۲۵٬۵۶۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''«عباس بن محمدرضا قمی»'''، معروف به '''شیخ عباس قمی'''، یا '''محدث قمی'''، از محدثان و علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری بود. او در سال | '''«عباس بن محمدرضا قمی»'''، معروف به '''شیخ عباس قمی'''، یا '''محدث قمی'''، از محدثان و علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری بود. او در سال ۱۲۹۴ هجری قمری (۱۲۵۴ خورشیدی) در قم به دنیا آمد. پدرش، محمدرضا قمی، فردی متدین و آگاه به احکام دین بود و مادرش، بانو زینت، نیز زنی پارسا بود. | ||
شیخ عباس قمی، دروس مقدماتی را در قم نزد میرزا محمد ارباب قمی فرا گرفت و در سال ۱۳۱۶ هجری قمری برای ادامه تحصیل به نجف رفت. در نجف، شیفتهٔ میرزا حسین نوری شد و از او بهرههای فراوانی برد، او با جدیت و حافظه قوی، به مقام والایی نزد استادش رسید و کتاب | شیخ عباس قمی، دروس مقدماتی را در قم نزد میرزا محمد ارباب قمی فرا گرفت و در سال ۱۳۱۶ هجری قمری برای ادامه تحصیل به نجف رفت. در نجف، شیفتهٔ میرزا حسین نوری شد و از او بهرههای فراوانی برد، او با جدیت و حافظه قوی، به مقام والایی نزد استادش رسید و کتاب «مستدرک الوسائل» را برای چاپ در ایران استنساخ کرد. محدث قمی به دلیل ویژگیهای اخلاقی برجستهاش، از جمله علاقه به کتاب، تواضع، امر به معروف و نهی از منکر، و زهد، در بین مردم و حوزههای علمیه شهرت داشت، او هرگز از سهم امام استفاده نمیکرد و زندگی سادهای داشت، گفتار و عمل او یکی بود و سخنانش تأثیر عمیقی بر شنوندگان داشت. | ||
'''اساتید''' | '''اساتید''' | ||
{{کادر}} | |||
{{ستون|۲}} | |||
* سید محمد کاظم طباطبائی یزدی صاحب العروة الوثقی | * سید محمد کاظم طباطبائی یزدی صاحب العروة الوثقی | ||
* میرزا حسین نوری صاحب کتاب المستدرک | * میرزا حسین نوری صاحب کتاب المستدرک | ||
خط ۱۰: | خط ۱۱: | ||
* سید حسن صدر کاظمی | * سید حسن صدر کاظمی | ||
* سید ابوالحسن نقوی لکنهوئی | * سید ابوالحسن نقوی لکنهوئی | ||
* آقا بزرگ حکیم شهیدی(درگذشت:۱۳۱۵ش) | * آقا بزرگ حکیم شهیدی (درگذشت:۱۳۱۵ش) | ||
* میرزا محمد خراسانی فرزند آخوند خراسانی | * میرزا محمد خراسانی فرزند آخوند خراسانی | ||
* شیخ مرتضی آشتیانی(درگذشت:۱۳۲۵ش) | * شیخ مرتضی آشتیانی (درگذشت:۱۳۲۵ش) | ||
* آقا حسین قمی | * آقا حسین قمی | ||
* میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری | * میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری | ||
* محمد ارباب قمی | * محمد ارباب قمی | ||
* شیخ ابوالقاسم قمی | * شیخ ابوالقاسم قمی | ||
* سید احمد طباطبایی قمی (درگذشت:۱۳۳۴ق)پدرخانم محدث قمی | * سید احمد طباطبایی قمی (درگذشت:۱۳۳۴ق) پدرخانم محدث قمی | ||
* شیخ محمد حسین قمی استاد خط نستعلیق. | * شیخ محمد حسین قمی استاد خط نستعلیق. | ||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
'''شاگردان''' | '''شاگردان''' | ||
برخی از شاگردان محدث قمی عبارتند از: | برخی از شاگردان محدث قمی عبارتند از: | ||
{{کادر}} | |||
{{ستون|۲}} | |||
* آقا بزرگ طهرانی | * آقا بزرگ طهرانی | ||
* سید احمد موسوی مستنبط | * سید احمد موسوی مستنبط | ||
خط ۴۳: | خط ۴۶: | ||
* شیخ یوسف بیارجمندی حائری | * شیخ یوسف بیارجمندی حائری | ||
* شیخ یوسف بن عبدعلی رجایی مغزی. | * شیخ یوسف بن عبدعلی رجایی مغزی. | ||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
'''وفات:''' | '''وفات:''' | ||
شیخ عباس قمی در شب | شیخ عباس قمی در شب ۲۲ ذیالحجه سال ۱۳۵۹ هجری قمری (۱ بهمن ۱۳۱۹ شمسی) در ۶۵ سالگی در نجف درگذشت. | ||
