شعر غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

الف. هاتف اصفهانى مى‏ گويد:

ب. ميرزا حبيب قاآنى شيرازى مى ‏گويد:

ج. صغير اصفهانى چه زيبا سروده است:

د. و يا:

طبق باور(به حق) عامه مردم شريف افغانستان، اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در روز اول نوروز به جانشينى رسول‏ خداصلى الله عليه وآله برگزيده شد و مردمان اين كشور در كنار تجليل از نوروز، به توصيف رشادت‏ها و دلاورى ‏هاى حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام نيز مى ‏پردازند.

به بيانى ديگر مى ‏توان اينگونه گفت كه در طول تاريخ خادمان غدير مكرر خطبه غدير را به نظم در آورده‏اند. اصطلاحاً اين گونه اشعار را »غديريه« مى‏گويند و شرح آن چنين است:

 

 

الف. نظم عربى

نظم عربى حديث و خطبه و ماجراى غدير در كتاب شريف »الغدير« تأليف علامه امينى جمع‏آورى شده است. طى يازده جلد اين كتاب، شعرهاى عربى »غدير« به صورت جامعى تدوين گرديده است. همچنين كتاب »شعراء الغدير« توسط مؤسسه الغدير بيروت در دو جلد تدوين شده است.

نظم فارسى خطبه غدير در كتاب‏هاى »سرود غدير« تأليف علامه سيد احمد اشكورى، ۲ جلد، »شعراى غدير از گذشته تا امروز« ، تأليف دكتر شيخ محمدهادى امينى، ۱۰ جلد، و »غدير در شعر فارسى از كسائى مَروَزى تا شهريار تبريزى« ، محمد صحتى سردرودى جمع‏آورى شده است.

همچنين خطابه غدير به صورت نظم فارسى توسط عده‏اى از شعراى فارسى زبان انجام گرفته كه چهار عنوان چاپى ذكر مى‏شود:

۱. خطبة الغدير، اثر مرحوم صغير اصفهانى، كه با همكارى مرحوم عمادزاده انجام گرفته است.

 

 

 

 

۴ -  غدير خم، اثر مرتضى سرافراز، كه در سال ۱۳۴۸ شمسى منتشر شده است. اين چند عنوان كتاب به عنوان نمونه ذكر شد، و براى اطلاع بيشتر به دو كتاب »الغدير فى التراث الاسلامى« و »غدير در آئينه كتاب« رجوع شود.

 

 

 

مجموعه‏هاى متعددى نيز گردآورى شده كه حاوى اشعار عربى يا فارسى درباره غدير خم است و در اصطلاح ادبى به »غديريه« شهرت يافته است. اسكلت كتاب عظيم »الغدير« علامه امينى بر غديريه‏هايى استوار است كه شاعران از عصر پيامبرصلى الله عليه وآله تا زمان مؤلف سروده‏اند، و قرن به قرن شعراى غدير و نمونه‏هايى از آثار آنان و مستندات منقبت‏هاى مطرح شده در آن اشعار را مطرح كرده است.

 

چنين مجموعه‏هايى در زبان فارسى نيز نگارش يافته است، كه به نام تعدادى از آنها اشاره مى‏شود××× ۱ كتاب »نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر« سيد ضياءالدين الحسنى نيز درباره شاعران شيعه است. نيز: »شعراء الغدير« ۱۰ جلد، تاليف محمدهادى الامينى، مركز الغدير للدراسات الاسلاميه. ×××:

۳. بيعت با خورشيد، گردآورى: اداره كل ارشاد اسلامى مشهد، ۱۳۷۶ ش.

۴. پاسداران غدير، پرويز عباسى داكانى، انتشارات نور فاطمه‏عليها السلام، ۱۳۶۴ ش.

۵ . جلوه‏هاى ولايت در شعر فارسى، احمدى بيرجندى، بنياد آستان قدس رضوى.

۷. حضرت على‏عليه السلام در قصه‏هاى عاميانه، احمد وكيليان -  خسرو صالحى ارشاد.

