سوره: تفاوت میان نسخه‌ها

۹٬۵۱۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۱
خط ۳۲۴: خط ۳۲۴:
به راستى خداوند هم حبيبش را حفظ فرمود، و به طور خارق ‏العاده و اعجازآميز مخالفان را مرعوب ساخت، و همگى «سمعنا و اطعنا» گفتند. ولى در خفا توطئه ‏ها و تبانى ‏ها شروع و نقشه‏ ها طرح شد، تا در بيمارى پيامبرصلى الله عليه وآله رسماً دست به كار شدند. حتى در تفسير «صافى» نقل مى‏ كند كه چهارده نفر ميان راه و عقبه «هرشى» -  كه بين جحفه و ابواء است -  خواستند پيامبرصلى الله عليه وآله را به قتل برسانند، كه جبرئيل آن حضرت را متوجه ساخت و آنها را به وى شناساند.
به راستى خداوند هم حبيبش را حفظ فرمود، و به طور خارق ‏العاده و اعجازآميز مخالفان را مرعوب ساخت، و همگى «سمعنا و اطعنا» گفتند. ولى در خفا توطئه ‏ها و تبانى ‏ها شروع و نقشه‏ ها طرح شد، تا در بيمارى پيامبرصلى الله عليه وآله رسماً دست به كار شدند. حتى در تفسير «صافى» نقل مى‏ كند كه چهارده نفر ميان راه و عقبه «هرشى» -  كه بين جحفه و ابواء است -  خواستند پيامبرصلى الله عليه وآله را به قتل برسانند، كه جبرئيل آن حضرت را متوجه ساخت و آنها را به وى شناساند.


== ۷-بررسى عمومى آيات سوره مائده ==
'''بررسى عمومى آيات سوره مائده'''
 
حال با توجه به اين حقايق و مطالب، آيات سوره مائده را از نظر مى‏ گذرانيم و نكاتى را يادآور مى ‏شويم:
 
الف. آيه اكمال دين و آيه تبليغ و رسالت و آيه ولايت، همه در همين سوره آمده است.
 
ب. در آغاز سوره، فرمان به وفاى به عهدها و پيمان‏ ها و بيعت‏ هاست، كه مناسبتش با موضوع معلوم است.
 
ج. در آخر آيه دوم مى‏ فرمايد: «بغض و كينه ‏هاى ديرينه به تعدّى وادارتان نكند».كه توضيح‏اش گذشت.
 
د. در وسط آيه سوم از يأس كفار و اكمال دين و اتمام نعمت سخن مى‏ رود.
 
ه  . در آيه هفتم مى‏ فرمايد: «نعمت خدا را بر خودتان از ياد نبريد و هم پيمان خدا را كه به وسيله پيامبر به شما پيمان بست آنگاه كه گفتيد شنيديم و فرمان برديم و از خدا بترسيد كه خدا به نيت‏ هاى خوب و بد شما و آنچه در دل داريد(از بغض و حقد و عداوت و حسد)داناست» .
 
و. آيه هشتم: «اى مؤمنان براى خدا قيام كننده و به عدل گواهى دهنده باشيد و بغض و عداوت گروهى به جرم عدم عدالت وادارتان نكند داد را پيشه كنيد كه آن به تقوى نزديك‏تر است و از خدا بترسيد. محققاً خدا به آنچه مى ‏كنيد آگاه است» . توجه داشته باشيد كه اين آيات در همان ايام واقعه غدير نازل شده است.
 
ز. در دو آيه ۱۲ و ۱۳داستان پيمان گرفتن از بنى ‏اسرائيل را نقل مى‏ كند و پيمان شكنى آنان را، حتى افراد برجسته امت موسى ‏عليه السلام و زعماى اسباط جز دو نفر،كه آنها را سزاوار لعن ساخت. همچنين سنگدلى و تحريف تورات را به دنبال آن يادآور مى‏ شود.
 
ح. در آيه ۱۴ از پيمان شكنى نصارى ياد مى‏ كند، كه در نتيجه دشمنى و كينه‏ توزى تا قيامت در ميانشان باقى است. اينهاست اعمالى كه امت اسلام بعد از شهادت رسول اكرم‏صلى الله عليه وآله انجام خواهد داد، و قرآن كريم در لباس نقل تاريخ پيشگويى مى ‏كند. چنانكه پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: شما بر روش گذشتگان مى‏ رويد؛ حذو النعل بالنعل و مانند برابرى تير با تير.<ref>اين روايت از احاديث متواتر اسلامى است كه هر دو فريق (شيعه: الرسائل العشر: ص ۱۲۷، و اهل‏ سنت: مسند احمد: ج ۴ ص ۱۲۵) از پيامبرصلى الله عليه وآله به اسناد مختلف نقل كرده ‏اند.</ref> با توجه به اينكه تيرهايى كه براى يك كمان تراشيده مى ‏شوند برابر اند.
 
ط. در آيه ۲۰ از گفتار موسى‏ عليه السلام ياد مى‏ كند كه به بنى‏ اسرائيل فرمود: «نعمت خدا را بر خودتان متذكر باشيد كه در ميان شما انبيا قرار داد و به شما آزادى و استقلال يا سر و سامان و بى ‏نيازى بخشيد<ref>اين تفسيرى است كه مفسران براى «ملوك» در «و جعلكم ملوكاً و آتاكم ما لم يؤت احداً من العالمين» بيان كرده ‏اند.</ref> و آنچه به هيچ يك از جهانيان در اين عصر نداده به شما عنايت فرمود» . مى‏ بينيم همه اين نعمت‏ها را خداوند به اين امت نيز داده است، فقط به جاى انبياء عليهم السلام، در ميان اين ها اوصيا و ائمه‏ عليهم السلام را قرار داده است.
 