سید ابوالحسن اصفهانی در حرم امام علی علیه السلام بر پیکر او نماز خواند و در کنار استادش میرزا حسین نوری در حرم به خاک سپرده شد. | سید ابوالحسن اصفهانی در حرم امام علی علیه السلام بر پیکر او نماز خواند و در کنار استادش میرزا حسین نوری در حرم به خاک سپرده شد. | ||
خط ۵۴: | خط ۵۸: | ||
== تألیفات == | == تألیفات == | ||
مشهورترین اثر او، کتاب مفاتیحالجنان است که مجموعهای از دعاها و اعمال است که از پیامبر اسلام و امامان شیعه نقل شده و به صورت موضوعی دستهبندی شدهاست. | مشهورترین اثر او، کتاب مفاتیحالجنان است که مجموعهای از دعاها و اعمال است که از پیامبر اسلام و امامان شیعه نقل شده و به صورت موضوعی دستهبندی شدهاست. | ||
{{کادر}} | |||
* کلمات لطیفه | {{ستون|۲}} | ||
* کلمات لطیفه | |||
* الدر النظیم فی لغات القرآن العظیم | * الدر النظیم فی لغات القرآن العظیم | ||
* کُحل البصر فی سیرة سید البشر | * کُحل البصر فی سیرة سید البشر | ||
خط ۶۲: | خط ۶۷: | ||
* شرح «الوجیزه» شیخ بهائی | * شرح «الوجیزه» شیخ بهائی | ||
* فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر | * فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر | ||
* علم الیقین | * علم الیقین | ||
* مقالید الفلاح فی عمل الیوم واللیله | * مقالید الفلاح فی عمل الیوم واللیله | ||
* مقلاد النجاح | * مقلاد النجاح | ||
* سفینةالبحار و مدینة الحکم والآثار | * سفینةالبحار و مدینة الحکم والآثار | ||
* خلاصه جلد یازده بحارالانوار علامه مجلسی | * خلاصه جلد یازده بحارالانوار علامه مجلسی | ||
* شرح کلمات قصار امام علی علیه السلام که در آخر نهج البلاغه آمده است. | * شرح کلمات قصار امام علی علیه السلام که در آخر نهج البلاغه آمده است. | ||
خط ۷۵: | خط ۸۰: | ||
* هدیة الزائرین و بهجة الناصرین | * هدیة الزائرین و بهجة الناصرین | ||
* اللئالی المنثوره | * اللئالی المنثوره | ||
* الفصول العلیه فی المناقب المرتضویه | * الفصول العلیه فی المناقب المرتضویه | ||
* سبیل الرشاد | * سبیل الرشاد | ||
* حکمة بالغه و مأة کلمة جامعه | * حکمة بالغه و مأة کلمة جامعه | ||
* ذخیرة الابرار فی منتخب انیس التجار | * ذخیرة الابرار فی منتخب انیس التجار | ||
* نزهة النواظر در ترجمه معدن الجواهر | * نزهة النواظر در ترجمه معدن الجواهر | ||
* غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی | * غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی | ||
* مفاتیح الجنان و الباقیات الصالحات | * مفاتیح الجنان و الباقیات الصالحات | ||
* التحفة الطوسیه والنفغة القدسیه | * التحفة الطوسیه والنفغة القدسیه | ||
* رساله دستورالعمل حضرت سیدالشهداء علیه السلام | * رساله دستورالعمل حضرت سیدالشهداء علیه السلام | ||
* نفس المهموم | * نفس المهموم | ||
* نفثة المصدور | * نفثة المصدور | ||
* الانوار البهیه فی تاریخ الحجج الالهیه | * الانوار البهیه فی تاریخ الحجج الالهیه | ||
* رساله ای در گناهان کبیره و صغیره | * رساله ای در گناهان کبیره و صغیره | ||
* منازل الآخره | * منازل الآخره | ||
* ترجمه «مصباح المتهجد» مرحوم شیخ طوسی | * ترجمه «مصباح المتهجد» مرحوم شیخ طوسی | ||
* نزهةالنواظر: (ترجمه «معدن الجواهر» اثر محمد بن علی کراجکی) | * نزهةالنواظر: (ترجمه «معدن الجواهر» اثر محمد بن علی کراجکی) | ||
* مقامات علیه: (خلاصه «معراج السعاده» مرحوم ملا احمد نراقی) | * مقامات علیه: (خلاصه «معراج السعاده» مرحوم ملا احمد نراقی) | ||
* ترجمه «جمال الاسبوع» سید بن طاووس | * ترجمه «جمال الاسبوع» سید بن طاووس | ||
* الباقیات الصالحات (در حاشیه مفاتیح الجنان چاپ شده است | * الباقیات الصالحات (در حاشیه مفاتیح الجنان چاپ شده است) | ||
