۲۱٬۸۲۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
'''دو گروه عمده''': اگر چه در مدينه [[طايفه هاى]] متعددى زندگى مى كردند، ولى دو گروه عمده به نام [[اوس و خزرج]] بودند، كه رقابت هاى سرسخت و خونين قبل از اسلام با هم داشتند.براى تحليل عوامل رقابت بين اين دو گروه مراجعه شود به: <ref>تاريخ سياسى اسلام: ج ۱ ص ۳۱۲ ۳۱۱. .</ref> | '''دو گروه عمده''': اگر چه در مدينه [[طايفه هاى]] متعددى زندگى مى كردند، ولى دو گروه عمده به نام [[اوس و خزرج]] بودند، كه رقابت هاى سرسخت و خونين قبل از اسلام با هم داشتند.براى تحليل عوامل رقابت بين اين دو گروه مراجعه شود به: <ref>تاريخ سياسى اسلام: ج ۱ ص ۳۱۲ ۳۱۱. .</ref> | ||
''' | '''[[رياست طلبان]]''': كسانى كه از دو قبيله ياد شده نبودند، ولى از اختلافهاى آنان استفادههاى زيادى بردند. در نهايت قرار شد يكى از همين افراد به نام عبداللَّه فرزند اُبّى، چون از آن دو گروه عمده نبود رياست مدينه را به عهده گيرد. البته با هجرت پيامبر اسلامصلى الله عليه وآله اين مسئله به وقوع نپيوست، و آنان تنها براى حفظ يا كسب منافع به ظاهر مسلمان شده بودند. | ||
'''اهل كتاب(يهود)''' : ساكنان اوليه منطقه [[يثرب]] [[يهود]] بودند، و قبايل عرب چون اوس و خزرج پس از آنها به اين منطقه در آمدند. از جمله علل انتخاب يثرب براى سكونت اين بود كه از ظهور پيامبرصلى الله عليه وآله جديد در اين منطقه آگاهى داشتند.<ref>مجمع الزوائد: ج ۸ ص ۲۴۱ - ۲۳۰. الصحيح من سيرة النبى الاعظمصلى الله عليه وآله: ج ۱ ص ۱۷۴. تاريخ سياسى اسلام: ج ۱ ص ۱۲۹.</ref>با توجه به بعثت انبياى گذشته از ميان قوم بنى اسرائيل و حسّ نژادپرستى عجيب يهود، تصوّرشان بر اين بود كه اين پيامبر جديد از ميان آنان است، ولى پس از بعثت خلاف آن معلوم شد. از اين رو مخالفت با پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله را پيشه خود ساختند. | '''[[اهل كتاب(يهود)]]''' : ساكنان اوليه منطقه [[يثرب]] [[يهود]] بودند، و قبايل عرب چون اوس و خزرج پس از آنها به اين منطقه در آمدند. از جمله علل انتخاب يثرب براى سكونت اين بود كه از ظهور پيامبرصلى الله عليه وآله جديد در اين منطقه آگاهى داشتند.<ref>مجمع الزوائد: ج ۸ ص ۲۴۱ - ۲۳۰. الصحيح من سيرة النبى الاعظمصلى الله عليه وآله: ج ۱ ص ۱۷۴. تاريخ سياسى اسلام: ج ۱ ص ۱۲۹.</ref>با توجه به بعثت انبياى گذشته از ميان قوم بنى اسرائيل و حسّ نژادپرستى عجيب يهود، تصوّرشان بر اين بود كه اين پيامبر جديد از ميان آنان است، ولى پس از بعثت خلاف آن معلوم شد. از اين رو مخالفت با پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله را پيشه خود ساختند. | ||
