۲۱٬۸۲۰
ویرایش
سیاق: تفاوت میان نسخه‌ها
←پانویس
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پانویس) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== حديث غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۵۷۳-۵۷۹.</ref> == | == سیاق حديث غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۵۷۳-۵۷۹.</ref> == | ||
در دو كتاب احاديثى آمده كه با حديث غدير هم سياق هستند: | در دو كتاب احاديثى آمده كه با حديث غدير هم سياق هستند: | ||
الف. سياق حديث غدير در «المستدرك على الصحيحين» | |||
'''الف. سياق حديث غدير در «المستدرك على الصحيحين»''' | |||
از ديگر از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت و ولايت اين است كه حاكم نيشابورى حديث غدير را به سياق و لفظى نقل كرده كه به صراحت و وضوح به امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و جانشينى و پس از رسول اللَّه صلى الله عليه وآله دلالت مى كند. اين از جهت دلالت. اما از جهت سند، حاكم خود تصريح كرده كه اين حديث صحيح الاسناد است. | از ديگر از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت و ولايت اين است كه حاكم نيشابورى حديث غدير را به سياق و لفظى نقل كرده كه به صراحت و وضوح به امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و جانشينى و پس از رسول اللَّه صلى الله عليه وآله دلالت مى كند. اين از جهت دلالت. اما از جهت سند، حاكم خود تصريح كرده كه اين حديث صحيح الاسناد است. | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
سخن رسول خداصلى الله عليه وآله يعنى: من از هر مؤمنى به خود او سزاوارترم، تأكيد و تقريرى است كه نشان مى دهد حضرتش به هر يك از افراد مؤمنان سزاوارتر است. چنانكه جمله «من از شما به شما سزاوارترم»مفيد اولى بودن وى نسبت به جميع مؤمنان است.<ref>اللّمعات(مخطوط) .</ref> | سخن رسول خداصلى الله عليه وآله يعنى: من از هر مؤمنى به خود او سزاوارترم، تأكيد و تقريرى است كه نشان مى دهد حضرتش به هر يك از افراد مؤمنان سزاوارتر است. چنانكه جمله «من از شما به شما سزاوارترم»مفيد اولى بودن وى نسبت به جميع مؤمنان است.<ref>اللّمعات(مخطوط) .</ref> | ||
'''شرح حال حاكم نيشابورى''' (ت ۳۲۱ - م ۴۰۵ ق) | |||
بزرگان اهل سنت همه حاكم نيشابورى را توثيق كرده و ستوده اند: ابن خَلِّكان و شيخ عبدالحق دهلوى (در رجال مشكات( و فخر رازى )در فضائل الشافعى) و اِسنَوى و ابن اثير<ref>وفيات الاعيان: ج ۳ ص ۴۰۸. طبقات الشافعية: ج ۱ ص ۳. جامع الاصول: ج ۱ ص ۹۲.</ref>: وى را حافظ ابوعبداللَّه محمد بن عبداللَّه معروف به حاكم نيشابورى و ابن بيّع معرفى كرده اند. همگى وى را توثيق كرده و بسيار ستوده اند، به خصوص در علم حديث. فقه را از فقيه شافعى ابوسهل محمد بن سليمان صعلوكى و بسيارى ديگر آموخت. | |||
شمار تأليفات حاكم نيشابورى در علوم حديث به هزار و پانصد جزء مى رسد كه از جمله آنها «الصحيحان» است. اما كتبى كه حاكم در نگارش آنها يگانه است، عبارتند از: «معرفة علوم الحديث» ، «تاريخ علماء نيسابور» ، «المدخل الى علم الصحيح» ، «المستدرك على الصحيحين» ، «ما تفرّد به كلّ واحد من الإمامين» . دارَقُطنى و محمد بن ابى فوارس از او روايت كرده اند. | |||
'''ب.وحدت سياق ميان حديث غدير و حديثى در صحيح بخارى''' | |||
همچنين از ديگر از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت و ولايت حديثى است كه بخارى در صحيحش آورده است. وى مى نويسد: ابراهيم بن منذر، از محمد بن فليح، از پدرش، از هلال بن على، از عبدالرحمن بن ابى عمره، از ابوهريره، از پيامبرصلى الله عليه وآله براى من نقل كرد: هيچ مؤمنى نيست مگر اينكه من در دنيا و آخرت از او به خودش سزاوارترم. اگر (دليل) مى خواهيد اين آيه را بخوانيد: «النَبىُّ أولى بِالمُؤمِنينَ مِن أنفُسِهِم» . پس هر مؤمنى كه بميرد و مالى را بر جاى نهد، خويشان پدرى اش - هر كس باشند - آن مال را از او ارث مى برند. و هر كس وام يا عيالى بر جاى نهد، (بستانكار يا عيالش)نزد من آيد كه من مولاى اويم. | |||
پيشتر گذشت كه اين حديث را مسلم نيز نقل كرده است. همچنين از گزارش كتاب «الدرّ المنثور» معلوم شد كه ابن جرير و ابن ابى حاتِم و ابن مردوَيه نيز اين حديث را روايت كرده اند. | |||
اين حديث در سياق همانند حديث غدير است. از اين رو، بايد مراد از «مَولى» در حديث غدير همان باشد كه در اين حديث اراده شده است. يكسانى سياق جدّاً روشن است، چرا كه پيامبرصلى الله عليه وآله نخست أولى بودن خود نسبت به مؤمنان در دنيا و آخرت را خاطرنشان كرده، و سپس فرموده است: من مولاى اويم. حديث غدير نيز چنين است. آنجا نيز رسول خداصلى الله عليه وآله در آغاز بيان كرده كه از مؤمنان به خودشان سزاوارتر است و سپس افزوده است: هر كس من مولاى او هستم على مولاى او است. | |||
بنابراين، به همان دليلى كه اهل سنت مَولى در حديث منقول در صحيحين را به معناى «ولىّ امر» حمل كرده اند، ما نيز مَولى در حديث غدير را به اين معنى حمل مى كنيم. پيشتر(ذيل عنوان مَولى به معناى أولى در حديثى منقول در صحيحين)سخن قَسطَلانى نقل شد كه در تفسير عبارت «من مولاى او هستم» در حديث صحيحين نوشته بود: يعنى من ولىّ ميّت هستم و پرداختن امور او به عهده من است. كرمانى و نَوَوى نيز چنين تفسيرى داشتند. | |||
== '''شبهه سياقِ آيه اكمال'''<ref>نگرشى بر غدير خم (انتصارى) : ص ۴۲-۵۶.</ref> == | |||
از جمله ايرادهايى كه اهل سنت در معنى و مفهوم حديث غدير مطرح مى كنند اين است كه: آيه «اليوم يئس الذين كفروا من دينكم فلا تخشوهم و اخشون اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام ديناً»<ref>مائده / ۳.</ref> در سياق و جوار جملات تحريم اكل ميته و خون است. پس ربطى به واقعه غدير ندارد. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||