* منتهی الآمال فی تاریخ النبی و الآل | * منتهی الآمال فی تاریخ النبی و الآل | ||
* تتمة المنتهی فی وقایع ایام الخلفاء | * تتمة المنتهی فی وقایع ایام الخلفاء | ||
* ترجمه مسلک دوم «لهوف» سید بن طاووس | * ترجمه مسلک دوم «لهوف» سید بن طاووس | ||
* تتمیم تحیة الزائر محدث نوری | * تتمیم تحیة الزائر محدث نوری | ||
* چهل حدیث | * چهل حدیث | ||
* الکنی و الالقاب | * الکنی و الالقاب | ||
* هدیة الاحباب فی المعروفین بالکنی والالقاب | * هدیة الاحباب فی المعروفین بالکنی والالقاب | ||
* فواید الرضویه فی احوال علماء المذهب الجعفریه | * فواید الرضویه فی احوال علماء المذهب الجعفریه | ||
* بیت الاحزان فی مصائب سیدة النسوان | * بیت الاحزان فی مصائب سیدة النسوان | ||
* شرح حکم نهج البلاغه. | * شرح حکم نهج البلاغه. | ||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
== | == تألیف در غدیر<ref>چهارده قرن با غدیر: ص ۱۵۲،۱۳۶،۱۳۵. اسرار غدیر: ص ۱۲۱.</ref> == | ||
همانطور که در زمینه [[سند حدیث غدیر]] بحثهای مفصلی در کُتب شده، در مورد متنِ [[احادیث مرتبط با غدیر|حدیث]] هم تألیفاتِ ارزنده ای وجود دارد. | |||
از جمله | از جمله مؤلفین مشهور چهارده قرن که در مورد غدیر [[تألیف]] داشتهاند حاج شیخ عباس قمی (م ۱۳۵۹ ق) است که کتاب «فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر» را در ۴۶۲ صفحه وزیری تألیف کرده | ||
است. [[کتابشناسی غدیر|کتابشناسی]] | است. [[کتابشناسی غدیر|کتابشناسی]] این کتاب از این قرار است: | ||
فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر، عباس بن محمدرضا قمی (م ۱۳۹۵ ق).<ref>الفوائد الرضویة: ص ۲۲۲. الذریعة: ج ۱۶ ص ۴۰۹ ش ۱۹۵۶ و ج ۷ ص ۱۷۳. طبقات اعلام الشیعة (قرن چهاردهم، نقباء البشر): ج ۳ ص ۱۰۰۱ ش ۱۴۹۸. اعیان الشیعة: ج ۷ ص ۴۲۵. الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب: ج ۱ ص ۱۵۷.</ref> [[فارسی]]، چاپی. مؤسسه در راه حق، [[قم]]، چاپ اول، سال ۱۴۰۵ ق، ۱۳۶۵ ش. وزیری، ۴۶۲ ص. | |||
این کتاب خلاصه ای است از مجلدات «عبقات الانوار» میر حامدحسین که پیرامون [[حدیث غدیر]] است. | |||
این کتاب در دو مقصد است: اول: اثبات تواتر حدیث غدیر و جواب اشکالات مربوط. دوم: بیان دلالت حدیث غدیر و رد اشکالات مربوط. | |||
مقصد اول در سه باب است: | مقصد اول در سه باب است: | ||
# شامل هشت فصل که در فصل هشتم دوازده نفر از علمای عامه را که تواتر حدیث غدیر را ثابت نمودهاند نامبرده. | |||
# ایراد کلمات فخر رازی و جواب از آنها در نُه فصل | |||
# ایراد اشکالات دیگر و جواب آنها در دو فصل و فصل دوم در دو مقام. مقصد دوم شامل نُه فصل است که طی آنها وجوه استدلال به حدیث غدیر و همچنین | |||
# اشکالات و جواب از آنها را بیان نموده است. در پایان فصلی در استدلال به آیه تبلیغ «یا ایها الرسول…» با ده دلیل همراه با روایات و اقوال و نیز شبهات و جواب از آنها آمده است. مؤلف این کتاب را در تاریخ ۱۳۲۱ قمری به انجام رسانده است. | |||
== وفات شیخ عباس قمی در دهه غدیر<ref>غدیر در گذر زمان (مهدی پور): ص ۶۲–۶۵، ۷۵–۱۱۹.</ref> == | |||
در ایام دهه غدیریه رخدادهای متعددی اتفاق افتاده است. یکی از این رخدادها وفات محدث قمی است. | |||
== وفات | |||
در | |||
در روز ۲۳ | در روز ۲۳ ذی حجة الحرام مرحوم حاج شیخ عباس قمی صاحب «مفاتیح الجنان» و دهها اثر ارزشمند دیگر به سال ۱۳۵۹ ق درگذشته است. | ||
محدث | محدث قمی از شاگردان خاص محدث نوری و یار و یاور او، وی اسوه تلاش و تحقیق و اسطوره زهد و تقوا بود. | ||
== | == منابع == | ||
دانشنامه | دانشنامه غدیر، جلد ۱۴، صفحه ۴۸۸. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
[[رده:میراث مکتوب غدیر]] | [[رده:میراث مکتوب غدیر]] |