پرش به محتوا

ابوهریره: تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۱۹۰ بایت اضافه‌شده ،  سه‌شنبهٔ ‏۱۲:۵۶
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
در زمان خلافت عثمان، از هواداران او بود. او به خاندان ابوالعاص و امویان علاقه‌مند شد و به آن‌ها نزدیک گردید. در جریان محاصره خانه عثمان، او از جمله حامیان خلیفه بود و در خانه‌اش حضور داشت. وی با حمایت از عثمان، حملات مخالفین را دفع می‌کرد<ref>وكان معه في الدار مئة رجل ينصرونه منهم عبد الله بن الزبير ، ومروان بن الحكم ، والحسن بن علي ، و عبد الله بن سلام ، وأبو هريرة ...،ثم دخل عليه أبو هريرة متقلدا سيفه ، فقال : طاب الضراب يا أمير المؤمنين ، قد قتلوا منا رجلا ، وقد ألهبوا النار ، فقال عثمان : عزمت عليك يا أبا هريرة إلا ألقيت سيفك ، قال أبو هريرة : فألقيته فلا أدري من أخذه .
در زمان خلافت عثمان، از هواداران او بود. او به خاندان ابوالعاص و امویان علاقه‌مند شد و به آن‌ها نزدیک گردید. در جریان محاصره خانه عثمان، او از جمله حامیان خلیفه بود و در خانه‌اش حضور داشت. وی با حمایت از عثمان، حملات مخالفین را دفع می‌کرد<ref>وكان معه في الدار مئة رجل ينصرونه منهم عبد الله بن الزبير ، ومروان بن الحكم ، والحسن بن علي ، و عبد الله بن سلام ، وأبو هريرة ...،ثم دخل عليه أبو هريرة متقلدا سيفه ، فقال : طاب الضراب يا أمير المؤمنين ، قد قتلوا منا رجلا ، وقد ألهبوا النار ، فقال عثمان : عزمت عليك يا أبا هريرة إلا ألقيت سيفك ، قال أبو هريرة : فألقيته فلا أدري من أخذه .


الإمامة والسياسة - الدِّينَوري، ابن قتيبة جلد : 1  صفحه : 58</ref>. همین موضع‌گیری او نسبت به عثمان باعث شد که پس از مرگش، فرزندان عثمان در مراسم تشییع جنازه وی با احترام خاصی شرکت کنند و معاویه نیز از بازماندگانش حمایت کند.
الإمامة والسياسة - الدِّينَوري، ابن قتيبة جلد : 1  صفحه : 58</ref>. همین موضع‌گیری او نسبت به عثمان باعث شد که پس از مرگش، فرزندان عثمان در مراسم تشییع جنازه وی با احترام خاصی شرکت کنند و معاویه نیز از بازماندگانش حمایت کند<ref>قَالَ: أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُمَرَ قَالَ: حَدَّثَنِي عَمْرُو بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَنْبَسَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بن عثمان بن عفان قَالَ: لَمَّا مَاتَ أَبُو هُرَيْرَةَ كَانَ وَلَدُ عُثْمَانَ يَحْمِلُونَ سَرِيرَهُ حَتَّى بَلَغُوا الْبَقِيعَ حِفْظًا بما كان من رأيه في عُثْمَانَ.
 
الطبقات الكبرى - ابن سعد كاتب الواقدي، جلد : 4  صفحه : 254</ref>.


در جنگ صفین، روایاتی از او در مذمت معاویه و همچنین در حمایت از او نقل شده است. گفته شده که پس ازآنکه بُسر بن ابی ارطاه به دستور معاویه به مدینه آمد، به هنگام رفتن به سوی مکه، ابوهریره را بر مدینه گماشت.  
در جنگ صفین، روایاتی از او در مذمت معاویه و همچنین در حمایت از او نقل شده است. گفته شده که پس ازآنکه بُسر بن ابی ارطاه به دستور معاویه به مدینه آمد، به هنگام رفتن به سوی مکه، ابوهریره را بر مدینه گماشت.  


در زمان خلافت معاویه، از یاران نزدیک مروان بن حکم، حاکم مدینه، بود. در موسم حج و در غیاب مروان، به عنوان جانشین او منصوب می‌شد. گفته شده که در زمره قاضیان بنی امیه در مدینه بوده است. به هنگام شهادت امام حسن علیه السلام در ۵۰ قمری، ابوهریره در زمرۀ کسانی بود که از دفن آن حضرت در کنار مرقد پیامبر صلی الله علیه وآله، با استناد به حدیثی از حضرت رسول  صلی الله علیه وآله، پشتیبانی کرد.  
در زمان خلافت معاویه<ref>أن معاوية وضع قوما من الصحابة و قوما من التابعين على رواية أخبار قبيحة في على عليه السّلام تقتضي الطعن فيه و البراءة منه، و جعل لهم على ذلك جعلا يرغب في مثله فاختلقوا ما أرضاه، منهم أبو هريرة و عمرو بن العاص و المغيرة- بن شعبة.
 
