloo/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
== جایگاه و اهمیت == | == جایگاه و اهمیت == | ||
کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>«سیلم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از کهن‌ترین،<ref>میراث مکتوب شیعه، ص۱۲۶.</ref> مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>«سیلم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | ||
به‌گفته نعمانی روایات این کتاب تنها از رسول خدا صلى الله عليه وآله، امیرالمؤمنین علیه السلام، مقداد، سلمان فارسی و ابوذر و کسانی که در مسیر آنان قرار دارند از صحابه رسول خدا امیرالمؤمنین نقل شده است.<ref>الغیبة، ص۱۰۲.</ref> این کتاب مورد تأیید برخی از ائمه علیهم السلام قرار گرفته است؛<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> در منابع، روایاتی از امام سجاد<ref>وسائل الشیعه، ج۸، ص۷۲.</ref> و امام صادق <ref>الذریعه، ج۲، ص۱۵۲.</ref>علیهما السلام در تأیید این کتاب آمده است. همچنین، این کتاب مورد اعتماد عالمان شیعه بوده و از آن روایاتی نقل کرده‌اند؛<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> کسانی چون ثقة‌الاسلام کلینی<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: الکافی، ج۱، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref> (درگذشته ۳۲۹ق)، شیخ طوسی (درگذشته ۴۶۰ق)<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: تهذیب الاحکام، ج۹، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref> و علامه حلی (درگذشته ۷۲۶ق)<ref>منتهی المطلب، ج۸، ص۵۶۲.</ref> و علامه مجلسی (درگذشته ۱۱۱۰ق).<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: ج۱۶، ص۸۴-۸۵.</ref> | به‌گفته نعمانی روایات این کتاب تنها از رسول خدا صلى الله عليه وآله، امیرالمؤمنین علیه السلام، مقداد، سلمان فارسی و ابوذر و کسانی که در مسیر آنان قرار دارند از صحابه رسول خدا امیرالمؤمنین نقل شده است.<ref>الغیبة، ص۱۰۲.</ref> این کتاب مورد تأیید برخی از ائمه علیهم السلام قرار گرفته است؛<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> در منابع، روایاتی از امام سجاد<ref>وسائل الشیعه، ج۸، ص۷۲.</ref> و امام صادق <ref>الذریعه، ج۲، ص۱۵۲.</ref>علیهما السلام در تأیید این کتاب آمده است. همچنین، این کتاب مورد اعتماد عالمان شیعه بوده و از آن روایاتی نقل کرده‌اند؛<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> کسانی چون ثقة‌الاسلام کلینی<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: الکافی، ج۱، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref> (درگذشته ۳۲۹ق)، شیخ طوسی (درگذشته ۴۶۰ق)<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: تهذیب الاحکام، ج۹، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref> و علامه حلی (درگذشته ۷۲۶ق)<ref>منتهی المطلب، ج۸، ص۵۶۲.</ref> و علامه مجلسی (درگذشته ۱۱۱۰ق).<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: ج۱۶، ص۸۴-۸۵.</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
برای کتاب سلیم بن قیس هلالی در منابع ویژگی‌هایی برشمرده شده است؛ از جمله: | برای کتاب سلیم بن قیس هلالی در منابع ویژگی‌هایی برشمرده شده است؛ از جمله: | ||
* | *این کتاب در شکل موجود آن مشتمل بر ۴۸ روایت است که بیشتر آنها طولانی است. | ||
* | *روایاتی در منابع دیگر هست که احتمالاً منقول از این کتاب باشد، ولی در کتاب موجود سلیم نیامده است. | ||
*محتوای این کتاب، نقل وقایع پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله، رخدادهای دوران خلافت امیرالمؤمنین، احادیثی درباره فضیلت امام و اهل بیت علیهم السلام و پیش‌بینی حوادث قرن اول قمری است. | |||
*نام‌بردن از پنج امام نخست شیعه و اشاره به ادامه سلسله ائمه علیهم السلام در نسل امام باقر علیه السلام بدون ذکر نام آنان نشان می‌دهد که هسته اصلی کتاب متعلق به سال‌های پایانی حکومت هشان بن عبدالملک (حکومت: ۱۰۵-۱۲۵ق) است. | |||
== اعتبار == | == اعتبار == | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۱: | ||
* '''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''؛ محمدمحسن بن علی منزوی (آقابزرگ تهرانی)، بیروت: دارالاضواء، ۱۴۰۳ق. | * '''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''؛ محمدمحسن بن علی منزوی (آقابزرگ تهرانی)، بیروت: دارالاضواء، ۱۴۰۳ق. | ||
* '''«سلیم بن قیس هلالی»'''؛ سید محمد عمادی حائری، دانشنامه جهان اسلام (ج۲۴)، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. | * '''«سلیم بن قیس هلالی»'''؛ سید محمد عمادی حائری، دانشنامه جهان اسلام (ج۲۴)، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. | ||
* میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخست؛ سید حسین مدرسی طباطبایی، ترجمه: سید علی قرائی و رسول جعفریان، قم: نشر مورخ، ۱۳۸۶ش. | |||
* '''الغیبة'''؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق. | * '''الغیبة'''؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق. | ||
* '''فرهنگ کتب حدیثی شیعه'''؛ سید محمود مدنی بجستانی، تهران: مؤسسه انتشارات امير کبير (شرکت چاپ و نشر بين‌الملل)، ۱۳۸۵ش. | * '''فرهنگ کتب حدیثی شیعه'''؛ سید محمود مدنی بجستانی، تهران: مؤسسه انتشارات امير کبير (شرکت چاپ و نشر بين‌الملل)، ۱۳۸۵ش. | ||