'''مهاجران:''' مسلمانانى كه تمام امكانات خود را در مكه گذاشته و به مدينه هجرت كردند. اينان كسانى بودند كه پيش از اسلام درگيرى هايى با اهالى [[يثرب]] داشتند، ولى به بركت تعاليم آسمانى اسلام و وجود وحدت بخش پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله، آن كينه ها و عداوت ها را كنار گذاشته و انصار در حق آنان بخشش هايى در حدّ ايثار داشتند. ولى پس از مدتى، به ويژه پس از فتح مكه در سال هشتم هجرى، علائم نگرانى در انصار پديدار گشت؛ اينان به فكر مشكلات پس از پيامبرصلى الله عليه وآله افتاده بودند. طبيعى است چنين نگرانى در برخوردها و موضعگيرى ها در حيات و پس از شهادت آن حضرت تأثير به سزايى داشته باشد | '''مهاجران:''' مسلمانانى كه تمام امكانات خود را در مكه گذاشته و به مدينه هجرت كردند. اينان كسانى بودند كه پيش از اسلام درگيرى هايى با اهالى [[يثرب]] داشتند، ولى به بركت تعاليم آسمانى اسلام و وجود وحدت بخش پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله، آن كينه ها و عداوت ها را كنار گذاشته و انصار در حق آنان بخشش هايى در حدّ ايثار داشتند. ولى پس از مدتى، به ويژه پس از فتح مكه در سال هشتم هجرى، علائم نگرانى در انصار پديدار گشت؛ اينان به فكر مشكلات پس از پيامبرصلى الله عليه وآله افتاده بودند. طبيعى است چنين نگرانى در برخوردها و موضعگيرى ها در حيات و پس از شهادت آن حضرت تأثير به سزايى داشته باشد | ||
'''منافقان:''' معلوم شد كه در سالهاى ابتدايى ظهور اسلام، عده اى بدون اعتقاد به دين جديد، بنا بر مصالحى كه خود تشخيص مى دادند در آن وارد شدند. اين گروه با منافقان در مدينه همواره مشكل ساز بودند. از جمله: در زمان حيات پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله اعتراض هاى شديد<ref>نساء / ۷۷</ref>. فرار از معركه هاى نبرد و دروغ بستن به آن حضرت، تا جايى كه مكرر آن حضرت مي فرمود: من كذّب علىّ متعمّداً فليتبوّأ مقعده من النار: هر كس به عمد دروغى به من ببندد، بايد آماده قرار گرفتن جايگاه خود در آتش باشد. <ref>نهج البلاغه: خطبه ۲۰۱.</ref> | '''[[منافقان]]:''' معلوم شد كه در سالهاى ابتدايى ظهور اسلام، عده اى بدون اعتقاد به دين جديد، بنا بر مصالحى كه خود تشخيص مى دادند در آن وارد شدند. اين گروه با منافقان در مدينه همواره مشكل ساز بودند. از جمله: در زمان حيات پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله اعتراض هاى شديد<ref>نساء / ۷۷</ref>. فرار از معركه هاى نبرد و دروغ بستن به آن حضرت، تا جايى كه مكرر آن حضرت مي فرمود: من كذّب علىّ متعمّداً فليتبوّأ مقعده من النار: هر كس به عمد دروغى به من ببندد، بايد آماده قرار گرفتن جايگاه خود در آتش باشد. <ref>نهج البلاغه: خطبه ۲۰۱.</ref> | ||
اين گروه در اواخر عمر شريف آن حضرت بر دامنه فعاليت خود افزودند، و چون پس از آن بزرگوار به اميال و اهداف خود رسيده بودند، در جامعه اسلامى هضم شده و به ظاهر مشكل ساز نبودند. | اين گروه در اواخر عمر شريف آن حضرت بر دامنه فعاليت خود افزودند، و چون پس از آن بزرگوار به اميال و اهداف خود رسيده بودند، در جامعه اسلامى هضم شده و به ظاهر مشكل ساز نبودند. | ||
