۲۶٬۳۸۲
ویرایش
←پانویس
(←پانویس) |
(←پانویس) |
||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۷: | ||
== مائده<ref>از غدير تا الغدير: ص ۳۲-۵۲.</ref> == | == مائده<ref>از غدير تا الغدير: ص ۳۲-۵۲.</ref> == | ||
سوره مائده سوره اى است كه آيه تبليغ و آيه اكمال و آيه ولايت، هر سه در اين سوره آمده است. غير از اين سه آيه، آيات ديگرى نيز آمده كه مرتبط با غدير و ولايت و امامت است. غير از | سوره مائده سوره اى است كه آيه تبليغ و آيه اكمال و آيه ولايت، هر سه در اين سوره آمده است. غير از اين سه آيه، آيات ديگرى نيز آمده كه مرتبط با غدير و ولايت و امامت است. غير از این موارد، شالوده اين سوره نيز نكات و ظرائف جالبى دارد كه اشاره به آنها مى تواند بسيار كارگشا باشد: | ||
'''سوره مائده و فتنه هاى بعد از شهادت پيامبر''' | |||
در مآخذ امر ولايت، در رأس همه قرآن است. در بين آياتى از قرآن كه به عقيده شيعه در موضوع ولايت است، سوره مائده از مهمترين هاست. اين سوره درست همه حوادثى را كه پيامبرصلى الله عليه وآله از آنها مى ترسيده در بردارد. اگر اسامى امت ها و ملل مختلف را كنار بگذاريم، درست با جامعه مسلمان بعد از شهادت پيامبرصلى الله عليه وآله انطباق كامل دارد. | |||
مثلاً داستان يهود و نصارى و پيمان شكنى آنها و تحريف كتاب هاى آسمانى را نقل مى كند. اين اسم ها را كه برداريم، مى بينيم دقيقاً همان اعمالى است كه مسلمين بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله انجام دادند؛ همان پيمان شكنى ها، همان تبديل و تحريف احكام خدا. البته الفاظ قرآن محفوظ ماند، ولى معانيش را تحريف كردند و تغيير دادند. همچنين ساير امور. | |||
در اينجا تا آنجا كه حوصله بحث اقتضا دارد اين مسئله را تجزيه و تحليل خواهيم كرد، و بر روى آيات فرعى تكيه نمى كنيم تا از مطلب دور نيفتيم. | |||
'''روش مزجى در آيات مورد بحث''' | |||
روش مزجى قرآن را در اينجا ملاحظه بفرماييد: يك مطلب عقلى - اخلاقى و يك سلسله احكام فرعى و يك برهان علمى و يك عقيده اصولى، پشت سر هم آمده است. در عين حال يك نوع ارتباط بين آنها برقرار است، و با كيفيت خاصى پهلوى هم قرار گرفته اند كه هر مخاطبى را به تفكر وا مى دارد؛ كه چرا در اينجا قرآن رعايت تناسب موضوع را نكرده و اين مطالب را با هم جمع نكرده، تا هر يك از موضوعات جداگانه مورد بحث قرار گيرد؟ | |||
«يا ايها الذين آمنوا اوفوا بالعقود»<ref>مائده / ۱.</ref>: اى كسانى كه ايمان آورده ايد وفا كنيد به عهد و پيمانتان. يعنى به پيمان هاى فطريتان، به پيمان هايى كه به وسيله وحى انبياعليهم السلام از شما گرفته شده و نيز آنچه انبياعليهم السلام بر مردم واجب كرده اند، مثل اين است كه از آنها پيمان گرفته اند و پيمان ها كه با خود و خدا و خلق بسته ايد. عبده در تفسير «المنار» تا بيست و چهار قسم شمرده است، كه اگر خلاف شرع نباشد واجب الوفاء هستند. و به بيعت هايى كه كرديد وفا كنيد، كلمه «عقود» همه را شامل مى شود. | |||
به دنبال آن مى فرمايد: «احلّت لكم بهيمة الانعام...» .<ref>مائده / ۱.</ref> آيا اين دو قسمت چه ارتباطى با هم دارند؟ در اين سوره هدفى در نظر است كه در تمام قسمت هاى آن دنبال مى شود. غرض بيان يك حكم فرعى نبوده، بلكه هدف عالى ترى در نظر است. زيرا اين مطلب كه كدام يك از چهارپايان حلال است و كدام حرام است در سوره هاى مكى و سوره هاى مدنى كه قبل از اين سوره نازل شده بيان شده، و در اينجا فقط تكرار است<ref>غافر (مكى) / ۷۹</ref>: «اللَّه الذى جعل لكم الأنعم لتركبوا منها و منها تأكلون» : خدا كسى است كه دامها را براى شما خلق كرد تا سوارشان شويد و از آنها مى خوريد. <ref>نحل (مكى) / ۵</ref> : «و الانعام خلقها لكم فيها دفء و منافع و منها تأكلون» : و دامها را آفريد كه برايتان در آنها پوشاكى است و سودها و از آنها مى خوريد. <ref>حج (مدنى، قبل از سوره مائده نازل شده است) / ۳۰</ref>: «و اُحلّت لكم الانعام الا ما يتلى عليكم» : و حلال شده بر شما چهارپايان مگر آنچه گفته شود. و آيه ۲۸ و ۳۴: «على ما رزقهم من بهيمة الانعم» : بر آنچه روزيشان كرده است از دام هاى چهارپا. تا يك قسمت مطالب اصولى را به دنبال آن بيان كند. | |||
سپس مى فرمايد: «لا تحلّوا شعائر اللَّه» .<ref>مائده / ۲.</ref> حدود خدا و رسوم دين را حفظ كنيد و حرمت آنها را نگاه داريد. «و لا يجرمنّكم شنآن قوم ان صدّوكم عن المسجد الحرام ان تعتدوا» .<ref>مائده / ۲.</ref> مردمى كينه توز نباشيد و لو نسبت به دشمنترين دشمنانتان. | |||