الغارات - ط الحديثة، الثقفي الکوفي، ابراهیم، جلد : 2  صفحه : 659</ref>، از یاران نزدیک مروان بن حکم، حاکم مدینه، بود. در موسم حج و در غیاب مروان، به عنوان جانشین او منصوب می‌شد<ref>قَالَ: أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ عَبَّادٍ قَالَ: حَدَّثَنَا فُلَيْحُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْحَارِثِ قَالَ: كَانَ مَرْوَانُ يَسْتَخْلِفُ أَبَا هُرَيْرَةَ إِذَا حج أو غاب.
 
الطبقات الكبرى -ابن سعد كاتب الواقدي، جلد : 4  صفحه : 250</ref>. گفته شده که در زمره قاضیان بنی امیه در مدینه بوده است. به هنگام شهادت امام حسن علیه السلام در ۵۰ قمری، ابوهریره در زمرۀ کسانی بود که از دفن آن حضرت در کنار مرقد پیامبر صلی الله علیه وآله، با استناد به حدیثی از حضرت رسول  صلی الله علیه وآله، پشتیبانی کرد<ref>وروى المدائني عن يحيى بن زكريا، عن هشام بن عروة، قال: قال الحسن عند وفاته: ادفنوني عند قبر رسول الله صلى الله عليه وآله إلا أن تخافوا أن يكون في ذلك شر. فلما أرادوا دفنه قال مروان بن الحكم: لا يدفن عثمان في حش كوكب ويدفن الحسن هاهنا!!! فاجتمع بنو هاشم وبنو أمية، وأعان هؤلاء قوم وهؤلاء هوم وجاءوا بالسلاح!!! فقال أبو هريرة: أتمنع الحسن أن يدفن في هذا الموضع؟ وقد سمعت رسول الله صلى الله عليه وآله يقول: الحسن والحسين سيدا شباب أهل الجنة.
 
أنساب الأشراف، البلاذري، جلد : 3  صفحه : 61</ref>.
 
وفات: قول مشهور در مورد وفات او، سال 59 هجری قمری است. برخی منابع، سال‌های 57 و 58 هجری قمری را نیز ذکر کرده‌اند. گفته شده که قبر ابوهریره در طبریه شام است<ref>قَالَ خَلِيفَةُ بْنُ خَيَّاطٍ: تُوُفِّيَ أَبُو هُرَيْرَةَ سَنَةَ سَبْعٍ وَخَمْسِينَ.
 
وَقَالَ الْهَيْثَمُ بْنُ عَدِيٍّ: تُوُفِّيَ أَبُو هُرَيْرَةَ سَنَةَ ثَمَانٍ وَخَمْسِينَ: وَقَالَ الْوَاقِدِيُّ:
 
تُوُفِّيَ سَنَةَ تِسْعٍ وَخَمْسِينَ، وَهُوَ ابْنُ ثَمَانٍ وَسَبْعِينَ، وَكَذَلِكَ قَالَ ابْنُ نُمَيْرٍ: إِنَّهُ تُوُفِّيَ سَنَةَ تِسْعٍ وَخَمْسِينَ وَقَالَ غَيْرُهُ: مَاتَ بِالْعَقِيقِ وَصَلَّى عَلَيْهِ الْوَلِيدُ بْنُ عُقْبَةَ بْنِ أَبِي سُفْيَانَ، وَكَانَ أَمِيرًا يَوْمَئِذٍ عَلَى الْمَدِينَةِ وَمَرْوَانُ بْنُ الْحَكَمِ مَعْزُولٌ.


وفات: قول مشهور در مورد وفات او، سال 59 هجری قمری است. برخی منابع، سال‌های 57 و 58 هجری قمری را نیز ذکر کرده‌اند. گفته شده که قبر ابوهریره در طبریه شام است.  
الاستيعاب في معرفه الاصحاب، جلد : 4  صفحه : 1772</ref>.  


=== ابوهریره و حدیث: ===
=== ابوهریره و حدیث: ===
ابوهریره به دلیل نقل روایات فراوان از پیامبر صلی الله علیه وآله مشهور است. این کثرت روایات، در همان دهه‌های نخستین اسلام، حساسیت‌هایی را برانگیخت. احادیث ابوهریره، ‌از حیث موضوع بسیار متنوع بوده، مسائلی از عقاید وفقه گرفته تا سیره و ملاحم و حتی طب را دربرمی‌گیرد.  
ابوهریره به دلیل نقل روایات فراوان از پیامبر صلی الله علیه وآله مشهور است. این کثرت روایات، در همان دهه‌های نخستین اسلام، حساسیت‌هایی را برانگیخت. احادیث ابوهریره، ‌از حیث موضوع بسیار متنوع بوده، مسائلی از عقاید وفقه گرفته تا سیره و ملاحم و حتی طب را دربرمی‌گیرد<ref>مُسْنَدُهُ: خَمْسَةُ آلاَفٍ وَثَلاَثُ مائَةٍ وَأَرْبَعَةٌ وَسَبْعُوْنَ حَدِيْثاً.
 