۸ . حماسه غدير، محمدرضا حكيمى، ۱۳۵۵ ش، دفتر نشر فرهنگ اسلامى.××× ۱ بخشى از اين كتاب در چاپ‏هاى اوليه حاوى اشعار غديرى بود. ×××

۱۱. در خلوت على‏عليه السلام، معصومى، تهران، انتشارات حافظ نوين.

۱۴. دسته گل محمدى، على‏اكبر پيروى، ۱۳۵۴ ش، تهران، شركت طبع كتاب.

۱۵. دسته گلى از شعراى نامى ايران در مدح على‏عليه السلام، صابر كرمانى، ۱۳۶۳ ش، تهران.

۱۶. رشك ملك، ميرزا حبيب‏اللَّه خراسانى، ۱۴۰۸ ق، انتشارات طور.

۱۷. روزنامه خراسان، )ويژه غدير( ، شماره ۱۳۷۶  / ۲  / ۴) ۱۳۸۱۶) .

۱۸. ستايشگران خورشيد، محمدجواد غفورزاده، ۱۳۸۰ ش، آستان قدس رضوى.

۱۹. سرود غدير، سيد احمد اشكورى (۲ جلد( .

۲۰. سرودهايى براى مولا على‏عليه السلام، كتابسرا، ۱۳۶۳ ش.

۲۱. سرور آزاد مردان جهان، شمس‏آبادى، فروغى، تهران، ۱۳۵۶ ش.

۲۲. سيماى على‏عليه السلام در آينه شعر، )ج ۱ و ۲) ثابتى و پورمصطفى، ارشاد، تهران ۱۳۷۹ ش.

۲۳. شعراى غدير از گذشته تا امروز، محمدهادى امينى (۱۰ جلد( .

۲۴. علوم الحديث، )فصلنامه( ، شماره هفتم، بهار ۱۳۷۷ ش.

۲۵. على‏عليه السلام در شعر و ستايش فارسى، جواهرى وجدى، بوعلى، تهران ۱۳۶۶ ش.

۲۷. غدير در ادب پارسى، )از قرن چهارم تا چهاردهم( ، سازمان تبليغات اسلامى.

۳۰. غدير روز كمال دين، على‏اصغر مروج الشريعة، ۱۳۶۹ ش، انتشارات اميد.

۳۳. غديريه‏هاى فارسى، صحتى سردرودى، ۱۳۷۹ ش، وزارت ارشاد اسلامى.

۳۹. مهر آب خم )چهارده غديريه( ، سيد على رضوى، ۱۳۶۹ ش.

۴۰. نسيم غدير، على‏رضا ميرزا محمد، ۱۳۷۸ ش، سازمان تبليغات اسلامى.

۴۳. يادنامه علامه امينى، محمدرضا حكيمى، مقاله غديريه‏هاى فارسى، ۱۳۶۱ ش، مؤسسه انجام كتاب.

۴۴. يك جرعه از غدير، شوراى شعر شهرستان قم، ۱۳۷۶ ش.

البته برخى از كتاب‏هاى ياد شده، جز موضوع غدير، به مدايح و فضائل ديگر حضرت على‏عليه السلام نيز پرداخته است. كتاب »جلوه‏هاى ولايت در شعر فارسى« كه زير نظر احمد احمدى بيرجندى گردآورى شده××× ۱ چاپ بنياد پژوهش‏هاى اسلامى آستان قدس رضوى، ۱۳۸۰ ش، ۲۴۸ ص. ×××، از جمله كتاب‏هايى است كه به بررسى شعر شاعران پارسى‏گوى تا قرن ۹ پرداخته، و اشعار آنان را در موضوعاتى چون: شيعه، ولايت، غدير خم، امامت، عدل، شفاعت، تولى و تبرى، مناقب حضرت على‏عليه السلام، ذوالفقار، حيدر، خمسه طيبه، على و آل على‏عليهم السلام و منقبت يكايك ائمه ديگرعليهم السلام آورده است. اشعارى كه به طور تلويحى و تلميحى به فضايل حضرت على‏عليه السلام اشاره دارد فراوان است.