ى. از آيه ۲۱ تا ۲۶ داستانى را نقل مى‏ فرمايد كه در قرآن مكرر نقل شده است: وقتى بنى ‏اسرائيل از بحر احمر به خشكى رسيدند، در بيابانى بى آب و گياه -  كه كسى راه به جايى نمى يافت يا همان «تيه»-  قرار گرفته بودند. موسى ‏عليه السلام مى ‏فرمايد: به سرزمين مقدسى كه خداوند براى شما مقدر كرده، مشروط به انجام وظيفه، در آييد. آنها مى‏ گويند: مردمى نيرومند در آنجا هستند و تا آنها آنجا باشند ما هرگز به آنجا داخل نمى‏ شويم.
 
دو تن از خدا ترسانى كه خداوند به ايمان و ثبات قدم آن دو را انعام فرموده است، مى‏ گويند: شما با توكل بر خدا به دروازه شهر اريحا با بيت ‏المقدس وارد شويد كه پيروز خواهيد شد. آنها اطاعت نمى‏ كنند، و در نتيجه چهل سال در آن بيابان ويران سرگردان مى‏ مانند. اين دروازه همان باب «حطّه» است كه بنى ‏اسرائيل موظف بودند با خضوع و آمرزش خواهى داخل آن شوند تا سعادتمند گردند.<ref>بقره / ۵۸ : «و ادخلوا الباب سجّداً و قولوا حطّة نغفر لكم خطيكم و سنزيد المحسنين». و اعراف۱۶۱، با كمى اختلاف.</ref>
 
پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: مثل اهل‏بيت من‏ عليهم السلام براى اين امت مثل «باب حطّه»براى بنى‏ اسرائيل است، كه بايد با فروتنى و خلوص به آنها متمسك شوند، و هر كس از ورود در حصن ولايتشان امتناع ورزد در بيابان گمراهى و سرگردانى گرفتار مى ‏شود.<ref>الدرّ المنثور: ج ۱ ص ۷۳، در ذيل آيه ۵۸ سوره بقره. كنز العمال: ج ۲ ص ۴۳۵. و بسيارى ديگر از محدثان اهل‏ سنت.</ref>
 
 
ك. از آيه ۲۷ به بعد تا۳۲ داستان دو پسر آدم نقل مى ‏شود؛ كه هر دو قربانى كردند و از يكى قبول شد و از ديگرى نشد. آنكه قربانيش رد شده بود -  يعنى قابيل -  به برادر ديگر -  يعنى هابيل -  حسد ورزيد و او را كشت. حسن مطلع داستان قابل دقت است كه مى‏ فرمايد: «بر اين مردم گزارش دو پسر آدم را به درستى فرو خوان». تا با اطلاع از يك واقعه حقيقى، مفاسد و مضارّ رذيله حسد را دريابند، و توجه كنند كه اين خوى بد چگونه برادرى را به قتل برادر واداشت!
 
منشأ نخستين معصيتى كه در آسمان و زمين به وقوع پيوست حسد بود. در آسمان حسد ابليس بر آدم‏ عليه السلام، و در زمين حسد قابيل به هابيل. پيامبرصلى الله عليه وآله چه كوشش‏ ها كرد تا جلو حسد اصحاب قريش را نسبت به على ‏عليه السلام بگيرد، اما افسوس... . امام باقرعليه السلام در ذيل آيه «ام يحسدون الناس على ماء آتهم اللَّه من فضله»<ref>نساء /  ۵۴ . به نقل از: تفسير صافى: ج ۱ ص ۴۶.</ref>فرمود: سوگند به خدا ماييم مردمى كه مورد حسد مى ‏باشيم. مرحوم سيد شرف‏ الدين از سى مأخذ از اهل‏ سنت نقل كرده كه اين آيه در شأن اهل‏بيت ‏عليهم السلام نازل شده است.
 
در تفسير «صافى» از حضرت صادق ‏عليه السلام نقل كرده كه فرمود: حضرت آدم‏ عليه السلام، هابيل را كه كوچك‏تر بود و لايق‏تر وصى خود ساخته بود، و قابيل كه بزرگ‏تر بود اعتراض كرد. براى احراز لياقت، قرار بر تقديم قربانى شد كه از هابيل پذيرفته شد.
 
مطلبى كه بر اين واقعه مترتب شده بى ‏تناسب با موضوع بحث نيست؛ كه: «هر كس يك فرد بى ‏گناه را بكشد مثل اين است كه همه مردم را كشته و هر كس يك شخص را زنده كند مانند كسى است كه همه را زنده كرده است» .
 
همچنين مرحوم فيض در «صافى» از امام صادق‏ عليه السلام روايت مى‏ كند كه عالى‏ ترين مراتب احياء هدايت، و بالاترين مراتب قتل نفس گمراه ساختن است. به راستى چه گناه عظيمى مرتكب شدند كسانى كه پس از پيامبرصلى الله عليه وآله امتى را به گمراهى انداختند و اسباب و موجبات جنگ‏ هاى داخلى و برادركشى را در ميان مسلمين فراهم نمودند.


== پانویس ==
== پانویس ==