المُتَّفَقُ فِي البُخَارِيِّ وَمُسْلِمٍ مِنْهَا: ثَلاَثُ مائَةٍ وَسِتَّةٌ وَعِشْرُوْنَ.
 
وَانْفَرَدَ البُخَارِيُّ: بِثَلاَثَةٍ وَتِسْعِيْنَ حَدِيْثاً، وَمُسْلِمٌ: بِثَمَانِيَةٍ وَتِسْعِيْنَ حَدِيْثاً.
 
سير اعلام النبلاء -الذهبي، شمس الدين- جلد : 2  صفحه : 632</ref>.  


برخی از صحابه و علمای بعدی، به دلیل کثرت روایات و برخی تناقضات در آنها، به نقد روایات ابوهریره پرداختند، برخی پرسیده‌اند که چگونه او توانسته است به تنهایی این تعداد زیاد روایت را از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ بشنود و چه کسی شاهد شنیدن این روایت‌ها از پیامبر بوده است؟ به همین دلیل، عمر او را به دلیل نقل احادیث فراوان و متهم شدن به جعل و وضع حدیث، مورد توبیخ قرار داده و تازیانه زده است.
برخی از صحابه و علمای بعدی، به دلیل کثرت روایات و برخی تناقضات در آنها، به نقد روایات ابوهریره پرداختند، برخی پرسیده‌اند که چگونه او توانسته است به تنهایی این تعداد زیاد روایت را از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ بشنود و چه کسی شاهد شنیدن این روایت‌ها از پیامبر بوده است؟ به همین دلیل، عمر<ref>قال أبو جعفر: و أبو هريرة مدخول عند شيوخنا غير مرضى الرواية، ضربه عمر بالدرة و قال: قد أكثرت من الرواية، و أحرى بك أن تكون كاذبا على رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله،
 
الغارات - ط الحديثة ، الثقفي الکوفي، ابراهیم، جلد : 2  صفحه : 660</ref> او را به دلیل نقل احادیث فراوان و متهم شدن به جعل و وضع حدیث، مورد توبیخ قرار داده و تازیانه زده است<ref>قال أبو جعفر و أبو هريرة مدخول عند شيوخنا غير مرضي الرواية ضربه عمر
 
شرح نهج البلاغة، ابن ابي الحديد، جلد : 4  صفحه : 67</ref>.


در دهه‌های اخیر نیز، شخصیت و روایات او مورد بازبینی و نقد قرار گرفته است.  
در دهه‌های اخیر نیز، شخصیت و روایات او مورد بازبینی و نقد قرار گرفته است.  
خط ۵۱: خط ۷۵:
اهل سنت، به طور کلی، صحابه را عادل می‌دانند و به نقد آنها نمی‌پردازند. بنابراین، شخصیت ابوهریره نیز در میان آنها مورد احترام است.  
اهل سنت، به طور کلی، صحابه را عادل می‌دانند و به نقد آنها نمی‌پردازند. بنابراین، شخصیت ابوهریره نیز در میان آنها مورد احترام است.  


شیعه امامیه و معتزله، امکان نقد آنها را برای خود محفوظ می‌دارند. در آثار این دو گروه، انتقاداتی به شخصیت و روایات ابوهریره وارد شده است.  
شیعه امامیه و معتزله، امکان نقد آنها را برای خود محفوظ می‌دارند. در آثار این دو گروه، انتقاداتی به شخصیت و روایات ابوهریره وارد شده است<ref>قال أبو جعفر و روى الأعمش قال لما قدم أبو هريرة العراق مع معاوية جاء إلى مسجد الكوفة فلما رأى كثرة من استقبله من الناس جثا على ركبتيه ثم ضرب صلعته مرارا و قال يا أهل العراق أ تزعمون أني أكذب على الله و على 14رسوله و أحرق نفسي بالنار و الله لقد سمعت 14رسول الله ص يقول إن لكل نبي حرما و إن حرمي بالمدينة ما بين عير إلى ثور فمن أحدث فيها حدثا فعليه‌ لَعْنَةُ اَللََّهِ وَ اَلْمَلاََئِكَةِ وَ اَلنََّاسِ أَجْمَعِينَ و أشهد بالله أن 1عليا أحدث فيها!!! فلما بلغ معاوية قوله أجازه و أكرمه و ولاه أمارة المدينة .
 
فأما قول أبي هريرة أن 1عليا ع أحدث في المدينة فحاش لله كان 1علي ع أتقى لله من ذلك و الله لقد نصر عثمان نصرا لو كان المحصور جعفر بن أبي طالب لم يبذل له إلا مثله .
 
شرح نهج البلاغة، ابن ابي الحديد، جلد : 4  صفحه : 67</ref>.  


در دهه‌های اخیر، نویسندگانی از شیعه و اهل سنت، به تألیف آثاری در نقد و بررسی شخصیت و روایات ابوهریره پرداخته‌اند.  
در دهه‌های اخیر، نویسندگانی از شیعه و اهل سنت، به تألیف آثاری در نقد و بررسی شخصیت و روایات ابوهریره پرداخته‌اند.