'''نامسلمانان:''' عده اى از علماى اهل كتاب، جهت ضربه زدن فرهنگى به اسلام تصميمى گرفته بودند، كه و قرآن آن را چنين نقل ميكند: «و جماعتى از اهل كتاب گفتند در آغاز روز به آنچه بر مؤمنان نازل شد ايمان بياوريد و در پايان»روز( انكار كنيد شايد آنان )از اسلام بازگردند <ref>۳ آل عمران / ۷۲.</ref> | '''[[نامسلمانان]]:''' عده اى از علماى اهل كتاب، جهت ضربه زدن فرهنگى به اسلام تصميمى گرفته بودند، كه و قرآن آن را چنين نقل ميكند: «و جماعتى از اهل كتاب گفتند در آغاز روز به آنچه بر مؤمنان نازل شد ايمان بياوريد و در پايان»روز( انكار كنيد شايد آنان )از اسلام بازگردند <ref>۳ آل عمران / ۷۲.</ref> | ||
اين ترفند با نزول احكام [[مرتدّ]] خنثى شد؛ خداوند متعال ميفرمايد: «هر كس پس از ايمان آوردن خود به خدا كفر ورزد... و سينه اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود <ref>نحل / ۱۰۶.</ref> تفصيل احكام مرتدّ در فقه بيان شده است. | اين ترفند با نزول احكام [[مرتدّ]] خنثى شد؛ خداوند متعال ميفرمايد: «هر كس پس از ايمان آوردن خود به خدا كفر ورزد... و سينه اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود <ref>نحل / ۱۰۶.</ref> تفصيل احكام مرتدّ در فقه بيان شده است. | ||
با اين دستور، پل هاى پشت سر اين گروه از علماى اهل كتاب خراب شد، و اينان ناگزير بر مسلمانى خود باقى ماندند. ولى چون ايمان به قلب و جانشان نفوذ نكرده بود بلكه اصولاً اعتقادى نداشتند، ضربه هاى زيادى به پيكره اسلام وارد كردند، و در آن زمان [[منشأ]] بسيارى از [[كجروى ها]] شدند. به ويژه كه در عصر خلفاى سه گانه به عنوان مشاوران مخصوص آنان در نظام سياسى جامعه اسلامى تأثير گذار بودند<ref>انساب الاشراف: ج ۵ ص ۵۲ . تاريخ المدينة: ج ۲ ص ۱۰۲۰. تاريخ سياسى اسلام: ج ۲ ص ۱۶۴ ۱۵۲ ۹۹ - ۸۹. </ref> | |||
'''قبايل تسليم شده:''' پس از فتح مكه و سقوط قدرت سياسى و نظامى قريش، قبيله هاى فراوانى به علل مختلف بدون شناخت عميق از دين وارد [[جرگه]] مسلمانان شدند. قرآن در عين پذيرش اسلام آنان، تأكيد دارد كه اينان تنها تسليم شدند، ولى ايمان در قلبشان [[رسوخ]] نكرده است.<ref>حجرات / ۱۴.</ref> اينان يا سر به [[شورش]] برتافتند<ref>تاريخ طبرى. </ref> | |||
و يا در تحكيم خلافت افرادى غير از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام نقش بسزايى داشتند. | |||
'''بنی اميه در پيكره اسلام:''' پس از فتح مكه، بنى اميه از [[مبارزه رو در رو]] با اسلام منصرف شده، و با قبول ظاهرى اسلام در فكر روش جديد مبارزه افتادند. به مرور زمان، آنچنان زيركانه كارها را انجام دادند، تا اين كه در زمان خليفه اول با [[گماردن]] يزيد فرزند [[ابوسفيان]] به حكومت منطقه شام به تشكيلات سياسى حكومت اسلامى [[رخنه]] كردند. ابوسفيان بر سر قبر [[حمزه سيدالشهداء]] چنين مى گويد: خداى تو را رحمت كند، بر سر چيزى با ما جنگيدى كه عاقبت در دست ما قرار گرفت. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
<span dir="RTL"></span> | <span dir="RTL"></span> | ||